Tình hình sâu hại đậu đũa và thiên địch của chúng (nhóm bắt mồi), diễn biến mật độ của loài sâu đục

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO

TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI

------------------

DƯƠNG THỊ NGÀ

THÀNH PHẦN SÂU HẠI ðẬU ðŨA VÀ THIÊN ðỊCH CỦA

CHÚNG (NHÓM BẮT MỒI); DIỄN BIẾN MẬT ðỘ CỦA LOÀI

SÂU ðỤC QUẢ CHÍNH VỤ HÈ THU 2007 VÀ XUÂN HÈ 2008 TẠI

VĂN LÂM - HƯNG YÊN VÀ VÙNG PHỤ CẬN

LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP

Chuyên ngành: BẢO VỆ THỰC VẬT

Mã số: 60.62.10

Người hướng dẫn khoa học: TS. TRẦN ðÌNH CHIẾN

HÀ NỘI – 2008

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………i

LỜI CAM ðOAN

Tôi xin cam ñoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này

là trung thực và chưa hề ñược sử dụng ñể bảo vệ một học vị nào.

Tôi xin cam ñoan mọi sự giúp ñỡ cho việc thực hiện luận văn ñã

ñược cám ơn và các thông tin trích dẫn ñã ñược chỉ rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Dương Thị Ngà

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………ii

LỜI CẢM ƠN

ðể hoàn thành luận văn này tôi ñã nhận ñược sự giúp ñỡ, hướng dẫn tận tình và

ñộng viên của các nhà khoa học, của tập thể giáo viên Bộ môn Côn trùng, Ban giám ñốc và

cán bộ Trung tâm BVTV phía Bắc.

Trước hết tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành, sâu sắc ñến TS. Trần ðình Chiến

Bộ môn Côn trùng ñã trực tiếp tận tình hướng dẫn và tạo mọi ñiều kiện tốt cho tôi thực

hiện ñề tài và hoàn chỉnh luận văn này.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy cô Bộ môn Côn trùng, Khoa

Nông học cùng tập thể các thầy cô Khoa Sau ñại học Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội

ñã tận tình giúp ñỡ tôi trong quá trình thực hiện ñề tài và hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn. Ban giám ñốc và cán bộ Trung tâm BVTV phía Bắc ñã

giúp ñỡ tôi trong quá trình thực hiện ñề tài và hoàn thành luận văn.

Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn gia ñình và bạn bè ñã ñộng viên, khích lệ và

giúp ñỡ tôi trong quá trình thực hiện ñề tài và hoàn thành luận văn.

Tác giả luận văn

Dương Thị Ngà

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………iii

MỤC LỤC

Lời cam ñoan i

Lời cảm ơn ii

Mục lục iii

Danh mục chữ viết tắt vi

Danh mục các bảng vii

Danh mục các hình ix

1. Mở ñầu 1

1.1. ðặt vấn ñề 1

1.2. Mục ñích, yêu cầu 2

2. Tổng quan tài liệu 4

2.1. Cơ sở khoa học 4

2.2. Những nghiên cứu ở ngoài nước. 5

2.3. Những nghiên cứu trong nước 15

3. Nội dung và phương pháp nghiên cứu 21

3.1. ðối tượng, vật liệu, ñịa ñiểm và thời gian nghiên cứu 21

3.2. Nội dung, phương pháp nghiên cứu 22

4. Kết quả nghiên cứu và Thảo luận 28

4.1. Thành phần sâu hại và mức ñộ phổ biến của chúng trên ñậu ñũa

vụ hè thu 2007, vụ xuân hè 2008. 28

4.2. Thành phần và mức ñộ phổ biến của côn trùng bắt mồi sâu hại

ñậu ñũa vụ hè thu 2007, vụ xuân hè 2008. 39

4.3. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả (Maruca vitrata

Geyer) hại ñậu ñũa tại Văn Lâm, Hưng Yên 49

4.3.1. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa vụ hè thu 2007và xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng Yên 49

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………iv

4.3.2. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa trên trà sớm và trà chính vụ, vụ xuân hè 2008 tại Văn

Lâm, Hưng Yên 51

4.3.3. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa trên một số giống, vụ xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng

Yên 53

4.4. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa tại Hoài ðức, Hà Nội 55

4.4.1. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa vụ hè thu 2007và xuân hè năm 2008 tại Hoài ðức, Hà

Nội 55

4.4.2. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa trà sớm và trà chính vụ, vụ xuân hè 2008 tại Hoài ðức,

Hà Nội 57

4.4.3. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa trên một số giống, vụ xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà

Nội 58

4.5. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu khoang (Spodoptera litura

Fabr) hại ñậu ñũa 63

4.5.1. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu khoang (Spodoptera litura)

hại ñậu ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng

Yên 63

4.5.2. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu khoang (Spodoptera litura)

hại ñậu ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà

Nội 66

4.6. Khảo sát một số loại thuốc BVTV phòng trừ sâu hại ñậu ñũa. 68

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………v

4.6.1. Khảo sát một số loại thuốc BVTV phòng trừ sâu ñục qủa Maruca

vitrata hại ñậu ñũa tại T TBVTV phía Bắc, Văn Lâm, Hưng Yên 69

4.6.2. Kết quả khảo sát hiệu lực của một số loại thuốc BVTV trừ sâu

khoang (Spodoptera litura Fabr). 73

4.7. ảnh hưởng của thời ñiểm phun thuốc ñến sâu ñục quả ñậu ñũa. 75

4.8. Hiệu quả kinh tế cho từng thời ñiểm phun thuốc 76

4.9. Kết quả kiệm ñịnh dư lượng thuốc 78

5. Kết kuận và ñề nghị 79

5.1. Kết luận 79

5.2. ðề nghị 80

Tài liệu tham khảo 81

Phụ lục 89

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BVTV Bảo vệ thực vật

KPH Không phát hiện

KðTBVTV Kiểm ñịnh thuốc bảo vệ thực vật

IPM Integrated Pest Management

NSP Ngày sau phun

RCB Khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh

SðQ Sâu ñục quả

TTBVTV Trung tâm Bảo vệ thực vật

VSV Vi sinh vật

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

STT Tên bảng Trang

4.1. Thành phần sâu hại và mức ñộ phổ biến của chúng trên ñậu ñũa vụ

xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng Yên và Hoài ðức, Hà Nội 29

