Xây dựng dự thảo Luật tài nguyên và môi trường biển, hải đảo

nghiªn cøu - trao ®æi

t¹p chÝ luËt häc sè 4/2011 53

TS. NguyÔn Quang TuyÕn *

1. Sự cần thiết phải xây dựng Luật tài

nguyên và môi trường biển, hải đảo

Biển và hải đảo là vùng lãnh thổ rộng

lớn, có vai trò, vị trí quan trọng đối với sự

nghiệp phát triển kinh tế-xã hội, có ý nghĩa

chiến lược và đặc biệt quan trọng đối với

công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong

giai đoạn hiện nay cũng như về lâu dài. Nghị

quyết Hội nghị trung ương 4 khoá X về

Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020 đã

nêu rõ: “Xây dựng và thực hiện chiến lược

phát triển kinh tế biển toàn diện, có trọng

tâm, trọng điểm; sớm đưa nước ta trở thành

quốc gia mạnh về biển trong khu vực, gắn

liền với bảo vệ quốc phòng, an ninh và hợp

tác quốc tế”.

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về

biển và hải đảo ra đời đã tạo cơ sở pháp lí để

quản lí, khai thác, bảo vệ tài nguyên và môi

trường (TN&MT) biển, hải đảo và tăng

cường hợp tác quốc tế trên biển và hải đảo,

tăng cường khả năng kiểm soát biển nhằm

bảo đảm an ninh, quốc phòng; đã bước đầu

xác định phạm vi và chế độ pháp lí của từng

vùng biển cụ thể, từng bước tăng cường

quản lí nhà nước về biển và hải đảo, tạo cơ

sở và điều kiện cho việc đấu tranh bảo vệ

các vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam;

bảo vệ chủ quyền của Việt Nam, giải quyết

vấn đề ranh giới các vùng biển và thềm lục

địa chồng lấn với các nước láng giềng.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực

nêu trên, hệ thống văn bản quy phạm pháp

luật về biển và hải đảo còn bộc lộ những tồn

tại và bất cập chủ yếu sau đây:

- Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật

liên quan đến quản lí, bảo vệ TN&MT biển,

hải đảo tuy nhiều về số lượng nhưng lại

mang tính quản lí chuyên ngành, thiếu các

nội dung liên quan đến quản lí tổng hợp và

thống nhất đối với tài nguyên và bảo vệ môi

trường (BVMT) biển, hải đảo. Trong các

luật chuyên ngành, các bộ, ngành chỉ đề cập

các nội dung quản lí về biển và hải đảo phù

hợp với chức năng quản lí nhà nước được

giao, chưa đề cập các vấn đề liên ngành và

các công cụ quản lí tương ứng. Việc phối kết

hợp giữa các ngành, các cấp trong khai thác,

sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên và

BVMT biển, hải đảo còn có những bất cập

nhất định. Ví dụ: Trong thời gian dài, việc

phối hợp giữa các bộ, ngành, các địa phương

chưa được pháp luật quy định cho cơ quan

cụ thể nào đóng vai trò chủ trì, đầu mối điều

phối. Chỉ đến khi Nghị định của Chính phủ

số 25/2009/NĐ-CP ngày 6/3/2009 về quản

lí tổng hợp tài nguyên và BVMT biển, hải

đảo được ban hành (sau đây gọi tắt là Nghị

định số 25/2009/NĐ-CP ngày 6/3/2009)

* Giảng viên chính Khoa pháp luật kinh tế

Trường Đại học Luật Hà Nội