Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS Đông Xá Huyện Vân Đồn Tỉnh Quảng Ninh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

––––––––––––––––––

LÝ VĂN KHƯƠNG

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

Ở TRƯỜNG THCS ĐÔNG XÁ, HUYỆN VÂN ĐỒN,

TỈNH QUẢNG NINH

Chuyên ngành : QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Mã số : 60.14.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN BÁ DƯƠNG

THÁI NGUYÊN - NĂM 2010

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

––––––––––––––––––

LÝ VĂN KHƯƠNG

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

Ở TRƯỜNG THCS ĐÔNG XÁ, HUYỆN VÂN ĐỒN,

TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - NĂM 2010

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong xu thế phát triển của thế giới ngày nay, tất cả các quốc gia đều

nhận thức rõ vai trò to lớn của giáo dục đối với sự phát triển của nền kinh tế -

xã hội của quốc gia, dân tộc mình. Vào đầu thế kỷ XXI tất cả các quốc gia trên

thế giới đều hướng tới sự chăm lo, phát triển con người; năng động, toàn diện,

hướng tới việc giáo dục đào tạo thế hệ trẻ thành lớp người đáp ứng một cách

nhanh nhạy đối với sự đổi thay, phát triển như vũ bão của khoa học, công nghệ

và thời đại. Giáo dục là bước mở đầu của chiến lược con người, là điều kiện cơ

bản để hình thành phát triển và hoàn thiện lực lượng sản xuất của xã hội. Con

người cùng với tri thức đã trở thành nhân tố quyết định cho sự phát triển kinh tế

xã hội. Con người cũng là nguyên nhân làm tăng của cải xã hội "Sự giàu có và

thịnh vượng này càng phụ thuộc vào tri thức và kỹ năng; khoa học và kỹ thuật

bây giờ được xác lập là những lực lượng có sức mạnh to lớn trong việc định

hướng tương lai. Các nước đang phát triển phải đối mặt với sự thách thức cần

phải tạo ra cho chính họ nhưng con đường học hỏi có thể giúp họ tiếp cận được

xu thế của cuộc cách mạng tri thức" (Ravaroy-singh - nền giáo dục cho thế kỷ

XXI: những triển vọng của Châu Á - Thái Bình Dương) .

Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện

về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành

nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách

nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống

lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nâng cao chất lượng giáo dục, chất lượng dạy học từ xưa đến nay là

nhiệm vụ quan trọng nhất, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt toàn bộ quá trình dạy học

nói riêng và quá trình phát triển của nhà trường nói chung. Sự tồn tại hay phát

triển của sự nghiệp giáo dục là do chất lượng dạy học - giáo dục quyết định.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2

Những năm qua Giáo dục - Đào tạo cả nước và tỉnh Quảng Ninh nói

chung, huyện Vân Đồn nói riêng đã đạt được những thành tích đáng phấn

khởi, nhưng nhìn chung chất lượng và hiệu quả còn hạn chế, phần nào chưa

đáp ứng được yêu cầu của giai đoạn cách mạng mới. Nguyên nhân đầu tiên

của sự yếu kém đó đã được chỉ ra từ Nghị quyết TW 2 (khoá VIII) là:"Công

tác quản lý Giáo dục - Đào tạo còn những mặt yếu kém, bất cập". Đến hội

nghị TW 6 (khoá IX) đánh giá. "Năng lực quản lý Nhà nước về Giáo dục còn

bộc lộ nhiều yếu kém, lúng túng trước yêu cầu mới, thiếu tầm nhìn và giải

pháp chiến lược, nặng về đối phó vụ việc... đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục

còn nhiều bất cập, tư duy và phương thức quản lý Giáo dục còn chịu ảnh

hưởng của cơ chế hành chính bao cấp"(Kết luận Hội nghị TW 6 (khoá IX)).

Vì vậy để khắc phục yếu kém thì một trong những phương hướng chủ yếu là

"Đổi mới mạnh mẽ quản lý Nhà nước về giáo dục, xây dựng đội ngũ nhà giáo

và cán bộ quản lý giáo dục một cách toàn diện".

Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII của Đảng cộng sản Việt Nam đã

nêu: “Định hướng phát triển giáo dục- đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hóa -

hiện đại hóa và nhiệm vụ đến năm 2000” và xác định vấn đề có ý nghĩa then

chốt là tăng cường, phát triển mạnh mẽ sự nghiệp giáo dục- đào tạo. Đặc biệt

nghị quyết đã nêu ra bốn giải pháp:

- Tăng cường nguồn lực cho giáo dục- đào tạo.

- Xây dựng đội ngũ giáo viên, tạo động lực cho người dạy, người học.

- Tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp và cơ sở vật chất trường học.

- Đổi mới công tác quản lý giáo dục.

Trong đó đổi mới công tác quản lý được xem là khâu đột phá để đảm

bảo chất lượng giáo dục. Bởi vì mọi thành công hay thất bại trong giáo dục

đều bắt nguồn và có nguyên nhân từ quản lý.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

3

Vì vậy hơn lúc nào hết, những người làm công tác quản lý Giáo dục

trong giai đoạn hiện nay cần thường xuyên nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi

nâng cao trình độ và nghiệp vụ quản lý, cải tiến các biện pháp quản lý, vận

dụng một cách linh hoạt, sáng tạo vào điều kiện cụ thể trong đơn vị quản lý

của mình.

Trong hoạt động quản lý của nhà trường thì quản lý hoạt động dạy học

là nhiệm vụ vô cùng quan trọng và được đặt lên hàng đầu trong công tác quản

lý của Hiệu trưởng. Biện pháp quản lý của Hiệu trưởng có vai trò đặc biệt vì

nó tác động trực tiếp đến đội ngũ giáo viên, yếu tố quyết định chất lượng giáo

dục của mỗi nhà trường. Vì thế người Hiệu trưởng phải là hạt nhân chủ yếu

trong việc ứng dụng khoa học quản lý. Vận dụng linh hoạt sáng tạo các biện

pháp quản lý, để thực hiện thắng lợi các mục tiêu giáo dục.

Thực tế ở huyện Vân Đồn - Tỉnh Quảng Ninh, các trường THCS đã có

những đổi mới nhất định về công tác quản lý nhà trường, song kết quả đạt

được chưa cao. Những biện pháp quản lý hoạt động dạy học mà Hiệu trưởng

đã áp dụng vào công tác quản lý của mình hầu hết là do kinh nghiệm bản

thân, do tự mày mò và kinh nghiệm của người đi trước truyền lại cho người đi

sau, đồng thời tự học là chính.

Vì cho đến hết năm học 2008-2009 hầu hết cán bộ quản lý và Hiệu

trưởng của trường THCS trên địa bàn huyện Vân Đồn chưa được đào tạo dài

hạn về công tác quản lý Giáo dục cho nên dù rất cố gắng trong việc quản lý

đơn vị, nhà trường các đồng chí Hiệu trưởng vẫn không thể tránh khỏi những

hạn chế.

Từ cơ sở lý luận và thực tiễn trên đây, tôi chọn vấn đề: “Biện pháp quản

lý hoạt động dạy học ở trường THCS Đông Xá Huyện Vân Đồn Tỉnh Quảng

Ninh” để nghiên cứu với hy vọng góp phần vào việc quản lý nhằm nâng cao

chất lượng dạy học ở trường THCS với yêu cầu phát triển của xã hội.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

4

2. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu thực trạng và đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động

dạy học của Hiệu trưởng trường THCS Đông Xá, Huyện Vân Đồn, Tỉnh

Quảng Ninh.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nghiên cứu cơ sở lý luận của việc quản lý quá trình dạy học và quản

lý nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường phổ thông.

- Khảo sát, đánh giá thực trạng chất lượng dạy học và việc quản lý quá

trình dạy học ở trường THCS Đông Xá Huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.

