Vai trò kinh tế của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta hiện nay.DOC

LỜI MỞ ĐẦU

Trong lÞch sö ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña c¸c níc XHCN trªn thÕ giíi nãi

chung vµ ë ViÖt Nam nãi riªng, chóng ta chØ thÊy mét m« h×nh kinh tÕ thuÇn

nhÊt ®ã lµ m« h×nh kinh tÕ chØ huy tËp trung bao cÊp. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét m«

h×nh kinh tÕ kÐm n¨ng ®éng vµ khã thÝch nghi víi sù phÊt triÓn chung cña kinh

tÕ thÕ giíi, chÝnh v× vËy mµ mét sè c¸c quèc gia vµ c¶ níc ta khi ¸p dông m«

h×nh nµy ®· gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n kh«ng nhá. Tõ viÖc nhËn thøc ®óng ®¾n

nh÷ng u khuyÕt tËt trong thùc tiÔn tån t¹i cña nÒn kinh tÕ lóc bÊy giê nªn ®¹i

héi ®¶ng VI ®· ®i ®Õn quyÕt ®Þnh mang tÝnh c¸ch m¹ng trong con ®êng c¸i c¸ch

nÒn kinh tÕ. B¾t ®Çu tõ ®ã m« h×nh nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn

hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN lÇn

®Çu tiªn ®îc ¸p dông vµo ViÖt Nam .

Còng b¾t ®Çu tõ ®ã th× cã kh«ng Ýt ý kiÕn tranh luËn cho r»ng cã ph¶i c¬

chÕ thÞ trêng lµ s¶n phÈm cña CNTB hay kh«ng vµ sù vËn dông cña ta cã ph¶i lµ

sù vËn dông kinh nghiÖm cña CNTB hay kh«ng ? NhiÒu ý kiÕn th× cho r»ng

kinh tÕ thÞ trêng vµ CNXH lµ nh níc víi löa kh«ng thÓ dung n¹p víi nhau, bëi

kinh tÕ thÞ trêng tån t¹i trong nã rÊt nhiÒu nh÷ng khuyÕt tËt kh«ng thÓ chÊp

nhËn ®îc. Nh vËy, t tëng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ thÞ trêng díi chÕ ®é

XHCN ë níc ta lµ cha thèng nhÊt.

ViÖc v¹ch ®Þnh ra u ®iÓm vµ h¹n chÕ cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸-kinh tÕ thÞ

trêng lµ ®iÒu cÇn thiÕt. VÊn ®Ò nµy ®· ®îc rÊt nhiÒu ngêi quan t©m ph©n tÝch, vµ

theo em th× dêng nh mäi ngêi ®· cã nh÷ng nhËn ®Þnh kh¸ toµn diÖn vÒ nh÷ng u,

nh÷ng khuyÕt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Nhng vÊn ®Ò chÝnh l¹i lµ ë chç khi

chung ta ®· quyÕt t©m ®i theo x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ trêng råi th× chóng ta

ph¶i lµm nh thÕ nµo, ph¶i dïng nh÷ng c«ng cô nµo vµ ai lµ ngêi ®øng ra sö dông

nh÷ng c«ng cô ®ã ®Ó h¹n chÕ nh÷ng khuyÕt tËt, ph¸t huy nh÷ng u ®iÓm cña nã.

Tõ nh÷ng lý do trªn em lùa chän ®Ò tµi : “Vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc

trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta hiÖn nay”

1

§i theo nh÷ng ®Þnh híng néi dung mµ thÇy gi¸o ®· cung cÊp, em sÏ cè

g¾ng nªu ®îc trän vÑn bèn ý chÝnh:

- Lµm râ tÝnh tÊt yªu kh¸ch quan vai trß qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc ®èi víi

nÒn kinh tÕ.

- Lµm râ nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®inh híng

XHCN ë níc ta.

- Ph©n tÝch nh÷ng môc tiªu vµ chøc n¨ng qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc.

- Nªu ®îc mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m ®æi míi vµ t¨ng cêng vai trß kinh

tÕ cña Nhµ níc ta hiÖn nay.

Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vÒ ®Ò tµi nµy, em ®· cè g¾ng hÕt søc, song

em tin ch¾c m×nh kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt. Dï vËy, em còng mong

r»ng bµi viÕt cña em ®îc kÕt qu¶ tèt, ®îc thÇy gi¸o ®¸nh gi¸ cao.

2

PHẦN I

LÝ LUẬN CHUNG VỀ VAI TRÒ KINH TẾ CỦA NHÀ NƯỚC

TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN

Ở NƯỚC TA HIỆN NAY

I. TÝnh tÊt yÕU kh¸ch quan vai trß qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc

§èI víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng.

1. Nh÷ng ®iÒu kiÖn h×nh thµnh nÒn kinh tÕ hµng ho¸ & nÒn kinh tÕ thÞ tr￾êng.

* KTHH lµ sù ph¸t triÓn kÕ tiÕp vµ biÕn ®æi vÒ chÊt so víi nÒn kinh tÕ tù

nhiªn trªn c¬ së ph©n c«ng lao ®éng x· héi ®· ph¸t triÓn. KTHH lµ nÒn kinh tÕ

ho¹t ®éng theo quy luËt s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸, s¶n xuÊt s¶n phÈm cho

ngêi kh¸c tiªu dïng th«ng qua trao ®æi mua b¸n, trao ®æi hµng-tiÒn. Nõu s¶n

xu©t ®Ó tù tiªu dïng th× kh«ng ph¶i lµ nÒn KTHH,mµ lµ nÒn kinh tÕ tù nhiÕn tù

cÊp tù tóc. Ngay c¶ khi s¶n xuÊt cho ngêi kh¸c tiªu dïng nh ph©n phèi díi d¹ng

hiÖn vËt ( hµng ®æi hµng ) còng kh«ng gäi lµ KTHH.

VËy, KTHH h×nh thµnh dùa trªn sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng

x· héi, cña trao ®æi gi÷a nh÷ng ngêi s¶n xuÊt víi nhau. §ã lµ kiÓu tæ chøc kinh

tÕ x· héi, trong ®ã quan hÖ trao ®æi gi÷a ngêi vµ ngêi ®îc thùc hiÖn th«ng qua

quan hÖ trao ®æi hµng ho¸ gi¸ trÞ.

* KTTT lµ nÒn kinh tÕ vËn ®éng theo nh÷ng quy luËt cña thÞ trêng trong ®ã

quy luËt gi¸ trÞ gi÷ vai trß chi phèi vµ ®îc biÓu hiÖn b»ng quan hÖ cung cÊp trªn

thÞ trêng. C¸c vÊn ®Ò vÒ tæ chøc s¶n xuÊt hµng ho¸ ®îc gi¶i quyÕt b»ng sù cung

øng hµng ho¸, dÞch vô vµ nhu cÇu tiªu dïng trªn thÞ trêng. C¸c quan hÖ hµng

ho¸ ph¸t triÓn më réng, bao qu¸t trªn nhiÒu lÜnh vùc cã ý nghÜa phæ biÕn ®èi

víi ngêi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. C¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, dÞch vô ®îc quyÕt ®Þnh

tõ thÞ trêng vÒ gi¸, s¶n lîng, chÊt lîng v× ®éng c¬ ®¹t tíi lîi nhuËn tèi ®a.

3