Biện pháp quản lý hoạt động ngoài trường cho trẻ mầm non 5 tuổi thành phố Uông Bí tỉnh Quảng Ninh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ HỒNG

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGOÀI TRƢỜNG

CHO TRẺ MẦM NON 5 TUỔI THÀNH PHỐ UÔNG BÍ

TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ HỒNG

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGOÀI TRƢỜNG

CHO TRẺ MẦM NON 5 TUỔI THÀNH PHỐ UÔNG BÍ

TỈNH QUẢNG NINH

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Hồng Quang

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên i http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết

quả nghiên cứu là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình

nào khác.

Quảng Ninh, tháng 8 năm 2014

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Hồng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên ii http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LỜI CẢM ƠN

Tác giả xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo, các giảng viên cán

bộ nhân viên các phòng, khoa Trường Đại học sư phạm - Đại học Thái Nguyên

đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn và giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian học tập

và nghiên cứu.

Đặc biệt tác giả xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với thầy giáo -

PGS.TS Phạm Hồng Quang người đã trực tiếp hướng dẫn, tận tình chỉ bảo,

giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn.

Xin chân thành cảm ơn Thành ủy, UBND, Phòng Giáo dục và Đào tạo

thành phố Uông Bí, các Trường Mầm non của thành phố, các bạn cùng khóa

học và gia đình đã động viên, khích lệ, giúp đỡ và tạo điều kiện cho tác giả

trong quá trình nghiên cứu, học tập và hoàn thành luận văn.

Mặc dù đã có rất nhiều cố gắng nhưng luận văn không tránh khỏi những

thiết sót. Kính mong nhận được những ý kiến đóng góp, chỉ bảo của các thầy

giáo, cô giáo và các bạn để luận văn được hoàn thiện hơn.

Tác giả xin trân trọng cảm ơn!

Quảng Ninh, tháng 8 năm 2014

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Hồng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên iii http://www.lrc-tnu.edu.vn/

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................ii

MỤC LỤC .........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT..............................................................iv

DANH MỤC BẢNG ..........................................................................................v

DANH MỤC BIỂU ĐỒ....................................................................................vi

MỞ ĐẦU.............................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài .........................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................2

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.............................................................2

4. Giả thuyết khoa học.....................................................................................3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................................3

6. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................3

7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ......................................................................4

8. Cấu trúc của luận văn ..................................................................................4

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGOÀI

TRƢỜNG CHO TRẺ MẦM NON 5 TUỔI....................................5

1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề......................................................................5

1.2. Một số khái niệm công cụ của đề tài......................................................7

1.2.1. Quản lý ..............................................................................................7

1.2.2. Quản lý giáo dục................................................................................8

1.2.3. Nhà trường, quản lý nhà trường ........................................................9

1.2.4. Hoạt động, hoạt động giáo dục ngoài nhà trường ...........................11

1.3. Một số vấn đề cơ bản về quản lý hoạt động giáo dục ngoài trường cho

trẻ mầm non 5 tuổi.......................................................................................13

1.3.1. Đặc điểm phát triển của trẻ mầm non 5 tuổi ...................................13

1.3.2. Mục tiêu, vai trò, vị trí, ý nghĩa của hoạt động giáo dục ngoài trường .14

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên iv http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1.4. Một số vấn đề cơ bản về quản lý hoạt động ngoài trường cho trẻ mầm

non 5 tuổi của Hiệu trưởng trường mầm non................................................17

1.4.1. Trường mầm non .............................................................................17

1.4.2. Vị trí, vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của Hiệu trưởng trường mầm non 17

1.4.3. Nội dung quản lý của Hiệu trưởng đối với hoạt động giáo dục ngoài

trường cho trẻ mầm non 5 tuổi ..................................................................19

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động giáo dục ngoài

trường cho trẻ mầm non 5 tuổi ......................................................................22

1.5.1. Môi trường Kinh tế - Xã hội............................................................22

1.5.2. Phẩm chất năng lực của hiệu trưởng ...............................................22

1.5.3. Đội ngũ giáo viên ............................................................................22

Kết luận chương 1..............................................................................................23

Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI

TRƢỜNG CHO TRẺ MẦM NON 5 TUỔI THÀNH PHỐ UÔNG

BÍ TỈNH QUẢNG NINH ................................................................24

2.1. Vài nét về giáo dục mầm non ở thành phố Uông Bí tỉnh Quảng Ninh ..24

2.2. Tổ chức khảo sát.....................................................................................26

2.2.1. Mục đích khảo sát............................................................................26

2.2.2. Nội dung khảo sát............................................................................26

2.2.3. Đối tượng khảo sát ..........................................................................27

2.2.4. Phương pháp khảo sát......................................................................27

2.3. Thực trạng quản lý hoạt động ngoài trường cho trẻ mầm non 5 tuổi

thành phố Uông Bí tỉnh Quảng Ninh.............................................................27

2.3.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng và trình tự các bước trong

tiến trình tổ chức HĐNT cho trẻ 5 tuổi của BGH và GV ở các trường MN

thành phố Uông Bí.....................................................................................27

2.3.2. Thực trạng thực hiện các bước trong tiến trình tổ chức HĐNT cho

trẻ mầm non 5 tuổi ở các trường MN thành phố Uông Bí ........................29

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên v http://www.lrc-tnu.edu.vn/

2.4. Thực trạng quản lý các biện pháp tổ chức HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi

của BGH ở các trường MN thành phố Uông Bí............................................34

2.5. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá của BGH các trường MN thành

phố Uông Bí về việc tổ chức HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi.......................39

2.5.1. Thực trạng các hình thức kiểm tra, đánh giá của BGH trong công tác

tổ chức HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi.....................................................39

