Tình hình tổ chức hạch toán Tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty Cổ Phần Cơ Khí Xây

PhÇn më ®Çu

1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi

HiÖn nay ®Êt níc ta ®ang ph¸t triÓn ë nh÷ng bíc ngoÆt quan träng trªn con ®êng

®æi míi díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. §¹i héi toµn quèc lÇn VIII

cña §¶ng ®· ®Ò ra nhiÖm vô lµ:'' §Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi toµn diÖn vµ ®ång bé,

tiÕp tôc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù

qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Víi ®êng lèi nµy ®· t¹o ra

nhiÒu c¬ héi s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp song còng g©y nªn kh«ng Ýt

khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh

cña m×nh. Bëi bao giê c¸c chñ doanh nghiÖp còng bÞ chi phèi bëi c¸c quy luËt tÊt yÕu

kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. §ã lµ c¸c quy luËt vÒ gi¸ trÞ, quy luËt thÆng d,

quy luËt cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh trªn thÞ trêng.

BÊt cø mét doanh nghiÖp muèn ho¹t ®éng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ®Òu ph¶i

cÇn ®Õn nhiÒu yÕu tè nhng quan träng nhÊt ®ã lµ yÕu tè tiÒn l¬ng. TiÒn l¬ng lµ mét

nh©n tè quan träng bëi trong ba yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lao ®éng lµ yÕu tè cè

tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh nhÊt, sö dông tèt ngêi lao ®éng biÓu hiÖn trªn c¸c mÆt sè lîng vµ

thêi gian lao ®éng tËn dông hÕt kh¶ n¨ng lao ®éng kÜ thuËt cña ngêi lao ®éng lµ mét

yÕu tè hÕt søc quan träng lµm t¨ng khèi lîng s¶n phÈm, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸

thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Mµ mçi ngêi lao ®éng sÏ thùc

hiÖn tèt ®iÒu nµy khi ngêi chñ cña hä thùc hiÖn chÕ ®é chi tr¶ tiÒn l¬ng hay nãi c¸ch

kh¸c lµ c«ng søc mµ hä bá ra ph¶i hîp lý ®¸p øng kh«ng nh÷ng ®ñ nhu cÇu sinh ho¹t

cña b¶n th©n hä mµ cßn c¶ gia ®×nh.

XuÊt ph¸t tõ vai trß còng nh tÇm quan träng cña tiÒn l¬ng trong s¶n xuÊt kinh

doanh th× viÖc h¹ch to¸n tiÒn l¬ng trong tõng doanh nghiÖp lµ ®iÒu kh«ng thÓ thiÕu.

ë ®©u cã c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× ë ®ã cã søc

lao ®éng cña con ngêi biÓu hiÖn dãi h×nh thøc tiÒn l¬ng. Th«ng qua kÕ to¸n tiÒn l¬ng

®¸nh gi¸ ®îc n¨ng lùc c¹nh tranh còng nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng

doanh nghiÖp. Bªn c¹nh tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¹o ra

sù yªn t©m cho ngêi lao ®éng vÒ søc kháe an toµn lao ®éng. §ã chÝnh lµ ®ãng gãp

BHXH, BHYT vµ KPC§ cho ngêi lao ®éng ®Ó b¶o vÖ søc khoÎ còng nh lîi Ých cña

ngêi lao ®éng. Do ®ã TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng (BHXH, BHYT vµ

KPC§) c¸c yÕu tè quan träng kÝch thÝch vËt chÊt ®èi víi ngêi lao ®éng. §Ó qu¶n lý

sö dông tèt ngêi lao ®éng ®ßi hái c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng ph¶i chÝnh

x¸c khoa häc vµ hîp lý. H¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng sÏ cung cÊp cho doanh nghiÖp

nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ qu¶n lý lao ®éng, sö dông lao ®éng, chi phÝ lao ®éng

GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ 1

Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2

trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó cã biÖn ph¸p tèt nhÊt trong qu¶n lý sö dông lao ®éng tiÒn

l¬ng t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy m¹nh mÏ ngêi lao ®éng tham gia c«ng t¸c.

