Tổ chức hoạt động vui chơi dựa trên mức độ phát triển nhận thức của trẻ

T O CHU C HOA T DON G VU I CHti l

D I M TRe n mir e o o PHA T TO O oon n THIT C CO O TO G

• • •

O PHAM TH| VAN ANH*

Trong hoqt dong vui choi, mudn khai day

nhirng tiem nang cua tre, ngoai viec tqo ra

niem tin va su hung khai de tre tham gia vao

moi truang hoqt dong (tin vao ban than, tin vdo

bqn be, vdo co giao...), gido vien (GV) can the

hien su cd gdng giup da tre khi chung gap kho

khdn trong hoqt dong nhdn thuc. Tuy nhien, mqi

su giup da phdi dua tren muc do phdt trien cua

tung dua tre rieng biet. Ldm the ndo biet ro su

khdc nhau cua mdi dua tre de tqo ra cdc hoqt

ddng vui chai phu hqp? Dieu ndy ddi hdi mdi

GV phdi cd kien thuc ve tdm sinh li lua tudi tre em.

Viec ddp ung nhu cdu nhdn thuc dua tren sy

phdt trien cua tung tre trong hoqt ddng vui chai

giup GV xdc djnh cdc tdc ddng cy the nndm phdt

trien nhdn thuc cho tre d muc dd cao han.

Theo quan diem «dqy hoc phdt trien" cua

Vygotski, dqy hoc phdi dya tren khd ndng cua

tung tre rieng biet. Tdc dgng cua GV phdi hudng

den «vung phdt trien gdn nhdt" cua tre. Do vdy,

neu khdng xdc djnh rd muc dd phdt trien cua tre

thi khdng the cd tdc dyng phu hgp vdi khd ndng

cua mdi tre.

Mudn vdy, GV can quan sdt hogt ddng vd ghi

chep nhung thdng tin cd lien quan den tre: khd

ndng su dyng dd chai, dd dung, khd ndng giao

tiep, hung thu, cd tinh, thien hudng... Sy phdt

trien cua tre cd the phdn chia thdnh 3 muc dd:

Phdt trien cao: Tre hoqt ddng vdi ddi tugng

theo nhieu each khdc nhau, chung cd the su

dyng cung mdt do chai, do vdt da dang vdi

nhung myc dich khdc nhau. Vi dy, d gdc tqo

hinh, chung dung but mdu ve hoa, cd, dng mat

trdi...; d gdc xdy dyng, tre thiet ke cdc Idu

ddi; d gdc ddng vai, dung dng nghe de kham

chua benh cho bqn... Trong qua trinh quan sdt

vd hudng ddn cdc hoqt ddng cua tre, GV can

td thdi do khuyen khich, ung no vd djnh hudng

cho tre.

Mat khdc, cd the su dyng cdc cdu hdi thdm dd

nhdn thuc vd cdm xuc cua tre. Vi dy, «Buc tranh

nay, con mudn noi len dieu gi? Tgi sao con Igi ve

buc tranh nay? ... Viec trao ddi, thdo ludn khdng

chi giup tre hinh dung Iqi todn bd qua trinh hoqt

ddng md cdn thuc day sy phdt trien tu duy cung

nhu khd ndng su dyng ngdn ngu, bieu dqt van

de... Trong khi trao ddi, nen chu y khen ngai

nhung suy doan, lap ludn cua tre, nhdc nhd tre

khdng tranh nhau ndi, khdng cdt Idi nhau mat

khdc, GV cung cd the kich thich tu duy cua tre

bdng nhung cdu hdi gai y cho cdc hoqt ddng

tiep theo nhu: «Bdy gia, con mudn lam gi nua?";

«Vdi nhung do vgt nay con co the tgo ra hinh gi?

Con se lam viec do nhu the nao?",...

Phat trien trung binh: Nhung dua tre cd chi

sd phdt trien tri tue trung binh thudng khdng cd

tinh sdng tqo, tu duy mdy mdc. Bieu hien: tre

thudng lap di lap Iqi nhung hdnh ddng gidng

nhau. Chdng hqn, d gdc dd sdm vai, tre ddt bup

be len giudng, phu chdn ddp len vd dung dua ru

bup be vdo gidc ngu, sau dd Iqi dd chdn ra vd

lap di lap Iqi hdnh ddng dd. Ddi vdi nhung dua

tre ndy, GV nen cd nhung ggi y, de nghj cy the

de thuc day hogt ddng nhdn thuc cua tre. Vi dy:

«Chau dang xay cai gi day? Co phdi Id Idu ddi

khdng? Chau xdy Idu ddi cho ai?". Khi dugc GV

quan tdm, dn cdn hdi han, tre se cdm thdy vui ve,

hanh phuc vi biet cd gido dang dung ve phia

minh, dieu dd cdng kich thich tre tiep tyc hoqt

ddng de ddp Iqi tinh cdm yeu men cua cd gido.

Tuy nhien, GV cdn luu y, tuy thudc vdo cdu trd

Idi cua tre md xdc djnh tinh chdt cua hoqt ddng

tiep theo. Vi dy, neu thdy em be dang tiep tyc

ddng vai bd me dd ddnh bup be, cd gido cd the

hdi: «Bup be dd ngu roi. Bay gid con se ddt «em"

ngu dddu?". Neu tre td ra lung tung trong trd Idi

cd the gai y tiep: «0 nhd luc con ngu thi ngu d

ddu?". Hodc ggi y cho tre nhiem vy thiet ke: «Ngdi

nhd nhd ndy cd vua vdi bgn Cdu khdng nhi?

Hay ta xdy Igi nhd cho bgn Cdu nhe". Khi ddt

cdu hdi hay dua ra Idi de nghj, GV nen su dyng

cdc cdu hdi «md": «Tgi sao con Igi Idm nhu vdy?

Con cd biet each Idm ndo khdc khong?"

* Truong Cao dang sir pham Nha Trang