Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại các trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh kon tum.
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
ĐINH THÀNH HỘI
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ
TẠI CÁC TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC
NỘI TRÚ TỈNH KON TUM
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.05
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC
Đà Nẵng - Năm 2014
Công trình được hoàn thành tại
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
Người hướng dẫn khoa học: TS. BÙI VIỆT PHÚ
Phản biện 1: PGS.TS. LÊ QUANG SƠN
Phản biện 2: TS. HUỲNH THỊ TAM THANH
Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt
nghiệp thạc sĩ Giáo Dục học họp tại Đại học Đà Nẵng vào ngày
22 tháng 8 năm 2014
Có thể tìm hiểu luận văn tại:
- Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng
- Thư viện trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trước những yêu cầu của sự phát triển giáo dục trong thời kỳ
CNH, HĐH của đất nước nói chung và ở Kon Tum nói riêng, yêu
cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục hiện nay. Chất lượng
đào tạo ở các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum chưa đáp ứng được
nhiều đến yêu cầu phát triển KT-XH ở địa phương.
Trong giai đoạn hiện nay hoạt động dạy học môn lịch sử tại các
trường phổ thông tỉnh Kon Tum nói chung, hoạt động dạy học môn
lịch sử ở các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum nói riêng đạt hiệu quả
chưa cao,...
Thời gian qua đã có những đề tài nghiên cứu đề cập đến đổi
mới hoạt động dạy học môn lịch sử, nhưng các biện pháp quản lý
hoạt động dạy học môn lịch sử theo hướng tích cực, hiệu quả và
mang tính đặc thù đối với từng loại hình trường PTDTNT, của từng
địa phương hầu như chưa được đề cập. Có rất nhiều nguyên nhân và
một trong những nguyên nhân là việc quản lý chỉ đạo đổi mới hoạt
động dạy học môn lịch sử chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới
chương trình giáo dục trung học phổ thông nói chung và trường
PTDTNT nói riêng trong giai đoạn hiện nay. Dẫn đến kết quả học
sinh phổ thông mà đặc biệt là HS DTTS nhận thức về kiến thức lịch
sử chưa nhiều, thậm chí còn mơ hồ.
Từ thực tiễn công tác quản lý, tác giả nhận thấy hiện tại các cán
bộ quản lý (CBQL) ở các trường phổ thông tỉnh Kon Tum nói chung
và các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum nói riêng mới dừng lại ở
những chủ trương đường lối chung cho tất cả các môn mà thiếu đi
biện pháp hữu hiệu vào một môn học cụ thể để tác động và tạo ra sự
liên kết giữa người dạy với người học, chưa tổ chức chỉ đạo quá trình
hoạt động dạy học môn Lịch sử một cách khoa học và hiệu quả. Vì
thế chưa đủ để tạo nên một bước chuyển biến thực sự về hoạt động
dạy học, đặc biệt là môn lịch sử tại các trường PTDTNT trên địa bàn
tỉnh Kon Tum.
2
Từ những lý do trên, đề tài nghiên cứu khoa học được tác giả
lựa chọn là: “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại
các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum ”
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử
tại các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum, nhằm nâng cao chất lượng
dạy học môn Lịch sử.
3. Khách thể nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý hoạt động dạy học môn Lịch sử tại trường
PTDTNT.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại các
trường PTDTNT tỉnh Kon Tum.
4. Giả thuyết khoa học
Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử ở các trường
PTDTNT còn hạn chế và đạt hiệu quả chưa cao. Nếu có những biện
pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử thích hợp thì hiệu quả
hoạt động dạy học sẽ được nâng cao, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục THPT hiện nay đối với môn lịch sử.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận
5.2. Khảo sát thực trạng
5.3. Đề xuất các biện pháp
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch
sử của Hiệu trưởng các trường PTDTNT trên địa bàn tỉnh Kon Tum.
Giới hạn địa bàn khảo sát: Các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích và tổng hợp nghiên cứu các tài liệu lý luận.
