Vấn đề đảm bảo khả năng thanh toán tại công ty BH petrolimex.doc.DOC

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

MôC LôC

Lêi më ®Çu........................................................................................................4

PhÇn I : VÊn ®Ò ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi

nh©n thä.............................................................................................................6

I/- VÊn ®Ò ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n

thä......................................................................................................................6

1. Kh¸i niÖm......................................................................................................6

2. Sù cÇn thiÕt ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n............................................ 6

3. C¸c yÕu tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n.................................8

4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n..................................................10

5. §iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n thä ®îc coi lµ cã kh¶ n¨ng

thanh to¸n.........................................................................................................12

II/- VÊn ®Ò trÝch lËp dù phßng nghiÖp vô cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n

thä....................................................................................................................12

1. Kh¸i niÖm vµ vai trß cña dù phßng nghiÖp vô..............................................12

2. C¸c lo¹i dù phßng nghiÖp vô........................................................................14

3. Ph¬ng ph¸p trÝch lËp dù phßng nghiÖp vô..................................................17

4. C¸c quy ®Þnh cã liªn quan ®Õn viÖc trÝch lËp dù phßng nghiÖp vô...............21

5. Mèi quan hÖ gi÷a møc trÝch lËp dù phßng nghiÖp vô, biªn kh¶ n¨ng thanh

to¸n vµ thu nhËp chÞu thuÕ cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm..................................21

III/- VÊn ®Ò biªn kh¶ n¨ng thanh to¸n tèi thiÓu cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi

nh©n thä............................................................................................................22

1. Kh¸i niÖm.....................................................................................................22

2. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh..................................................................................23

3. Vai trß cña chØ tiªu biªn kh¶ n¨ng thanh to¸n tèi thiÓu...............................25

PhÇn II : VÊn ®Ò ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n t¹i c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm

Petrolimex (PICO)...........................................................................................27

1

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

I/- Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm Petrolimex

(PJICO)..........................................................................................27

1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh....................................................................................27

2. C¸c thµnh tùu ®· ®¹t ®îc trong thêi gian qua............................................32

3. Ph¬ng híng, nhiÖm vô ®Ò ra trong thêi gian tíi......................................41

II/- ViÖc trÝch lËp dù phßng nghiÖp vô cña c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm Petrolimex

(PJICO) trong n¨m tµi chÝnh 2002................................................45

1. C¸c lo¹i dù phßng nghiÖp vô ®îc trÝch lËp................................................45

2. C¸c ph¬ng ph¸p trÝch lËp dù phßng nghiÖp vô ®îc ¸p dông....................46

III/- ViÖc x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm

Petrolimex (PJICO) trong n¨m tµi chÝnh 2002................................................54

1. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh biªn kh¶ n¨ng thanh to¸n........................................54

2. C¸c chØ tiªu kh¶ n¨ng thanh to¸n.................................................................55

PhÇn III : Mét sè nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ..........................................................58

I/- VÒ viÖc trÝch lËp dù phßng nghiÖp vô cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n

thä....................................................................................................................58

1. Dù phßng phÝ cha ®îc hëng (Dù phßng phÝ).........................................58

2. Dù phßng båi thêng cho c¸c tæn thÊt cha khiÕu n¹i (Dù phßng båi th￾êng).............................................................................................................61

3. Dù phßng båi thêng cho c¸c giao ®éng lín vÒ tæn thÊt (Dù phßng giao ®éng

lín)..........................................................................................................65

II/- VÒ viÖc x¸c ®Þnh biªn kh¶ n¨ng thanh to¸n tèi thiÓu cña doanh nghiÖp b¶o

hiÓm phi nh©n thä ...........................................................................................67

1. C¬ së x¸c ®Þnh biªn kh¶ n¨ng thanh to¸n tèi thiÓu......................................67

2. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh biªn kh¶ n¨ng thanh to¸n tèi thiÓu..........................67

KÕt luËn...........................................................................................................69

Tµi liÖu tham kh¶o...........................................................................................70

2

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

lêi më ®Çu

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®Ó duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn, doanh

nghiÖp b¶o hiÓm nãi chung, doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n thä nãi riªng, mét

mÆt ph¶i thùc hiÖn ®îc môc tiªu lîi nhuËn vµ c¸c môc tiªu x· héi kh¸c ®· ®Æt

ra, mÆt kh¸c doanh nghiÖp còng ph¶i thùc hiÖn môc tiªu ®¶m b¶o kh¶ n¨ng

thanh to¸n cho c¸c tr¸ch nhiÖm tµi chÝnh ®· cam kÕt.

