Vận dụng có hiệu quả các hình thức tiền lương tại Công ty cơ khí Trung Tâm Cẩm Phả.DOC

Lêi më ®Çu

Trong bÊt cø mét doanh nghiÖp nµo tiÒn l¬ng lu«n ®ãng mét vai trß hÕt

søc quan träng. Trªn ph¬ng diÖn qu¶n lý tiÒn l¬ng dîc vÝ nh mét ®ßn bÈy kinh

tÕ ®Ó kÝch thÝch ngêi lao ®éng tÝch cùc lµm viÖc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng

thóc ®Èy doanh nghiÖpj ph¸t triÓn. §ång thêi tiÒn l¬ng lµ nguån thu nhËp chñ

yÕu cña ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh gióp hä ®¶m b¶o ®îc cuéc sèng hµng ngµy.

Sù t¨ng hay gi¶m tiÒn l¬ng sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÝnh doanh nghiÖp ®ã vµ

gi¸n tiÕp ¶nh hëng ®Õn nÒn kinh tÕ ®Êt nuíc. ChÝnh v× vËy mµ viÖc vËn dông c¸c

h×nh thøc tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp nh thÕ nµo ®Ó cã ®îc kÕt qu¶ tèt nhÊt lµ

mét vÊn ®Ò cÇn ®îc nghiªn cøu vµ xem xÐt.

C«ng ty c¬ khÝ Trung T©m CÈm Ph¶ lµ mét doanh nghiÖp cã quy m« lín,

s¶n phÈm ®a d¹ng, cã kÕt cÊu kh¸ phøc t¹p. Víi sè lîng c¸n bé c«ng nh©n viªn

gÇn 1400 ngêi vµ khèi lîng c«ng viÖc ®a d¹ng th× viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶

c«ng lao ®éng cã hiÖu qu¶ thùc sù lµ ®ßn bÈy cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt lµ

c«ng viÖc khã kh¨n.

Lµ mét sinh viªn chuyªn ngµnh kinh tÕ lao ®éng thùc tËp t¹i c«ng ty em

®· t×m hiÓu vÒ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, c¬ cÊu tæ chøc, thùc tÕ s¶n xuÊt cña c«ng ty

vµ nhËn thÊy r»ng sù cÇn thiÕt cña viÖc nghiªn cøu vÊn ®Ò : “VËn dông cã hiÖu

qu¶ c¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng t¹i C«ng ty c¬ khÝ Trung T©m CÈm Ph¶”. B¶n

b¸o c¸o nµy chØ ®a ra nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t vµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n nhÊt ®èi víi c«ng

t¸c tiÒn l¬ng cña C«ng ty hiÖn nay.

Do thêi gian vµ kiÕn thøc cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn b¶n b¸o c¸o kh«ng tr¸nh

khái nh÷ng sai sãt. Mong thÇy c« vµ c¸c b¹n cã nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó b¶n

b¸o c¸o ®îc hoµn thiÖn h¬n.

1

PhÇn I.

Sù cÇn thiÕt cña viÖc vËn dông cã hiÖu qu¶ c¸c h×nh thøc tr¶

c«ng lao ®éng t¹i C«ng ty c¬ khÝ Trung T©m CÈm Ph¶.

I. Kh¸i niÖm , b¶n chÊt, vai trß cña tiÒn c«ng.

·Kh¸i niÖm tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng.

TiÒn c«ng lµ gi¸ trÞ toµn bé lao ®éng sèng cña ngêi lao ®éng, tiÒn c«ng

tr¶ cho lao ®éng thêi vô, ng¾n h¹n.

TiÒn l¬ng lµ mét phÇn cña tiÒn c«ng, ®îc tr¶ theo ®Þnh møc lao ®éng

hoÆc theo thêi gian lµm viÖc mµ cha kÓ c¸c kho¶n tiÒn l¬ng kh¸c nh : tiÒn l¬ng

theo chÕ ®é, c¸c kho¶n tiÒn cã tÝnh chÊt l¬ng nh BHXH, BHYT mµ chñ doanh …

nghiÖp ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng theo ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ cho ngêi lao

®éng. TiÒn l¬ng ®îc tr¶ cho ngêi lao ®éng trong biªn chÕ cña doanh nghiÖp.

·B¶n chÊt cña tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng.