7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
3
7.2.1. Phương pháp quan sát sư phạm
7.2.2. Phương pháp điều tra
7.3. Nhóm phương pháp bổ trợ
7.3.1. Phương pháp chuyên gia
7.3.2. Phương pháp thống kê toán học
8. Đóng góp của luận văn
8.1. Về lý luận
Hệ thống hoá các tri thức về quản lý hoạt động dạy học và xác
định các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử.
8.2. Về thực tiễn
Nghiên cứu góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy
học môn lịch sử, nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn Lịch sử
tại các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu
tham khảo, phụ lục, nội dung chính của luận văn gồm 3 chương:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn Lịch sử
ở trường phổ thông.
Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động dạy học và quản lý hoạt động
dạy học môn lịch sử tại các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum.
Chƣơng 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử
tại các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum.
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG
1.1. SƠ LƢỢC LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ
Ở Việt Nam và ở nước ngoài, trong nhiều năm qua đã có nhiều
công trình khoa học nghiên cứu, đề cập đến vấn đề quản lí, quản lí
giáo dục, quản lí quá trình dạy học của các tác giả, các tác phẩm tiêu
biểu có đề cập tới hiệu quả dạy học và hiệu quả quản lí dạy học
4
Một số luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục - chuyên ngành Quản
lí giáo dục đã đề cập đến vấn đề quản lí trường học và quản lí hoạt
động dạy học của hiệu trưởng các trường THPT và PTDTNT.
Đến nay, chưa có đề tài nào nghiên cứu về biện pháp quản lí
hoạt động dạy học môn Lịch sử tại các trường PTDTNT trên địa bàn
tỉnh Kon Tum. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài này vừa có ý nghĩa lý
luận, vừa có ý nghĩa thực tiễn trong việc góp phần nâng cao hiệu quả
quản lí hoạt động dạy học môn Lịch sử của hiệu trưởng ở các trường
Phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Kon Tum.
1.2. CÁC KHÁI NIỆM CHÍNH
1.2.1. Quản lí, Quản lí giáo dục, Quản lí nhà trƣờng
a. Khái niệm quản lí
Quản lí là sự tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể
quản lí lên đối tượng quản lí nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các
nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt mục tiêu đặt ra trong điều
kiện môi trường luôn biến động.
b. Quản lí giáo dục
QLGD là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch,
hợp quy luật của chủ thể quản lí trong hệ thống giáo dục, là sự điều
hành hệ thống giáo dục quốc dân, các cơ sở giáo dục nhằm thực hiện
mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
c. Quản lí nhà trường
Quản lí nhà trường là tập hợp các tác động của chủ thể quản lí
đến khách thể quản lí nhằm đẩy mạnh mọi hoạt động của nhà trường
và thực hiện được các mục tiêu dự kiến. QLGD trong nhà trường về
cơ bản, chính là quản lí các thành tố của quá trình dạy học.
1.2.2. Hoạt động dạy học
a. Khái niệm hoạt động dạy học
HĐDH là khái niệm chỉ hoạt động chung của người dạy và
người học, đó là hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò.
Hai hoạt động này luôn gắn bó mật thiết với nhau, cùng tồn tại và
phát triển song hành.
5
b. Mục tiêu cơ bản của hoạt động dạy học
Mục tiêu chung: Từng bước hoàn thiện nhân cách người học,
mà nhân cách đó đáp ứng được các yêu cầu của đất nước và của thời
đại trong từng giai đoạn phát triển KT-XH.
Mục tiêu cụ thể, gồm có: Trang bị kiến thức; rèn luyện kỹ năng
và hình thành thái độ.
