''Cơ sở tồn tại của kinh tế thị trường và giải pháp phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội

I. Më ®Çu

Tõ n¨m 1975, sau khi ®Êt níc ®· hoµn toµn ®éc lËp, non s«ng thu vÒ mét mèi,

c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ ®· hoµn toµn th¾ng lîi trªn ph¹m vi c¶ níc. §¶ng vµ

nh©n d©n ta ®· cïng nhau tiÕn hµnh c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, qu¸ ®é ®i lªn chñ

nghÜa x· héi. §¶ng vµ nhµ níc ta chñ tr¬ng x©y dùng nhµ níc x· héi chñ nghÜa,

ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, x©y dùng nÒn kinh tÕ bao cÊp, qu¶n lý theo kiÓu tËp

trung, quan liªu bao cÊp . Tuy nhiªn, lóc ®ã tån t¹i mét quan ®iÓm sai lÇm ë níc ta

lµ sù ®èi lËp ®¬n gi¶n cña CNXH vµ CNTB, tõ ®ã dÉn ®Õn sù ®èi lËp cña CNXH

víi kinh tÕ thÞ trêng, kiªng kþ vµ kh«ng thõa nhËn kinh tÕ thÞ trêng. Do ®ã ®Êt níc

ta ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong x©y dùng ®Êt níc Tríc t×nh h×nh ®ã, t¹i héi

nghÞ lÇn thø s¸u ban chÊp hµnh Trung ong ®¶ng kho¸ VI ®· ®a ra quan ®iÓm ph¸t

triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ cã kÕ ho¹ch gåm nhiÒu thµnh phÇn ®i lªn CNXH. Trong

c¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc thêi kú ®æi míi, qu¸ ®é lªn CNXH ®· kh¼ng ®Þnh :''

ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng XHCN, vËn hµnh

theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. '', coi '' chÝnh s¸ch kinh tÕ nhiÒu

thµnh phÇn cã ý nghÜa chiÕn líc l©u dµi, cã tÝnh quy luËt tõ s¶n xuÊt nhá ®i lªn chñ

nghÜa x· héi ''. Vµ cho ®Õn nay, ®Êt níc ®· tr¶i qua 20 n¨m ®æi míi, tõ nh÷ng kinh

nghiÖm thùc tÕ còng nh lý luËn, trong dù th¶o b¸o c¸o chinh trÞ tr×nh §¹i héi X

cña ®¶ng còng ®· kh¼ng ®Þnh ''ph¸t huy mäi nguån lùc, tiÕp tôc hoµn thiÖn thÓ chÕ

kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng CNXH. '' Cho ®Õn b©y giê, chóng ta cã thÓ ch¾c ch¾n

kh¼ng ®Þnh r»n: ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng ë VIÖt Nam lµ cÇn thiÕt, kh¸ch quan do

hai c¬ së sau.

Thø nhÊt, ®ã lµ tÝnh tÊt yÕu tån t¹i nÒn kinh tÕ thÞ trêng trong thêi kú qu¸ ®é

vµ c¶ trong CNXH. Kinh tÕ thÞ trêng lµ kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao

trong ®ã mäi quan hÖ kinh tÕ ®Òu ®îc biÓu hiÖn díi h×nh th¸i hµng ho¸ tiÒn tÖ. Vµ

ë ViÖt Nam cã ®Çy ®ñ c¬ së kh¸ch quan cña sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ tr￾êng. §ã lµ sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, nÒn kinh tÕ tån t¹i

nhiÒu h×nh thøc së h÷u, nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, do khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn,

nhiÒu nghµnh nghÒ míi ra ®êi, trong c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt cÇn ph¶i h¹ch to¸n kinh

doanh vµ trao ®æi b»ng tiÒn tÖ, quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ cóng th«ng qua quan hÖ

tiÒn tÖ.

Thø hai, lµ t¸c dông to lín cña viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng ë níc ta. Níc

ta tõ mét níc n«ng nghiÖo l¹c hËu qu¸ ®é lªn CNXH bá qua giai ®o¹n TBCN nªn

nhÊt thiÕt cÇn ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng v× chØ cã kinh tÕ thÞ trêng míi kÝch thÝch

chñ thÓ kinh tÕ ho¹t ®éng (v× môc ®Ých lîi nhuËn), n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng,

kinh tÕ thÞ trêng lµm tho¶ m·n ®îc nhu cÇu cña x· héi, ®Èy m¹nh ph©n c«ng lao

®éng, chuyªn m«n ho¸, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý.

1