TiÒn c«ng ph¶n ¸nh nhiÒu mèi quan hÖ kinh tÕ - x· héi kh¸c. Nã lµ sè l￾îng tiÒn mµ ngêi sö dông lao ®éng tr¶ cho ngêi lao ®éng. §ã chÝnh lµ khÝa c¹nh

“ quan hÖ kinh tÕ ”. MÆt kh¸c nã thÓ hiÖn quan hÖ x· héi do tÝnh chÊt ®Æc biÖt

cña hµng ho¸ søc lao ®éng. ë ®©y tiÒn c«ng kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ vÊn ®Ò kinh

tÕ mµ cßn lµ vÊn ®Ò x· héi rÊt quan träng liªn quan ®Õn ®êi sèng, trËt tù x· héi.

TiÒn c«ng cµng qu¸n triÖt ®îc tÝnh c«ng b»ng x· héi vµ ®¶m b¶o ®êi sèng cho

ngßi lao ®éng th× c¸c quan hÖ x· héi cµng ®îc cñng cè.

·Vai trß cña tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng.

► §èi víi c¸ nh©n ngêi lao ®éng.

TiÒn c«ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu cña ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh, gióp

hä trang tr¶i chi tiªu, sinh ho¹t, dÞch vô, ®¶m b¶o cuéc sèng. Sè tiÒn mµ ngêi

lao ®éng kiÕm ®îc hµng th¸ng ¶nh háng ®Õn ®Þa vÞ cña hä trong gia ®×nh ®ång

thêi thÓ hiÖn lu«n gi¸ trÞ lao ®éng cña hä ®èi víi ®ång nghiÖp trong tæ chøc,

trong céng ®ång. §©y chÝnh lµ ®éng lùc ®Ó ®éng viªn khuyÕn khÝch nguêi lao

2

®éng, n©ng cao chÊt lîng lao ®éng vµ sù ®ãng gãp cña hä ®èi víi tæ chøc vµ x·

héi.

► §èi víi doanh nghiÖp.

TiÒn c«ng lµ mét bé phËn cña chi phÝ s¶n xuÊt, t¨ng hay gi¶m tiÒn c«ng

sÏ ¶nh hëng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm, ¶nh hëng ®Õn vÞ trÝ c¹nh tranh cña s¶n

phÈm trªn thÞ trêng. Lµ c«ng cô ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong

doanh nghiÖp, lµ c«ng cô ®Ó qu¶n lý.

► §èi víi x· héi.

Ngoµi vai trß lµ ®ßn bÈy kinh tÕ, th«ng qua con ®êng thu nhËp tiÒn

c«ng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®iÒu tiÕt thu nhËp gi÷a c¸c tÇng líp d©n c ®¶m b¶o c«ng

b»ng x· héi.

II. C¸c h×nh thøc tr¶ c«ng lao ®éng trong doanh nghiÖp nhµ níc.

1. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian.

·§iÒu kiÖn ¸p dông:

¸p dông chñ yÕu víi ngêi lµm c«ng t¸c qu¶n lý gi¸n tiÕp hoÆc c¸n bé

chuyªn m«n kü thuËt, ®èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt h×nh thøc nµy chñ yÕu ¸p

dông ®èi víi mét sè c«ng viÖc khã ®Þnh møc lao ®éng chÝnh x¸c vµ chÆt chÏ

hoÆc do tÝnh chÊt phøc t¹p cña c«ng viÖc nÕu tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm sÏ kh«ng

®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm hoÆc sÏ kh«ng ®em l¹i kÕt qu¶ thiÕt thùc.

Cã 2 chÕ ®é tr¶ tiÒn c«ng.

1.1. ChÕ ®é tr¶ c«ng theo thêi gian ®¬n gi¶n.

Lµ chÕ ®é mµ tiÒn c«ng cña ngêi lao ®éng nhËn ®îc phô thuéc vµo møc l-

¬ng cÊp bËc theo chøc vô vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ.

1.2. ChÕ ®é tr¶ c«ng theo thêi gian cã thëng.

Lµ sù kÕt hîp chÕ ®é tr¶ c«ng theo thêi gian ®¬n gi¶n víi tiÒn thëng khi

®¹t ®îc nh÷ng chØ tiªu vÒ sè lîng vµ chÊt lîng quy ®Þnh.

