Văn 9

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

TiÕt 1+2 : Phong c¸ch Hå ChÝ Minh .

• Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp HS

-ThÊy ®îc trong phong c¸ch cña B¸c lµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷ truyÒn thèng

vµ hiÖn ®¹i , gi÷a d©n téc vµ nh©n lo¹i , thanh cao vµ trong s¸ng.

-Tõ lßng kÝnh yªu vµ tù hµo vÒ B¸c , HS cã ý thøc tu dìng , häc tËp , rÌn

luyÖn theo g¬ng B¸c Hå.

*ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:

Gi¸o viªn

-S¸ch gi¸o viªn , s¸ch tham kh¶o

- Gi¸o ¸n

Häc sinh:

-So¹n bµi

*TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc :

Ho¹t ®éng 1:Khëi ®éng

- KiÓm tra bµi cò.

- GV giíi thiÖu bµi

Ho¹t ®éng 2: §oc-HiÓu v¨n b¶n:

? Nªu nh÷ng nÐt hiÓu biÕt vÒ t¸c

phÈm.

- KiÓu v¨n b¶n.

- Ph¬ng thøc sö dông.

?Bµi viÕt tr×nh bµy mÊy vÊn ®Ò. Nªu

bè côc cña bµi.

- GV cho HS t×m hiÓu tõ khã.

? VÎ ®Ñp phong c¸ch v¨n ho¸ cña Ng￾êi ®îc t¸c gi¶ ®Ò cËp ë nh÷ng vÊn ®Ò

nµo.

? T¹i sao Ngêi l¹i cã vèn v¨n ho¸ s©u

réng nh vËy.

N«i dung cÇn ®¹t.

I -T×m hiÓu chung :

1-T¸c phÈm :

- V¨n b¶n nhËt dông

- Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh.

2-Bè côc:

-Tõ ®Çu .. rÊt hiÖn ®¹i : VÎ ®Ñp

trong phong c¸ch v¨n ho¸ cña B¸c.

- Cßn l¹i:VÎ ®Ñp trong phong c¸ch

sinh ho¹t cña B¸c.

3-T×m hiÓu tõ khã

II-Ph©n tÝch

1-VÎ ®Ñp trong phong c¸ch v¨n ho¸

cña B¸c

-Ngêi cã vèn tri thøc v¨n ho¸ s©u

réng.

+ B¸c ®i nhiÒu n¬i nªn häc hái ®îc

nhiÒu.

+ B¸c cã ph¬ng ph¸p ®Ó häc

*Tríc hÕt, B¸c ph¶i n¾m v÷ng ph¬ng

tiÖn giao tiÕp lµ ng«n ng÷ “ Ngêi nãi

vµ viÕt th¹o c¸c thø tiÕng ngo¹i

quèc”; n¾m v÷ng ng«n ng÷ ®Ó häc

qua s¸ch vë, qua giao tiÕp.

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 1

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

? Víi c¸ch häc ®ã, kiÕn thøc cña B¸c

®· ®¹t ®Õn møc nµo.

? C¸ch tiÕp thu kiÕn thøc cña Ngêi cã

g× mµ ta ph¶i häc tËp.

? NhËn xÐt g× vÒ c¸ch viÕt cña t¸c gi¶

ë phÇn nµy.

? §Ó lµm râ vÊn ®Ò nµy, t¸c gi¶ ®·

thuyÕt minh trªn mÊy khÝa c¹nh. §ã

lµ nh÷ng khÝa c¹nh nµo.

? C¸ch viÕt cña t¸c gi¶ ë phÇn nµy cã

g× ®Æc biÖt.

? Chñ nh©n cña ng«i nhµ ®ã trang

phôc nh thÕ nµo?

? KhÐp l¹i ®o¹n v¨n kÓ vÒ lèi sèng

cña B¸c, t¸c gi¶ ®· nãi nh thÕ nµo.

ViÖc t¸c gi¶ liªn hÖ c¸ch sãng cña B¸c

víi c¸ch sèng cña NguyÔn Tr·i,

NguyÔn BØnh Khiªm cã hîp lÝ

kh«ng.T¸c dông cña sù liªn hÖ

*Bªn c¹nh ®ã Ngêi cßn häc nhiÒu

nghÒ ®Ó cã vèn kinh nghiÖm.

=>KiÕn thøc ®¹t ®Õn møc s©u s¾c,

uyªn th©m.

-Ngêi tiÕp thu 1 c¸ch cã chän läc “

Ngêi ®· chÞu ¶nh hëng tÊt c¶ c¸c nÒn

v¨n ho¸, ®· tiÕp thu mäi c¸i ®Ñp vµ

c¸i hay ®ång thêiphe ph¸n nh÷ng

tiªu cùc chñ nghÜa”...TiÕp thu trªn

nÒn t¶ng s©u v÷ng cña v¨n ho¸ d©n

téc ®Ó t¹o nªn gi¸ trÞ ®éc ®¸o.

=>B¸c lµ ngêi biÕt kÕ thõa vµ ph¸t

huy c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ .

-T¸c gi¶ dïng “ ®·” ( §iÖp tõ ):

Kh¼ng ®Þnh sù tõng tr¶i, vèn sèng

phong phó cña B¸c. §ã lµ nguyªn

nh©n ®Ó B¸c cã vèn v¨n ho¸ s©u s¾c

vµ phong phó.

2-VÎ ®Ñp trong phong c¸ch sinh

ho¹t cña B¸c.