- Hệ thống hoá và đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học

của Hiệu trưởng trường THCS Đông Xá, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.

4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Những biện pháp quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng

4.2. Khách thể nghiên cứu

Công tác quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng.

5. Giả thuyết khoa học

Hiện nay chất lượng dạy học của giáo viên THCS huyện Vân Đồn về

cơ bản đã có nhiều hướng phát triển tốt nhưng chưa đều, người Hiệu trưởng đã

tiến hành nhiều biện pháp quản lý để nâng cao chất lượng dạy học và đã đạt

được những kết quả nhất định.Tuy nhiên vẫn còn có những bất cập do nhiều

nguyên nhân khác nhau. Nếu đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động

dạy học phù hợp thì sẽ nâng cao được chất lượng dạy học của giáo viên THCS.

6. Phạm vi nghiên cứu đề tài

Với điều kiện và khả năng của bản thân, trong đề tài này chỉ tập trung

nghiên cứu một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng ở

trường THCS Đông Xá, Huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

5

7. Các phƣơng pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: Để có cơ sở lý luận làm nền tảng

cho quá trình nghiên cứu. Tôi tiến hành thu thập tài liệu lý luận, nghiên cứu

tài liệu, các văn bản pháp quy về giáo dục và đào tạo, các công trình khoa học

về quản lý giáo dục, quản lý chuyên môn từ đó phân tích tổng hợp vấn đề từ

góc lý luận có liên quan đến luận văn.

- Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn.

+ Phương pháp quan sát:

Phương pháp quan sát các hình thức thể hiện công tác quản lý của Hiệu

trưởng và hoạt động giảng dạy của người giáo viên các trường THCS.

+ Phương pháp điều tra:

* Điều tra thu thập số liệu bằng các phiếu, biểu mẫu thống kê về thực

trạng quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng

dạy học của giáo viên trong phạm vi nghiên cứu của đề tài.

* Điều tra, khảo sát lấy ý kiến của các bộ phận quản lý nhà trường,

nhằm mục đích đánh giá thực trạng việc quản lý hoạt động dạy học của

Hiệu trưởng.

* Điều tra, khảo sát lấy ý kiến của đội ngũ giáo viên trực tiếp giảng

dạy, các chuyên gia, các chuyên viên để nhằm đánh giá thực trạng một số

biện pháp quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng.

Quá trình điều tra được tiến hành theo các bước sau:

Bước 1: Xây dựng phiếu điều tra

Bước 2: Tiến hành điều tra

Bước 3: Thu thập phiếu điều tra và xử lý số liệu

+ Phương pháp phỏng vấn:

Phỏng vấn các Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn ở

một số trường THCS trên địa bàn huyện Vân Đồn để làm rõ thực trạng quản

lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

6

+ Phương pháp xử lý số liệu::

Sử dụng phương pháp toán thống kê để xử lý và phân tích các số liệu từ

các phiếu thu thập được.

8. Những đóng góp mới của đề tài

Vấn đề nghiên cứu về các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của

Hiệu trưởng những năm gần đây đã được nhiều tác giả quan tâm, nghiên cứu.

Song việc nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của Hiệu

trưởng ở trường THCS nói chung và Trường THCS Đông Xá nói riêng trên

địa bàn huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh chưa có tác giả nào nghiên cứu. Vì

vậy, với những kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động dạy học của

Hiệu trưởng ở trường THCS Đông Xá và các biện pháp quản lý hoạt động dạy

học dựa trên cơ sở lý luận, kết quả khảo sát tính cần thiết và khả thi của các

biện pháp qua sự đánh giá của CBQL, GV trong công trình này có thể coi là

những đóng góp mới cho việc quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng với

trường THCS của huyện Vân Đồn nói chung và của trường THCS Đông Xá

nói riêng.

9. Cấu trúc của luận văn

Luận văn gồm: Phần mở đầu, phần nội dung khoa học, phần kết luận và

khuyến nghị.

Phần nội dung khoa học gồm 3 chương:

Chƣơng 1: Cơ sở lý luận của việc quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS.

Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học

ở trường THCS Đông Xá, Huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.

Chƣơng 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng ở

trường THCS Đông Xá, Huyện Vân Đồn, Tỉnh Quảng Ninh.

Tài liệu tham khảo

Phụ lục.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

7

Chƣơng 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

CỦA HIỆU TRƢỞNG TRƢỜNG THCS

1.1. Khái quát về lịch sử nghiên cứu vấn đề

Nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động dạy học của Hiệu

trưởng nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học của giáo viên THCS là

một vấn đề tưởng như đơn giản nhưng lại rất khó khăn phức tạp và cơ bản.

Vì thực chất công tác quản lý trường học của Hiệu trưởng chủ yếu là quản

lý chuyên môn với mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng dạy học của

giáo viên THCS.

Việc nâng cao chất lượng dạy học trong các nhà trường nói chung và

nhà trường THCS nói riêng từ lâu đã trở thành vấn đề quan tâm của các nước

trên thế giới, trong đó có Việt Nam, nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển Giáo

dục - Đào tạo của xã hội để nâng cao chất lượng giảng dạy. Đây là vấn đề

luôn được các nhà khoa học trong và ngoài nước quan tâm với mong muốn

tìm ra các biện pháp quản lý sao cho hiệu quả nhất.

1.1.1. Các nhµ nghiên cứu quản lý giáo dục Xô Viết trong những công

trình nghiên cứu của mình đã cho rằng "Kết quả toàn bộ hoạt động của nhà

trường phụ thuộc rất nhiều vào việc tổ chức đúng đắn và hợp lý công tác hoạt

động của đội ngũ giáo viên".

Với kinh nghiệm thực tiễn 26 năm làm Hiệu trưởng V.A Xukhôm

linxki đã tổng kết những thành công cũng như thất bại của mình, cùng với

nhiều tác giả khác ông đã đưa ra một số biện pháp quản lý của Hiệu trưởng

trường THCS như sau:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

8

- Việc phân công hợp lý công việc qua các thành viên trong Ban Giám

hiệu, (Hiệu trưởng và Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn) có vai trò đặc

biệt quan trọng.

Các tác giả nhấn mạnh đến sự phối hợp chặt chẽ, sự thống nhất quản lý

giữa Hiệu trưởng và Phó hiệu trưởng để đạt mục tiêu đề ra. Các tác giả đều

khẳng định vai trò lãnh đạo toàn diện của Hiệu trưởng. Tuy nhiên, trong thực

tế cùng tham gia quản lý nhà trường với Hiệu trưởng còn có vai trò của Phó

hiệu trưởng, đặc biệt là Phó hiệu trưởng phụ trách công tác chuyên môn. Tất

nhiên công việc của Hiệu trưởng và Phó hiệu trưởng đều nhằm tiến tới mục

tiêu chung của nhà trường. Song làm thế nào để công việc của Hiệu trưởng và

Phó hiệu trưởng đạt hiệu quả cao nhất, tránh "dẫm chân" lên nhau, tránh bị

"lấn sân" của nhau, mà làm thế nào huy động tốt nhất sức mạnh của tập thể

giáo viên. Trong những công trình nghiên cứu của mình V.A.Xukhôm linxki

cũng như các tác giả trước chú trọng đến sự phân công hợp lý giữa Hiệu

trưởng và Phó hiệu trưởng.Theo tác giả: Hiệu trưởng là người lãnh đạo tập thể

sư phạm của nhà trường, chịu trách nhiệm về các vấn đề chung, song không

xa rời công tác dạy học. Bằng việc Hiệu trưởng có thể trực tiếp quản lý một

công tác chuyên môn cụ thể nào đó và am hiểu công tác dạy học môn chuyên

ngành thuộc lĩnh vực chuyên môn của mình. Còn Phó hiệu trưởng cùng với

Hiệu trưởng đề ra kế hoạch công tác dạy học tối ưu nhất trong điều kiện cụ

thể và là người tổ chức thực hiện kế hoạch này.