Thêng ®îc ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n phô lµm c«ng viÖc phôc vô nh söa ch÷a

vµ ®iÒu chØnh thiÕt bÞ, ¸p dông ®èi víi nh÷ng c«ng nh©n chÝnh lµm nh÷ng c«ng

viÖc cã tr×nh ®é c¬ khÝ ho¸ cao, nh÷ng c«ng viÖc tuyÖt ®èi ph¶i ®¶m b¶o chÊt l￾îng.

3

2. H×nh thøc tr¶ c«ng theo s¶n phÈm.

TiÒn c«ng mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc phô thuéc vµo ®¬n gi¸ cña mét ®¬n

vÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra hoÆc ®¬n gi¸ cña mét khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh

nh©n víi sè lîng c«ng viÖc thùc tÕ hoµn thµnh.

C¸c chÕ ®é tr¶ c«ng theo s¶n phÈm:

2.1. ChÕ ®é tr¶ c«ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n.

·§iÒu kiÖn ¸p dông:

¸p dông réng r·i víi ngêi trùc tiÕp s¶n xuÊt, c«ng viÖc cña hä mang tÝnh

chÊt ®éc lËp t¬ng ®èi, cã thÓ ®Þnh møc, nghiÖm thu s¶n phÈm cô thÓ riªng biÖt.

·TÝnh ®¬n gi¸ vµ tiÒn c«ng s¶n phÈm:

P = Lcbcv / Q

TiÒn c«ng cho s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n = P x Q1

Q1 : Sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh cña c«ng nh©n.

2.2. ChÕ ®é tr¶ c«ng theo s¶n phÈm cã thëng.

Lµ sù kÕt hîp gi÷a tr¶ c«ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n vµ tiÒn thëng nªn

thu nhËp cña ngêi lao ®éng gåm 2 bé phËn:

TiÒn c«ng tr¶ theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh vµ sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn

thµnh.

P = L/Q

TC = Q1 x P

PhÇn tiÒn thëng ®îc tÝnh dùa vµo møc ®é hoµn thµnh vµ vît møc chØ tiªu

c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng.

TiÒn thëng = L ( m h )/100

Lth = L + L ( mh )/100

L : tiÒn c«ng tr¶ theo s¶n phÈm cña ®¬n gi¸ cè ®Þnh.

m : tØ lÖ phÇn tr¨m tiÒn thëng.

h : tØ lÖ phÇn tr¨m hoµn thµnh vît møc s¶n lîng ®îc tÝnh thëng.

4

2.3. ChÕ ®é tr¶ c«ng theo s¶n phÈm tËp thÓ.

·§iÒu kiÖn ¸p dông:

¸p dông ®èi víi c«ng viÖc cÇn tËp thÓ c«ng nh©n hoµn thµnh nh l¾p r¸p thiÕt bÞ

hoÆc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn.

· §¬n gi¸ vµ tiÒn c«ng:

§G =

Q

Li

n

i

∑=1 hoÆc §G = ∑=

n

i

Li

1

x T

∑=

n

i

Li

1

: lµ tæng tiÒn c«ng theo cÊp bËc c«ng viÖc cña tæ.

n : sè ngêi.

Q: møc s¶n lîng cña c¶ tæ.

T: møc thêi gian cña tæ.

TiÒn c«ng = §G x Q

2.4. ChÕ ®é tr¶ c«ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp.

·§iÒu kiÖn ¸p dông:

Dïng ®Ó tr¶ c«ng cho c«ng nh©n phô mµ c«ng viÖc cña hä cã ¶nh hëng

nhiÒu ®Õn kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh hëng l¬ng theo s¶n phÈm.

· §¬n gi¸ vµ tiÒn c«ng:

§G = MQ

L

M: sè lîng m¸y mãc, thiÕt bÞ mµ c«ngnh©n phô phôc vô.

Q: møc s¶n lîng cña c«ng nh©n chÝnh.

L: tiÒn l¬ng cÊp bËc c«ng viÖc cña c«ng nh©n phô.

TCSPGT = §G x s¶n lîng thùc tÕ c«ng nh©n chÝnh hoµn thµnh.

2.5. ChÕ ®é tr¶ c«ng theo s¶n phÈm luü tiÕn.

· §iÒu kiÖn ¸p dông:

§èi víi kh©u yÕu trong s¶n xuÊt mµ viÖc hoµn tÊt kh©u nµy cã t¸c dông

thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ nh÷ng kh©u kh¸c cã liªn quan gãp phÇn hoµn thµnh vît

møc kÕ ho¹ch cña doanh nghiÖp.

5