-N¬i ë

-Trang phôc

-¡n mÆc

-Më ®Çu lµ lêi b×nh luËn ®Çy Ên tîng

“ LÇn ®Çu tiªn trong lÞch söVN vµ cã

lÏ c¶ thÕ giíi, cã 1 vÞ chñ tÞch níc l¸y

chiÕc..”

=>NghÖ thuËt ®èi lËp: lµm nái râ

phong c¸ch HCM: vÜ nh©n mµ hÕt

søc gi¶n dÞ vµ gÇn gòi.

-Trang phôc : bé quÇn ¸o bµ ba n©u

b¹c mµu, chiÕc ¸o trÊn thñ, ®«i dÐp

lèp th« s¬ nh c¸c chiÕn sÜ Trêng s¬n

=>Trang phôc gi¶n dÞ.

-¡n uèng cña Ngêi : c¸ kho, rau

luéc, cµ ghÐm...->RÊt ®¹m b¹c.

*So s¸nh c¸ch sèng cña B¸c víi c¸c

nhµ hiÒn triÕt xa.

-Nªu bËt sù vÜ ®¹i vµ b×nh dÞ , trong

s¸ng cña B¸c .

-ThÓ hiÖn niÒm c¶m phôc tù hµo cña

ngêi viÕt .

-NÕp sèng thanh ®¹m

-Kh«ng xem minh n»m ngoµi nh©n

lo¹i nh c¸c thanh nh©n siªu phµm

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 2

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

? Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt .

-Kh«ng tù ®Ò cao m×nh bëi sù kh¸c

mäi ngêi, h¬n mäi ngêi, kh«ng

kh«ng tù ®Æt m×nh lªn mäi sù th«ng

thêng ë ®êi.

=>Lèi sèng cña B¸c võa d©n téc, võa

rÊt hiÖn ®¹i.

III-Tæng kÕt

1-Néi dung :

- T¸c phÈm ®· ca ngîi vèn v¨n ho¸

s©u s¾c kÕt hîp d©n téc víi hiÖn ®¹i,

c¸ch sèng b×nh dÞ trong s¸ng cña

B¸c.

2- NghÖ thuËt:

-T¸c phÈm kÕt hîp mét sè biÖn ph¸p

nghÖ thuËt nh:LiÖt kª, so s¸nh; kÕt

hîp hµi hoµ gi÷a kÓ vµ b×nh luËn,

trong ®ã cã nh÷ng lêi b×nh mang tÝnh

kh¸i qu¸t cao.

-DÉn chøng chän läc, tiªu biÓu, toµn

diÖn.

-So s¸nh, sö dông 1 sè th¬ hîp lÝ.

-Sö dông thµnh c«ng nghÖ thuËt ®èi

lËp

Ho¹t ®éng 3:LuyÖn tËp

-Cho häc sinh lµm bµi tËp sau:

Trong sè c¸c bµi th¬ sau ®©y , bµi th¬ nµo thÓ hiÖn râ nhÊt lèi gi¶n dÞ mµ thanh

cao cña B¸c:C¶nh khuya , R»m th¸ng giªng ,PÊc Pã hïng vÜ ,Tøc c¶nh P¸c Bã ,

Ng¾m tr¨ng

Ho¹t ®éng 4 :

-Nh¾c HS häc l¹i lý thuyÕt .

TiÕt 3: C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i

* Môc tiªu cÇn ®¹t:

Gióp häc sinh

-N¾m ®îc c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i vÒ chÊt vµ vÒ lîng.

-BiÕt vËn dông c¸c ph¬ng ch©m nµy vµo trong giao tiÕp

* Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng 1:

+ KiÓm tra bµi

+ GV giíi thiÖu bµi

Ho¹t ®éng 2:H×nh thµnh kiÕn thøc míi

Ho¹t ®éng cña thÇy, trß Néi dung cÇn ®¹t

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 3

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

GV cho hs ®äc vÝ dô 1

? Trong ®o¹n ®èi tgo¹i cña An vµ Ba

em thÊy chç nµo cha phï hîp.

-§iÒu mµ An muèn biÕt lµ g×.

? Theo em, cÇn tr¶ lêi nh thÕ nµo.

? Tõ ®ã cã thÓ rót ra ®iÒu g× vÒ giao

tiÕp.

GV cho hs ®äc vÝ dô 2

? V× sao c©u chuyÖn nµy l¹i g©y cêi.

? Néi dung th«ng tin cña 2 nh©n vËt

nµy cã g× ®Æc biÖt.

? Khi giao tiÕp cßn cÇn chó ý vÊn ®Ò

g× n÷a.

? Qua 2 vÝ dô, em hiÓu g× vÒ th«ng tin

vÒ lîng trong giao tiÕp.

-GV cho ®äc vÝ dô

? Hai nh©n vËt nµy ®ang nãi víi nhau

vÒ nh÷ng sù vËt g×.

? Cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng sù vËt mµ 2

anh ta nãi tíi.

? TruyÖn nµy phª ph¸n ®iÒu g×.

GV ®a tiÕp vÝ dô

? NÕu kh«ng biÕt ch¾c lµ v× sao b¹n

nghØ häc th× em cã tr¶ lêi víi thÇy c«

lµ b¹n Êy bÞ èm kh«ng.

-Trong trêng hîp nµy em cã thÓ tr¶ lêi

víi thÇy c« nh thÕ nµo.

? Qua vÝ dô, ta thÊy trong giao tiÕp cã

®iÒu g× cÇn tr¸nh.

? T×m sù kh¸c nhau gi÷a ph¬ng ch©m

vÒ lîng vµ ph¬ng ch©m vÒ chÊt.

->Ph¶i cã néi dung, kh«ng ®îc thiÕu

lîng th«ng tin.