Qua ®©y cã thÓ thÊy r»ngTiÒn l¬ng vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng trong s¶n xuÊt

kinh doanh lµ v« cïng quan träng. NhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã trong thêi gian thùc tËp t¹i

C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc em thÊy ®îc viÖc ph©n bæ TiÒn l¬ng

vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cã tÇm quan träng rÊt lín trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña

c«ng ty. §Æc biÖt c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp x©y l¾p c¸c chÕ ®é vÒ chi tr¶ tiÒn l¬ng

cho c«ng nh©n lµm viÖc t¹i c«ng trêng lµ rÊt cÇn thiÕt kÝch thÝch ngêi lao ®éng lµm

viÖc sím hoµn thµnh khèi lîng x©y l¾p t¹ c¸c c«ng tr×nh theo ®óng hîp ®ång. §îc sù

gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ cïng c¸c c«, c¸c anh chÞ

phßng KÕ to¸n Tµi vô t¹i c«ng ty em ®· lùa chän ®Ò tµi : TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch

theo l¬ng ®Ó viÕt chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh.

2. Môc tiªu cña viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi:

- C¬ së lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng

trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

- T×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng

Hång Phóc

Trªn c¬ së nghiªn cøu lý luËn vËn dông vµo thùc tiÔn nh»m ®a ra c¸c gi¶i ph¸p

nh»m hoµn thiÖn h¬n vÒ kÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty

Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc

3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu.

- §èi tîng : KÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng.

- Ph¹m vi: T¹i c«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc

4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:

Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo

l¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn CKXD Hång Phóc ®· sö dông c¸c ph¬ng ph¸p thèng kª, so

s¸nh, thu thËp, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch tæng hîp sè liÖu ®Ó hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt

nghiÖp cña m×nh.

5. KÕt cÊu luËn v¨n

KÕt cÊu luËn v¨n cña em gåm 3 phÇn víi néi dung nh nhau:

GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ 2

Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2

Ch¬ng I: C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-

¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

Ch¬ng II: T×nh h×nh tæ chøc h¹ch to¸n TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i

C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc

Ch¬ng III: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c h¹ch to¸n TiÒn l¬ng vµ

c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc

Ch¬ng I

C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n

GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ 3

Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2

TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp

s¶n xuÊt

I. TiÒn l¬ng

1.1. Nguån gèc, b¶n chÊt cña tiÒn l¬ng

1.1.1. Nguån gèc

Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh tiªu hao c¸c

yÕu tè c¬ b¶n ®ã lµ: Lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng, t liÖu lao ®éng. Trong ®ã lao ®éng

lµ yÕu tè chÝnh cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh. Lao ®éng lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc

nh»m biÕn ®æi nh÷ng vËt thÓ tù nhiªn thµnh nh÷ng vËt thÓ cÇn thiÕt ®Ó tho¶ m·n nhu

cÇu x· héi. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh cña lao ®éng con ngêi

®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt qu¸ tr×nh s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cµng biÓu hiÖn râ rÖt.

Theo Mac:'' Søc lao ®éng lµ x¬ng, lµ b¾p cña s¶n xuÊt ''cã nghÜa lµ lao ®éng kh«ng cã

gi¸ trÞ riªng biÖt mµ lao ®éng t¹o ra gi¸ trÞ søc lao ®éng trë thµnh hµng ho¸ th× gi¸ trÞ

cña nã ®îc ®o b»ng søc lao ®éng thÓ hiÖn vµ nã nh lµ mét s¶n phÈm x· héi cÇn thiÕt

®Ó s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt ra søc lao ®éng cña ngêi c«ng nh©n. Ngêi b¸n søc lao

®éng nhËn ®îc gi¸ trÞ cña søc lao ®éng díi h×nh thøc tiÒn l¬ng, tõ ®ã tiÒn l¬ng ®îc ra

®êi.

1.1.2 B¶n chÊt

Trong x· héi t b¶n ngêi lao ®éng chØ ®îc nhËn tiÒn sau mét thêi gian lµm viÖc

nhÊt ®Þnh, cuèi mçi tuÇn mçi th¸ng nhµ t b¶n sÏ trÝch mét phÇn ®Ó tr¶ l¬ng cho ngêi

lao ®éng. NÕu nh hµng ho¸ cha b¸n ®îc th× nhµ t b¶n lÊy tiÒn b¸n hµng do ngêi lao

®éng s¸ng t¹o ra trong thêi gian tríc ®Ó tr¶ l¬ng. §iÒu ®ã chøng tá ngêi lao ®éng

trong x· héi t b¶n ®· t¹o ra quü tiªu dïng vµ t¹o ra gi¸ trÞ

thÆng d nu«i sèng vµ lµm giµu cho nhµ t b¶n.