Nhng trong thùc tÕ, nhiÒu doanh nghiÖp b¶o hiÓm thêng ch¹y theo môc

tiªu lîi nhuËn mµ xa rêi môc tiªu ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n, bëi v× cã nh÷ng

m©u thuÉn ph¸t sinh khi thùc hiÖn hai môc tiªu nµy. Môc tiªu ®¶m b¶o kh¶

n¨ng thanh to¸n ®îc thùc hiÖn lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn môc tiªu lîi nhuËn. Khi

môc tiªu lîi nhuËn ®îc ®¶m b¶o th× kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp b¶o

hiÓm ®îc n©ng cao. Tuy nhiªn, ®Ó thu ®îc tû suÊt lîi nhuËn cao th× nguy c¬

doanh nghiÖp b¶o hiÓm mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n còng cao vµ ngîc l¹i, khi kh¶

n¨ng thanh to¸n ®îc ®¶m b¶o th× tû suÊt lîi nhuËn thu ®îc cã thÓ l¹i thÊp h¬n

møc kú väng.

NhËn thøc ®îc vÊn ®Ò nµy, nªn trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn

b¶o hiÓm Petrolimex Petrolimex Joint-Stock Insurance Company (PJICO) em

®· chän ®Ò tµi “Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty

cæ phÇn b¶o hiÓm Petrolimex (PJICO)” ®Ó nghiªn cøu.

Ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn, ®Ò tµi ®îc bè côc lµm ba phÇn:

• PhÇn I : VÊn ®Ò ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp

b¶o hiÓm phi nh©n thä.

• PhÇn II : VÊn ®Ò ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty cæ

phÇn b¶o hiÓm Petrolimex.

3

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

• PhÇn III : Mét sè nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ.

§Ò tµi nµy cã thÓ hoµn thµnh lµ do cã sù híng dÉn tËn t×nh cña chñ nhiÖm

bé m«n Kinh tÕ b¶o hiÓm TS – NguyÔn V¨n §Þnh vµ sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña

trëng phßng b¶o hiÓm phi hµng h¶i c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm Petrolimex Phïng

Duy Th¨ng.

Do cßn h¹n chÕ vÒ mÆt kiÕn thøc, tµi liÖu vµ thêi gian, tÊt yÕu trong ®Ò tµi

nµy sÏ kh«ng tr¸nh khái sai sãt.

Xin ch©n thµnh c¸m ¬n mäi sù gãp ý !

Hµ Néi 5 /2003

Sinh viªn thùc hiÖn :

Lª Anh §µi

4

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

PhÇn I : Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp

b¶o hiÓm phi nh©n thä

I/- §¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm

phi nh©n thä

1/- Kh¸i niÖm

Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®îc hiÓu lµ kh¶ n¨ng cña

doanh nghiÖp b¶o hiÓm t¹i mét thêi ®iÓm cô thÓ cã thÓ thùc hiÖn ®îc c¸c tr¸ch

nhiÖm tµi chÝnh khi ®Õn h¹n c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt.

Nh vËy, mét doanh nghiÖp b¶o hiÓm mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n ®îc hiÓu lµ

t×nh tr¹ng t¬ng øng víi viÖc doanh nghiÖp b¶o hiÓm t¹i mét thêi ®iÓm cô thÓ

kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n ®èi víi c¸c tr¸ch nhiÖm tµi chÝnh ®óng h¹n.

