Các nguyên tắc cơ bản của dạy - học theo tín chỉ

®µo t¹o

t¹p chÝ luËt häc sè 8/2008 63

PGS.TS. Th¸i VÜnh Th¾ng *

ạy-học vừa là khoa học vừa là nghệ

thuật nên khó có phương pháp dạy-học

nào phù hợp với tất cả mọi người. Tuy

nhiên, có những nguyên tắc và những kinh

nghiệm dạy-học mà những người đồng

nghiệp ở trong và ngoài nước nhờ đó mà đã

đạt được những thành công nhất định thì mỗi

giảng viên có thể tham khảo, vận dụng vào

điều kiện hoàn cảnh của mình để sự nghiệp

dạy và học của nước ta đạt được những mục

tiêu mà xã hội mong đợi. Bài viết sau đây đề

cập một số nguyên tắc cơ bản của hình thức

dạy-học theo tín chỉ, một hình thức dạy-học

dù không phải là mới ở nước ngoài, tuy

nhiên mới được phổ biến trong một vài năm

gần đây trong các trường đại học ở Việt Nam.

1. Nguyên tắc lấy sinh viên làm trung tâm

Trong giảng dạy theo niên chế, do việc bố

trí giờ thảo luận và giờ tự học, tự nghiên cứu

rất ít so với giờ giảng lí thuyết của giảng viên

nên phương pháp phổ biến lúc này là giảng

viên giảng, sinh viên ghi chép lại bài giảng

của giảng viên, đọc thêm giáo trình để bổ

sung những phần còn chưa rõ ràng trong bài

giảng của giảng viên. Với phương pháp này,

giảng viên phô trương tất cả các kiến thức mà

mình có còn sinh viên cố gắng tiếp thu lấy tất

cả những gì mà giảng viên đã giảng, đọc thêm

các tài liệu liên quan đến bài giảng của giảng

viên, quan điểm của giảng viên nhằm trả bài

thi tốt. Phương pháp dạy-học này làm cho

sinh viên thụ động, ít có khả năng tranh luận

và phản biện những quan điểm mà giảng viên

đưa ra. Do tiếp thu thụ động nên sau khi trả

thi xong, sinh viên sẽ quên rất nhanh những

kiến thức mà mình đã học.

Khác với giảng dạy theo niên chế, giảng

dạy theo tín chỉ dành nhiều thời gian hơn cho

thảo luận, tự nghiên cứu, rèn luyện khả năng

tư duy viết khi viết bài tập cá nhân/tuần, bài

tập nhóm/tháng, bài tập lớn/học kì nên đòi hỏi

sự tự học, tự nghiên cứu của sinh viên cao

hơn. Do có nhiều thời gian thảo luận hơn nên

sinh viên có thể có điều kiện tranh luận với

giảng viên, do đã đọc trước, chuẩn bị trước

bài nghe giảng nên sinh viên có thể tiếp thu

chủ động, có thể đối chiếu kiến thức đã học

với bài giảng của giảng viên để đặt ra câu hỏi

trao đổi và tranh luận với giảng viên. Trong

giảng dạy theo tín chỉ, vai trò của giảng viên

là hướng dẫn sinh viên học, giúp đỡ sinh viên

tự mình lĩnh hội, tiếp thu kiến thức một cách

chủ động. Với giảng dạy theo tín chỉ, sinh

viên được coi là trung tâm của quá trình dạy

và học, giảng viên không coi sinh viên là cái

bình rỗng mà mình có nghĩa vụ đổ đầy kiến

thức vào đó, giảng viên phải coi sinh viên là

ngọn đuốc, tự nó có thể phát sáng, nghĩa vụ

của giảng viên là phải làm chất xúc tác cho

ngọn đuốc đó cháy sáng.

2. Nguyên tắc chân lí không áp đặt hay

là tiếp thu có phản biện

Dạy-học theo tín chỉ đòi hỏi giảng viên

không áp đặt quan điểm của mình cho sinh

viên. Đối với bất kì vấn đề khoa học nào cũng

cần thiết giới thiệu cho sinh viên nhiều quan

D

* Giảng viên chính Khoa hành chính - nhà nước

Trường Đại học Luật Hà Nội