Về độ tuổi kết hôn theo Luật hôn nhân và gia đình Việt Nam

nghiªn cøu - trao ®æi

38 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2011

ThS. BÙI THỊ MỪNG *

heo quy định của Luật hôn nhân và gia

đình Việt Nam năm 2000, “nam từ hai

mươi tuổi trở lên, nữ từ mười tám tuổi trở

lên mới được phép kết hôn”.

(1) Đây là quy

định điều kiện về độ tuổi tối thiểu nam, nữ

được phép kết hôn. So với các quy định

khác, đây là quy định không có nhiều biến

động, vì độ tuổi kết hôn này cũng được quy

định giống như tinh thần của Luật hôn nhân

và gia đình năm 1959 và 1986. Tuy nhiên,

thời gian gần đây, thực tiễn thi hành điều

kiện về độ tuổi kết hôn cũng nảy sinh nhiều

vấn đề gây tranh luận. Có quan điểm cho

rằng quy định độ tuổi kết hôn này cần phải

xem xét lại theo hướng hạ thấp độ tuổi kết

hôn. Quan điểm khác lại cho rằng quy định

độ tuổi kết hôn có sự chênh lệch giữa nam

và nữ là thể hiện sự bất bình đẳng giới...

Chia sẻ với các nhà khoa học xung quanh

vấn đề này, chúng tôi bàn luận thêm về một

số vấn đề xung quanh quy định về độ tuổi

kết hôn, trên cơ sở đó kiến giải một số luận

cứ khoa học cho việc xem xét quy định về

độ tuổi kết hôn theo luật định.

1. Cơ sở của việc quy định độ tuổi

kết hôn

Độ tuổi kết hôn được xây dựng dựa trên

các cơ sở khoa học và cơ sở xã hội. Trước

hết, nói về cơ sở khoa học. Nam nữ xác lập

quan hệ hôn nhân để thực hiện chức năng

cơ bản của gia đình là sinh đẻ để duy trì nòi

giống. Các nghiên cứu khoa học trong lĩnh

vực y học đã chỉ ra rằng phải đạt đến độ

tuổi này thì việc nam nữ xác lập quan hệ

hôn nhân và sinh con mới đảm bảo được sự

“ưu sinh”. Bởi vì, đến độ tuổi này, nam và

nữ mới phát triển hoàn thiện về tâm-sinh lí.

Một số nghiên cứu trong lĩnh vực sức khoẻ

sinh sản đã kết luận: Các bà mẹ sinh con

trước tuổi 18 thường hay gặp các vấn đề về

sức khoẻ. Những đứa con của các cặp hôn

nhân xác lập quan hệ trước tuổi luật định

hay mắc các bệnh về nhiễm sắc thể, sức đề

kháng yếu, tỉ lệ tử vong sau sinh cao. Chính

vì lẽ đó, việc quy định độ tuổi kết hôn tối

thiểu dựa trên cơ sở khoa học sẽ góp phần

duy trì nòi giống, đảm bảo sự phát triển

lành mạnh về thể chất và trí tuệ cho thế hệ

đời sau, xây dựng gia đình hạnh phúc.

Tiếp cận vấn đề dưới góc độ so sánh

luật, chúng tôi nhận thấy rằng quy định về

độ tuổi kết hôn có sự khác biệt đáng kể

trong pháp luật của các quốc gia trên thế

giới. Pháp luật của các nước phương Tây

T

* Giảng viên Khoa pháp luật dân sự

Trường Đại học Luật Hà Nội