4.2. Tỷ lệ các loài sâu hại trên ñậu ñũa vụ xuân 2008 hè tại Văn Lâm,

Hưng Yên và Hoài ðức, Hà Nội 32

4.3. Thành phần và mức ñộ phổ biến của côn trùng, nhện lớn bắt mồi

sâu hại ñậu ñũa vụ xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng Yên và Hoài

ðức, Hà Nội 41

4.4. Tỷ lệ các loài côn trùng bắt mồi trên ñậu ñũa vụ xuân hè 2008 tại

Văn Lâm, Hưng Yên và Hoài ðức, Hà Nội 44

4.5. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng Yên 50

4.6. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa trà sớm và chính vụ, vụ xuân hè 2007 tại Văn Lâm,

Hưng Yên 52

4.7. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa của một số giống vụ xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng

Yên 54

4.8. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại sâu ñục quả Maruca vitrata hại ñậu

ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà Nội 56

4.9. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa trên các trà chính, vụ xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà Nội 57

4.10. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại

ñậu ñũa trên một số giống, vụ xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà Nội 60

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………viii

4.11. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu khoang (Spodoptera litura)

hại ñậu ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng

Yên 65

4.12. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu khoang (Spodoptera litura)

hại ñậu ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà Nội 66

4.13. Hiệu lực của một số loại thuốc BVTV ñến sâu ñục quả ñậu ñũa

(Maruca vitrata) tại Trung tâm BVTV phía Bắc,

Trưng Trắc, Văn Lâm , Hưng Yên vụ hè thu năm 2007. 70

4.14. ảnh hưởng của một số loại thuốc BVTV ñến tỷ lệ quả bị hại do sâu

ñục quả ñậu ñũa (Maruca vitrata) tại Trung tâm BVTV phía Bắc,

Trưng Trắc, Văn Lâm, Hưng Yên vụ hè thu 2007 71

4.15. Hiệu lực trừ sâu khoang của một số loại thuốc hoá học tại Trung

tâm BVTV phía Bắc, Trưng Trắc, Văn Lâm, Hưng Yên vụ xuân

hè năm 2008 74

4.16. ảnh hưởng của thời ñiểm phun thuốc Abatimec 1,8EC (0,3l/ha)

ñến tỷ lệ quả bị hại vụ xuân hè 2008 tại Trung tâm BVTV phía

Bắc, Văn Lâm, Hưng Yên vụ xuân hè 2008. 75

4.17. Hiệu quả kinh tế giữa các thời ñiểm phun thuốc 77

4.18. Kết quả kiểm ñịnh dư lượng thuốc trên ñậu ñũa, vụ hè thu 2007.

(Kết quả giám ñịnh tại TT kiểm ñịnh thuốc BVTV phía Bắc) 78

4.19. Kết quả kiểm ñịnh dư lượng thuốc trên ñậu ñũa, vụ xuân hè năm

2008, (Kết quả giám ñịnh tại TT kiểm ñịnh thuốc BVTV phía Bắc) 78

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………ix

DANH MỤC CÁC HÌNH

STT Tên hình Trang

4.1. Mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại ñậu

ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè tại Văn Lâm, Hưng Yên. 50

4.2. Mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại ñậu

ñũa trên các trà chính, vụ xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng

Yên 52

4.3. Mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại ñậu

ñũa trên một số giống vụ xuân hè 2008 tại Văn Lâm, Hưng

Yên. 54

4.4. Mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata hại ñậu

ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà Nội 57

4.5. Mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata ñậu ñũa

các trà chính, vụ xuân hè thu 2008 tại Hoài ðức, Hà Nội 58

4.6. Mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu ñục quả Maruca vitrata ñậu ñũa

trên các giống, vụ xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà Nội 60

4.7. Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại của sâu khoang (Spodoptera

litura) hại ñậu ñũa vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Văn

Lâm, Hưng Yên 65

4.8. Diễn biến mật ñộ của sâu khoang (Spodoptera litura) hại ñậu

ñũa, vụ hè thu 2007 và xuân hè 2008 tại Hoài ðức, Hà Nội 67

4.9. Hiệu lực của một số loại thuốc BVTV ñến sâu ñục quả ñậu

ñũa (Maruca vitrata) tại Trung Tâm BVTV Phía Bắc,

Văn Lâm, Hưng Yên vụ hè thu năm 2007. 70

4.10. ảnh hưởng của một số loại thuốc BVTV ñến tỷ lệ quả bị hại

do sâu ñục quả ñậu ñũa (Maruca vitrata) tại Trung tâm BVTV

phía Bắc, Trưng Trắc, Văn Lâm, Hưng Yên vụ hè thu 2007 71

Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………x

4.11. Hiệu lực trừ sâu khoang của một số loại thuốc hoá học tại

Trung tâm BVTV phía Bắc vụ xuân hè 2008. 74

4.12. ảnh hưởng của thời ñiểm phun thuốc Abatimec 1,8EC

(0,3l/ha) ñến tỷ lệ quả bị hại vụ xuân hè 2008 tại Trung tâm

BVTV phía Bắc, Văn Lâm, Hưng Yên vụ xuân hè 2008. 76