TiÒn c«ng nhµ t b¶n tr¶ cho ngêi lao ®éng nh×n bÒ ngoµi rÊt sßng ph¼ng nhng

thùc ra nhµ t b¶n ®· biÕt khai th¸c triÖt ®Ó tiÒm n¨ng cña yÕu tè con ngêi trong ho¹t

®éng s¶n xuÊt, nã che dÊu mét phÇn lao ®éng thÆng d mµ nhµ t b¶n ®· cíp cña ngêi

lao ®éng v× nã ®em l¹i lîi nhuËn lín cho hä. Cßn trong x· héi chñ nghÜa tiÒn l¬ng

kh«ng ph¶i lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng mµ lµ mét phÇn gi¸ trÞ vËt chÊt trong tæng s¶n

phÈm x· héi dïng ®Ó phÇn ph¸t cho ngêi lao ®éng theo nguyªn t¾c '' lµm theo n¨ng

lùc, hëng theo nhu cÇu''. TiÒn l¬ng ®· mang l¹i mét ý nghÜa tÝch cùc t¹o ra sù c«ng

b»ng trong ph©n phèi thu nhËp quèc d©n.

ë ViÖt Nam trong thêi k× bao cÊp, mét phÇn thu nhËp quèc d©n ®îc t¸ch ra

lµm quü l¬ng vµ ph©n phèi cho ngêi lao ®éng theo kÕ ho¹ch, tiÒn l¬ng chÞu sù t¸c

®éng cña quy luËt ph¸t triÓn c©n ®èi kÕ ho¹ch, tiÒn l¬ng chÞu sù ph©n phèi trùc tiÕp

GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ 4

Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2

cña Nhµ níc, th«ng qua c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch l¬ng do héi ®ång Bé trëng ban hµnh.

TiÒn l¬ng chñ yÕu gåm 2 bé phËn: phÇn tr¶ l¬ng b»ng tiÒn trªn hÖ thèng thang l¬ng,

b¶ng l¬ng vµ phÇn tr¶ l¬ng b»ng hiÖn vËt th«ng qua chÕ ®é tem phiÕu sæ, theo c¬ chÕ

nµy tiÒn l¬ng d· kh«ng g¾n chÆt víi sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng, kh«ng ph¶n ¸nh

®óng gi¸ trÞ søc lao ®éng cña con ngêi, kh«ng ®¶m b¶o mét cuéc sèng æn ®Þnh cho

ngêi lao ®éng. V× vËy nã kh«ng t¹o ra ®éng lùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Sau khi tiÕn hµnh

c«ng cuéc ®æi míi §¶ng vµ Nhµ níc ®· kh¼ng ®Þnh NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn

quèc lÇn VII, do ®ã ngêi lao ®éng lµm thuª cho Nhµ níc vµ ®· ®îc tr¶ c«ng søc lao

®éng trë thµnh yÕu tè quyÕt ®Þnh trong c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt TiÒn l¬ng

trong c¬ chÕ míi ®· tu©n thñ quy luËt cung cÇu cña thÞ trêng søc lao ®éng.

MÆt kh¸c tiÒn l¬ng cßn lµ ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó khuyÕn khÝch tinh thÇn h¨ng h¸i

lao ®éng, kÝch thÝch vµ t¹o mèi quan t©m cña ngêi lao ®éng ®Õn kÕt qu¶ c«ng viÖc

cña hä.

1.2 Kh¸i niÖm vµ vai trß cña tiÒn l¬ng

1.2.1 Kh¸i niÖm

ChuyÓn tõ c¬ chÕ kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng, chÕ

®é tiÒn l¬ng cña ngêi lao ®éng ®· ®îc Nhµ níc quan t©m söa ®æi kh¸c nh»m t¹o ra

m«i trêng kinh doanh lµnh m¹nh, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp.

