CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VẤN ĐỀ DU LỊCH MÔI TRƯỜNG potx

CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VẤN ĐỀ DU

LỊCH MÔI TRỜNG

1.1. Khái niệm chung về du lịch và môi trờng

Nh chúng ta đã biết rằng để phát triển du lịch thì điều kiện đầu tiên không thể thiếu

là tài nguyên thiên nhiên. Trong đó thì môi trờng tự nhiên nh môi trờng nớc, không khí,

đất đai đồi núi là yếu tố chính nhằm đem đến sự thoả mãn cho du khách du lịch. Theo luật

bảo vệ môi trờng của nớc ta công bố ngày10/1/1994: Môi trờng bao gồm các yếu tố tự

nhiên và yếu tố vật chất nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con ngời, có ảnh

hởng tới đời sống, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con ngời và thiên nhiên. Khi du lịch

ngày càng phát triển thì đồng nghĩa với tác động không nhỏ đến môi trờng tự nhiên nh suy

thoái đât đai, nguồn nớc, cảnh quan tự nhiên sẽ bị phá vỡ, dần dần thì vẻ đẹp tự nhiên của

nó sẽ không còn nữa và thay vào đó là các hệ thống xử lý rác thải mà thôi.

1. 1. 1. Du lịch sinh thái (hay con gọi là du lịch tự nhiên) đây là loại hình du lịch

ngày càng đợc a chuộng và phát triển với tốc độ nhanh trên phạm vi toàn thế giới. Theo

định nghĩa của Hiệp hội Du lịch sinh thái thế giới (Ecotorism society): "Du lịch sinh thái

là du lịch có trách nhiệm với các khu thiên nhiên, là nơi bảo tồn môi trờng và cải thiện

phúc lợi cho nhân dân địa phơng". Cùng với khai thác tài nguyên du lịch thì con ngời phải

quan tâm đến sự tồn tại và phát triển cuả môi trờng tự nhiên bằng các biện pháp lâu dài.

Khi mà khoa học công nghệ ngày càng phát triển, sự ra đời của các loại máy móc thì mặt

trái của vấn đề ô nhiễm môi trờng và suy thoái hệ sinh khí quyển ngày càng cao. Làm cho

tài nguyên du lịch ngày bị cạn kiệt, mất đi thẩm mĩ của nó. . . Loại hình du lịch sinh thái

thực chất là loại có quy mô không lớn, nhng có tác dụng hoà nhập với môi trờng tự nhiên

ở điểm du lịch, khu du lịch và nền văn hoá ở đó. Chính loại hình du lịch nay Tổ chức Du

lịch thế giới đã khẳng định đối với các hoạt động du lịch nhằm đáp ứng nhu cầu hiện tại

của du khách cùng ngời dân ổ vùng có du khách đến tham quan, nghỉ dỡng vv. . . đồng

thời chú trọng việc tôn tạo nhằm bảo tồn các nguồn tài nguyên du lịch để có điều kiện phát

triển hoạt động của du lịch trong tơng lai.

Loại hình du lịch sinh thái có nhiệm vụ: bảo tồn tài nguyên của môi trờng tự nhiên;

bảo đảm đối với du khách về các đặc điểm của môi trờng tự nhiên mà họ đang chiêm

ngỡng ;thu hút tích cực sự tham gia của cộng đồng dân c địa phơng trong việc quản lý bảo

vệ và phat triển du lịch đang triển khai thực hiện trong điểm du lịch, khu du lịch vv. . .

Qua các yêu cầu nhiệm vụ đề ra nói lên loại hinh du lịch sinh thái vừa bảo đảm sự hài lòng

đối vơí du khách ở mức độ cao để tạo lập sự hấp dẫn đối với họ, đồng thời qua du khách

quảng bá uy tín của điểm du lịch, khu du lịch. Từ đó ngành du lịch có điều kiện bảo đảm

và nâng cao hiệu quả của hoạt động du lich và cũng là cơ hội tăng thu nhập từ hoạt động

du lịch đối với các nhóm dân c trong cộng đồng địa phơng, cũng tức là có điều kiện thuận

lợi về xã hội hoá thu nhập từ du lịch. Cho đến nay vẫn cha có sự xác định hoà hảo về loại

hình du lịch sinh thái. Loại hình du lịch này quả vẫn còn mới mẻ, mặc dù những năm

1997-1998 Tổ chức Du lịch thế giới và Liên Hợp Quốc đã nêu một số quan điểm chuyển

mạnh sang loại hình du lịch sinh thái phù hợp với điều kiện mới của sự phát triển du lịch.

Nói chung du lịch sinh thái là loại hình du lịch dựa vào những hình thức truyền thống sẵn

có, nhng có sự hoà nhập vào môi trờng tự nhiên và nền văn hoá bản địa, du khách có thêm

những nhận thức về đặc điểm của môi trờng tự nhiên, về nhng nét đặc thù vốn có văn hoá

cổ điển, vùng, khu du lịch và có phần trách nhiệm tự giác để không xảy ra những tổn thất,

xâm hại đối với môi trờng tự nhiên và nền văn hoá sở tại.

1. 1. 2. Phát triển bền vững trong du lịch.

Theo Hội đồng Thế giới về Môi trờng và phát triển thì "Phát triển bền vững là sự

phát triển đáp ứng nhu cầu hiện tại mà không làm tổn hại khả năng của các thế hệ tơng lai

trong đáp ứng các nhu cầu của họ". Sự phát triển của một quốc gia phải đợc đảm bảo một

cách thống nhất và đồng thời trên 3 mặt: kinh tế, xã hội và môi trờng. Bền vững về kinh tế

thể hiện một cách khái quát ở sự ổn định và không ngừng gia tăng sức sản xuất của quốc

gia, thông thờng đợc hiển thị bằng chỉ tiêu tổng sản phẩm quốc gia trên đầu ngời

(GDP/ngời). Bền vững ở xã hội thể hiện ở sự phân chia thu nhập và phúc lợi xã hội, thông

thờng đơc hiển thị bằng tính công bằng trong phân bố các tầng lớp giàu nghèo trong xã hội.

Bền vững về môi trờng thể hiện ổ sự sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên và

điều kiện môi trờng xã hội, phục vụ nhu cầu các thế hệ hiện tại mà vẫn để lại cho các thế

hệ tơng lai nhng tài nguyên và điều kiên môi trờng cần thiết cho sự phát triển của họ. Ngày

nay song song với việc phát triển du lịch là đi đôi với việc tàn phá môi trờng tự nhiên xung

quanh. Những việc phá hoại môi trờng này chỉ đem lại cho quốc gia và doanh nghiệp một

chút ít lợi ích trớc mắt, còn về lâu dài đây chính là mối nguy hại đe doạ đến sự sống còn

của môi trờng, từ năm 1990 ý nghĩa của việc phát triển du lịch môi trờng, một xu thế phát

triển lâu dài đã đợc biết tới. Cho nên chủ trơng của Tổng cục du lịch Việt Nam hiên nay