Văn hoá đọc của trẻ em hiện nay - Một vấn đề đáng báo động

v n n ud n DO C co n TR E c m m f n nn r

M O T VA N £> E t>AN G BA O DON G

PGS. TS. LA THI BAC LY*

1. Xa hoi Viet Nam Ice tCr sau Dqi hqi lan thu

VI cua Dang Cong san Viet Nam (1986), dqc

biet la tu khi gia nhap WTO dd cd nhieu chuyen

bien. Nen kinh te thj trudng cd tdc ddng mqnh

me den mqi mat cua ddi sdng xd hdi, trong dd

cd ddi sdng cua tre em. Thdi dqi cdng nghe

thdng tin vdi sy bung nd cua cdc sdn phd'm

vdn hda hien dqi nhu phim dnh, bdng dta, ca

nhac, Internet, game... dd thdm nhdp sdu sdc

vdo h"nh vyc gidi tri cua con ngudi, ddc biet Id

cua thanh thieu nhi, khien cho vdn hda dqc

dang cd nguy ca ngdy cdng bj mai mdt trong

gidi tre. Nhin vdo thyc te, cd the thdy, mdt dua

tre cd the ngdi hdng gid, ngdi hdng ngdy, thdm

chi Id ngdi sudt ngdy ndy sang ngdy khdc de

chai game nhung Iqi khdng dii kien tri de ngdi

dqc mdt tdc phd'm vdn hoc. Chung thich xem

tivi, thich nghe nhac han Id dqc sach; thich ngdi

qudn Internet han Id thu vien. Tdc dd tu duy

cua tre cue nhanh, nhung cdm xuc vd tri tudng

tuqng Iqi ngheo nan. Neu cd thi dudng nhu

cung Id nhung tudng tuqng nghieng ve hudng

kinh dj, thieu chdt bay bdng vd Idng man.

Chung nhanh nhay vdi cdc dd dien tu, cdc thu

dieu khien ty ddng, nhung Iqi ludi bieng, chdm

chap vdi nhung thu phdi chiem nghiem, phdi

mdt nhieu thdi gian de tu duy. Tdc pham vdn

hoc khdng phdi Id sdn phd'm cd the tdc ddng

true tiep tdi cdc gidc quan tai, mdt; khdng phdi

Id mdt thu «mi dn lien" trong cdm thu, cd le vi

vdy md nd dd bj nhung dua tre thich «dn

nhanh" «chai gap" chdi bd. That ddng budn

khi nhin vdo thyc te van hda nghe - nhin dang

cd nguy ca Idn dan vdn hda dqc.

2. Vdy ddu Id li do de tdc phd'm vdn hoc -

mdt mdn an tinh thdn khdng the thieu ddi vdi mdi

con ngudi ngay tu thud du tha, nhung lai dang

ngdy cdng trd nen xa rdi ddi vdi tre em? Cd the

Tap chi Giao due so 232 pa a - 2/201o>

ke tdi nhung yeu to cd tdc ddng sdu sdc tdi vdn

hda dqc cua tre em hien nay:

- Ve thdi gian: Tre em ngdy nay cd qua it thdi

gian de dqc sach? Cd the ndi, phdn Idn thdi gian

cua chung bj «qudn thuc" d trudng hodc cdc Idp

hoc them. Ngay tu Idp 1, dua tre dd phdi cdng

lung deo mdt cdi ba Id qua ndng so vdi sue vdc

cua minh. Tre em bj dp lyc hoc hdnh qua Idn.

Khdng chi Id chuang trinh chinh khoa md cdn Id

chuang trinh hoc bd trq, hoc ndng cao, hoc them,

hoc luyen thi, nhe thi Id thi vdo trudng chuyen Idp

chon, ndng thi Id thi dqi hoc, thi kiem tim hoc

bdng de di nude ngodi... Chung cd rdt it thdi

gian de gidi tri, nhung Iqi cd nhieu nguon gidi

tri de lya chon. Vd trong dd, vdn hoc khdng phdi

Id thu de duqc cdc em tim den.

- Ve sy quan tam cua gia dinh: Khdng the

ndi Id gia dinh ngdy nay khdng quan tdm tdi

con cdi. Mdi gia dinh chi cd tu 1 den 2 con,

cudc sdng vdt chdt khd du day, cdc dng bd bd

me deu cd dieu kien de quan tdm tdi con cdi

cua hq nhieu hon. Ai cung mong mudn con minh

hoc hdnh gidi giang d nhung trudng cd tieng

tdm nen khdng he tiec tien do ra cho con cdi

hoc hdnh. Hq ton rdt nhieu tien cho con di hoc,

mua sdm nhung trang thiet bj cho phdng d vd

vdt dyng hdng ngdy nhung khdng may ai ddnh

tien ra de hdng thdng mua sach vdn hoc ve cho

con dqc! Theo ket qua dieu tra cua Trung tdm

Vdn hoc tre em (Trudng DHSP Hd Ndi) cho thdy,

trong td'ng chi phi cua gia dinh cho 1 dua tre

trong 1 thdng thi sd tien ddnh cho viec mua sach

bdo chi chiem 2%, thdm chi, cd bqc phy huynh

cdn trd Idi Id khdng cd chi phi ndo cho viec mua

sach bdo (*).

Cung phdi ndi them Id sy phdt trien den chdng

mat cua xd hdi cung ddn den nhung khdc biet rdt

Truong Dai hoc sit pham Ha Npi