Vài nét chính sách ngoại giao châu á của nhật bản 2009-2010

VµI NÐT VÒ chÝnh s¸ch NGO¹I GIAO CH¢U ¸

CñA NHËT B¶N N¡M 2009 – 2010

Ng« H−¬ng Lan (*)

èi víi NhËt B¶n, x©y dùng mét khu

vùc ch©u ¸ Th¸i B×nh D−¬ng hßa

b×nh, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn lµ yÕu tè

kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi an ninh vµ sù

phån vinh cña ®Êt n−íc nµy. HiÖn nay,

NhËt B¶n võa duy tr× quan hÖ ®ång

minh NhËt - Mü nh− lµ trôc chÝnh trong

quan hÖ ®èi ngo¹i, ®ång thêi tÝch cùc

thóc ®Èy quan hÖ ngo¹i giao víi c¸c

n−íc ch©u ¸, coi môc tiªu x©y dùng

“Céng ®ång §«ng ¸” mµ NhËt B¶n ®ãng

vai trß dÉn ®Çu lµ môc tiªu dµi h¹n

quan träng trong chÝnh s¸ch ngo¹i giao

ch©u ¸ cña m×nh.

N¨m 2009 vµ nöa ®Çu 2010 lµ giai

®o¹n x¶y ra nh÷ng diÔn biÕn quan träng

trªn chÝnh tr−êng NhËt B¶n. ViÖc §¶ng

D©n chñ NhËt B¶n (DPJ) giµnh th¾ng

lîi trong cuéc bÇu cö H¹ viÖn mïa thu

n¨m 2009, kÕt thóc h¬n nöa thÕ kû cÇm

quyÒn gÇn nh− liªn tôc cña §¶ng D©n

chñ tù do NhËt B¶n (LDP), råi ngµy

2/6/2010 l¹i chøng kiÕn Thñ t−íng

Hatoyama tõ chøc sau h¬n 8 th¸ng cÇm

quyÒn ®Çy biÕn ®éng - mµ nguyªn nh©n

chÝnh lµ thÊt b¹i trong viÖc thùc hiÖn

cam kÕt gi¶i quyÕt vÊn ®Ò di chuyÓn c¨n

cø qu©n sù Futenma, ®· ¶nh h−ëng

kh«ng nhá ®Õn t×nh h×nh chÝnh trÞ -

ngo¹i giao cña ®Êt n−íc mÆt trêi mäc.

Trong h¬n 8 th¸ng cÇm quyÒn cña Thñ

t−íng Hatoyama, víi c¸c cuéc viÕng

th¨m th−êng xuyªn tíi hai l¸ng giÒng

lµ Trung Quèc vµ Hµn Quèc, cã thÓ nãi,

ch−a bao giê mèi quan hÖ víi ch©u ¸ l¹i

®−îc −u ¸i nh− thêi gian nµy, nh−ng

®©y còng lµ lóc quan hÖ víi ng−êi ®ång

minh lín - n−íc Mü - l¹i gÆp mét sè khã

kh¨n. Gi¶i quyÕt kh«ng thÊu ®¸o vÊn ®Ò

víi Mü ®· dÉn ®Õn viÖc tõ chøc cña Thñ

t−íng Hatoyama. Cã lÏ, ®óng nh− vÞ

cùu thñ t−íng nµy nhËn ®Þnh: NhËt B¶n

®ang ®øng tr−íc mét t×nh thÕ tiÕn tho¸i

l−ìng nan, khi “muèn ®éc lËp h¬n vÒ

kinh tÕ, chÝnh trÞ víi Mü, trong khi võa

ph¶i b¶o vÖ lîi Ých quèc gia trong bèi

c¶nh n−íc l¸ng giÒng Trung Quèc ®ang

t×m mäi c¸ch ®Ó trë thµnh sè mét” (xem

thªm: 1). NhËt B¶n cÇn ph¶i kiÕm t×m

mét vÞ thÕ míi trong céng ®ång quèc tÕ,

b»ng sù “dÝnh lÝu” nhiÒu h¬n víi ch©u ¸

víi vai trß lµ “ng−êi dÉn ®Çu” trong viÖc

x©y dùng céng ®ång §«ng ¸, trë thµnh

chiÕc cÇu nèi gi÷a ph−¬ng §«ng vµ

ph−¬ng T©y.∗

I. VÞ thÕ cña ch©u ¸ vµ vÊn ®Ò hîp t¸c §«ng ¸

§iÓm ®¸ng chó ý cña ch©u ¸ hiÖn

nay chÝnh lµ søc m¹nh kinh tÕ. Trong

khu vùc ®−îc mÖnh danh lµ “Trung t©m

(∗) ThS., ViÖn Nghiªn cøu §«ng B¾c ¸.

§