Nhµ níc ®· coi tiÒn l¬ng lµ gi¸ trÞ søc lao ®éng: '' TiÒn l¬ng lµ gi¸ c¶ søc lao

®éng ®îc h×nh thµnh qua tho¶ thuËn gi÷a ngêi sö dông lao ®éng phï hîp víi quan

niÖm trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng''. - TrÝch b¸o c¸o vÒ c¶i c¸ch tiÒn l¬ng cña Bé trëng

Bé lao ®éng th¬ng binh x· héi TrÇn §×nh Hoan.

Trong chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng míi ®Æc biÖt ®èi víi c¸c dnah nghiÖp Nhµ níc®· chó

ý ®Õn môc tiªu ®a tiÒn l¬ng trë thµnh thu nhËp chÝnh cña ngêi lao ®éng, møc l¬ng

ph¶i g¾n víi kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Víi viÖc ¸p

dông qu¶n trÞ nh©n lùc b¶n chÊt cña tiÒn l¬ng ®· thay ®æi, quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng

vµ ngêi sö dông lao ®éng ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn c¬ b¶n TiÒn l¬ng cña ngêi lao

®éng do hai bªn tho¶ thuËn vµ ®îc tr¶ theo n¨ng suÊt hiÖu qu¶vµ chÊt lîng c«ng viÖc.

Theo s¸ch '' T×m hiÓu chÕ ®é l¬ng míi '' cña Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia th× kh¸i

niÖm TiÒn l¬ng lµ:'' TiÒn l¬ng ®îc hiÓu lµ sè tiÒn mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc tõ ngêi

sö dông lao ®éng cña hä thanh to¸n l¹i t¬ng øng víi sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng

mµ hä ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i cho x· héi ''.

Theo kh¸i niÖm trªn th× TiÒn l¬ng kh«ng ®¬n thuÇn lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng, nã

®· chØ ra mèi quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng®· thay ®æi

chuyÓn tõ h×nh thøc bãc lét mua hµng ho¸ sang quan hÖ hîp t¸c song ph¬ng hai bªn

GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ 5

Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2

cïng cã lîi. TiÒn l¬ng kh«ng nh÷ng chÞu sù chi phèi c¸c quy luËt cña c¬ chÕ thÞ trêng

mµ cßn ®îc ph©n phèi theo n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc.

1.2.2. Vai trß

H¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña c«ng cô qu¶n

lý kinh tÕ tµi chÝnh cã vai trß tÝch cùc trong viÖc qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t c¸c

ho¹t ®éng kinh tÕ, h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô ®¾c lùc cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp

n¾m ®îc t×nh h×nh vµ chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh. Do ®ã vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n

TiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ rÊt quan träng.

1.2.2.1 TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy trong doanh nghiÖp

TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy kÝch thÝch n¨ng lùc s¸ng t¹o, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng

hiÖu qu¶ nhÊt. Bëi v× tiÒn l¬ng g¾n liÒn quyÒn lîi thiÕt thùc nhÊt ®èi víi ngêi lao

®éng, nã kh«ng chØ tho¶ m·n vÒ nhu cÇu vËt chÊt mµ cßn mang ý nghÜa kh¼ng ®Þnh

vÞ thÕ cña ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy TiÒn l¬ng nhËn ®îc tho¶

®¸ng, c«ng t¸c tr¶ l¬ng cña doanh nghiÖp c«ng b»ng, râ rµng sÏ t¹o ra t¨ng n¨ng suÊt

lao ®éng tõ ®ã lîi nhuËn cña doanh nghiÖp t¨ng lªn. Khi cã lîi nhuËn cao nguån

phóc lîi dµnh cho ngêi lao ®éng nhiÒu h¬n, nã lµ nguån bæ sung cho TiÒn l¬ng lµm

t¨ng thu nhËp vµ lîi Ých cho hä vµ gia ®×nh hä. T¹o ra ®éng lùc lao ®éng t¨ng kh¶

n¨ng g¾n kÕt lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, xo¸ bá ng¨n

c¸ch gi÷a nh÷ng ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®éng. TÊt c¶ híng tíi môc tiªu

cña doang nghiÖp, ®a sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp lªn hµng ®Çu.

