CƠ CHẾ TÁC DỤNG CỦA KHÁNG SINH ppsx

Khoỏ luận tốt nghiệp Phạm Thị Ngọc

Lời cảm ơn

Với lòng biết ơn sâu sắc tôi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới thầy

hướng dẫn PGS.TS Cao Văn Thu, người đã hướng tận tình và giúp đỡ tôi

hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này. Đồng cảm ơn các thầy cô giảng dạy tại

Khoa Công nghệ Sinh học - Đại học Mở Hà Nội đã tạo điều kiện cho tôi trong

suốt quá trình học tập.

Xin cảm ơn tới gia đình, bạn bè và những người đã giúp đỡ và động viên

tôi trong thời gian qua. Với khát vọng thì nhiều nhưng thời gian và kiến thức

của bản thân có hạn nên đề tài khó tránh khỏi những sai sót. Tôi rất mong sự

chỉ bảo của thầy cô và sự góp ý của các bạn. Tôi xin chân thành cảm ơn.

Hà Nội, ngày 10 tháng 5 năm 2006

Sinh viên

Phạm Thị Ngọc

Khoa Cụng Nghệ Sinh Học Lớp 02-02

Khoỏ luận tốt nghiệp Phạm Thị Ngọc

Chú giải chữ viết tắt

ADN : axit Deoxyribonucleic

B.cereus : Bacillus cereus ATCC 9946

B.pumilus : Bacillus pumilus ATCC 10441

B.subtilis : Bacillus subtilis ATCC 6633

D : Đường kính vòng vô khuẩn (mm)

Dmhc : Dung môi hữu cơ

E.Coli : Escheriachia Coli ATCC 25922

P.aeruginosa: Pseudomonas Nhiễm sắc thể aeruginosa VM 201

P.mirabilis : Proteus mirabilis BV 108

S(Spiral) : Xoắn lò xo

s : độ lệch chuẩn đã hiệu chỉnh

S.typhi : Salmonella typhi DT220

S.flexneri : Shigella flexneri DT 122

S.lutea : Sarcina lutea ATCC 9314

Sm(smooth) : Nhẵn

S.aureus : Staphylococus aureus ATCC 1228

VSV : Vi sinh vật

ISP : Chương trình Streptomyces Quốc tế

MT : Môi trường

dd : Dung dịch

VK : Vi khuẩn

Khoa Cụng Nghệ Sinh Học Lớp 02-02

Khoỏ luận tốt nghiệp Phạm Thị Ngọc

Đặt vấn đề

Hiện nay cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin thì công nghệ

sinh học cũng được coi là một trong những ngành công nghệ hàng đầu của thế

giới. Trong đó phải kể đến công nghệ sinh học vi sinh vật sản xuất kháng sinh,

vitamin và các hoạt chất ứng dụng trong y học cũng như các lĩnh vực khác

phục vụ đời sống con người đang có những phát triển vượt bậc.

Từ những phương pháp sinh tổng hợp và bán tổng hợp thì công nghệ vi

sinh sinh tổng hợp kháng sinh tiếp tục khẳng định vai trò của mình. Trong số

hơn 10.000 chất kháng sinh được tìm ra thì có khoảng 2.000 chất do thực vật

tạo ra còn khoảng 8.000 chất là kháng sinh do vi sinh vật tổng hợp, trong đó xạ

khuẩn tổng hợp hơn 60%. Các công trình nghiên cứu đã chứng minh

Streptomyces là một chi xạ khuẩn gồm nhiều loài có khả năng sinh tổng hợp

kháng sinh đa dạng về cấu trúc và đặc điểm kháng khuẩn. Đặc biệt một số loài

trong chi này có khả năng tổng hợp các chất chống ung thư và điều trị HIV￾AIDS.

Tuy nhiên có một vấn đề gây lo âu lớn đối với các nhà nghiên cứu, đó là

sự xuất hiện của các vi sinh vật kháng kháng sinh và các chất hóa trị liệu khác.

Do đó các nhà khoa học và các chuyên gia y tế đã không ngừng tìm kiếm

những phương sách để chống lại hiện tượng này.