->Lîng th«ng tin kh«ng ®îc thõa.

=>Khi giao tiÕp cÇn cã néi dung, ®¶m

b¶o kh«ng ®îc thiÕu, kh«ng ®îc thõa.

Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp

GV cho hs lµm lÇn lît c¸c bµi tËp.

Ho¹t ®éng 4: Híng dÉn häc bµi ë nhµ

-Häc lÝ thuyÕt.

-Lµm bµi tËp cßn l¹i.

-ChuÈn bÞ bµi míi

TiÕt 4 : Sö dông mét sè biÖn ph¸p

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 4

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

trong v¨n b¶n thuyÕt minh

*Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS :

-HiÓu viÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt

minhlam chov¨n b¶n thuyÕt mÝnhinh ®éng , hÊp dÉn .

-BiÕt c¸ch sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n thuyÕt minh .

*ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh

1-G i¸o viªn:-chuÈn bÞ c¸c bµi tËp , ®o¹n v¨n .

-B¶ng phô .

2-Häc sinh :-§äc bµi tríc ë nhµ , s¹on bµi theo hÖ thèng c©u hái cña s¸ch gi¸o

khoa .

-Xem l¹i phÇn kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh ®· häc ë líp 8

*TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y -häc :

Ho¹t ®éng 1 :

1-KiÓm tra bµi cò :-Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n thuyÕt minh?

-Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu ý em cho lµ ®óng .

Muèn thuyÕt minh 1 ®å dïng , ngêi ta cÇn ph¶i lµm nh÷ng c«ng viÖc g× ?

A- Ph¶i quan s¸t t×m hiÓu cÊu t¹o cña ®å dïng ®ã .

B- Ph¶i t×m hiÓu kü tÝnh n¨ng cña ®å dïng ®ã .

C- Ph¶i t×m hiÓu c¬ chÕ cña ®å dïng ®ã .

D- KÕt hîp c¶ 3 néi dung trªn .

2-Giíi thiÖu bµi :§Ó cung cÊp c¸c tri thøc kh¸ch quan gióp con ngêi cã nh÷ng

hiÓu biÕt ®óng ®¾n vÒ sù vËt ,ngoµi viÖc hiÓu vÒ b¶n chÊt cÊu t¹o , th× ngêi

thuyÕt minh cÇn ph¶i biÕt ®a c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®Ó t¨ng sù hÊp dÉn , sinh

®éng ….

Ho¹t ®éng 2 :H×nh thµnh kiÕn thøc míi

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

GV:Em h·y kÓ ra c¸c ph¬ng ph¸p

thuyÕt minh .

-HS :C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh

gåm : ®Þnh nghÜa , so s¸nh , liÖt kª ,

gi¶i thÝch …

GV :V¨n b¶n thuyÕt minh viÕt ra

nh»m môc dÝch g× ?

-HS :gióp con ngêi cã nh÷ng hiÓu

biÕt ®óng ®¾n vÒ sù vËt .

GV kh¸i qu¸t l¹i c¸c kiÕn thøc

Néi dung cÇn ®¹t

I-T×m hiÓu viÖc sö dông 1 sè biÖn

ph¸p nghÖ thuËt trong VB thuyÕt minh

1-¤n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh

2-ViÕt v¨n b¶n thuyÕt minh cã sö

dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 5

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

-Gccho HS ®äc v¨n b¶n “H¹ Long

-§¸ vµ níc “

? V¨n b¶n thuyÕt minh ®èi tîng nµo

GV: VÞnh H¹ Long lµ th¾ng c¶nh næi

tiÕng cña ViÖt Nam ,®îc c«ng nhËn lµ

di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi .

? T¸c gi¶ hiÓu g× vÒ sù “kú l¹ “nµy .

?H·y chØ ra nh÷ng c©u v¨nnªu kh¸i

qu¸t sù kú l¹ cña H¹ Long .

-HS ®éc lËp suy nghÜ :” ChÝnh níc

lµm ®¸ sèng dËy .Lµm cho ®¸ vèn bÊt

®éng vµ v« tri ,v« gi¸c bçng trë nªn

sinh ®éng …cã t©m hån .”

?Th«ng thêng khi giíi thiÖu 1 danh

lam th¾ng c¶nh ngêi ta sÏ giíi thiÖu g×

.

(Giíi thiÖu vÞ trÝ , kÝch thÝch , ®Æc

®iÓm )

?NÕu sö dông ph¬ng ph¸p liÖt kª ®èi

chiÕu nh :H¹ Long cã nhiÒu níc ,

nhiÒu ®¸ , nhiÒu ®¶o , nhiÒu hang

®éng th× bµi viÕt cã thÓ lµm næi bËt vÎ

®Ñp kú l¹ cña H¹ Long ®îc kh«ng .

- HS :NÕu thuyÕt minh b»ng c¸ch liÖt

kª , ®o ®Õm th× cha lµm næi bËt ®îc vÎ

®Ñp kú l¹ , hÊp dÉn cña vÞnh

?So víi v¨n b¶n thuyÕt minh ®· häc ,

v¨n b¶n nµy cã g× kh¸c .

(HS chØ ra yÕu tè liªn tëng , tîng )

?Ngoµi ra t¸c gi¶ cßn sö dông BPNT

g× ?ChØ ra c¸c BPNT ®ã .

?ViÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ

thuËt cã lµm mÊt ®i tÝnh kh¸ch quan

cña ®èi tîng kh«ng .

ViÖc sö dông Êy cã t¸c dông g× .