2/- Sù cÇn thiÕt ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n

Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®îc ®¶m b¶o kh«ng chØ

trùc tiÕp b¶o vÖ quyÒn lîi cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm mµ cßn ®¶m b¶o quyÒn

lîi cña kh¸ch hµng tham gia vµ t¸c ®éng tíi nÒn kinh tÕ vµ toµn x· héi.

2.1/- §èi víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm

Doanh nghiÖp b¶o hiÓm nãi chung, doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n thä

nãi riªng cã hai môc tiªu chñ yÕu, ®ã lµ: duy tr× mét kho¶n lîi nhuËn hîp lý vµ

®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n ®èi víi nh÷ng cam kÕt trong hîp ®ång b¶o hiÓm.

Trªn thùc tÕ, nhiÒu doanh nghiÖp b¶o hiÓm thêng ch¹y theo môc tiªu lîi nhuËn

mµ xa rêi môc tiªu ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n. Trong khi ®ã, môc tiªu ®¶m

b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n ®îc thùc hiÖn lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn môc tiªu lîi nhuËn.

Khi kh¶ n¨ng thanh to¸n ®èi víi c¸c tr¸ch nhiÖm ®· cam kÕt kh«ng ®îc

®¶m b¶o, doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu khã kh¨n:

Thø nhÊt, doanh nghiÖp b¶o hiÓm sÏ gÆp r¾c rèi ®èi víi c¬ quan qu¶n lý

ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. Tuú theo t×nh h×nh tµi chÝnh cô thÓ cña doanh

nghiÖp b¶o hiÓm, c¬ quan qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm sÏ ¸p dông

5

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau. Nhng tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p nµy ®Òu cã t¸c ®éng tiªu

cùc ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm. V× doanh nghiÖp

b¶o hiÓm ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó kh«i

phôc kh¶ n¨ng thanh to¸n. Cô thÓ mét sè ho¹t ®éng kinh doanh sÏ bÞ ngng l¹i,

doanh nghiÖp sÏ ph¶i b¸n ph¸ gi¸ c¸c kho¶n ®Çu t...

Thø hai, uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng sÏ bÞ gi¶m sót. Kh¸ch hµng

mÊt lßng tin ®èi víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ ®ång lo¹t huû bá hîp ®ång ®· ký

kÕt. §Æc biÖt trêng hîp kh¸ch hµng ®ång lo¹t huû bá c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt

cµng g©y khã kh¨n cho doanh nghiÖp vÒ mÆt tµi chÝnh.

Tãm l¹i, c¶ hai t¸c ®éng trªn ®Òu dÉn ®Õn mét kÕt qu¶ ®ã lµ doanh nghiÖp

b¶o hiÓm kh«ng thùc hiÖn ®îc môc tiªu lîi nhuËn vµ c¸c môc tiªu x· héi kh¸c

®· ®Æt ra.

Khi doanh nghiÖp b¶o hiÓm cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cho c¸c tr¸ch nhiÖm

b¶o hiÓm ®· cam kÕt ®èi víi kh¸ch hµng, khi ®ã doanh nghiÖp cã c¬ héi ®Ó ph¸t

triÓn nh duy tr× vµ më réng ho¹t ®éng kinh doanh, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh

tranh... tõ ®ã sÏ chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng. Khi ®ã môc tiªu lîi nhuËn cña doanh

nghiÖp còng sÏ ®îc ®¶m b¶o thùc hiÖn.

2.2/- §èi víi kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm

T¸c dông chñ yÕu cña b¶o hiÓm lµ bï ®¾p nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh khi

kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm gÆp ph¶i rñi ro trªn c¬ së sù båi thêng cña doanh

nghiÖp b¶o hiÓm. Tøc lµ, t¸c dông cña b¶o hiÓm chØ ®îc ph¸t huy khi doanh

nghiÖp b¶o hiÓm cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó båi thêng cho c¸c tæn thÊt ph¸t

sinh tõ c¸c hîp ®ång ®· giao kÕt hay nãi ng¾n gän lµ doanh nghiÖp b¶o hiÓm cã

kh¶ n¨ng thanh to¸n víi kh¸ch hµng cña m×nh.

