Bồi dưỡng tư duy sáng tạo cho học sinh trong dạy học bất đẳng thức ở trường trung học phổ thông

1

Bồi dưỡng tư duy sáng tạo cho học sinh trong dạy

học bất đẳng thức ở trường trung học phổ thông

Improving the Creative Thinking Of Students In Learning And Teaching Inequalities

Applied to high School Students

NXB H. : ĐHGD, 2012 Số trang 103 tr. +

Nguyễn Chí Hiếu

Trường Đại học Quốc gia Hà Nội; Trường Đại học Giáo dục

Luận văn ThS ngành: Lý luận và phương pháp dạy học (bộ môn Toán;

Mã số: 60 14 10

Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS.TS Vương Dương Minh

Năm bảo vệ: 2009

Abstract. Hệ thống hóa một số tư tưởng chủ đạo về tính sáng tạo của các nhà nghiên cứu lý

luận dạy học, tâm lý lớn trên thế giới và Việt Nam. Nghiên cứu nội dung dạy học (chương

trình sách giáo khoa) về bất đẳng thức trong chương “ Bất đẳng thức và bất phương trình

sách giáo khoa, sách bài tập: Đại số 10 (chỉnh lý hợp nhất năm 2000), Đại số 10 (sách

chương trình chuẩn và nâng cao). Đề xuất biện pháp dạy học giải bài tập bất đẳng thức theo

định hướng bồi dưỡng tư duy sáng tạo. Thực nghiệm sư phạm để tìm hiểu những khó khăn

của giáo viên và học sinh trong dạy học giải bài tập bất đẳng thức, kiểm chứng giả thuyết

khoa học về dạy và học giải bài tập toán bất đẳng thức theo định hướng sáng tạo ở trường

(trung học phổ thông) THPT.

Keywords: Phương pháp giảng dạy; Toán học; Bất đẳng thức; Tư duy sáng tạo

Content.

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Nghị quyết TW2 (khóa VIII) khẳng định: “Phải đổi mới phương pháp giáo dục đào tạo khắc

phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo cho người học, từng bước áp

dụng các phương pháp tiên tiến hiện đại vào quá trình dạy học”.

Luật Giáo dục nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (năm 2005) quy định: “Phương

pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù

hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học, bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận

dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học

sinh”.

2

2. Mục đích nghiên cứu

Đề xuất phương án dạy và học bất đẳng thức theo hướng bồi dưỡng tư duy sáng tạo cho học sinh, nâng

cao hiệu quả quá trình dạy và học.

3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu

3.1. Khách thể

Quá trình dạy học bài tập bất đẳng thức.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

Hoạt động giải toán của giáo viên và học sinh khi dạy học nội dung “Bất đẳng thức”.

4. Giả thuyết khoa học

Trong dạy học bất đẳng thức cho học sinh trung học phổ thông, khi tổ chức được hoạt động

dạy và hoạt động học giải bài tập toán theo hướng của luận văn thì sẽ bồi dưỡng được tư duy sáng

tạo cho học sinh, qua đó nâng cao chất lượng dạy và học ở trường THPT.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống hóa một số tư tưởng chủ đạo về tính sáng tạo của các nhà nghiên cứu lý luận dạy

học, tâm lí trên thế giới và Việt Nam.

- Nghiên cứu nội dung dạy học (chương trình, sách giáo khoa) về bất đẳng thức trong chương

“ Bất đẳng thức và bất phương trình”ở sách giáo khoa, sách bài tập: Đại số 10 (chỉnh lí hợp nhất năm

2000), Đại số 10 (sách chương trình chuẩn và nâng cao).

- Đề xuất biện pháp dạy học giải bài tập bất đẳng thức theo định hướng bồi dưỡng tư duy sáng tạo.

- Thực nghiệm sư phạm để tìm hiểu những khó khăn của giáo viên và học sinh trong dạy học giải bài

tập bất đẳng thức, kiểm chứng giả thuyết khoa học về dạy và học giải bài tập toán bất đẳng thức theo định hướng

sáng tạo ở trường THPT.

6. Phƣơng pháp nghiên cứu

6.1. Nghiên cứu lý luận

Nghiên cứu các sách, báo, tạp chí

6.2. Phương pháp quan sát - điều tra

6.3. Thực nghiệm sư phạm

- Tổ chức thực nghiệm sư phạm có đối chứng thông qua các lớp học thực nghiệm và các lớp

đối chứng trên cùng một lớp đối tượng, nhằm kiểm chứng hai quá trình: dạy và học bất đẳng thức

theo định hướng sáng tạo và dạy học giải bài tập vận dụng bất đẳng thức theo sách hướng dẫn.

- Phân tích, xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm.

6.4. Phương pháp thống kê toán học

7. Đóng góp của luận văn

7.1. Về mặt lý luận

Hệ thống hóa các quan điểm về tư duy và sự sángg tạo.