Khi đã cùng nhau bàn bạc thống nhất và đề ra kế hoạch nghĩa là giữa

Hiệu trưởng và Phó hiệu trưởng đã có sự thống nhất và phối hợp chặt chẽ với

nhau. Đây cũng chính là một mặt của sự phân công hợp lý, không phải là

“dẫm chân” lên nhau mà hơn thế còn là "thống nhất với nhau". Bởi vậy các

tác giả rất coi trọng sự thoả thuận giữa Hiệu trưởng và Phó hiệu trưởng về

những thành công hay thất bại trong công tác quản lý nhà trường cùng tìm ra

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

9

biện pháp quản lý nhà trường để đạt đuợc hiệu quả cao. V.A xukhom linxki

đã viết: "Trong khi trao đổi ý kiến với nhau, chúng tôi đã chính xác hoá

những quan điểm của mình, trong những cuộc trao đổi này đã nảy sinh ra

những dự định mà sau này được phát triển trong lao động sáng tạo của tập thể

sư phạm".[36]

- Xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên:

+ Trong những trang viết của mình V.A.Xukhom linxki cũng như các

tác giả V.P xtrezicodin, Gigoocscaia.... đều cho rằng một trong những chức

năng của Hiệu trưởng nhà trường là phải xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo

viên, phát huy được tính chủ động, sáng tạo trong lao động và tạo ra khả năng

ngày càng hoàn thiện vì tay nghề sư phạm của mình. Muốn xây dựng được

đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn tâm huyết với nghề, người Hiệu

trưởng phải có quyền lựa chọn đội ngũ giáo viên cho trường mình đó là

những người mà nói theo V.A.Xukhom linxki thì "Người giáo viên tốt nhất

phải là người yêu trẻ, phải biết giao tiếp với trẻ, nắm vững chuyên môn giảng

dạy, nắm vững các khoa học có liên quan đến các môn trong nhà trường, vận

dụng linh hoạt lý luận dạy học, lý luận giao tiếp, tâm lý học... trong thực tiễn

công tác của mình, đồng thời phải thành thạo kỹ năng trong lĩnh vực đó".[36]

Hiệu trưởng phải biết đề ra yêu cầu nâng cao trình độ chuyên môn của

từng giáo viên trong trường, từ đó có nội dung, hình thức bồi dưỡng phù hợp.

Những biện pháp bồi dưỡng có hiệu quả được các tác giả đề cập đến là tổ

chức cho giáo viên học tập có hệ thống về triết học, kinh tế chính trị học, lý

luận về Chủ nghĩa Cộng sản khoa học với các hình thức phong phú và hấp

dẫn, trao đổi thông tin, triển lãm khoa học, giao lưu với giáo viên dạy giỏi...

nhằm mục đích: Nâng cao nhận thức của giáo viên về chủ nghĩa Mác-Lênin,

nâng cao trình độ về bộ môn của mình giảng dạy, đồng thời cũng hoàn thiện

tay nghề sư phạm của mình.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

10

+ Tổ chức hội thảo khoa học:

Một trong những biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng giảng

dạy mà các nhà nghiên cứu quan tâm chính là tổ chức hội thảo khoa học. Bởi

tổ chức hội thảo khoa học là biện pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng dạy

học của giáo viên. Vì "Giáo viên càng hiểu biết nhiều anh ta vạch ra trước học

sinh những triển vọng của khoa học, thường xuyên hơn, càng làm cho học

sinh hiểu kỹ, tính ham hiểu biết của học sinh bộc lộ ra nhiều hơn, ở các em sẽ

nảy sinh ra nhiều câu hỏi, nhiều thắc mắc hơn, những câu hỏi các em đặt ra sẽ

thông minh hơn, thú vị hơn và khó hơn".[36]

Tuy nhiên để hoạt động này đạt hiệu quả cao, nội dung các cuộc hội

thảo khoa học được chuẩn bị kỹ phù hợp và có tác dụng thiết thực đến việc

dạy học, tổ chức hội thảo sinh động thu hút được nhiều giáo viên tham gia

thảo luận, trao đổi. Vấn đề đưa ra hội thảo phải mang tính thực tiễn cao, phải

là vấn đề được nhiều giáo viên quan tâm và có tác dụng thiết thực đối với việc

dạy và học.