?T¸c gi¶ ®· tr×nh bµy ®îc sù kú ¶o cña

H¹ Long cha ? Tr×nh bµy ®îc nh thÕ

lµ do ®©u .

?Lµm thÕ nµo ®Ó v¨n b¶n thuyÕt minh

VÝ dô :H¹ Long -§¸ vµ níc .

-Sù kú l¹ cña H¹ Long.

-Sù kú l¹ cña H¹ Long lµ do ®¸ vµ níc

t¹o thµnh .

Sö dông yÕu tè liªn tëng , tëng tîng :

Nh÷ng cuéc d¹o ch¬i trªn níc …

- BPNT:Miªu t¶ , so s¸nh , nh©n ho¸

+) Nh©n ho¸ khi t¶ ®¶o ®¸ : gäi

chóng ta thËp lo¹i chóng sinh , thÕ

giíi ngêi , bän ngêi b»ng ®¸ hèi h¶ trë

vÒ .

+)Miªu t¶ , so s¸nh :Con thuyÒn

máng nh l¸ tre tù nã bËp bÒnh trªn

sãng níc thuû triÒu …

- Bµi viÕt ®· cung cÊp kh¸ch quan vÒ

®èi tîng

- Bµi viÕt ®· giíi thiÖu vÞnh H¹ Long

kh«ng chØ lµ ®¸ vµ níc mµ lµ mét thÕ

giíi sèng ®éng , cã hån .Bµi viÕt lµ

mét bµi th¬ xu«i mêi mäi ngêi ®Õn

th¨m .

 Ghi nhí :

-V¨n b¶n thuyÕt minh cã tÝnh thuyÕt

phôc , hÊp dÉn cÇn sö dông 1 sè

BPNT.

-Kh«ng ®îc lµm mÊt ®i tÝnh kh¸ch

quan cña ®èi tîng . CÇn sö dông 1

c¸ch thÝch hîp

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 6

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

®îc hÊp dÉn , thuyÕt phôc .

- C¸ch sö dông BPNT ®ã nh thÕ

nµo ?

Ho¹t ®éng 3 :LuyÖn tËp

Bµi tËp 1 :HS lµm viÖc theo nhãm

GV chia líp thµnh 2 nhãm . Mâi

nhãm tr¶ lêi mét c©u .

- Gäi ®¹i diÖn lªn tr×nh bµy .

- HS nhËn xÐt - GV nhËn xÐt bæ sung

Bµi tËp 2 :§äc ®o¹n v¨n – Nªu nhËn

xÐt vÒ biÖn ph¸p NT ®îc sö dông ®Ó

thuyÕt minh ?

- HS lµm viÖ c ®éc lËp

- GV gäi HS tr×nh bµy .

Ho¹t ®éng 4 :Híng dÉn häc sinh häc

bµi ë nhµ :

- GV chèt l¹i lý thuyÕt

- HS lµm bµi tËp cßn l¹i

- ChuÈn bÞ bµi tËp

GV ph©n c«ng líp thµnh 2 nhãm :

- Nhãm 1 :chuÈn bÞ dµn ý cho ®Ò :

“thuyÕt minh c¸i kÐo ”

- Nhãm 2 :chuÈn bÞ ®Ò bµi “ thuyÕt

minh c¸i bót”

->Yªu cÇu lµm ®Çy ®ñ 3 phÇn :

- Më bµi :

- Th©n bµi :

- KÕt bµi :

.II-LuyÖn tËp :

Bµi tËp 1 :C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt

minh ®îc sö dông

+§Þnh nghÜa :thuéc hä c«n trïng 2

c¸nh …

+Ph©n lo¹i :c¸c lo¹i ruåi

+Sè liÖu :

+LiÖt kª

->C¸c BPNT:nh©n ho¸

Bµi tËp 2 :§o¹n v¨n nµy nh»m nãi vÒ

tËp tÝnh cña chim có díi d¹ng mét ngé

nhËn .

TiÕt LuyÖn tËp

sö dông mét sè BPNT trong v¨n b¶n thuyÕt minh

*Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS rÌn luyÖn kü n¨ng sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt

minh .

*ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh

1- Gi¸o viªn :- chuÈn bÞ c¸c bµi tËp

- B¶ng phô

2- Häc sinh : So¹n bµi , chuÈn bÞ c¸c dµn ý .

*TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®«ng d¹y – häc :

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 7

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

Ho¹t ®éng 1 :

-KiÓm tra bµi cò :

- GV giíi thiÖu bµi míi

Ho¹t ®éng 2:Tæ chøc häc sinh luyÖn tËp

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

-GV ph©n thµnh 2 nhãm

+Nhãm 1 : tr×nh bµy dµn ý c¸i kÐo .

+Nhãm 2 : tr×nh bµy dµn ý c¸i bót .

-GV tæ chøc ®Ó häc sinh tr×nh bµy vµ

nhËn xÐt

-Gäi 1 em ë nhãm 1 tr×nh bµy më

bµi

(HS th¶o luËn – tr¶ lêi )

-Gäi 1 em tr×nh bµy th©n bµi

(GV cho häc sinh nhËn xÐt , söa

ch÷a)

– GV gäi 1 em tr×nh bµy phÇn kÕt

luËn .

 GV chèt l¹i vÊn ®Ò .

-Nhãm 2 lµm t¬ng tù

Néi dung cÇn ®¹t

§Ò bµi : ThuyÕt minh c¸i kÐo .

-Më bµi : Giíi thiÖu c¸i kÐo .

