Ý KIẾN NHỎ về vấn đề lấy NGƯỜI học làm TRUNG tâm TRONG dạy học LỊCH sử

Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Giảng dạy lấy người học làm trung tâm”

Ý KIẾN NHỎ VỀ VẤN ĐỀ

“LẤY NGƯỜI HỌC LÀM TRUNG TÂM”

TRONG DẠY- HỌC LỊCH SỬ Ths. Lê Thị Minh Thu

Trường Đại Học Cần Thơ

TÓM TẮT

“Giảng dạy lấy người học là trung tâm” có nghĩa là trong quá trình đào tạo, người

học giữ vị trí then chốt, quyết định chất lượng đào tạo. Ngành sư phạm lịch sử đào tạo

những thầy cô giáo lịch sử ở bậc phổ thông trong tương lai, ngoài việc cung cấp nội

dung kiến thức, còn trang bị cho sinh viên lý luận phương pháp dạy học và chú trọng việc

rèn luyện kỹ năng sư phạm cho sinh viên.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Lịch sử là một khoa học. Ngay từ thuở xa xưa, các nhà triết học cổ đại La Mã đã

khẳng định: Lịch sử là “thầy giáo của cuộc sống”[4:25], là “bó đuốc soi đường đến

tương lai” [5:21]. Rõ ràng lịch sử là cả một kho tàng kinh nghiệm phong phú và vô cùng

quý giá cho cuộc sống loài người. Hơn nữa, Lịch sử còn góp phần quan trọng vào việc

bồi dưỡng tình cảm, giáo dục tình yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào dân tộc… cho

người học.

Thế nhưng, trong tình hình thực tiễn giáo dục ở nước ta hiện nay, có vẻ như lịch sử

chưa được trân trọng đúng như giá trị của nó. Nhiều người học vẫn cho rằng lịch sử là

một môn học khô khan, toàn những năm tháng, sự kiện, vì thế họ cho rằng: học lịch sử

không cần tư duy, sáng tạo, chỉ cần ghi nhớ được những sự kiện, năm tháng là đạt yêu

cầu… Chính nhận thức sai lầm về môn học và kiểu “học vẹt” đã khiến người học quên

bẵng những gì đã học ngay sau kỳ thi.

Nguyên nhân của thực trạng này liên quan đến nhiều lĩnh vực như: nội dung chương

trình, giáo trình, sách giáo khoa, chất lượng dạy-học… Theo chúng tôi, nguyên nhân

quan trọng nhất là nguyên nhân về chất lượng dạy-học lịch sử, mà trong đó, vai trò người

giáo viên lịch sử giữ vị trí then chốt.

Muốn có được những giáo viên lịch sử vững kiến thức, giỏi tay nghề thì phải chú ý đổi

mới ngay từ “nguồn đào tạo”, việc cải tiến phương pháp dạy-học phải được tiến hành

trước nhất ở bậc đại học - lấy sinh viên làm trung tâm.

PHẦN NỘI DUNG

Để thực hiện “Lấy người học làm trung tâm” trong dạy - học lịch sử ở bậc Cao Đẳng,

Đại Học, cần phải đặt vấn đề “Sinh viên ngành sư phạm CẦN GÌ trong quá trình chuẩn

bị hành trang để bước vào thực tế dạy - học ở trường phổ thông ?”

Nhiệm vụ của người giáo viên lịch sử là truyền đạt kiến thức lịch sử và hướng dẫn

người học học tập, sao cho người học không chỉ “biết” sự kiện lịch sử (nắm được cặn kẽ,

chính xác sự kiện), mà còn phải “hiểu” sự kiện và “vận dụng” được kiến thức lịch sử đã

học (nghĩa là thấy được mối quan hệ giữa sự kiện và bối cảnh lịch sử, thấy được tác dụng

của nó đối với xã hội… đúng như nhà nghiên cứu G.Belinxki đã nhận xét: “Chúng ta hỏi

dĩ vãng, bắt nó giải thích hiện tại và dự đoán tương lai” [5:23]. Nghĩa là nghiên cứu lịch

sử không chỉ để biết quá khứ, mà từ việc hiểu rõ những sự kiện trong quá khứ, người học

Trường Đại học An Giang, 06/2007 41