1.2.2.2 Vai trß kÝch thÝch ngêi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng

Khi x©y dùng c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng ph¶i ®¶m b¶o ®îc yªu cÇu nµy, ®ång thêi

®©y còng chÝnh lµ chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng. §éng lùc cao nhÊt trong c«ng viÖc cña

ngêi lao ®éng lµ thu nhËp (TiÒn l¬ng) . V× vËy ®Ó cã thÓ khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt

lao ®éng chØ cã thÓ lµ TiÒn l¬ng míi ®¶m nhËn ®îc chøc n¨ng nµy. MÆt kh¸c, h×nh

thøc qu¶n trÞ nµy ®îc ¸p dông phæ biÕn lµ bé phËn kinh tÕ nªn TiÒn l¬ng cµng ph¸t

huy ®îc hÕt chøc n¨ng cña m×nh t¹o ra ®éng lùc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.

1.2.2.3. Vai trß t¸i s¶n xuÊt më réng

TiÒn l¬ng lµ thu nhËp chÝnh cña ngêi lao ®éng, cã thÓ nãi ®©y chÝnh lµ nguån

nu«i sèng ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. V× vËy TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng ph¶i

®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. Thùc hiÖn tèt chøc n¨ng nµy cña TiÒn l¬ng gióp

doanh nghiÖp cã nguån lao ®éng æn ®Þnh ®¹t n¨ng suÊt cao.

1.3 C¸c yªu cÇu qu¶n lý tæ chøc TiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt

1.3.1 §¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vË

chÊt tinh thÇn cho ngêi lao ®éng

GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ 6

Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2

§©y lµ yªu cÇu quan träng nh»m thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng vai trß TiÒn l¬ng.

Yªu cÇu nµy ®Æt ra ®ßi hái TiÒn l¬ng cÇn ph¶i ®¸p øng®ñ c¸c nhu cÇu thiÕt yÐu cña

ngêi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. TiÒn l¬ng ph¶i lµ kho¶n thu nhËp chÝnh, æn ®Þnh, thêng

xuyªn, l©u dµi mét phÇn ®ñ ®Ó hä chi tr¶ nh÷ng chi phÝ sinh ho¹t t¸i s¶n xuÊt søc lao

®éng, mét phÇn dïng cho n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng vËt chÊt tinh thÇn. §¶m b¶o

®îc cho ngêi lao ®éng h¨ng say chó t©m vµo c«ng viÖc tõ ®ã n©ng cao n©ng suÊt lao

®éng, gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh cho doanh nghiÖp. Muèn vËy khi tr¶ l¬ng doang

nghiÖp ph¶i chó ý tiÒn l¬ng danh nghÜa vµ tiÒn l¬ng thùc tÕ cña ngêi lao ®éng. V×

nhiÒu khi hai lo¹i tiÒn nµy cã kho¶ng c¸ch xa rêi nhau.

1.3.2. TiÒn l¬ng ph¶i lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng, n¨ng su©t lao ®éng kh«ng

ngõng n©ng cao

§Ó n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao th× TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ

quan träng cña doanh nghiÖp ®èi víi ngêi lao ®éng, t¹o c¬ së n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n

xuÊt kinh doanh. Yªu c©ï nµy ®Æt ra nh»m ph¸t huy hÕt t¸c dông cña c«ng cô trªn

TiÒn l¬ng lµ ®ßn bÈy cña doanh nghiÖp, nã lu«n lu«n ph¶i lµ ®éng lùc cho ngêi lao

®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng v¬n tíi thu nhËp cao h¬n. MÆt kh¸c ®©y lµ yªu cÇu

®Æt ra ®èi víi sù ph¸t triÓn n©ng cao tr×nh ®é vµ kÜ n¨ng cña ngêi lao ®éng.

1.3.3. §¶m b¶o tÝnh ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu, tÝnh c«ng b»ng cho ngêi lao ®éng

TiÒn l¬ng lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña ngêi lao ®éng. Mét h×nh thøc

TiÒn l¬ng ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®éng c¬ vµ th¸i ®é cña

ngêi lao ®éng. §ång thêi lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhÊt lµ qu¶n lý

TiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp.