-Th©n bµi :

-KÕt bµi :

Ho¹t ®éng 3 : HS n¾m l¹i tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò ®· «n tËp vÒ v¨n thuyÕt minh

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ :

-Lµm bµi tËp :ThuyÕt minh c¸i cÆp .

-ChuÈn bÞ bµi 2 “ §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh”

Bµi 2 : §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh

*Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS :

-HiÓu ®îc néi dung vÊn ®Ò ®Æt ra trong v¨n b¶n : Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t

nh©n ®ang ®e do¹ toµn bé sù sèng trªn tr¸i ®Êt ; nhiÖm vô cÊp b¸ch cña toµn thÓ

nh©n läai lµ ng¨n chÆn nguy c¬ ®ã , lµ ®Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh

-ThÊy ®îc nghÖ thuËt nghÞ luËn cña t¸c gi¶ :chøng cø cô thÓ , x¸c thùc , c¸ch

so s¸nh râ rµng , giµu søc thuyÕt phôc , lËp luËn chÆt chÏ .

*TiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng

Ho¹t ®éng 1 :

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 8

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

-KiÓm tra bµi cò : Phong c¸ch Hå ChÝ Minh ®îc t¸c gi¶ thuyÕt minh trªn

nh÷ng khÝa c¹nh nµo .

- GV giíi thiÖu bµi míi

Ho¹t ®éng 2 :

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

? Nªu bè côc cña ba×

-GV híng dÉn cho HS ®äc , gi¶i thÝch

1 sè tõ khã

-Cho HS theo dâi phÇn 1

? §Ó lµm râ luËn ®iÓm nµy , t¸c gi¶ ®·

®ua ra nh÷ng luËn cø nµo

-Lý lÏ

-Chøng cí

? Theo em c¸ch ®a chøng cí vµ lý lÏ

trong ®o¹n v¨n nµy cã g× ®Æc biÖt .

Néi dung cÇn ®¹t

I-T×m hiÓu chung

1-T¸c phÈm :

-B è côc : 4 phÇn

+Tõ ®Çu …vËn mÖnh thÕ giíi : nguy

c¬ h¹t nh©n ®e do¹ sù sèng trªn tr¸i

®Êt .

+TiÕp …cho toµn thÕ giíi : ch¹y ®ua

chiÕn tranh h¹t nh©n lµ cùc kú tèn

kÐm

+TiÕp …®iÓm xuÊt ph¸t cña nã : chiÕn

tranh h¹t nh©n lµ hµnh ®éng cùc kú

phi lý

+ Cßn l¹i : Ng¨n chÆn chiÕn tranh lµ

nhiÖm vô cña mäi ngêi .

-Ph¬ng thøc biÓu ®¹t :LËp luËn

2-§äc vµ t×m hiÓu tõ khã

II- Ph©n tÝch

1-Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n ®e

do¹ sù sèng trªn tr¸i ®Êt

-Lý lÏ :

+ChiÕn tranh h¹t nh©n lµ sù tµn ph¸

huû diÖt (vÒlý thuyÕt cã thÓ tiªu diÖt

…hÖ mÆt trêi )

+ Ph¸t minh h¹t nh©n quyÕt ®Þnh sù

sèng cßn trªn thÕ giíi (kh«ng cã mét

®øa con nµo …vËn mÖnh thÕ giíi )

-Chøng cí :

+Ngµy 8 –8 –1986 , h¬n 50000®Çu

®¹n h¹t nh©n ®· ®îc bè trÝ kh¾p hµnh

tinh

+ TÊt c¶ mäi ngêi ngåi trªn mét thïng

4 tÊn thuèc næ

+ TÊt c¶ chç ®ã næ tung lªn sÏ lµm

biÕn chuyÓn hÕt th¶y .

- Lý lÏ kÕt hîp víi dÉn chøng .

- Lý lÏ vµ dÉn chøng ®Òu dùa trªn sù

tÝnh to¸n khoa häc .

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 9

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

? Nh÷ng ®iÒu ®ã khiÕn ®o¹n v¨n cã

t¸c ®éng nh thÕ nµo ®Õn víi ngêi ®äc .

? Qua c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i

chóng , em cã biÕt thªm g× vÒ nguy c¬

chiÕn tranh h¹t nh©n vÉn ®e do¹ cuéc

sèng tr¸i ®Êt .

( HS th¶o luËn )

GV cho HS theo dâi phÇn 2

? Nh÷ng chøng cí nµo dîc ®a ra ®eer

nãi vÒ cuéc chiÕn tranh h¹t nh©n trong

lÜnh vùc qu©n sù

? ë ®©y c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ cã

g× ®Æc biÖt .

? Em nghÜ g× vÒ c¸ch lËp luËn nµy .

? §o¹n van nµy gîi cho em c¶m nghÜ

s©u s¾c nµo vÒ chiÕn tranh h¹t nh©n .

GV cho HS theo dâi phÇn 3

? PhÇn 3 cã g× ®Æc biÖt vÒ h×nh thøc .

? Theo t¸c gi¶ , tr¸i ®Êt chØ lµ c¸i

lµng nhá trong vò trô nhng lµ n¬i

®éc nhÊt cã phÐp mµu cña sù sèng

trong hÖ mÆt trêi . Em hiÓu nh thÕ

- Lý lÏ vµ chøng cí kÕt hîp víi sù

béc lé trùc tiÕp th¸i ®é cña t¸c gi¶

- T¸c ®éng vµo nhËn thøc cña ngêi

®äc vÒ søc m¹nh ghª gím cña vò

khÝ h¹t nh©n .

- Kh¬i gîi sù ®ång t×nh cña ngêi

®äc

2-Ch¹y ®ua chiÕn tranh h¹t nh©n lµ

cùc kú tèn kÐm .

