Bàn về nghiệp vụ bảo hiểm TNDS của chủ xe cơ giới.doc.DOC

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

lêi nãi ®Çu.

HiÖn nay sè lîng xe c¬ giíi tham gia vµo ho¹t ®éng giao th«ng ®êng bé ë

níc ta rÊt lín vµ cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi ®Êt

níc. Tuy nhiªn, xe c¬ giíi còng g©y ra rÊt nhiÒu vô tai n¹n giao th«ng, lµm thiÖt

h¹i rÊt lín vÒ ngêi vµ cña. §Ó phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, sè lîng

xe c¬ giíi sÏ cßn t¨ng lªn rÊt lín, ®iÒu nµy ®Æt con ngêi ph¶i ®èi mÆt víi rñi ro

tai n¹n giao th«ng cµng lín.

§øng tríc nh÷ng rñi ro tai n¹n giao th«ng, ngêi ta cã nhiÒu biÖn ph¸p

kh¸c nhau ®Ó ®èi phã, trong ®ã tham gia b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi

víi ngêi thø ba lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng nhÊt. BiÖn ph¸p nµy cã

t¸c dông rÊt to lín trong viÖc ®Ò phßng, h¹n chÕ tæn thÊt, kh¾c phôc nhanh

chãng nh÷ng hËu qu¶ do tai n¹n giao th«ng g©y ra, t¹o t©m lý an t©m cho chñ xe

vµ ngêi tham gia...

§Ó häc hái, trao ®æi, nghiªn cøu s©u h¬n vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm TNDS

cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba, nªn trong qu¸ tr×nh thùc tËp ë phßng b¶o

hiÓm khu vùc 5 – chi nh¸nh cña C«ng ty B¶o HiÓm Thµnh Phè Hå ChÝ Minh

t¹i Hµ Néi, em ®· chän ®Ò tµi “Bµn vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe

c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba t¹i C«ng ty B¶o HiÓm Thµnh Phè Hå ChÝ Minh

trong giai ®o¹n 1999 2001 . – ”

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o NguyÔn H¶i §êng cïng toµn thÓ c¸n

bé phßng b¶o hiÓm khu vùc 5 ®· nhiÖt t×nh góp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò

thùc tËp nµy.

1

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

ch¬ng I

lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe

c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba.

I/ thùc tr¹ng ho¹t ®éng giao th«ng ®êng bé ë níc ta, sù

cÇn thiÕt vµ t¸c dông ph¶i b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe.

1/ Thùc tr¹ng giao th«ng ®êng bé ë ViÖt Nam.

Trong nh÷ng n¨m võa qua, ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ

cña ®Êt níc, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· ®Çu t rÊt lín cho c¬ së h¹ tÇng giao th«ng ®-

êng bé, th«ng qua nguån vèn tõ ng©n s¸ch Nhµ níc vµ sù hç trî cña vèn ODA.

Nguån vèn nµy ®îc dïng cho viÖc: N©ng cÊp ®êng quèc lé sè 1, ®êng 5, lµm

míi ®êng cao tèc Th¨ng Long – Néi Bµi, ®êng cao tèc L¸ng – Hoµ L¹c...Do

®ã, c¬ së h¹ tÇng giao th«ng vËn t¶i ®êng bé còng ®ang ®îc c¶i t¹o ®Ó phï hîp

víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ.

Tuy nhiªn vÉn cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt vµ kh¾c phôc:

-Giao th«ng ®êng bé bÞ h¹n chÕ bëi ®Þa h×nh víi 3/4 lµ ®åi nói. Tõ B¾c

vµo Nam, tõ miÒn xu«i ®Õn miÒn ngîc cã nhiÒu ®Ìo cao, vùc s©u quanh co hiÓm

trë, nh: §Ìo Phadin, ®Ìo H¶i V©n, ®Ìo Cï M«ng...

-C¬ së h¹ tÇng giao th«ng ®êng bé ë níc ta cßn yÕu kÐm, cã nhiÒu ®êng

kh«ng ®¹t tiªu chuÈn, tû lÖ r¶i ®êng nhùa thÊp, ®êng bÒ mÆt réng 2 lµn xe hiÖn

nay cã rÊt Ýt ( trong hÖ thèng quèc lé chØ chiÕm 26,2 % ), cêng ®é mÆt ®êng trªn

c¸c quèc lé chØ ®¶m b¶o 50 -70 % so víi yªu cÇu, nhiÒu con ®êng xuèng cÊp

nghiªm träng.

Cïng víi thùc tr¹ng m¹ng líi giao th«ng ®êng bé cßn nhiÒu h¹n chÕ th×

ho¹t ®éng cña xe c¬ giíi tham gia vµo giao th«ng còng cßn nhiÒu nan gi¶i.

2

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

B¶ng 1:

Sè lîng xe c¬ giíi tham gia vµo giao th«ng ®êng bé ë ViÖt Nam

(1995 th¸ng 9/2001) –

N¨m

¤ t« Xe m¸y

Sè lîng

xe lu

hµnh (xe)

Lîng t¨ng

n¨m sau

so víi

n¨m tríc

(xe)

Tèc

®é

t¨ng

(%)

Sè lîng xe

lu hµnh (xe)

Lîng t¨ng

n¨m sau

so víi

n¨m tríc

(xe)

Tèc

®é

t¨ng

(%)

1995 335.779 28.701 9,35 3.578.156 252.309 17,42

1996 372.100 36.321 10,82 4.022.400 444.244 12,42

1997 417.768 45.668 12,30 4.827.219 804.819 20,00

1998 439.529 21.761 5,20 5.232.100 404.881 8,39

1999 460.000 20.417 4,66 5.800.000 567.900 10,85

2000 500.988 40.988 8,19 7.195.876 1.196.997 19,95

Th¸ng

9/2001

520.243 19.255 3,84 7.791.698 595.822 8,28

(Nguån: t¹p chÝ giao th«ng vËn t¶i)

Qua sè liÖu thèng kª ë b¶ng 1 ta thÊy: Sè lîng xe « t«, xe m¸y lµ rÊt lín

vµ cã xu híng t¨ng lªn nhanh chãng. §iÒu nµy lµ lÏ tÊt nhiªn, v× khi nÒn kinh tÕ

cµng ph¸t triÓn dÉn ®Õn ®êi sèng nh©n d©n ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn, ®ång thêi sù

tiÕn bé cña khoa häc kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ cho ra ®êi ngµy cµng nhiÒu lo¹i xe

c¬ giíi. §iÒu nµy b¸o hiÖu t×nh tr¹ng tai n¹n giao th«ng sÏ cµng gia t¨ng. Bëi v×

sè lîng xe t¨ng rÊt nhanh trong khi m¹ng líi giao th«ng ®êng bé kh«ng ®¸p øng

kÞp. MÆt kh¸c, t×nh tr¹ng tai n¹n giao th«ng gia t¨ng cßn do hiÖn nay cã rÊt

nhiÒu xe ®îc nhËp tõ Trung Quèc, Hµn Quèc, §µi Loan cã chÊt lîng thÊp.

3

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

2. Sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba.

Trong cuéc sèng hµng ngµy con ngêi lu«n ph¶i ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu lo¹i

rñi ro vµ lu«n t×m c¸ch ®Ó ®Ò phßng, h¹n chÕ vµ kh¾c phôc rñi ro. §Ó ®èi phã

víi rñi ro ngêi ta dïng rÊt nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau. HiÖn nay, theo quan ®iÓm

cña c¸c nhµ qu¶n trÞ rñi ro cã hai nhãm biÖn ph¸p ®èi phã víi rñi ro - ®ã lµ

nhãm c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t rñi ro ( bao gåm c¸c biÖn ph¸p tr¸nh nÐ rñi ro,

ng¨n ngõa tæn thÊt, gi¶m thiÓu rñi ro. C¸c biÖn ph¸p nµy thêng ®îc sö dông ®Ó

ng¨n chÆn hoÆc gi¶m thiÓu kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro ) vµ nhãm c¸c biÖn ph¸p tµi

trî rñi ro.( bao gåm c¸c biÖn ph¸p chÊp nhËn rñi ro vµ b¶o hiÓm ). §Ó qu¶n trÞ

rñi ro tèt th× cÇn ph¶i kÕt hîp hµi hoµ gi÷a hai nhãm biÖn ph¸p nµy.

Dï khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ cã ph¸t triÓn ®Õn thÕ nµo ®i n÷a, dï

con ngêi cã hiÓu biÕt nhiÒu thÕ nµo ®i n÷a th× còng kh«ng thÓ lo¹i trõ ®îc rñi ro

ra khái cuéc sèng cña m×nh. VÝ dô, con ngêi kh«ng thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng rñi ro

nh: H¹n h¸n, lò lôt, ®éng ®Êt, rñi ro ®Çu c¬...Trong trêng hîp nµy c¸ch gi¶i

quyÕt tèt nhÊt lµ h¹n chÕ bít c¸c thiÖt h¹i vµ t×m biÖn ph¸p kh¾c phôc hËu qu¶.

