vai trò kinh tế của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay.doc

Lêi më ®Çu

Sù chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ thÞ trêng (KTTT) theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý

cña Nhµ níc lµ xu híng tÊt yÕu cña mäi x· héi. §Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay khi

mµ nÒn kinh tÕ c¸c níc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi ®· ®¹t tíi ®Ønh cao vµ xu híng vËn ®éng

ph¸t triÓn cña thÕ giíi ®ang tiÕn vµo thÕ kû v¨n minh trÝ tuÖ th× sù chuyÓn ®æi KTTT

theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc lµ tÊt yÕu kh¸ch quan cña bÊt kú mét

quèc gia nµo muèn v¬n tíi vµ hoµ nhËp víi xu híng ph¸t triÓn chung cña nh©n lo¹i.

VÒ mÆt kinh tÕ hiÖn nay ViÖt Nam vÉn lµ mét trong nh÷ng quèc gia kÐm ph¸t

triÓn. §Ó cã thÓ v¬n lªn ®¹t tr×nh ®é ph¸t triÓn ngang hµng víi c¸c quèc gia kh¸c, ViÖt

Nam cÇn ph¶i t×m cho m×nh con ®êng ph¸t triÓn phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi

trong níc võa ®¶m b¶o xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi. §ã chÝnh lµ viÖc chuyÓn

®æi nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn KTTT ®Þnh híng

XHCN cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc.

Tõ gi÷a nh÷ng n¨m 80 khi b¾t ®Çu sù nghiÖp ®æi míi, chóng ta ®· nhËn râ vai trß

®éng lùc to lín cña Nhµ níc tíi nÒn KTTT. Nhµ níc kh«ng nh÷ng lµ chñ thÓ mµ cßn lµ

kh¸ch thÓ. Nhµ níc tham gia vµo c¸c lo¹i quan hÖ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ. V× vËy

vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i lµm râ ®îc vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc vµ sö dông nã mét c¸ch cã

hiÖu qu¶ ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh vËn ®éng nÒn KTTT theo ®Þnh híng XHCN theo híng

cã lîi nhÊt võa ph¸t huy t¸c dông tÝch cùc vµ h¹n chÕ ®îc nhiÒu khiÕm khuyÕt cña nÒn

KTTT võa ®¶m b¶o ®îc sù t¨ng trëng kinh tÕ, ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi.

ChÝnh v× nh÷ng ®iÒu ®ã, vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng

ë níc ta hiÖn nay lµ rÊt quan träng. §©y lµ mét vÊn ®Ò lín muèn gi¶i quyÕt ®îc ®ßi hái

ph¶i cã thêi gian c«ng søc nghiªn cøu kh«ng dÔ g× gi¶i quyÕt trän vÑn trong bµi viÕt

ng¾n. Do ®ã ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nhiÒu khiÕm khuyÕt sai sãt. Em mong

nhËn ®îc sù gãp ý nhËn xÐt vµ bæ sung.

1

Néi dung

I. NÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë viÖt nam.

1. Kinh tÕ thÞ trêng:

C¬ chÕ thÞ trêng lµ tæng thÓ nh÷ng mèi quan hÖ kinh tÕ, c¸c ph¹m trï kinh tÕ vµ

qui luËt kinh tÕ cã quan hÖ h÷u c¬ víi nhau cïng t¸c ®éng ®Ó ®iÒu tiÕt cung - cÇu gi¸ c¶

cïng nh÷ng hµnh vi cña ngêi tham gia thÞ trêng nh»m gi¶i quyÕt 3 vÊn ®Ò c¬ b¶n: S¶n

xuÊt c¸i g×, s¶n xuÊt nh thÕ nµo, s¶n xuÊt cho ai?

C¸c mèi quan hÖ trong c¬ chÕ thÞ trêng chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c qui luËt kinh tÕ

kh¸ch quan nh qui luËt gi¸ trÞ, qui luËt cung cÇu, qui luËt lu th«ng tiÒn tÖ. §éng lùc cña

c¸c mèi quan hÖ nµy lµ lîi nhuËn trong m«i trêng c¹nh tranh. C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ

cã rÊt nhiÒu u ®iÓm:

- C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ n¨ng ®éng nh¹y c¶m cã kh¶ n¨ng tù ®éng ®iÒu tiÕt nÒn

s¶n xuÊt x· héi tøc lµ sù ph©n bæ s¶n xuÊt vµo c¸c khu vùc c¸c ngµnh kinh tÕ hay s¶n

xuÊt c¸i g× nh thÕ nµo ®Òu do thÞ trêng quyÕt ®Þnh mµ kh«ng cÇn bÊt cø sù ®iÒu khiÓn

nµo.

- C¬ chÕ thÞ trêng ®¸p øng ®îc nh÷ng nhu cÇu ®a d¹ng phøc t¹p cña ngêi tiªu

dïng, tù ®éng kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, t¨ng cêng chuyªn m«n ho¸ s¶n

xuÊt.

- C¬ chÕ thÞ trêng mang tÝnh hiÖu qu¶ cao: C¸c doanh nghiÖp muèn thu ®îc lîi

nhuËn cao th× ®ßi hái ph¶i tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, kÝch thÝch tiÕn bé cña KHKTCN.

- C¬ chÕ thÞ trêng thóc ®Èy sù c¹nh tranh lµm cho s¶n phÈm hµng ho¸ cã chÊt lîng

cao h¬n, gi¸ thµnh c¸c s¶n phÈm gi¶m.

Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc trªn c¬ chÕ thÞ trêng cßn rÊt nhiÒu khuyÕt tËt vµ m©u

thuÉn nh sau:

- C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ tù ®iÒu tiÕt ch¹y theo lîi nhuËn, c¸c nhµ s¶n xuÊt, s¶n

xuÊt qu¸ nhiÒu mét lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ vµo ®ã g©y ra Õ thõa dÉn ®Õn sù khñng

ho¶ng l·ng phÝ.

- C¬ chÕ thÞ trêng g©y mÊt c©n b»ng x· héi. TÝnh c¹nh tranh cña c¬ chÕ thÞ trêng

lµm x· héi ph©n ho¸ giµu nghÌo, giai cÊp.

2