Chi tiêu công tác động đến tăng trưởng kinh tế vùng kinh tế trọng điểm phía Nam

1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

------------------------------------

NGUYỄN CHÍ CƯỜNG

CHI TIÊU CÔNG TÁC ĐỘNG ĐẾN

TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VÙNG KINH

TẾ TRỌNG ĐIỂM PHÍA NAM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ HỌC

TP. Hồ Chí Minh, Năm 2019

2

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

---------------------------------

NGUYỄN CHÍ CƯỜNG

CHI TIÊU CÔNG TÁC ĐỘNG ĐẾN

TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VÙNG KINH

TẾ TRỌNG ĐIỂM PHÍA NAM

Chuyên ngành : Kinh tế học

Mã số chuyên ngành : 60 03 01 01

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ HỌC

Người hướng dẫn khoa học:

TS. Trần Anh Tuấn

TP. Hồ Chí Minh, Năm 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn này “Chi tiêu công tác động đến tăng trưởng kinh

tế vùng kinh tế trọng điểm phía Nam” là bài nghiên cứu của chính tôi.

Ngoài trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam

đoan rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố

hoặc được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm/nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận

văn này mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các

trường đại học hoặc cơ sở đào tạo khác.

Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2019.

Nguyễn Chí Cường

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành cám ơn quý nhà trường, các Thầy, Cô Giảng viên của

Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh đã hết lòng tận tụy, truyền đạt những

kinh nghiệm, kiến thức quý báu cho tác giả trong suốt khoảng thời gian học tại

trường.

Đặc biệt tôi xin chân thành cám ơn Tiến sĩ Trần Anh Tuấn và Quý Thầy, Cô

đã tận tình hướng dẫn và góp ý cho tác giả trong suốt quá trình thực hiện luận văn

thạc sĩ này.

Bên cạnh đó, Tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, các cơ

quan chức năng đã chia sẽ, giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn.

Tuy nhiên, mặc dù đã cố gắng để hoàn thiện luận văn nhưng không tránh

khỏi những thiếu sót, hạn chế. Tác giả rất mong nhận được những ý kiến đóng góp

của Quý Thầy, Cô và quý vị đọc giả.

Xin chân thành cảm ơn./.

iii

TÓM TẮT

Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam (gồm thành phố Hồ Chí Minh, Bình Phước,

Tây Ninh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, và Tiền Giang) là

vùng kinh tế phát triển năng động, có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, bền vững, đi

đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Do đó, để đảm bảo tốc

độ phát triển đó thì việc huy động các nguồn lực cho tăng trưởng kinh tế luôn là mối

quan tâm hàng đầu của chính quyền địa phương. Nguồn lực tài chính là một trong

những yếu tố quan trọng cho sự phát triển toàn diện của một quốc gia; tương tự, sự

phát triển của một đô thị cũng đòi hỏi một nguồn tài chính để chi tiêu ổn định góp

phần đảm bảo duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế, an sinh xã hội và tạo niềm tin của

nhân dân vào sự lãnh đạo và điều hành kinh tế của chính quyền địa phương. Tuy

nhiên, vấn đề quản lý, sử dụng hiệu quả chi ngân sách để đạt mục tiêu tăng trưởng

kinh tế từng giai đoạn là thách thức lớn. Mặc dù, hàng năm, các Sở ngành thành phố

đều có đánh giá phân tích yếu tố ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế nhưng chỉ là

những đánh giá chung chung, chưa thật sự mang tính khoa học. Vì vậy, nghiên cứu

này hướng đến mục tiêu tìm kiếm bằng chứng thực nghiệm về “Chi tiêu công tác

động đến tăng trưởng kinh tế của các tỉnh Vùng trọng điểm phía Nam”.

Dựa trên kết quả thống kê mô tả và mô hình ước lượng SGMM, với không gian

8 tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, giai đoạn 2005-2016. Kết quả nghiên cứu

cho thấy một số kết quả sau: (i) các tỉnh có quy mô chi tiêu công càng lớn thì tốc độ

tăng trưởng kinh tế càng chậm; (ii) chiều hướng tác động của các thành phần trong

cơ cấu chi tiêu công tác động đến tăng trưởng kinh tế khác nhau – chi tiêu thường

xuyên có tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế, ngược lại chi đầu tư phát triển

có tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế; (iii) ngưỡng chi tiêu công trên GDP tối

ưu của các tỉnh khu vực trọng điểm phía Nam là 11,16%. Ngoài ra, luận văn còn

xác định ngưỡng của chi đầu tư phát triển trên GDP và ngưỡng của chi thường

xuyên trên GDP của các tỉnh khu vực trọng điểm phía Nam lần lượt là 3.44% và

7.85%.

iv

Từ kết quả này, nghiên cứu đưa ra các giải pháp góp phần nâng cao chất lượng,

hiệu quả chi tiêu của khu vực công cũng như việc quản lý nguồn vốn ngân sách

hướng đến mục tiêu đảm bảo tăng trưởng kinh tế 8 tỉnh vùng kinh tế trọng điểm

phía Nam.

