Từ quan điểm của C.Mác về sản xuất - tiêu dùng, suy nghĩ về nhu cầu tiêu dùng nghệ thuật ổ Việt Nam hiện nay

TRIET HOC, SO 12 (223), THAN G 12-2009

Tir QUAN DIEM CUA C.MAC VE SAN XUAT - TIEU DUNG,

SUY NGHI VE NHU CAU TIEU DUNG NGHE THUAT

d VIET NAM HIEN NAY

Lfi HUdNG <•'

Tren cO sd quan diem cua CMdc ve sdn xuat - tieu ddng, bdi viet bdn vi vdn di sdn xuat

tinh thdn ndi chung, sdn xuat nghe thuat ndi rieng, nhdm Idm sdng to nhu cdu tieu dung sdn

phdm thdm my hien nay d Viet Nam. Cud'i cung, bdi viet chi ra xu hUdng sdn xuat nghe thuat

vd tieu dung nghe thuat tren the gidi, dong thdi dii bdo xu hu&ng hien doi qud trinh sdn xuat vd

tieu dung nghe thuat d Viet Nam.

a'n de mdi quan he gida nhu ciu vd

sin xua't la mgt trong nhdng trgng

tam nghien cdu cua C.Mac. Tren cd sd

guan diem cua C.Mac ve san xua't va tieu

dung, bai viet xem xet van de nhu ciu

tieu ddng nghe thuat d nUde ta hien nay.

1. Qua n diem cua C.Mac ve san

xua t - tieu dixng

Thee C.Mae, eai quy dinh ban chat

nhu ciu eua con ngUdi, quy dinh tinh

nhieu loai nhu ciu eua eon ngUdi la qua

trinh sin xua't va tieu ddng. San xua't tad

ra tieu ddng vdi ba nghia: Mdt Id, tao ra

vgt lieu cho tieu dung; hai Id, xac dinh

phUdng thiic tieu dung; ha Id, lam nay

smh d ngudi tieu ddng eai dd'i tUdng la

sin pham do san xua't tao ra(l). San xua't

tao ra sin pham cho tieu dung, xac dinh

each thdc va phUdng phap tieu dung, kich

thfch va lam nay sinh nhdng nhu ciu ve

ddi tUdng mdi che tieu dung, nhim thda

man nhu cau eua eon ngUdi ve sin pham

tieu ddng. Cdn tieu ddng kich thieh khd

ndng cua ngUdi sin xua't, do nd kich thich

nhu cau hUdng vao mgt muc tieu nha't

dinh eua anh ta(2). NhU vay, tieu dung

khdng chi la nhu cau, la ddng liic kfch

thfch sin xuat, ma edn la thude do danh

gia kha nang cua ngUdi si n xua't (ve mdc

do dap dng nhu cau cila ngUdi tieu dung).

Td quan diem tren cua C.Mac, cd the

tha'y, mdi quan he gida san xua't va tieu

dung la mcl quan he hai chieu, tac dgng

qua lai lan nhau. Mdt mat, sin xuat

quyet dinh hinh thdc, phUdng phap tieu

dung san pham. Mat khdc, qua trinh tieu

dung tac dgng trd lai qua trinh sin xua't

bang each lam nay sinh nhdng del tUdng

mdi vdi each thdc tieu dung mdi va dd

cung la ldc nd gdi tdi ngiidi san xuat

thdng diep ve nhdng nhu cau mdi cua

ngUdi tieu dung. C.Mac cho ring, "khdng

ed nhu cau thi khdng cd si n xua't. NhUng

chfnh tieu dung lai tai si n xua't ra nhu

ciu"(3). Trong mdi quan he nhu ciu, san

xua't va tieu dung nay, khi san xua't cang

phat trien thi nhu ciu tieu dung cua con

(*) ThS. Phong Dao diic - My hoc, Vien Triet hoc, Vien Khoa hoc xa hoi Viet Nam. (1) Xem: C.Mac va Ph.Angghen. Todn tap, t.l2. Nxb Chinh tri Quoc gia. Ha Noi, 1993, tr.866.

(2) Xem: C.Mac va Ph.Angghen. Sdd., t.l2, tr.867. (3) Xem: C.Mac va Ph.Angghen. Sdd., t.l2. tr.865.

62