Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Vận dụng nguyên tắc "Đảo ngược" của Altshuller trong dạy học giải toán ở trường phổ thông
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
VAN DUNG NGUYEN TAG lA O NGirUC" CUA ALTSHULLER
TRONG DAY HOC GIAI TOAN Oi TRU'dNG PHO THONG
Q ThS. THAI THI H6N G LAM"
Trong dpy hpc Todn, glal todn Id mdt hop!
ddng chu ylu vd quon hpng cdo hq>c sinh
(HS). Vd'n dl ddt ro Id vdi m^l bdl todn,
ldm thi ndo d l Hm dupe phucmg phdp gidi, ddc
bl|t Id phucmg phdp hoy, ddc ddo. Nguydn tdc
«E)do ngupc" Td m^t hong nhiJng thu thudt cd thi
glup hpc sinh (HS) khdc phyc tfnh >' ldm If, llnh
hopt vd sdng tpo hon hong cdch h/ duy d l Hm Idl
gidi bdt Iodn. Bdi vilt dl cdp vi^c v^n dyng
nguyfin tdc «E)do ngupc* (nguyfin tdc thu mudi
ba hong 40 nguyfin tdc sdng tpo eua Allshuller)
vdo vl ^ tim cdch gidl cdc bdl tdp todn trong
day hpc Todn (chu de kiln thuc vl phucmg hinh
(fTl, bdt PT, bd't dfing thuc hong Dpi si 10).
1. Nguyfin tdc «Ddo ngupc'
Khi vdn dpng nguyfin tdc «Ddo ngupc' h'ong
qud hinh gidl todn, thoy vi thpc hl^n yfiu cdu cuo
bdl todn, chung to ddo ngupc vdn d l vd thi/c
hl|n ede yfiu edu ngirpc Ipl.
Hl|n thpc khdeh quon boo gdm m$t s^ m^t
dd'l ldp (khdc nhou, ngupc nhou, lopl hv vd bu
hv nhau,. ..).Vi^ xem xit nhilu mdt cua mdl v^n
d l nhdm tdng h'nh boo qudt, loan dl|n, ddy du,
cd thi glup HS linh hopt hong suy nghTvd hong
cdch gidl quylt vdn dl. Sp ddo ngupc v^n d l sS
phd vd 1^1 tu duy thdng thudng vd phdt h-lln dupe
h/ duy sdng hpo cho ngudi hpc.
2. Mdt si cdch thuc vQn dpng nguyfin ttfc
«Ddo ngupc' hong gidl Iodn
7; Niu gidl bdl todn cho trud>c (bdl Iodn
thudn) gip khd khdn vdl nhldu tnidng hqp,
ta nghT din vl$c xdt bdl todn gidn ttip (bdl
todn ngugc) cd thi It trudng hqip, it rdc ril
han. Trong hopt d$ng gidl todn, niu bdl Iodn
da eho khd phuc h?p, ngudi gidl h>dn cdn llnh
hopt chuyin nudng suy nghi, cd ihl nghT din vt|c
xit bdl todn ngupc. Chdng ta cung nfin xem xit
khd ndng gtdt bdl Iodn ngupc hong nhihig dllu
kl|n, tinh huffng cp thi, chong hpn nnu vdl nhOng
bdl todn llln quon din ttm dllu ki|n cuo tham so
d l b^ PT hodc h| ?\ cd nght|m, vd nghlfim.
Vi dv: Tim dllu kl$n cua thom s^ m d l bat PT
sou ed nghl|m
mx^ + (m+l)x-7a0(l |
Nlu gtdt bdl todn ndy hpc tllp tht HS phdl
xfit khd nhllu hvdng hpp phdc tpp. GV cd thi
hudng dSn HS ehtiywi hudng song gidl bdl todn:
«Tim m di bit PT: mx'+ (2m + l)x -7i0(2)
vd nghldm". LOc ndy, GV cd thi hudng dfin HS
phdt bllu bdl todn n>di theo hinh thdc khde: m^l
bd't ddng thuc F(x) ^ 0 vd nghi|m cd nghTo Id
khdng tin hsl x d l f(x) £ 0, dllu ndy hiong duong
vdt f(x) < 0 vdt V;c € J? - Ddy Id bdl todn 00 bdn
de^ivdlHSk^lO.
2) Thay Hi vol Ird cOa cdc yiu li trong
bdl Iodn
VI dv: Gtdt FT: x* - 2mx= + x + m' - m = 0
(m Id thom s^. Vdt P\ ndy, nlu HS gidl theo
cdch thdng thudng (Knh x theo m) tht sfi gdp khd
khdn vt day Id FT bdc 4 dn X khdng od dpng ddc
bl|t, cung khdng nhdm dupe nghl|m. GJuon sdt
PT, ta d l ddng nhdn hiy bdc cda x khd tdn md
bdc cOo m ehl Id 2, nhu v^y, ta si xfit PT dd cho
nhu Id PT bdc 2 d£fl vdi dn m. Khi dd, ta tfnh dupe
m =» x^ + X, hodc m • ;^ - X + 1, dfly Id nhOng PT
bde hat dn x ehdo thom sd m, HS dS bilt cdch
gidl. Tuy nhlfin, GV cdn quon ldm din vi$e rfin
luy|n Knh llnh hopt, Ifnh sdng h ^ cho HS.
3) Si} dgng phuong phdp suy ngupv ft> kit
qud. Mdt bdl todn iht/dng gdm hal phdn: Phdn
gid Ihlit vd phdn kit ludn. Di gidi mdl bdl todn,
hvdc hit, ta edn phdn tfch gid ihllt, sou dd huy
ddng kt ^ thde dd bllt (dfnh nghTo, ^nh If, quy
tdc...), h>ng budc suy ludn, tfnh h>dn din kht tim
dupe kit qud. NghTo Id dl h> «cdl da bilt' dl
cu6\ cOng thu dupe «cdl cdn Hm ho ^ cdn chung
minh'. Od Id phfip tdng hpp (phfip suy xudt). Tuy
nhlfin, hong nopt d^ng gidl h>dn, nlu HS thilu
sv djnh hudng ddng ddn, sou mdt ii phfip bl ^
dll, iadl todn h4 nfin phOc h?p hon, ddi kht Ipl hd
'TnMiflfib^c Villi
Tap chi Slao due so 29 0 (h a • T/aom