Tín ngưỡng Malim của người Batak tại tỉnh Sumatra, Indonesia

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA SINH VIÊN

THAM GIA XÉT GIẢI THƯỞNG CẤP TRƯỜNG

TÍN NGƯỠNG MALIM CỦA TỘC NGƯỜI BATAK

TẠI TỈNH SUMATRA, INDONESIA

Mã số đề tài:

Thuộc nhóm ngành khoa học: Khoa học xã hội

TP.HCM, 4/2014

MỤC LỤC

Mở Đầu ...........................................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................2

4. Lịch sử nghiên cứu vấn đề....................................................................................2

5. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................4

6. Bố cục đề tài .........................................................................................................4

Chương 1: Tổng Quan ..................................................................................................6

1.1 Các khái niệm liên quan trong đề tài ....................................................................6

1.1.2/Khái niệm về tộc người, nhóm địa phương, văn hoá tộc người..................6

1.1.3/Khái niệm về tôn giáo, tín ngưỡng..............................................................7

1.2 Khái quát về vùng đất của người Batak ....................................................................8

1.2.1/ Sơ lược về tỉnh Sumatra .............................................................................8

1.2.2/ Vùng đất cư trú của tộc người Batak........................................................10

1.3 Nguồn gốc tộc người Batak.....................................................................................11

1.3.1/ Nghiên cứu theo lịch sử .................................................................................11

1.3.2/ Nghiên cứu theo truyền thuyết của người Batak ...........................................12

1.4 Bản sắc văn hoá tộc người Batak ............................................................................14

1.4.1/ Các giá trị văn hoá đặc trưng .........................................................................14

1.4.2/ Hệ thống họ hàng thân thích..........................................................................16

1.5/ đời sống sinh kế ................................................................................................17

Chương 2: Đặc Trưng Của Tín Ngưỡng Malim.......................................................19

2.1 Lịch sử hình thành tín ngưỡng Malim.....................................................................19

2.1.1/Niềm tin của người Batak trước khi hình thành tín ngưỡng Malim...............19

2.1.2/ Lịch sử du nhập đạo Islam vàovùng đất Batak..............................................21

2.1.3/ Lịch sử du nhập đạo Kitô vào vùng đất Batak...............................................23

2.1.4/ Chính thức hoá tín ngưỡng Malim.................................................................26

2.2 Thuyết vũ trụ trong tín ngưỡng Malim....................................................................28

2.2.1/ Quan điểm của tín ngưỡng Malim về thế giới tự nhiên.................................28

2.2.2/ Nguồn gốc hình thành trái đất........................................................................29

2.2.3/ Nguồn gốc hình thành con người...................................................................30

2.2.4/ Quan điểm của tín ngưỡng Malim về thế giới hiện tại và trong tương lai ....31

2.3 Hệ thống niềm tin trong tín ngưỡng Malim ............................................................32

2.3.1 /Niềm tin vào các Đấng sở hữu vương triều Malim ở Thượng Giới ..............32

2.3.2/ Niềm tin vào Đấng sở hữu vương triều Malim ở Hạ Giới.............................35

2.3.3/ Niềm tin vào HaBoNaRan .............................................................................36

2.3.4/Niềm tin vào SaHala .......................................................................................37

2.4 Cấu trúc tổchức........................................................................................................38

2.4.1/ Hệ thống lãnh đạo ..........................................................................................38

2.4.2/ Các tín đồ Malim ...........................................................................................39

2.5 Các đạo luật trong tín ngưỡng Malim .....................................................................40

2.5.1/ Thánh kinh Pustaha Habonoron.....................................................................40

2.5.2. Các quy tắc cần tuân thủ ................................................................................41

Chương 3: Tín Ngưỡng Malim Trong Đời Sống Của Người Batak .......................47

3.1 Vai trò của tín ngưỡng Malim trong cộng đồng người Batak .................................47

3.1.1/ Xoá bỏ tội lỗi và cầu xin phước lành.............................................................47

3.1.2/ Tìm kiếm cuộc sống hạnh phúc cho linh hồn ................................................47

3.2 Một số nghi lễ chính trong đời sống của các tín đồ Malim.....................................48

3.2.1/ Các nghi lễ thờ cúng ......................................................................................48

3.2.2/ Các nghi lễ đời người.....................................................................................51

3.3 Mối quan hệ giữa phong tục tập quán với tín ngưỡng Malim.................................54

3.3.1/ Phong tục tập quán trong đời sống người Batak............................................54