MÆt kh¸c,khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn, mét mÆt nã mang l¹i cho con ngêi

nh÷ng ph¸t minh s¸ng chÕ cã ý nghÜa rÊt lín trong cuéc sèng, song nã còng lµm

n¶y sinh nhiÒu rñi ro míi, m¸y mãc, thiÕt bÞ cµng hiÖn ®¹i víi c¸c tÝnh n¨ng

ngµy cµng u viÖt th× cÊu t¹o còng ngµy cµng phøc t¹p, ®ßi hái ngêi sö dông nã

ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao vµ chØ cÇn mét s¬ xuÊt nhá hay sù trôc trÆc

cña m¸y mãc, sù bÊt cÈn cña ngêi sö dông sÏ dÉn ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i rÊt lín vÒ

ngêi vµ tµi s¶n. Xe c¬ giíi còng lµ mét ph¸t minh vÜ ®¹i cña loµi ngêi. Tõ khi ra

®êi, víi nh÷ng tÝnh n¨ng u viÖt cña m×nh, nã ngµy cµng cã vai trß quan träng

®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña mçi quèc gia. Tuy nhiªn xe c¬ giíi l¹i

®Æt con ngêi tríc nh÷ng rñi ro tai n¹n giao th«ng phøc t¹p.

Trong c¸c lo¹i rñi ro, th× rñi ro tai n¹n giao th«ng, ®Æc biÖt lµ giao th«ng

®êng bé x¶y ra rÊt nhiÒu vµ cã nhiÒu vô tæn thÊt rÊt lín vÒ ngêi vµ tµi s¶n. Hµng

n¨m tai n¹n giao th«ng ®êng bé cíp ®i sinh m¹ng vµ lµm tµn phÕ hµng chôc

triÖu ngêi. Song dêng nh sè vô tai n¹n kh«ng gi¶m mµ cßn cã xu híng t¨ng lªn.

4

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

Theo thèng kª cña côc c¶nh s¸t giao th«ng, tai n¹n giao th«ng ®êng bé

x¶y ra do nhiÒu nguyªn nh©n: Do vi ph¹m vÒ tèc ®é cho phÐp, do tr¸nh sai, vît

Èu, ®i lÊn ®êng, do say bia, rîu khi ®iÒu khiÓn xe. do chë qu¸ t¶i, qu¸ sè hµnh

kh¸ch quy ®Þnh, do mÖt mái dÉn ®Õn xö lý kÐm, do thiÕt bÞ kü thuËt xe kh«ng

an toµn, do cÇu ®êng xuèng cÊp kh«ng ®¶m b¶o tiªu chuÈn...

Cã thÓ thÊy cã r©t nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn tai n¹n giao th«ng. Tuy

nhiªn,dï lµ nguyªn nh©n nµo th× sau mçi vô tai n¹n giao th«ng, c¶ ngêi bÞ n¹n

vµ ngêi g©y tai n¹n ®Òu gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n cÇn gi¶i quyÕt.

Trong cuéc sèng mçi c¸ nh©n hay tæ chøc ®Òu ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ

hµnh vi cña m×nh tríc ph¸p luËt. Khi c¸ nh©n hay tæ chøc g©y thiÖt h¹i cho ngêi

kh¸c th× ®Òu ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm trong phÇn lçi cña m×nh. Theo quy ®Þnh cña

ph¸p luËt: Sau khi l¸i xe g©y ra tai n¹n cho ngêi kh¸c th× ph¶i cã tr¸ch nhiÖm

båi thêng thiÖt h¹i. Trong trêng hîp nµy chñ xe thêng gÆp ph¶i khã kh¨n vÒ tµi

chÝnh, v× vËy tÝnh t¬ng hç gióp ®ì lÉn nhau lµ cÇn thiÕt, nhng c¸c vô thiÖt h¹i

lín vÒ ngêi vµ tµi s¶n th× biÖn ph¸p nµy kh«ng cã hiÖu qu¶. Do ®ã, ®Ó gi¶i quyÕt

vÊn ®Ò nµy, c¸c chñ xe ®· ph¶i ®ãng gãp tiÒn theo thêi h¹n nhÊt ®Þnh ®Ó h×nh

thµnh nªn mét quü tiÒn tÖ tËp trung vµ quü nµy dïng ®Ó båi thêng TNDS cho

ngêi thø ba ( ngêi bÞ n¹n ) thay cho chñ xe, gióp cho hä nhanh chãng kh¾c phôc

®îc hËu qu¶ vµ æn ®Þnh cuéc sèng. §©y chÝnh lµ biÖn ph¸p b¶o hiÓm.

Cïng víi sù ph¸t triÓn cao cña ®êi sèng x· héi, nhu cÇu sö dông c¸c lo¹i

xe c¬ giíi ngµy cµng cao, mèi nguy hiÓm do tai n¹n giao th«ng g©y ra ngµy

cµng lín. V× vËy, b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi víi ngêi thø ba cµng

trë lªn cÇn thiÕt. t¹o cho chñ xe c¶m thÊy yªn t©m h¬n khi lu hµnh xe.