Khi doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, kh¸ch hµng

tham gia b¶o hiÓm sÏ kh«ng ®îc båi thêng khi rñi ro ®îc b¶o hiÓm x¶y ra. Hä

cã thÓ l©m vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh nÕu kh«ng cã nh÷ng kho¶n tiÕt

kiÖm kh¸c.

NÕu kh¸ch hµng huû bá hîp ®ång víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm th× kh¸ch

hµng l¹i lµ bªn chôi thiÖt thßi v× phÇn phÝ b¶o hiÓm mµ kh¸ch hµng ®îc nhËn l¹i

®îc tõ doanh nghiÖp b¶o hiÓm thêng nhá h¬n rÊt nhiÒu so víi tæng phÝ ®· nép,

6

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368

trong mét sè trêng hîp ®Æc biÖt kh¸ch hµng cßn kh«ng ®îc hoµn phÝ. §Ó thiÕt

lËp mét hîp ®ång b¶o hiÓm míi, kh¸ch hµng ph¶i tèn thªm chi phÝ.

Nh vËy, quyÒn lîi cña kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm chØ ®îc ®¶m b¶o khi

doanh nghiÖp b¶o hiÓm cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó thanh to¸n cho c¸c tr¸ch

nhiÖm b¶o hiÓm ®· cam kÕt.

2.3/- §èi víi nÒn kinh tÕ vµ toµn x· héi

Doanh nghiÖp lµ bé phËn cÊu thµnh nªn nÒn kinh tÕ. NÒn kinh tÕ sÏ bÞ t¸c

®éng khi doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n. §Æc biÖt, khi c¸c doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n

hµng lo¹t sÏ dÉn ®Õn khñng ho¶ng kinh tÕ. T¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cã ®-

îc ph¶i dùa trªn c¬ së sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp cÊu

thµnh nªn nÒn kinh tÕ. Do ®ã, vÊn ®Ò ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c

doanh nghiÖp b¶o hiÓm còng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c c¬ quan qu¶n lý

ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm.

Sù æn ®Þnh cña x· héi chñ yÕu dùa trªn sù æn ®Þnh cña c¸c tÇng líp d©n c.

Hä tham gia b¶o hiÓm víi môc ®Ých duy tr× sù æn ®Þnh tµi chÝnh cña hä khi gÆp

rñi ro. Khi doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n sÏ ¶nh hëng

®Õn sù æn ®Þnh cña c¸c tÇng líp d©n c vµ dÉn ®Õn bÊt æn ®Þnh trong toµn x· héi.

Khi doanh nghiÖp b¶o hiÓm cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cho c¸c tr¸ch nhiÖm

b¶o hiÓm ®· cam kÕt th× trªn khÝa c¹nh nµo ®ã sÏ duy tr× ®îc sù æn ®Þnh cña

toµn x· héi. §©y lµ yÕu tè quan träng ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ.

3/- C¸c yÕu tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n

Cã ba yÕu tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp

b¶o hiÓm phi nh©n thä:

• -PhÝ b¶o hiÓm ®· thu vµ c¸c kho¶n dù phßng ®· lËp kh«ng ®ñ do

hËu qu¶ cña nh÷ng sè liÖu thèng kª sai vµ th«ng tin vÒ nghiÖp vô

kh«ng thÝch hîp hoÆc cã nh÷ng thay ®æi nh c¸c khiÕu n¹i ngµy

cµng t¨ng mµ doanh nghiÖp kh«ng cã nh÷ng hµnh ®éng ®iÒu

chØnh kÞp thêi.

• -Kh¶ n¨ng tÝch tô vÒ sè lîng hoÆc møc ®é cña khiÕu n¹i kh«ng ®-

îc thu xÕp thÝch hîp th«ng thêng qua viÖc t¸i b¶o hiÓm.

7