Qua các buổi hội thảo Hiệu trưởng hiểu thêm được các quan điểm của

giáo viên về việc dạy học, bản thân các giáo viên nắm vững hơn, hiểu sâu hơn

về khoa học cơ bản, về các vấn đề còn mơ hồ và họ sẽ mở rộng hơn về tầm

nhìn, tầm hiểu biết vận dụng vào trong giảng dạy từ đó để nâng cao chất

lượng dạy học.

- V.A.Xukhom linxki và Xvecxlerơ còn nhấn mạnh biện pháp dự giờ

và phân tích bài học.

C¸c t¸c gi¶ cho rằng việc dự giờ và phân tích bài học là đòn bẩy quan

trọng nhất trong công tác quản lý quá trình dạy học của giáo viên. Việc phân

tích bài học trước hết phải nêu cho giáo viên biết cách khắc phục thiết sót,

phát huy các mặt mạnh để nâng cao chất lượng bài giảng, tác giả đã đề ra các

yêu cầu và quy trình phân tích một giờ dạy để giúp cho Hiệu trưởng thực hiện

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

11

có hiệu quả biện pháp quản lý này. Trong cuốn "Vấn đề quản lý và nhà lãnh

đạo nhà trường". V.A.Xukhôm linxki cũng đã nêu lên rất cụ thể cách tiến

hành dự giờ và phân tích bài học. Theo ông trước hết phải giúp giáo viên

chuẩn bị bài dạy bằng việc phân tích sư phạm của sách giáo khoa, nội dung

dạy trong chương trình. Sau đó giáo viên và Hiệu trưởng dự giờ lẫn nhau và

cùng nhau dự giờ giáo viên giỏi, cứ như vậy, giáo viên đã được Hiệu trưởng

dạy cho rất nhiều về phương pháp dạy học, về cách thức tổ chức dạy học để

nâng cao trình độ học vấn của học sinh.

1.1.2. Ở Việt Nam, khoa học quản lý tuy được nghiên cứu muộn nhưng

tư tưởng về quản lý cũng như phép “trị nước an dân” đã có từ lâu đời. Điều

đó đã được thể hiện trong các tác phẩm của các nhà chính trị, quân sự, nhà

giáo, nhà thơ lỗi lạc dưới thời phong kiến như: Lý Thường Kiệt, Trần Hưng

Đạo, Chu Văn An, Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm…

Trong thời kỳ mới của cách mạng Việt Nam trước hết phải nói đến

quan điểm phát triển giáo dục của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1890 -1969). Bằng

việc kế thừa những tinh hoa của các tư tưởng giáo dục tiên tiến và việc vận

dụng sáng tạo phương pháp luận của chủ nghĩa Mác- Lênin, Người đã để lại

cho chúng ta nền tảng lý luận về: Vai trò của giáo dục, định hướng phát triển

giáo dục, mục đích dạy học, các nguyên lý dạy học, các phương thức dạy học,

vai trò của quản lý và cán bộ quản lý giáo dục, phương pháp lãnh đạo và quản

lý …Phải khẳng định rằng: Hệ thống các tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh

về giáo dục có giá trị cao trong quá trình phát triển lý luận dạy học, lý luận

giáo dục của nền giáo dục cách mạng Việt Nam.

Gần đây, có nhiều công trình nghiên cứu về khoa học quản lý của các

nhà nghiên cứu, các nhà khoa học, giảng viên đại học…viết dưới dạng giáo

trình, sách tham khảo, phổ biến kinh nghiệm… đã được công bố, đó là các tác

giả: Phạm Thành Nghị, Đặng Bá Lãm, Đặng Hữu Đạo, Nguyễn Tiến Dũng,