II.C¬ së h×nh thµnh b¶o hiÓm TNDS cña chñ xe c¬ giíi ®èi

víi ngêi thø ba díi h×nh thøc b¾t buéc.

Thø nhÊt: Ph¬ng tiÖn xe c¬ giíi lµ nguån nguy hiÓm cao ®é.

Ta thÊy xe c¬ giíi lµ ph¬ng tiÖn giao th«ng phæ biÕn, nã cã tÝnh c¬ ®éng

cao, cã thÓ ho¹t ®éng ®îc trªn nhiÒu lo¹i ®Þa h×nh, gióp cho hµng ho¸ lu chuyÓn

5

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

mét c¸ch nhanh chãng tõ n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c. Xe c¬ giíi lµ mét nh©n tè quan

träng gióp cho nÒn kinh tÕ ®Êt níc t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn.

MÆc dï xe c¬ giíi lµ ph¬ng tiÖn vËn t¶i ®êng bé cã t¸c dông to lín nhng

viÖc lu hµnh nã còng g©y rÊt nhiÒu thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ cña. Trong n¨m 2001,

tÝnh ®Õn th¸ng 9, xe c¬ giíi ®· g©y ra: 26974 vô tai n¹n, 10548 ngêi chÕt, 30175

ngêi bÞ th¬ng. §©y lµ nh÷ng con sè nãi lªn xe c¬ giíi lµ nguån nguy hiÓm cao

®é.

Thø hai: ViÖc gi¶i quyÕt hËu qu¶ cña TNDS giao th«ng lµ vÊn ®Ò phøc

t¹p, ph¸t sinh nhiÒu tranh chÊp kÐo dµi.

Khi tai n¹n x¶y ra g©y thiÖt h¹i kh«ng nh÷ng vÒ tµi s¶n mµ cßn ®e do¹

®Õn tÝnh m¹ng, t×nh tr¹ng søc khoÎ cña con ngêi. HËu qu¶ tai n¹n ®èi víi con

ngêi kh«ng thÓ ®o ®îc b»ng yÕu tè vËt chÊt. Trong trêng hîp vô tai n¹n dÉn ®Õn

chÕt ngêi, mµ ngêi ®ã l¹i lµ lao ®éng chÝnh, trô cét cña gia ®×nh, th× ®ã lµ sù mÊt

m¸t lín kh«ng g× cã thÓ thay thÕ ®îc. NÕu ngêi bÞ n¹n bÞ th¬ng nÆng th× sÏ lµ

g¸nh nÆng kh«ng chØ cho gia ®×nh mµ cho toµn x· héi. Dï ngêi bÞ tai n¹n chÕt

hay bÞ th¬ng tËt th× ®©y còng ®Òu lµ nh÷ng tæn thÊt khã bï ®¾p ®îc.

Bªn c¹nh ®ã cßn cã thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n, nh÷ng tæn thÊt nµy cßn cã thÓ

kh¾c phôc ®îc. TÊt c¶ nh÷ng sù båi thêng thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ tµi s¶n b»ng tiÒn

chØ xoa dÞu bít vÕt th¬ng cña sù mÊt m¸t, æn ®Þnh ®îc phÇn nµo cuéc sèng cña

hä.

§Ó b¶o vÖ nh÷ng ngêi bÞ thiÖt h¹i tõ nh÷ng vô tai n¹n giao th«ng ®êng

bé, ph¸p luËt d©n sù quy ®Þnh: TNDS cña chñ xe c¬ giíi khi lu hµnh xe g©y thiÖt

h¹i vÒ ngêi vµ tµi s¶n cho ngêi thø ba, chñ xe c¬ giíi ph¶i båi thêng thiÖt h¹i

trong phÇn lçi mµ hä g©y ra. Tuy nhiªn trong mét sè trêng hîp, viÖc båi thêng

cña chñ xe cho ngêi thø ba gÆp mét sè khã kh¨n, nh: L¸i xe bÞ th¬ng hoÆc bÞ

chÕt ngay sau vô tai n¹n. Mµ viÖc båi thêng hÇu hÕt do l¸i xe, chñ xe g¸nh chÞu

nªn viÖc kh¾c phôc tai n¹n chñ xe khã cã thÓ ®ñ kh¶ n¨ng ®ång thêi chi tr¶ cho

ngêi bÞ thiÖt h¹i; L¸i xe g©y tai n¹n råi bá trèn do hoang mang lo sî kh«ng ®ñ

kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó båi thêng cho ngêi bÞ thiÖt h¹i.

6