1.2.3. Quản lí hoạt động dạy học
a. Khái niệm quản lí hoạt động dạy học
Quản lí hoạt động dạy học là sự tác động hợp quy luật của chủ
thể quản lí dạy học đến chủ thể dạy học bằng các giải pháp phát huy
tác dụng của chế định GD-ĐT, bộ máy tổ chức và đội ngũ dạy học,
nguồn tài lực và vật lực dạy học, thông tin và môi trường dạy học,
nhằm đạt được mục tiêu quản lí dạy học.
b. Bản chất của quản lí hoạt động dạy học
Quản lí HĐDH được triển khai thông qua việc quản lí đồng bộ
và thống nhất các mặt hoạt động mang tính phương tiện thực hiện
mục đích dạy học.
1.3. NỘI DUNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1.3.1. Mục tiêu quản lí hoạt động dạy học
Mục tiêu quản lí hoạt động dạy học là nhằm nâng cao chất
lượng dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
1.3.2. Nội dung quản lí hoạt động dạy học
Quá trình quản lí HĐDH của Hiệu trưởng bao gồm những nội
dung cơ bản sau: Quản lí người dạy và hoạt động dạy; Quản lí người
học và hoạt động học; Quản lí môi trường dạy - học.
1.3.3. Phƣơng pháp quản lí hoạt động dạy học
Phương pháp là cách thức tác động bằng cách sử dụng các
phương tiện khác nhau của chủ thể quản lí đến đối tượng quản lí
nhằm đạt mục đích đề ra. Phương pháp quản lí được chia thành bốn
nhóm sau: Các phương pháp hành chính - tổ chức; Các phương pháp
giáo dục; Các phương pháp tâm lý-xã hội; Các phương pháp kinh tế.
1.3.4. Công cụ quản lí hoạt động dạy học
6
Công cụ (phương tiện) quản lí của hiệu trưởng nói chung, công
cụ quản lí HĐDH nói riêng là những phương tiện, những giải pháp
của chủ thể quản lí nhằm định hướng, khích lệ điều hòa, phối hợp và
đánh giá kết quả hoạt động dạy học của các thành viên trong tổ chức
giáo dục hướng vào việc thực hiện mục tiêu đề ra.
1.4. TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ TRONG HỆ
THỐNG GIÁO DỤC QUỐC DÂN
1.4.1. Mục tiêu, vai trò và tính chất của trƣờng Phổ thông
dân tộc nội trú
1.4.2. Nhiệm vụ của trƣờng Phổ thông dân tộc nội trú
Trường PTDTNT thực hiện các nhiệm vụ quy định tại Điều lệ
trường THCS, THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học.
1.5. CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CỦA
HIỆU TRƢỞNG TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ
1.5.1 Nhiệm vụ và quyền hạn của hiệu trƣởng trƣờng
PTDTNT
Ngoài những quy định chung cho hiệu trưởng các trường phổ
thông, hiệu trưởng các trường PTDTNT còn có nhiệm vụ và quyền
hạn: Nắm vững quan điểm, chính sách dân tộc của Đảng và Nhà
nước; Biết sử dụng ít nhất một thứ tiếng dân tộc thiểu số ở địa phương
trong giao tiếp; Giáo dục cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh ý thức
tôn trọng, bảo vệ quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn trọng phong tục,
tập quán văn hóa của các dân tộc thiểu số; Được hưởng các chính sách
ưu đãi theo quy định của Nhà nước.
1.5.2. Nội dung quản lí hoạt động dạy học của hiệu trƣởng
trƣờng PTDTNT
a. Quản lí hoạt động dạy của giáo viên: Phân công giảng dạy
cho giáo viên; Quản lí việc thực hiện nội dung chương trình, sách
giáo khoa; Quản lí việc soạn bài, giờ lên lớp của giáo viên; Quản lí
hồ sơ chuyên môn của giáo viên; Quản lí hoạt động của tổ chuyên
môn; Quản lí công tác bồi dưỡng giáo viên; Quản lí đổi mới phương
pháp dạy học; Quản lí đánh giá kết quả học tập của học sinh
7
b. Quản lí hoạt động học của học sinh
Quản lí hoạt động học của HS là một yêu cầu không thể thiếu
được trong quản lí quá trình dạy học nhằm tạo ra ý thức tốt trong học
tập, giúp HS lĩnh hội kiến thức, hình thành kỹ năng, phương pháp
học tập đúng đắn nhằm phát huy vai trò chủ động, tích cực và sáng
tạo của học sinh.