1.4. C¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng vµ ý nghÜa cña chóng

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng díi chÕ ®é X· héi chñ nghÜa ë níc ta hiÖn nay, c¸c

doanh nghiÖp cã quyÒn lùa chän tr¶ l¬ng, thëng cho ngêi lao ®éng ®Ó phï hîp víi

®iÒu kiÖn thùc tÕ cña doanh nghiÖp vµ qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng.

Tuy nhiªn viÖc sö dông TiÒn l¬ng lµm c«ng cô lao ®éng cña hÖ thèng kÝch thÝch kinh

tÕ ®èi víi ngêi lao ®éng ®ßi hái ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc TiÒn l¬ng.

- Nguyªn t¼c tr¶ l¬ng theo sè l¬ng vµ chÊt lîng lao ®éng

- Nguyªn t¾c ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao møc

sèng.

- Nguyªn t¾c tr¶ l¬ng g¾n víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ phï hîp víi ®iÒu

kiÖn kinh tÕ ®Êt níc tõng thêi k×.

GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ 7

Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2

ViÖc lùa chän h×nh thøc tiÒn l¬ng hîp lý cã t¸c dông khuyÕn khÝch mçi ngêi

lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, sö dông hîp lý vµ ®Çy ®ñ thêi

gian.

Lao ®éng vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, lùa chän h×nh thøc tr¶ l¬ng tiÒn l-

¬ng c¨n cø vµo ®Æt ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, tÝnh chÊt cña tõng lo¹i c«ng viÖc vµ ®iÒu

kiÖn vÒ trang thiÕt bÞ kÜ thuËt cña doanh nghiÖp. Trªn thùc tÕ thêng ¸p dông c¸c h×nh

thøc (chÕ ®é) tiÒn l¬ng theo thêi gian, tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm, tiÒn l¬ng kho¸n.

Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng cßn ®îc hëng c¸c kho¶n kh¸c nh:

+ ChÕ ®é phô cÊp.

+ ChÕ ®é tiÒn l¬ng.

+TiÒn l¬ng khi ngõng viÖc hoÆc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, s¶n phÈm xÊu kÐm chÊt

lîng.

1.4.1. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian

H×nh thøc nµy thêng ¸p dông cho lao ®éng lµm c«ng t¸c v¨n phßng nh hµnh

chÝnh qu¶n trÞ, tæ chøc lao ®éng, thèng kª, tµi vô kÕ to¸n tr¶ l … ¬ng theo thêi gian lµ

tr¶ cho ngêi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ, tiÒn l¬ng ®îc x¸c ®Þnh

dùa trªn møc l¬ng cÊp bËc, c«ng viÖc vµ thêi gian lµm viÖc bao gåm c¸c chÕ ®é:

- L¬ng th¸ng: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cè ®Þnh hµng th¸ng cho ngêi lao ®éng lµm

nh÷ng c«ng viÖc kÐo dµi nhiÒu ngµy.

- L¬ng tuÇn: Lµ tiÒn tr¶ cho mét tuÇn lµm viÖc ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tiÒn l-

¬ng th¸ng x 12 th¸ng: 52 tuÇn.

-L¬ng ngµy: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho mét ngµy lµm viÖc vµ ®îc x¸ ®Þnh b»ng c¸ch

lÊy tiÒn l¬ng th¸ng: sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng theo chÕ ®é.

- L¬ng giê: Lµ sè tiÒn tr¶ cho 1 giê lµm viÖc vµ ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy

tiÒn l¬ng ngµy chia cho sè giê tiªu chuÈn theo quy ®Þnh chung cña LuËt lao ®éng

(kh«ng qu¸ 8 giê/ngµy hoÆc 48 giê/ tuÇn)

Do nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cña h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian (mang tÝnh

b×nh qu©n, cha thùc sù g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt) nªn ®Ó kh¾c phôc phÇn h¹n chÕ ®ã,

tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng cã thÓ ®îc kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn thëng ®Ó khuyÕn

khÝch ngêi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc.

1.4.1.2. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng:

§©y lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn thëng

trong s¶n xuÊt, thëng do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, thëng do tiÕt kiÖm vËt t, thëng do

n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.TiÒn l¬ng nµy ®îc tÝnh nh sau:

TiÒn l¬ng = L¬ng theo thêi gian + TiÒn thëng.

GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ 8

Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2