- Chi phÝ hµng tr¨m tû ®« la ®Ó t¹o

m¸y bay nÐm bom chiÕn lîc , tªn

löa vît ®¹i ch©u …

-Chøng cí cô thÓ , x¸c thùc : 100tû ®«

la , 100 m¸y bay nÐm bom chiÕn lîc

B1B…

- Dïng so s¸nh ®èi lËp : mét bªn chi

phÝ t¹o søc m¹nh hñ diÖt t¬ng ®¬ng

víi mét bªn dïng chi phÝ ®ã ®Ó

cøu hµng trr¨m triÖu ngêi nghÌo

khæ , hµng tû ngêi ®îc phßng bÖnh

- Lµm næi bËt sù tèn kÐm ghª gím

cña cuéc ch¹y ®ua chiÕn tranh h¹t

nh©n

- Nªu bËt sù v« nh©n ®¹o .

- Cuéc ch¹y ®ua chiÕn tranh h¹t

nh©n lµ cùc kú v« lý vµ tèn kÐm ,

v« nh©n ®¹o nhÊt

- CÇn lo¹i bá chiÕn tranh h¹t nh©n v×

cuéc sèng hoµ b×nh .

3- ChiÕn tranh h¹t nh©n lµ hµnh ®éng

cùc kú phi lý

- Tõ “tr¸i ®Êt” lÆp l¹i 2 lÇn ->nhÊn

m¹nh ý: tr¸i ®Êt lµ thø thiªng liªng

cao c¶ , ®¸ng ®¬c chóng ta yªu quý

, tr©n träng .,kh«ng ®îc x©m ph¹m

huû ho¹i tr¸i ®Êt

- Trong vò trô , tr¸i ®Êt lµ hµnh tinh

duy nhÊt cã sù sèng.

- Khoa häc vò trô cha kh¸m ph¸ ®îc

sù sèng ë n¬i nµo kh¸c

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 10

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

nµo vÒ ý nghÜa Êy

? Qu¸ tr×nh sèng trªn tr¸i ®Êt ®îc t¸c

gi¶ h×nh dung nh thÕ nµo .Cã g× ®äc

®¸o trong lËp luËn cña t¸c gi¶ .

? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ sù h×nh dung

®ã cña t¸c gi¶ .

? Tõ ®ã em hiÓu g× vÒ lêi b×nh luËn

cña t¸c gi¶ ë phÇn cuèi v¨n b¶n “

Trong thêi ®¹i hoµng kim …xuÊt ph¸t

cña nã”

- HS theo dâi phÇn 4

? PhÇn 4 cã mÊy néi dung .

+Mét ®o¹n nãi vÒ viÖc cña chóng ta

+Th¸i ®é cña t¸c gi¶ .

? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ b¶n ®ång ca

cña nh÷ng ngêi ®ßi hái mét thÕ giíi

kh«ng cã vò khÝ h¹t nh©n

? ý tëng vÒ viÖc më ra mét nhµ b¨ng

lu tr÷ trÝ nhí cã thÓ tån t¹i ®îc sau

th¶m ho¹ h¹t nh©n bao gåm nh÷ng

th«ng ®iÖp g×

? Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ tõ ý tëng ®ã

cña «ng

(HS th¶o luËn )

GV cho HS tr¶ lêi

- 180 triÖu n¨m b«ng hång míi në

…tr¶i qua bèn kû ®Þa chÊt , con ng￾êi míi h¸t hay h¬n con chim vµ

míi chÕt v× yªu

-> C¸c sè liÖu khoa häc ®îc lµm sinh

®«ng b»ng c¸c h×nh ¶nh

- Ph¶i l©u l¾m míi cã dîc sù sèng

trªn tr¸i ®Êt

- Mäi vÎ ®Ñp trªn thÕ giíi nµy kh«ng

ph¶i mét sím , mét chiÒu mµ cã ®îc

->ChiÕn tranh h¹t nh©nlµ hµnh ®éng

cùc kú phi lý , ngu ngèc , man rî ,

®¸ng xÊu hæ , lµ ®i ngîc l¹i lý trÝ

4- NhiÖm vô cña mäi ng êi :

- §ã lµ cña c«ng luËn thÕ giíi chèng

chiÕn tranh .

- Lµ tiÕng nãi yªu chuéng hoµ b×nh

trªn tr¸i ®Êt cña nh©n d©n thÕ giíi

- Th«ng ®iÖp vÒ mét cuéc ssèng ®·

tõng tån t¹i n¬i tr¸i ®Êt .

- Th«ng ®iÖp vÒ nh÷ng kÎ ®· xo¸ bá

cuéc sèng trªn tr¸i ®Êt nµy

III- Tæng kÕt :

1- Néi dung

2- NghÖ thuËt

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp

Nªu c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ trong bµi v¨n

Ho¹t ®éng 4 :Híng dÉn häc bµi ë nhµ :

-Häc bµi cò

-ChuÈn bÞ bµi míi “ Ph¬ng ch©m héi tho¹i”

TiÕt : Ph¬ng ch©m héi tho¹i ( tiÕp theo )

• Môc tiªu cÇn ®¹t

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 11

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

Gióp HS :

- N¾m ®îc néi dung ph¬ng ch©m quan hÖ , ph¬ng ch©m c¸ch thøc vµ ph¬ng

ch©m lÞch sù .

- BiÕt vËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp .

• ChuÈn bÞ :

Gi¸o viªn : -So¹n bµi , chuÈn bÞ c¸c vÝ dô

- ChuÈn bÞ b¶ng phô .