c. Quản lí môi trường dạy học
- Hiệu trưởng quản lí nguồn tài lực và vật lực dạy học
- Hiệu trưởng quản lí việc phát huy và tận dụng sức mạnh của
các lực lượng tham gia giáo dục, tận dụng mọi thuận lợi và ngăn
ngừa các bất thuận của môi trường
1.6. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA BỘ MÔN LỊCH
SỬ VÀ YÊU CẦU QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC BỘ
MÔN LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG TRONG GIAI
ĐOẠN HIỆN NAY
1.6.1. Những đặc trƣng cơ bản của bộ môn lịch sử
a. Học tập lịch sử là quá trình nhận thức những điều đã diễn
ra trong quá khứ của xã hội để hiểu về hiện tại và chuẩn bị cho
tương lai
Nhiệm vụ đầu tiên, tất yếu của bộ môn lịch sử ở trường phổ
thông là tái tạo lịch sử, tức là cho học sinh tiếp xúc với những chứng
cứ vật chất, những dấu vết của quá khứ, tạo ra ở họ những hình ảnh
cụ thể, sinh động, chính xác về các sự kiện, hiện tượng lịch sử, tạo ra
ở học sinh những biểu tượng về con người và hoạt động của họ trong
bối cảnh thời gian, không gian xác định, trong những điều kiện lịch
sử cụ thể.
b. Học tập lịch sử để hình dung rõ ràng, giải thích đúng, có cơ
sở khoa học về lịch sử
Các sự kiện, hiện tượng lịch sử, biến cố lịch sử… không phải
xuất hiện một cách tuỳ ý, hoàn toàn ngẫu nhiên mà chính là sản
phẩm của những điều kiện lịch sử nhất định, có những mối quan hệ
nhân quả nhất định, tuân theo những quy luật nhất định. Bộ môn lịch
8
sử có nhiệm vụ giúp học sinh nắm được bản chất các sự kiện lịch sử,
hình thành các khái niệm lịch sử, phát hiện ra các mối quan hệ trong
các quá trình lịch sử, rút ra các bài học lịch sử giúp cho học sinh suy
nghĩ và hành động đúng.
c. Lịch sử đã qua nhưng không hoàn toàn biến mất mà còn để
lại "dấu vết" của nó qua kí ức của nhân loại (văn học dân gian,
phong tục tập quán, lễ hội,...)
Qua những thành tựu văn hoá vật chất (thành quách, nhà cửa,
lâu đài, đình, chùa, nhà thờ, đến miếu, tượng đài…), qua các hiện
tượng lịch sử, qua ghi chép của người xưa, qua tên đất, tên làng, tên
đường phố, qua tranh ảnh, báo chí đương thời… Chỉ có trên cơ sở
những chứng cứ vật chất nói trên mới có sự nhận thức và trình bày
về lịch sử. Ngày nay, người ta hết sức quan tâm đến các hình thức tổ
chức dạy học lịch sử đa dạng, tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc với
các nguồn sử liệu nói trên.
1.6.2. Yêu cầu trong việc quản lí hoạt động dạy học môn lịch
sử ở trƣờng phổ thông trong giai đoạn hiện nay
a. Về tổ chức dạy học lịch sử
- Dạy học đúng số tiết trong năm học được quy định trong
khung phân phối chương trình của Bộ GD&ĐT.
