Xây dựng bản đồ đơn vị đất đai bằng công nghệ hệ thống thông tin địa lý (GIS) phục vụ cho đánh giá đất Nông nghiệp huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên

Ngô Thị Hồng Gấm và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 63(1): 3 - 7

3

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

XÂY DỰNG BẢN ĐỒ ĐƠN VỊ ĐẤT ĐAI BẰNG CÔNG NGHỆ HỆ THỐNG

THÔNG TIN ĐỊA LÝ (GIS) PHỤC VỤ CHO ĐÁNH GIÁ ĐẤT NÔNG NGHIỆP

HUYỆN VÕ NHAI TỈNH THÁI NGUYÊN

Ngô Thị Hồng Gấm

*

, Đàm Xuân Vận

Trường Đại học Nông lâm – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Đề tài đã ứng dụng công nghệ GIS để thành lập bản đồ đơn vị đất đai thông qua việc chồng xếp 6 bản

đồ đơn tính, đó là: Bản đồ loại đất, bản đồ độ dầy tầng đất, bản đồ địa hình, bản đồ thành phần cơ giới,

bản đồ chế độ tƣới, bản đồ độ phì. Từ 7803,06 ha đất sản xuất nông nghiệp trồng cây hàng năm của

huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên đã xác định đƣợc 34 đơn vị đất đai gồm 993 khoanh đất. Trung bình

mỗi đơn vị đất đai là 229,50 ha. Khoanh đất có diện tích lớn nhất là 1121,68 ha và khoanh đất có diện

tích nhỏ nhất là 12,14 ha. Bản đồ đơn vị đất đai huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên đƣợc thành lập sẽ

giúp cho công tác đánh giá phân hạng đất đai, quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp của huyện một cách

hiệu quả.

Từ khoá: GIS, đơn vị đất đai, Võ Nhai

ĐẶT VẤN ĐỀ

Võ Nhai là một huyện vùng cao nằm phía

Đông Bắc của tỉnh Thái Nguyên với trên

90% dân số làm nông nghiệp. Hoạt động sản

xuất nông nghiệp đang có ảnh hƣởng trực

tiếp đến đời sống kinh tế của ngƣời dân nơi

đây. Hiện tại hệ số sử dụng đất trên địa bàn

huyện còn thấp. Do vậy, việc ứng dụng công

nghệ GIS để xây dựng bản đồ đất đai nhằm

sử dụng đất một cách hiệu quả và bền lâu,

xây dựng một ngành nông nghiệp đa canh sẽ

đem lại hiệu quả cho địa phƣơng cả ba mặt

kinh tế, xã hội và môi trƣờng là việc làm cần

thiết.

Nghiên cứu này trình bày một số kết quả đạt

đƣợc khi ứng dụng công nghệ GIS để xây

dựng bản đồ đơn vị đất đai huyện Võ Nhai -

Thái Nguyên. Đối tƣợng nghiên cứu chính

của đề tài là các loại đất và các thuộc tính

của loại hình sử dụng đất trồng cây nông

nghiệp hàng năm của huyện.

PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Phƣơng pháp thu thập dữ liệu: thu thập tài

liệu về điều kiện tự nhiên – kinh tế xã hội

của huyện Võ Nhai, thu thập nghiên cứu các

loại bản đồ nhƣ bản đồ đất, bản đồ hiện

trạng sử dụng đất, bản đồ địa hình...

Phƣơng pháp điều tra, khảo sát thực địa:

Dựa vào bản đồ, tiến hành khảo sát thực địa

và điều tra các yếu tố đất đai, thuỷ hệ, hiện

trạng sử dụng đất.

Phƣơng pháp xây dựng cơ sở dữ liệu và

chồng ghép bản đồ xây dựng bản đồ đơn vị

đất đai: số hoá các loại bản đồ bằng bộ phần

mềm Microstation và Mapping Office, nhập

dữ liệu thuộc tính bằng phần mềm Excel,

chồng ghép bản đồ bằng phần mềm ArcView

GIS.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội

Điều kiện tự nhiên: Võ Nhai là một huyện

vùng cao nằm ở phía Đông bắc của tỉnh

Thái Nguyên với tổng diện tích tự nhiên của

huyện là 84.010,44 ha. Huyện có một thị

trấn và 14 xã với địa hình khá phức tạp,

phần lớn diện tích là đồi núi dốc và núi đá

vôi chiếm 92%, còn lại là diện tích bằng

phẳng cho sản xuất nông nghiệp chiếm tỷ lệ

nhỏ. Lƣợng mƣa bình quân 1.941,5

mm/năm, nhiệt độ trung bình của năm là

22,40 C, rất thuận lợi cho việc sản xuất nông

nghiệp.

Huyện có hệ thống kênh, mƣơng, sông, suối

tƣơng đối phong phú, hệ thống sông Nghinh

Tƣờng phân bố ở phía Bắc của huyện đổ ra

sông Cầu, hệ thống sông Rong phân bố ở

phía Nam của huyện là nhánh của sông

Thƣơng đảm bảo một khối lƣợng nƣớc lớn

cho sản xuất nông nghiệp.

Hiện trạng sử dụng đất của xã: tổng diện tích

tự nhiên của huyện 84.010,44 ha, trong đó

nhóm đất nông nghiệp: 67.257,24 ha chiếm

80,06% diện tích tự nhiên (đất nông nghiệp