Các tội đưa và nhận hối lộ của luật hình sự Hoa Kỳ trong sự so sánh với luật hình sự Việt Nam

T×m hiÓu hÖ thèng ph¸p luËt Hoa Kú

t¹p chÝ luËt häc sè 12/2010 51

ts. trÇn h÷u tr¸ng *

ợp chúng quốc Hoa Kỳ (United State)

là một đất nước rộng lớn đứng thứ ba

trên thế giới với tổng diện tích 9.629,091

km² và dân số ước tính đến năm 2010

khoảng 297.976.000 người

(1) sinh sống ở 50

tiểu bang. Hệ thống chính quyền được tổ

chức trên cơ sở Hiến pháp của Hợp chúng

quốc Hoa Kỳ được thông qua năm 1787.

Theo đó, Hoa Kỳ là chính quyền liên bang,

có hệ thống tổ chức chính quyền và hệ

thống pháp luật hết sức phức tạp. Quyền lập

pháp không chỉ thuộc về cơ quan lập pháp

của chính quyền liên bang mà cũng thuộc

về cơ quan lập pháp của chính quyền các

tiểu bang. Chính vì vậy, ở Hoa Kỳ, hệ thống

pháp luật liên bang tồn tại song song với hệ

thống pháp luật của các tiểu bang. Nghiên

cứu các quy định của hệ thống pháp luật

Hoa Kỳ vì vậy không thể chỉ nghiên cứu

các quy định của pháp luật liên bang mà

còn phải nghiên cứu các quy định của hệ

thống pháp luật của các tiểu bang. Trong

phạm vi bài viết này, chúng tôi nghiên cứu

về tội đưa và nhận hối lộ được quy định

trong BLHS của liên bang cũng như trong

BLHS của một số tiểu bang ở Hoa Kỳ trong

sự so sánh với tội nhận và đưa hối lộ trong

BLHS Việt Nam.

1. Chủ thể của tội phạm

Các tội nhận và đưa hối lộ được quy

định trong chương 11, phần I, tiểu mục 18:

Tội phạm và tố tụng hình sự của Bộ tổng

luật Hoa Kỳ.

(2) Chương 11 có tên gọi:

Nhận hối lộ, đưa hối lộ và xung đột lợi

ích.(3) Chương này có 27 điều (từ điều 201

đến điều 207) trong đó các điều 220 - 222

được đánh số lại bằng các điều 215 – 217

và Điều 223 đã bị bãi bỏ. Như chúng ta đã

biết, đưa và nhận hối lộ là những hành vi

có liên quan mật thiết đến việc sử dụng và

lợi dụng chức vụ, quyền hạn của công chức

nhà nước. Chính vì vậy, luật hình sự của

bất kì quốc gia nào cũng đều cố gắng làm

rõ trước hết nội hàm của khái niệm viên

chức nhà nước.

Điều 201 BLHS Hoa Kỳ có tên gọi “Hối

lộ viên chức nhà nước và nhân chứng”.

Tuy nhiên điều luật không mô tả ngay các

dấu hiệu về hành vi phạm tội mà khoản a

tập trung làm rõ các khái niệm pháp lí

trong đó có khái niệm “Viên chức nhà

nước” (public official) tại điểm 1 và 2 của

khoản a. Trước hết, điểm 1 khoản a Điều

201 chỉ ra phạm vi cụ thể những người của

H

* Giảng viên Khoa luật hình sự

Trường Đại học Luật Hà Nội