Häc sinh : chuÈn bÞ c¸c bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa .

• TiÕn tr×nh d¹y häc

Ho¹t ®éng 1 :

- KiÓm tra bµi cò : ThÕ nµo lµ ph¬ng ch©m vÒ lîng , ph¬ng ch©m vÒ chÊt ? LÊy

vÝ dô minh ho¹

- GV giíi thiÖu bµi míi .

Ho¹t ®éng 2 :

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

- GV lÊy vÝ dô

Cã 2 b¹n nãi chuyÖn víi nhau nh sau:

A:B¹n cã ®i ®¸ bãng kh«ng ?

B :Tí cã quyÓn s¸ch rÊt ®Ñp .

? Cã nhËn xÐt g× vÒ néi dung héi tho¹i

cña 2 b¹n . V× sao ?

(HS th¶o luËn )

? C¸ch giao tiÕp ®ã sÏ dÉn ®Õn ®iÒu g×

.

- GV cho HS lÊy c¸c vÝ dô t¬ng tù

? D©n gian thêng cã nh÷ng c©u tôc

ng÷ nµo ®Ó d¨n d¹y con ch¸u trong

giao tiÕp .

? Qua ®ã cã thÓ rót ra bµi häc g× trong

giao tiÕp .

? Trong tiÕng ViÖt , cã nh÷ng thµnh

ng÷ nh : D©y cµ ra d©y muèng , lóng

bóng nh ngêi ngËm hét thÞ …

Nh÷ng thµnh ng÷ nµy dïng ®Ó chØ

c¸ch nãi nh thÕ nµo

? Theo em nh÷ng c¸ch nãi ®ã ¶nh h￾ëng nh thÕ nµo trong giao tiÕp

GV kÓ c©u chuyÖn vui “ §Æc s¶n

T©y ban nha”

? Qua ®ã cã thÓ rót ra bµi häc g× trong

giao tiÕp .

Néi dung cÇn ®¹t

I- Ph ¬ng ch©m quan hÖ

- Kh«ng híng vµo ®Ò tµi giao tiÕp

->Mäi ngêi kh«ng hiÓu nhau, kh«ng

thùc hiÖn ®îc néi dung giao tiÕp

- ¤ng nãi gµ , bµ nãi vÞt

- ¤ng ch¼ng , bµ chuéc

- Trèng ®¸nh xu«i , kÌn thæi ngîc

->Khi giao tiÕp cÇn nãi ®óng vµo ®Ò

tµi giao tiÕp , tr¸nh nãi l¹c ®Ò .

II- Ph ¬ng ch©m c¸ch thøc

- ChØ c¸ch nãi dµi dßng , rêm rµ .

- ChØ c¸ch nãi Êp óng , kh«ng thµnh

lêi , kh«ng rµnh m¹ch

- Lµm cho ngêi nghe khã tiÕp nhËn

hoÆc tiÕp nhËn kh«ng ®óng néi

dung ®îc truyÒn ®¹t

 CÇn chó ý nãi ng¾n gän , rµnh

m¹ch .

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 12

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

GV cho hs ®äc vÝ dô trong s¸ch gi¸o

khoa

? V× sao ngêi ¨n xin vµ cËu bÐ ®Òu

c¶m thÊy m×nh ®· nhËn ®îc tõ ngêi

kia mét c¸i g× ®ã .

? Cã thÓ rót ra bµi häc g× qua c©u

chuyÖn .

GV kÓ mét vµi c©u chuyÖnvÒ phÐp

lÞch sù trong giao tiÕp

- Cho HS ®äc ghi nhí

I- Ph ¬ng ch©m lÞch sù :

- V× hä ®Òu nhËn cña nhau t×nh c¶m

 Khi giao tiÕp cÇn tÕ nhÞ , t«n träng

ngêi kh¸c

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp

Cho HS lÇn lît lµm c¸c bµi tËp

Ho¹t ®«ng 4 :Híng dÉn häc bµi ë nhµ :

- Lµm bµi tËp cßn l¹i

- Häc thuéc lý thuyÕt

- ChuÈn bÞ bµi míi

TiÕt : Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n thuyÕt minh

*Môc tiªu cÇn ®¹t :

-HiÓu ®îc t¸c dông cña yÕu tè miªu t¶ trong bµi v¨n thuyÕt minh

-RÌn kü n¨ng thùc hµnh

*TiÕn tr×nh giê d¹y :

Ho¹t ®éng 1:

-KiÓm tra bµi cò :

-GV giíi thiÖu bµi míi :

Ho¹t ®éng 2 : Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

HS ®äc v¨n b¶n “ C©y chuèi ...”

? Bµi v¨n thuyÕt minh vÊn ®Ò g× .

? Nhan ®Ò v¨n b¶n cã ý nghÜa g× .

Néi dung cÇn ®¹t

I-T×m hiÓu ytè miªu t¶ trong v¨n

thuyÕt minh

Bµi v¨n : C©y chuèi trong ®êi sèng

ViÖt Nam

-§èi tîng thuyÕt minh : C©y chuèi

=>C¸ch ®Æt nhan ®Ò gîi sù gÇn gòi , ý

nghÜa to lín kh«ng thÓ thiÕu cña c©y

chuèi ®èi víi con ngêi , d©n téc ViÖt

Nam .

-Néi dung thuyÕt minh :

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 13

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

? NhËn xÐt g× vÒ c¸ch thuyÕt minh cña

t¸c gi¶

? H·y chØ ra c¸c yÕu tè miªu t¶ trong

bµi v¨n , T¸c dông

? T¹i sao khi viÕt v¨n thuyÕt minh ,

ngêi ta hay ®a vµo yÕu tè miªu t¶ .

