Toạ đàm về pháp luật thương mại Việt Nam - Cộng hoà liên bang Đức

Th«ng tin

78 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2010

TS. NguyÔn ThÞ Dung *

gày 1/4/2010, trong khuôn khổ chương

trình làm việc tại Trường Đại học Luật

Hà Nội, các chuyên gia đến từ Đại học kinh

tế kĩ thuật Berlin (CHLB Đức) đã có cuộc

tọa đàm với Bộ môn luật thương mại -

Trường Đại học Luật Hà Nội về “Pháp luật

thương mại của Việt Nam và CHLB Đức”.

Chủ đề chính của toạ đàm theo dự kiến

là "Các mô hình công ti theo pháp luật của

CHLB Đức và Việt Nam" song do tìm được

tiếng nói chung trong khoa học pháp lí và

luật thực định, nội dung cuộc toạ đàm được

mở rộng với nhiều vấn đề của luật thương

mại. Sau đây là một số vấn đề cơ bản được

trao đổi tại tọa đàm:

1. Khái niệm luật kinh tế và luật

thương mại

Theo các chuyên gia Đức, ở Đức và châu

Âu , "luật kinh tế" là khái niệm mới, được sử

dụng với ý nghĩa là lĩnh vực pháp luật công,

bao gồm luật về thị trường tài chính, luật cạnh

tranh, luật năng lượng, luật về doanh nghiệp

công... Khái niệm "luật thương mại" được

dùng phổ biến hơn, thuộc luật tư, là luật điều

chỉnh hoạt động thương mại của thương gia.

Luật kinh tế bao gồm các luật cơ bản là:

- Luật cạnh tranh: Luật về cartel chiếm

vị trí trung tâm của luật kinh tế. Luật này

cấm các đối thủ cạnh tranh liên kết với nhau,

giám sát việc hợp nhất, sáp nhập và chống

các hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

- Luật năng lượng, luật viễn thông: Cũng

như các quốc gia khác, độc quyền tự nhiên

cũng hình thành trong một số ngành, lĩnh vực

như lĩnh vực kinh doanh điện. Trong khi chỉ

có một hệ thống truyền dẫn được xây dựng

thì nhà nước chỉ có thể sử dụng các quy định

của pháp luật để ngăn chặn các hành vi lợi

dụng vị thế độc quyền để áp đặt các điều kiện

giao dịch thương mại và đảm bảo cạnh tranh.

Ở Đức, ngoài Cục cartel, còn có Cục

mạng lưới liên bang chịu trách nhiệm về

quản lí điện, gas, viễn thông (và sắp tới có

thể quản lí thêm nước).

- Pháp luật về thị trường vốn: Luật ngân

hàng, Luật chứng khoán...

Luật thương mại của Đức ban hành năm

1800, đến nay đã qua nhiều lần sửa đổi bổ

sung theo hướng hiện đại hoá. Đây là luật áp

dụng cho các thương gia, phạm vi điều chỉnh

bao gồm các hoạt động thương mại, vấn đề

uỷ nhiệm và Luật công ti. Theo GS.TS. Jugen

Kebler, hiện tại Luật thương mại chỉ điều

chỉnh các công ti đối nhân (công ti hợp danh,

công ti hợp vốn đơn giản, công ti nặc danh),

còn các loại công ti khác như công ti cổ

phần, công ti TNHH đã được điều chỉnh bởi

luật khác song vẫn thuộc phạm vi của pháp

luật thương mại.

Qua trao đổi, các chuyên gia trong nước

và nước ngoài nhận thấy pháp luật của Đức

và Việt Nam về vấn đề này có một số tương

đồng và khác biệt. Pháp luật của 2 nước đều

có sự phân biệt pháp luật thương mại và pháp

luật dân sự căn cứ vào chủ thể thực hiện giao

N

* Giảng viên chính Khoa pháp luật kinh tế

Trường Đại học Luật Hà Nội