Tại bộ môn Vi sinh và Sinh học trường Đại học Dược Hà Nội, chúng tôi tiến

hành phân lập và nghiên cứu về chủng Streptomyces 40.16 với các mục đích sau:

+ Từ chủng Streptomyces đã được phân lập, chọn giống sinh tổng hợp

kháng sinh tốt nhất bằng chọn lọc ngẫu nhiên và đột biến,

+ Nghiên cứu môi trường nuôi cấy và điều kiện lên men tối ưu,

+ Nghiên cứu đặc điểm, hình thái và sinh lý nhằm xác định tên khoa học

của chủng Streptomyces 40.16 theo khóa phân loại ISP,

Khoa Cụng Nghệ Sinh Học Lớp 02-02

Khoỏ luận tốt nghiệp Phạm Thị Ngọc

+ Nghiên cứu xây dựng quy trình chiết, tách sản phẩm và các đặc tính

của kháng sinh do xạ khuẩn Streptomyces 40.16 tổng hợp lên.

PHần 1

TổNG QUAN

1.1. VÀI NẫT VỀ KHÁNG SINH [5][6][8][11]

1.1.1.Lịch sử

Năm 1928, nhà vi khuẩn học người Anh Alexander Fleming trong khi

nghiên cứu tụ cầu khuẩn ông nhận thấy xung quanh khuẩn lạc mốc xanh nhiễm

vào hộp peptri nuôi tụ cầu tạo thành vũng vụ khuẩn. Hiện tượng kỡ lạ này đó

được Fleming nghiên cứu và phân lập thuần khiết và xác định được mốc xanh

đó là Penicillium notatum một chủng tạo ra penixilin.

Năm 1941 penixilin được nghiên cứu sản xuất phục vụ điều trị cho

thương binh trong đại chiến thế giới thứ II và kỷ nguyên của chất kháng sinh

được thừa nhận. Cho đến nay người ta đó phỏt hiện và mụ tả khoảng hơn 8000

chất kháng sinh khác nhau có nguồn gốc từ nấm mốc, xạ khuẩn và vi khuẩn.

Thuật ngữ kháng sinh (antibiotic) được Waksman N.A gọi từ 1944 khi ụng

phỏt minh ra streptomycin từ mụi trường nuôi cấy Streptomyces griseus

1.1.2 Định nghĩa

Kháng sinh là những hợp chất hóa học do vi sinh vật tiết ra có tác dụng

ức chế sự phát triển hay tiêu diệt một cách chọn lọc một nhóm vi sinh vật xác

định (vi khuẩn, nấm, xạ khuẩn, protozoa, virus) hay cả tế bào ung thư ở nồng

độ thấp.

1.1.3.Cơ chế tác dụng của kháng sinh.

Các kháng sinh tác dụng cơ bản qua việc ức chế các phản ứng tổng hợp

rất khác nhau của tế bào vi sinh vật gây bệnh. Chúng liên kết vào các vị trí

chính xác hay các phân tử đích của tế bào vi sinh vật mà tạo ra các phản ứng

trao đổi chất. Các đích tác dụng đặc trưng cho từng nhóm kháng sinh, tuy nhiên

Khoa Cụng Nghệ Sinh Học Lớp 02-02

Khoỏ luận tốt nghiệp Phạm Thị Ngọc

trong nhiều trường hợp người ta vẫn chưa biết được chính xác hết. Có 6 mức

tác dụng khác nhau đối với tế bào vi khuẩn hoặc nấm: Tác dụng lên thành tế

bào, tác dụng lên màng nguyên sinh chất, tác dụng lên quá trình tổng hợp

ADN, tác dụng lên quá trình tổng hợp protein, tác dụng lên sự trao đổi chất hô

hấp và cuối cùng là tác dụng lên sự trao đổi chất trung gian.

1.1.4.Phân loại kháng sinh

Phân loại kháng sinh có thể theo nhiều cách, nhưng theo cấu trúc hóa học

là khoa học nhất.Bảng 1 giới thiệu một số nhóm kháng sinh quan trọng.

Khoa Cụng Nghệ Sinh Học Lớp 02-02