Từ khóa: Chi tiêu công, Chi ngân sách nhà nước, Chi đầu tư phát triển, Chi

thường xuyên, Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Tăng trưởng kinh tế.

v

SUMMARY

The southern key economic region (including Ho Chi Minh City, Binh

Phuoc, Tay Ninh, Binh Duong, Dong Nai, Ba Ria-Vung Tau, Long An and Tien

Giang) is a dynamic, fast-growing economic region, high and sustainable economic

growth, being at the forefront of the cause of industrialization and modernization of

the country. Therefore, to ensure that growth rate, the mobilization of resources for

economic growth is always a top concern of local authorities. Financial resources

are one of the important factors for a country's comprehensive development;

Similarly, the development of a city requires a financial source for stable spending,

contributing to maintaining the economic growth, social security and creating

people's confidence in leadership, and regulate the economy of local governments.

However, the issue of effective management and use of budget expenditure to

achieve the economic growth target in each period is a big challenge. Although,

every year, the city departments and agencies all have an analysis and analysis of

factors affecting economic growth, but these are only general assessments, not

really scientific. Therefore, this study aims to find empirical evidence on "Spending

on economic growth of the Southern Key Provinces".

Based on descriptive statistical results and SGMM estimation model, with

the space of 8 provinces in the southern key economic region, 2005-2016. The study

results show that the following results: (i) the larger the scale of public expenditure,

the slower the economic growth; (ii) the direction of the impact of different

components of public expenditure structure on economic growth - recurrent

spending has a positive effect on economic growth, whereas development

investment has negative impact on economic growth; (iii) the threshold of public

expenditure on the optimal GDP of the southern key provinces is 11.16%. In

addition, the dissertation also determines the threshold of development investment

expenditure on GDP and the threshold of recurrent expenditure on GDP of the

southern key provinces of 3.44% and 7.85% respectively.

vi

From this result, the study offers solutions to improve the quality and

efficiency of public sector spending as well as budget capital management towards

the goal of ensuring economic growth in 8 provinces and cities key focus in the

south.

vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1. Tổng hợp các công trình mối quan hệ giữa chi tiêu công và tăng

trưởng kinh tế 31

Bảng 3.1: Tổng hợp các biến trong mô hình đề xuất 41

Bảng 3.2. Thống kê mô tả các biến 44

Bảng 4.1. Kiểm định đa cộng tuyến 49

Bảng 4.2. Kết quả ước lượng tác động của chi tiêu công đến tăng trưởng kinh

tế ở các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía nam 53

Bảng 4.3. Kết quả ước lượng mô hình tác động của chi đầu tư phát triển và chi

thường xuyên đến tăng trưởng kinh tế ở các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía

nam 58

Bảng 4.4. Kết quả ước lượng ngưỡng chi tiêu công, chi đầu tư phát triển và chi

thường xuyên ở các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía nam và thảo luận nghiên

cứu 59

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1. Đường cong Rahn 10

Hình 3.1. Thiết kế nghiên cứu 39

viii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

CP : Chính phủ

CTC : Chi tiêu công

CTX : Chi thường xuyên

ĐTC : Đầu tư công

ĐTPT : Đầu tư phát triển

ĐTTN : Đầu tư tư nhân

FDI : Đầu tư trực tiếp nước ngoài

IMF : Quỹ tiền tệ quốc tế

KĐ : Kiểm định

KT-XH : Kinh tế - xã hội

KVTN : Khu vực tư nhân

LLLĐ : Lực lượng lao động

MYN : Mức ý nghĩa

PP : Phương pháp

TCTK : Tổng cục Thống kê

TTKT : Tăng trưởng kinh tế

VKTTĐ : Vùng kinh tế trọng điểm

ix

LỜI CAM ĐOAN i

LỜI CẢM ƠN ii

TÓM TẮT iii

DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH vii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT viii

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU 1

1.1. Vấn đề và lý do nghiên cứu 1

1.2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu 2

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2

1.3.1. Đối tương nghiên cứu 2

1.3.2. Phạm vi nghiên cứu 2

1.4. Phương pháp nghiên cứu 2

1.5. Kết quả và đóng góp mới của luận văn 4

1.6. Kết cấu của luận văn 4

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÁC ĐỘNG CỦA CHI TIÊU CÔNG

ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ 6

2.1. Cơ sở lý luận về chi tiêu công 6

2.1.1. Khái niệm và phân loại chi tiêu công 6

2.1.1.1. Khái niệm về chi tiêu công 6

2.1.1.2. Phân loại về chi tiêu công 7

2.1.2. Các đặc điểm của chi tiêu công 9

2.1.3. Các lý thuyết về chi tiêu công 9

2.1.3.1 Đường cong Rahn 10