- Trong quá trình dạy học, cùng với việc giúp HS nắm vững
chuẩn kiến thức, kĩ năng được quy định trong Chương trình môn
học, GV cần chú ý hướng dẫn HS phân tích, giải thích mối quan hệ
giữa các sự kiện, so sánh, đối chiếu rút ra bài học lịch sử. Chú ý đến
việc rèn luyện các kĩ năng và phương pháp tự học.
b. Đối với những giờ làm bài tập Lịch sử trên lớp hoặc ở nhà
- Phân công, hướng dẫn học sinh (HS) khai thác tranh ảnh, lược
đồ, bản đồ lịch sử giúp HS biết được phương pháp khai thác và nắm
được nội dung của tranh ảnh, lược đồ, bản đồ gắn liền với nội dung
SGK.
- Hướng dẫn HS lập bảng thống kê các sự kiện lịch sử của một
bài, chương, giai đoạn lịch sử ứng với các niên đại lịch sử.
9
- Hướng dẫn HS làm bài tập trắc nghiệm khách quan với các
dạng khác nhau.
- Hướng dẫn HS sưu tầm những sự kiện lịch sử địa phương có
liên quan đến nội dung bài học.
c. Về dạy học lịch sử địa phương
Trước hết, cần nhận thức rõ về vai trò, ý nghĩa của lịch sử địa
phương trong việc giáo dưỡng, giáo dục đặc biệt là giáo dục truyền
thống địa phương đối với học sinh.
CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN
LỊCH SỬ TẠI CÁC TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI
TRÚ TỈNH KON TUM
2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ
HỘI, GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH KON TUM
2.1.1. Vị trí địa lý - điều kiện tự nhiên
2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Kon Tum
2.1.3. Tình hình phát triển GD&ĐT tỉnh Kon Tum
a. Khái quát chung về GD&ĐT tỉnh Kon Tum
b. Quá trình hình thành và phát triển hệ thống trường PTDTNT
tỉnh Kon Tum
2.2. KHÁI QUÁT QUÁ TRÌNH ĐIỀU TRA, KHẢO SÁT THỰC
TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ
TẠI CÁC TRƢỜNG PTDTNT TỈNH KON TUM
Để điều tra thực trạng hoạt động dạy học và quản lý hoạt động
dạy học môn Lịch sử tại các trường PTDTNT tỉnh Kon Tum, chúng
tôi đã lựa chọn và phối hợp sử dụng đồng thời một số phương pháp
nghiên cứu dưới đây:
- Sử dụng phiếu trưng cầu ý kiến tiến hành điều tra, khảo sát.
- Quan sát hoạt động quản lý, tham dự hội thảo, dự giờ thăm
lớp.
- Phỏng vấn đối với CBQL, GV, HS.
10
- Nghiên cứu các văn bản đánh giá kết quả giáo dục tại các
trường.
2.3. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ
Ở CÁC TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH
KON TUM
2.3.1. Thực trạng hoạt động dạy của giáo viên môn Lịch sử
a. Thực trạng đội ngũ giáo viên môn Lịch sử tại các trường
PTDTNT
Tính đến cuối năm học 2012 - 2013, số lượng giáo viên môn
Lịch sử tại các trường PTDTNT là 20 người. Hầu hết giáo viên còn
rất trẻ về tuổi đời và tuổi nghề, được đào tạo chính quy, trình độ
chuyên môn đào tạo đạt chuẩn 100%, trong đó trình độ trên chuẩn
(Thạc sĩ) 10%.
b. Việc thực hiện mục tiêu, nội dung, chương trình và đổi mới
phương pháp dạy học môn lịch sử tại các trường PTDTNT tỉnh
Kon Tum
Việc thực hiện mục tiêu dạy học; chương trình, kế hoạch dạy
học và nội dung dạy học của giáo viên môn Lịch sử được đánh giá ở
mức độ khá tốt, trên 90%. Điều này là phù hợp bởi vì trong những
năm qua môn Lịch sử đang được sự quan tâm của ngành giáo dục và
bắt đầu có sự chuyển biến đáng kể.
Trong khi đó, có hơn 31% ý kiến cho rằng việc thực hiện
phương pháp dạy học và đổi mới phương pháp dạy học môn Lịch sử
của giáo viên chỉ đạt ở mức trung bình và chưa đạt. Hiện nay yêu cầu
về thực hiện đổi mới PPDH, nhất là đổi mới PPDH môn Lịch sử phù
hợp với đối tượng học sinh DTTS đang là đòi hỏi bức thiết và là
nhiệm vụ trọng tâm trong chỉ đạo của ngành GD&ĐT Kon Tum.
