Xuất khẩu nông sản hàng hóa Việt Nam – Trung Quốc: Bất cập và những giải pháp

Trần Quang Huy và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 124(10): 75 - 82

75

XUẤT KHẨU NÔNG SẢN HÀNG HÓA

VIỆT NAM – TRUNG QUỐC: BẤT CẬP VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP

Trần Quang Huy*

, Trần Xuân Kiên

Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc trong giai đoạn vừa qua đã có

những kết quả đáng ghi nhận như nông sản hàng hóa xuất khẩu tăng cả về số lượng và chất lượng,

cơ cấu nông sản xuất khẩu đa dạng và mang lại giá trị thặng dư cho đất nước, tốc độ tăng trưởng

và phát triển trong xuất khẩu nông sản hàng hóa có tính ổn định tương đối. Cùng với kết quả được

thì xuất khẩu nông sản đã và đang đối mặt với thách thức mới trong hoạt động xuất khẩu sang thị

trường Trung Quốc như nông sản xuất khẩu chủ yếu là xuất thô, sản phẩm có tính cạnh tranh thấp,

hàm lượng khoa học công nghệ còn thấp và chịu nhiều áp lực từ hàng rào kỹ thuật... Từ cơ sở phân

tích thực trạng hoạt động xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc, tác giả đề

xuất một số giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn trong xuất khẩu nông sản hàng hóa của Việt Nam

đối với thị trường Trung Quốc để vượt qua những thách thức và duy trì tăng trưởng ổn định trong

thời gian tiếp theo.

Từ khóa: Xuất khẩu nông sản, Nhập khẩu nông sản, Nông sản hàng hóa, Xuất nhập khẩu hàng hóa

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Sau gần 30 năm tiến hành đổi mới, tăng

trưởng kinh tế của Việt Nam đạt được có

phần đóng góp rất lớn của xuất khẩu. Chiến

lược định hướng xuất khẩu được xem là một

trong những trụ cột của công cuộc cải cách

kinh tế. Trong giai đoạn 2001 – 2013, kim

ngạch xuất khẩu tăng mạnh, đạt trung bình

20,39%/năm, năm 2013 đạt 132,033 tỷ USD,

tương đương gần 75% so với GDP. Cùng với

sự phát triển của kinh tế, hoạt động xuất khẩu

của Việt Nam sang Trung Quốc đạt nhiều

thành tựu, giá trị thương mại hai chiều Việt

Nam – Trung Quốc liên tục tăng trưởng

nhanh chóng. Theo số liệu thống kê năm

2013, Việt Nam xuất khẩu sang thị trường

Trung Quốc đạt 13,1 tỷ USD, chiếm 9,92%

trong tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam

trong năm 2013 (giá trị xuất khẩu nông sản

hàng hóa năm 2013 của Việt Nam sang Trung

Quốc đạt 4,14 tỷ USD). Tuy nhiên, giá trị

nhập khẩu từ Trung Quốc trong năm 2013 của

Việt Nam đạt 36,8 tỷ USD, tăng 26,7% so với

năm 2012 (tương ứng với 7,8 tỷ USD). Có thể

thấy, thương mại Việt Nam – Trung Quốc

đang tăng trưởng không cân bằng với tình

* Tel: 0912 132025, Email: [email protected]

trạng Việt Nam nhập siêu ngày càng lớn.

Hoạt động thương mại giữa Việt Nam và

Trung Quốc trong thời gian vừa qua đã đạt

được những kết quả đáng ghi nhận với số

lượng hàng hóa trao đổi qua lại giữa hai quốc

gia ngày càng tăng về số lượng và giá trị

trong trao đổi, đặc biệt đối với các mặt hàng

nông sản của Việt Nam. Tuy nhiên, hoạt động

xuất khẩu nông sản của Việt Nam đã và đang

có những thách thức như nông sản xuất khẩu

chủ yếu là xuất thô, sản phẩm có tính cạnh

tranh thấp, hàm lượng khoa học công nghệ

còn thấp và chịu nhiều áp lực từ hàng rào kỹ

thuật… Từ nghiên cứu thực tiễn và phân tích

hoạt động xuất khẩu nông sản của Việt Nam

trong thời gian vừa qua, bài viết đề xuất một

vài giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn

trong quá trình xuất khẩu nông sản trong thời

gian tới.

HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU CỦA

VIỆT NAM VÀ XUẤT NHẬP KHẨU

VIỆT NAM – TRUNG QUỐC GIAI ĐOẠN

2008 – 2013

Để rõ hơn về hoạt động xuất nhập khẩu của

Việt Nam trong thời gian vừa qua, bài viết

tổng hợp và giới thiệu một số công trình

nghiên cứu đã công bố về hoạt động xuất

nhập khẩu Việt Nam – Trung Quốc: