Vấn đề thu hồi đất và bồi thường khi thu hồi đất trong dự thảo luật đất đai (sửa đổi bổ sung)

nghiªn cøu - trao ®æi

42 T¹p chÝ luËt häc sè 12/2008

Ts. NguyÔn quang tuyÕn *

iên quan đến thu hồi đất và bồi thường

khi thu hồi đất, Dự thảo luật sửa đổi, bổ

sung một số điều của Luật đất đai năm 2003

(sau đây gọi tắt là Dự thảo Luật) đã sửa đổi,

bổ sung 4 điều, cụ thể:

- Sửa đổi, bổ sung Điều 39 về nguyên tắc

thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc

phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công

cộng và phát triển kinh tế;

- Sửa đổi, bổ sung Điều 41 về việc thu

hồi đất và quản lí quỹ đất đã thu hồi;

- Sửa đổi, bổ sung Điều 42 về bồi

thường, hỗ trợ và tái định cư cho người có

đất bị thu hồi;

- Sửa đổi, bổ sung Điều 44 về thẩm

quyền thu hồi đất;

Mục đích của việc sửa đổi, bổ sung các

quy định này là nhằm tháo gỡ những khó

khăn vướng mắc trong việc thực hiện bồi

thường khi thu hồi đất, đáp ứng yêu cầu

của thực tiễn. Tuy nhiên, để nội dung sửa

đổi, bổ sung của Dự thảo Luật về thu hồi

đất và bồi thường khi thu hồi đất đáp ứng

được kì vọng của xã hội, chúng tôi xin đưa

ra một số bình luận, góp ý thêm về những

nội dung này như sau:

II. CÁC BÌNH LUẬN CỤ THỂ

1. Về nguyên tắc thu hồi đất để sử dụng

vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích

quốc gia, lợi ích công cộng và phát triển

So với quy định hiện hành tại Điều 39

Luật đất đai năm 2003, Dự thảo Luật có một

số sửa đổi đáng chú ý sau:

- Bổ sung yếu tố công khai vào nguyên tắc

thu hồi đất; theo đó: “Việc thu hồi đất chỉ

được thực hiện sau khi quy hoạch sử dụng đất,

kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà

nước có thẩm quyền xét duyệt và công khai”

(khoản 1). Chúng tôi tán thành với việc bổ

sung này, vì: Một là, bảo đảm sự tương thích

với các quy định sửa đổi, bổ sung của Dự thảo

Luật về vấn đề quy hoạch, kế hoạch sử dụng

đất; hai là, đề cao tính công khai, minh bạch

của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; ba là,

giúp ngăn ngừa sự tùy tiện hoặc các tiêu cực

có thể xảy ra trong việc thu hồi đất từ phía cơ

quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất;

- Sửa đổi quy định về thời hạn thông báo

cho người bị thu hồi đất biết, cụ thể:

Luật đất đai năm 2003 Dự thảo Luật

Trước khi thu hồi đất, chậm

nhất là 90 ngày đối với đất

nông nghiệp và 180 ngày đối

với đất phi nông nghiệp, cơ

quan nhà nước có thẩm quyền

phải thông báo cho người bị

thu hồi đất biết lí do thu hồi,

thời gian và kế hoạch di chuyển,

phương án tổng thể về bồi

thường, giải phóng mặt bằng,

tái định cư (khoản 2 Điều 39).

Trước khi thu

hồi đất ít nhất là

30 ngày, cơ quan

nhà nước có thẩm

quyền phải thông

báo cho người bị

thu hồi đất biết lí

do thu hồi, thời

gian và kế hoạch

di chuyển (khoản

2 Điều 39 sửa đổi).

L

* Giảng viên chính Khoa pháp luật kinh tế

Trường Đại học Luật Hà Nội