( Cã nh÷ng néi dung thuyÕt minh

mang tÝnh trõu tîng , cã nh÷ng néi

dung mang tÝnh h×nh ¶nh )=>ph¶i cã

ytè miªu t¶ th× ngêi ®äc míi dÔ c¶m

dÔ hiÓu ...

GV so s¸nh gi÷a 2 v¨n b¶n : cã sö

dông vµ kh«ng sö dông ytè miªu t¶ -

Cho HS nhËn xÐt .

? Qua vÝ dô , em rót ra ®îc kinh

nghiÖn g× khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh

.

HS ®äc ghi nhí ( SGK )

? Nh×n vµo vÝ dô cho biÐt ngêi viÕt

v¨n ®a ytè miªu t¶ vµo b»ng c¸ch

nµo .

? Khi ®a ytè miªu t¶ vµo bµi , cÇn chó

ý ®iÒu g× .

-

+Sù cã mÆt vµ ph¸t triÓn cña chuèi ë

kh¾p ®Êt níc .

+T¸c dông cña chuèi ®èi víi ngêi d©n

ViÖt Nam

+Giíi thiÖu vÒ qu¶ chuèi .

-T¸c gi¶ ®· ®a yÕu tè miªu t¶ vµo

trong bµi v¨n

-Th©n chuèi mÒm v¬n lªn nh nh÷ng

trô cét nh½n bãng ...

-Chuèi ph¸t triÓn nhanh , chuèi mÑ ®Î

chuèi con ...

=>Lµm cho ®èi tîng cô thÓ , sèng

®éng , gióp ngêi ®äc dÔ nhËn thÊy sù

vËt .

Ghi nhí :

-Lu ý :

+Ph¶i biÕt dïng tõ ng÷ , dïng c¸c

h×nh ¶nh cã søc gîi lín , biÕt dïng

c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt

+Miªu t¶ chØ dõng l¹i ë viÖc t¸i hiÖn

h×nh ¶nh =>cÇn lùa chän , sö dông ytè

miªu t¶ 1 c¸ch hîp lý , kh«ng ®îc l¹m

dông ...

+Cã sö dông ®an xen nh÷ng c©u cã ý

nghÜa miªu t¶ víi nh÷ng c©u cã ý.

-HiÓu ®îc ph¬ng ch©m héi tho¹i kh«ng ph¶i lµ nh÷ng quy ®Þnh b¾t buéc trong

mäi tÝnh huèng giao tiÕp ; v× nhiÒu lý do kh¸c nhau , c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i

cã khi kh«ng ®îc tu©n thñ .

*TiÕn tr×nh giê d¹y :

Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng.

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 14

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9

-KiÓm tra bµi cò :

-GV giíi thiÖu bµi míi

Ho¹t ®éng 2 : Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

GV cho HS ®äc truyÖn “ Chµo hái”

? Héi tho¹i trong c©u chuyÖn ®îc thÓ

hiÖn ë c©u nµo .

? Lêi chµo cña anh chµng ngèc ®îc

thùc hiÖn trong t×nh huèng g× .

? Lêi chµo cña anh chµng rÓ cã ®îc

xem lµ th¸i ®é lÞch sù kh«ng .V× sao

( HS th¶o luËn )

? Cã thÓ rót ra bµi häc g× qua c©u

chuyÖn .

GV lÊy thªm vÝ dô – cho HS lÊy vÝ

dô

Cho HS tr¶ lêi c©u hái 1.

GV lÊy vÝ dô :” Lêi nãi dèi ch©n

thËt”

? T¹i sao trong trêng hîp nµy , ngêi

mÑ l¹i nãi dèi .

? Qua vÝ dô ®ã , em rót ra ®îc trêng

hîp nµo kh«ng ®îc tu©n thñ trong

giao tiÕp .

-GV kÓ c©u chuyÖn “ Kho b¸u trong

vên c©y”.

? Ngêi cha nãi g× víi con . Nh vËy ng￾êi cha cã tu©n thñ vÒ ph¬ng ch©m héi

tho¹i kh«ng .

? T¹i sao ngêi cha ph¶i nãi víi con

®iÒu ®ã .

? Qua c©u chuyÖn , em rót ra ®iÒu g×

khi giao tiÕp .

§äc l¹i chuyÖn : Chµo hái

Néi dung cÇn ®¹t

I- Quan hÖ gi÷a ph ¬ng ch©m héi tho¹i

víi t×nh huèng giao tiÕp .

-Cã chuyÖn g× thÕ ?

-Cã g× ®©u!B¸c lµm viÖc vÊt v¶ l¾m

ph¶i kh«ng ?

 T×nh huèng kh«ng phï hîp

-ViÖc vËn dông ph¬ng ch©m héi tho¹i

cÇn phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp .

II -Nh÷ng tr êng hîp kh«ng tu©n thñ

ph ¬ng ch©m héi tho¹i .

-Do ngêi nãi ph¶i u tiªn cho mét ph-

¬ng ch©m héi tho¹i hoÆc mét yªu cÇu

kh¸c quan träng h¬n .

-Ngêi nãi muèn g©y sù chó ý , muèn

ngêi nghe hiÓu c©u nãi theo 1 nghÜa

hµm Èn nµo ®ã .

-Do v« ý , vông vÒ , thiÕu v¨n ho¸ .

Ng êi so¹n :D¬ng ThÞ Nhung -GV Trêng THCS ThiÖu Trung. 15