Việc đổi mới phương pháp dạy học nói chung và môn Lịch sử nói
riêng trong các trường PTDTNT hiện nay còn có những nhược điểm
cơ bản cần phải khắc phục.
2.3.2. Thực trạng hoạt động học môn Lịch sử của học sinh
11
a. Động cơ, thái độ và phương pháp học tập môn Lịch sử của
học sinh
Hầu hết các em đều cố gắng, chăm chỉ học tập môn Lịch sử,
nhưng lại hạn chế về khả năng tư duy, tổng hợp, phân tích và phương
pháp học tập, đặc biệt là khả năng phân tích, so sánh, đánh giá các sự
kiện Lịch sử.
b. Kết quả học tập môn Lịch sử của học sinh
Nhìn chung các em học sinh ở các trường PTDTNT tỉnh Kon
Tum còn có điểm hạn chế về năng lực học tập, đặc biệt là ở khả năng
phân tích, so sánh, đánh giá. Khả năng tiếp thu bài và vận dụng tri
thức vào thực tế và cuộc sống còn yếu, phương pháp học tập chưa
tốt, vốn tiếng Việt đối với các em còn hạn chế,...
2.3.3. Thực trạng về môi trƣờng dạy học môn Lịch sử
a. Cơ sở vật chất - kỹ thuật, thiết bị phục vụ hoạt động dạy
học môn Lịch sử
Các trường PTDTNT về cơ sở vật chất được trang bị tương đối
đồng bộ và đầy đủ, Tuy nhiên việc đầu tư xây dựng hệ thống CSVC,
TBDH cũng như bảo quản, sử dụng trong những năm qua ở các
trường PTDTNT vẫn còn nhiều bất cập, đây là vấn đề cần quan tâm
và sớm được tháo gỡ trong thời gian tới.
b. Môi trường sư phạm trong nhà trường
Việc xây dựng môi trường GD lành mạnh và thực hiện dân chủ
hóa trong nhà trường được quan tâm xây dựng. Đa số GV của các
trường là GV có tuổi đời và tuổi nghề còn thấp, nhiệt tình hăng say
công tác; ở các huyện xa, GV chủ yếu sống tập thể, thường xuyên
quan tâm giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống cũng như trong công tác.
2.4. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN
LỊCH SỬ TẠI CÁC TRƢỜNG PTDTNT TỈNH KON TUM
2.4.1. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên bộ môn lịch sử
a. Quản lý khâu soạn bài, chuẩn bị bài lên lớp
Qua các phiếu trưng cầu ý kiến của các CBQL và các GV môn
Lịch sử, đa số cho rằng, việc hướng dẫn các qui định, yêu cầu soạn
12
bài, cung cấp SGK, tài liệu tham khảo là rất cần thiết và có 79,1%
cho rằng nhà trường đã làm khá, tốt vấn đề này.
Việc yêu cầu bộ môn thống nhất cơ bản mục đích, yêu cầu, nội
dung, hình thức bài dạy chưa được nhà trường chú trọng, đa số cho là
cần thiết. Tuy nhiên, có 76,7% khẳng định nội dung quản lý này
được thực hiện tốt, khá, chỉ có 2,4% cho là thực hiện ở mức chưa
đạt.