2.5.2. Thực trạng về nội dung việc kiểm tra, đánh giá của BGH các trường

MN thành phố Uông Bí về việc tổ chức HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi.42

2.6. Thực trạng quản lý việc bồi dưỡng chuyên môn cho GV về việc tổ chức

HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi ở các trường MN thành phố Uông Bí .........44

2.6.1.Thực trạng các hình thức bồi dưỡng chuyên môn cho GV về việc tổ

chức HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi.......................................................45

2.6.2. Thực trạng thực hiện nội dung bồi dưỡng chuyên môn về việc tổ

chức HĐNT cho GV dạy lớp MG lớn của BGH các trường MN thành

phố Uông Bí ............................................................................................47

Kết luận chương 2..............................................................................................50

Chƣơng 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI

TRƢỜNG CHO TRẺ MẦM NON 5 TUỔI THÀNH PHỐ UÔNG

BÍ TỈNH QUẢNG NINH ................................................................52

3.1. Những căn cứ có tính chất định hướng cho việc xây dựng các biện pháp...52

3.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ..........................................................53

3.2.1. Nguyên tắc hệ thống........................................................................53

3.2.2. Nguyên tắc kế thừa..........................................................................53

3.2.3. Đảm bảo tính thực tiễn của các biện pháp.......................................53

3.2.4. Đảm bảo tính khả thi của các biện pháp..........................................53

3.3. Một số biện pháp quản lý HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi ở các trường

MN thành phố Uông Bí .................................................................................54

3.3.1. Biện pháp 1: Bồi dưỡng nâng cao nhận thức của CB GV về vai trò

của hoạt động giáo dục ngoài trường đối với trẻ MN 5 tuổi.....................54

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên vi http://www.lrc-tnu.edu.vn/

3.3.2. Biện pháp 2. Bồi dưỡng chuyên môn cho GV về trình tự các bước

trong tiến trình tổ chức HĐNT cho trẻ ......................................................56

3.3.3. Biện pháp 3: Đổi mới quy trình tổ chức HĐNT cho trẻ mầm non

5 tuổi..........................................................................................................58

3.3.4. Biện pháp 4: Đổi mới quản lý việc lập kế hoạch thực hiện hoạt động

ngoài trường cho trẻ 5 tuổi theo mạng chủ đề, chủ điểm..........................60

3.3.5. Biện pháp 5: Mở rộng nội dung hoạt động ngoài trường để phát huy

tính sáng tạo của trẻ...................................................................................62

3.3.6. Biện pháp 6: Tăng cường kiểm tra, đánh giá việc tổ chức HĐNT

cho trẻ mầm non 5 tuổi của GV ................................................................64

3.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất... 66

Kết luận chương 3..............................................................................................69

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................70

1. Kết luận......................................................................................................70

2. Khuyến nghị ..............................................................................................71

TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................73

PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên iv http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

BGH : Ban giám hiệu

CBQL : Cán bộ quản lý

CS-GD : Chăm sóc giáo dục

CSVC : Cơ sở vật chất

GD : Giáo dục

GD&ĐT : Giáo dục và đào tạo

GDMN : Giáo dục mầm non

GV : Giáo viên

GVMN : Giáo viên mầm non

HĐNT : Hoạt động ngoài trường

KQTH : Kết quả thực hiện

MĐTH : Mục đích thực hiện

MN : Mầm non

TBDH : Thiết bị dạy học

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên v http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1: Quy mô mạng lưới trường, lớp, học sinh bậc học mầm non ............ 24

Bảng 2.2: Kết quả thực hiện và mức độ khó khăn của GV trong việc thực hiện

các bước trong tiến trình tổ chức HĐNT cho trẻ .............................. 30

Bảng 2.3: Mức độ và kết quả thực hiện các bước trong tiến trình tổ chức HĐNT

cho trẻ mầm non 5 tuổi...................................................................... 31

Bảng 2.4: Đánh giá của GV về mức độ tốt của các biện pháp.......................... 33

Bảng 2.5: Mức độ và kết quả thực hiện các biện pháp quản lý của BGH ........ 34

Bảng 2.6: Đánh giá của CBGV về mức độ cần thiết của các biện pháp ........... 36

Bảng 2.7: Những nguyên nhân ảnh hưởng đến việc tổ chức HĐNT cho trẻ mầm

non 5 tuổi........................................................................................... 38

Bảng 2.8: Mức độ và kết quả thực hiện các hình thức kiểm tra đánh giá về việc

tổ chức HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi của BGH............................. 39

Bảng 2.9: Đánh giá của GV về mức độ quan trọng của các hình thức kiểm tra,

đánh giá của BGH ............................................................................. 41

Bảng 2.10: Mức độ và kết quả thực hiện các nội dung kiểm tra, đánh giá

của BGH...................................................................................42

Bảng 2.11: Đánh giá của CBGV về mức độ quan trọng của các nội dung kiểm

tra, đánh giá của BGH ....................................................................... 43

Bảng 2.12: Mức độ và kết quả thực hiện các hình thức bồi dưỡng chuyên môn

cho GV về việc tổ chức HĐNT cho trẻ............................................ 45

Bảng 2.13: Đánh giá của CBGV về mức độ cần thiết của các hình thức bồi dưỡng

chuyên môn của BGH về việc tổ chức HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi 46

Bảng 2.14: Mức độ và kết quả thực hiện các nội dung bồi dưỡng chuyên môn

cho GV về việc tổ chức HĐNT cho trẻ MG lớn của BGH............... 47

Bảng 2.15: Đánh giá của GV về mức độ cần thiết của các nội dung bồi dưỡng

cho GV về việc tổ chức HĐNT cho trẻ mầm non 5 tuổi................... 49

Bảng 3.1: Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp

đề xuất ......................................................................................67