Về thực hiện kiểm tra định kỳ, vấn đề dự giờ đánh giá bài soạn
qua giờ dạy cũng được các cán bộ quản lý cho là quan trọng và có
93% GV nhận định vấn đề này được thực hiện khá tốt, 0% khẳng định
nội dung quản lý này không được đề cập đến khi kiểm tra đánh giá giờ
dạy.
b. Quản lý giờ dạy trên lớp
Quản lý giờ dạy trên lớp đối với bộ môn Lịch sử cũng là một
trong những nhiệm vụ quan trọng của Hiệu trưởng và CBQL trong
công tác quản lý. Hiệu quả của giờ dạy có ảnh hưởng trực tiếp tới kết
quả học tập của HS, đồng thời nó phản ánh năng lực, tinh thần, trách
nhiệm của người GV. Hiệu trưởng và CBQL có các biện pháp quản
lý giờ dạy phù hợp sẽ đảm bảo được nguyên tắc, chất lượng và hiệu
quả đào tạo.
Qua thực tế khảo sát tác giả thấy rằng, 100% Hiệu trưởng và
CBQL đều có các biện pháp quản lý giờ lên lớp của GV.
c. Quản lý việc thực hiện chương trình giảng dạy
Sau khi tiến hành khảo sát, kết quả cho thấy việc tổ chức phổ biến
cho GV nắm vững và thực hiện đúng phân phối chương trình được hiệu
trưởng các trường đặc biệt chú trọng và thực hiện khá tốt. Tuy nhiên vẫn
còn một số GV thực hiện chương trình còn chưa nghiêm túc, có 2,3%
GV khẳng định về vấn đề này.
Khi xin ý kiến về biện pháp tổ chức cho GV học tập các văn
bản mới về bổ sung thay đổi, đa số cán bộ quản lý rất quan tâm vấn
đề này và kết quả triển khai thực hiện khá tốt, con số này được các
CBQL, GV đánh giá là 4,7% làm chưa đạt.
13
Qua điều tra, đa số cán bộ quản lý đều triển khai yêu cầu tổ
chuyên môn, GV lập kế hoạch của năm học, học kỳ. Điều này được
GV đánh giá chưa đạt chiếm 7,0%.
d. Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn
Hoạt động của các tổ chuyên môn về thực tế còn nặng về công
tác phổ biến những yêu cầu của nhà trường, những công việc mới
của nhà trường cần triển khai thực hiện, nội dung sinh hoạt chưa
phong phú, chưa đầu tư thỏa đáng về thời gian cũng như tâm huyết
cho nội dung sinh hoạt chuyên đề, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy,
những phát kiến mới trong dạy học...
e. Quản lý việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học đối với
giáo viên
Xét về góc độ nhận thức với cán bộ quản lý nhà trường đều có
nhận thức đúng đắn và cấp thiết về việc đổi mới PPDH, góp phần
vào việc nâng cao chất lượng Giáo dục và Đào tạo. Thể hiện rõ nét
nhất trong kế hoạch năm học khá chi tiết, kế hoạch họp Hội đồng
hàng tháng cụ thể. Hiệu trưởng đã thể hiện rõ việc phân quyền cho
Phó hiệu trưởng và TTCM điều hành hoạt động của tổ. Các TTCM
đã có nhiều cố gắng trong việc thực hiện đổi mới PPDH, thể hiện qua
các buổi sinh hoạt chuyên đề, thao giảng, dự giờ, rút kinh nghiệm rèn
luyện các kỹ năng dạy học theo hướng đổi mới PPDH cho GV. Qua
đó, về mặt nhận thức và thực hiện có thể đánh giá bước đầu cơ bản
khá thuận lợi và có chuyển biến tích cực trong đội ngũ GV.
f. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
học sinh
Đa số cán bộ quản lý cho rằng việc qui định thời điểm kiểm tra
các môn trong học kỳ và cả năm là cần thiết, đây cũng là yêu cầu bắt
buộc trong qui chế chuyên môn. Việc theo dõi chấm trả bài cho HS
đúng qui chế cũng được coi là cần thiết. Tuy nhiên kết quả thực hiện
ở hai mặt này còn có những hạn chế, thể hiện ở tỷ lệ GV cho là thực
hiện chưa tốt còn cao. Lý do chủ yếu dẫn tới kết quả trên là biện
pháp quản lý của Hiệu trưởng và CBQL chưa chặt chẽ. Thực trạng