3.3.2/Mối quan hệ giữa luật tục và tín ngưỡng Malim ............................................55

Kết Luận.......................................................................................................................56

Tài Liệu Tham Khảo ........................................................................................... 58

Phụ Lục Hình Ảnh:

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM

THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI

1. Thông tin chung:

- Tên đề tài: TÍN NGƯỠNG MALIM CỦA NGƯỜI BATAK TẠI TỈNH

SUMATRA, INDONESIA

-Sinh viên thực hiện: Nguyễn Hoàng Anh Thơ

- Lớp: DN09 Khoa: Xã Hội Học – Công Tác Xã Hội – Đông Nam Á

- Năm thứ: 4/4 Số năm đào tạo: 4 năm

2. Mục tiêu đề tài:

Mục tiêu của bài nghiên cứu này là giới thiệu về một tín ngưỡng khá đặc biệt

của một tộc người thuộc đất nước Indonesia mà cho đến nay nó chỉ được xem là

“ tôn giáo” đối với những tín đồ mà không được chính phủ Indonesia công nhận

như là một tôn giáo như các tôn giáo khác trên thế giới _ tín ngưỡng Malim của

Người Batak, ngoài việc bổ sung kiến thức về một trong những tộc người chủ

thể thuộc đất nước vạn đảo này bài nghiên cứu này hiển nhiên cũng sẽ mang đến

các thông tin cần được biết khi tìm hiểu về một tôn giáo,bên cạnh đó, đặc biệt

hơn là nội dung và các việc làm, hành vi trong các nghi thức, nghi lễ tôn giáo.

Ngoài ra, nghiên cứu này cho biết thêm về các hình thức tín ngưỡng,các nghi lễ

và giáo lý của tín ngưỡng này.

3. Tính mới và sáng tạo:

- Để biết rõ hơn về tộc người Batak cũng như tín ngưỡng của họ. Tôi đã nghiên

cứu thực địa, đến vùng đất của người Batak và cả gặp gỡ, trao đổi với một số

người thuộc tín đồ Malim. Thông qua tham khảo và thu thập từ các tài liệu của

những tác giả trước, tôi đã tổng hợp lại những đặc trưng quan trọng đáng chú ý

khi tìm hiểu về một tín ngưỡng-tôn giáo.

4. Kết quả nghiên cứu:

-Từ việc nghiên cứu thực địa và phỏng vấn những cư dân Batak tại đảo Samosir,

Bắc Sumatra và cả tộc người khác ở Indonesia những hiểu biết cua họ về tín

ngưỡng Malim và thu thập nguồn tài liệu như sách, mạng Internet những thông

tin cơ bản về tín ngưỡng Malim cũng như đặc trưng của nó. Những việc này đã

giúp tôi hoàn thành bài nghiên cứu.

5. Đóng góp về mặt kinh tế - xã hội, giáo dục và đào tạo, an ninh, quốc

phòng

và khả năng áp dụng của đề tài:

- Thông qua việc biết về tất cả những điều có liên quan đến tín ngưỡng Malim,

nghiên cứu này có ích để gia tăng thêm kho tàng kiến thức về nhân học, đặc biệt

là ở khía cạnh tôn giáo. Và thật sự có giá trị đối với những sinh viên đang theo

học về văn hoá nói chung và văn hoá Indonesia nói riêng

6. Công bố khoa học của sinh viên từ kết quả nghiên cứu của đề tài (ghi rõ

tên

tạp chí nếu có) hoặc nhận xét, đánh giá của cơ sở đã áp dụng các kết quả nghiên

cứu (nếu có):

Ngày tháng năm

Sinh viên chịu trách nhiệm chính

thực hiện đề tài

(ký, họ và tên)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM

THÔNG TIN VỀ SINH VIÊN

CHỊU TRÁCH NHIỆM CHÍNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI

I. SƠ LƯỢC VỀ SINH VIÊN:

Họ và tên: Nguyễn Hoàng Anh Thơ

Sinh ngày: 26 tháng 7 năm 1991

Nơi sinh: Tỉnh Bình Thuận

Lớp: DN09QHQT Khóa: 2009 – 2013

Khoa: Xã Hội Học – Công Tác Xã Hội – Đông Nam Á

Địa chỉ liên hệ: 229/32 đường Tân Hương, p. Tân Quý, Q.Tân Phú, TPHCM

Điện thoại: 01638396760 Email: [email protected]

II. QUÁ TRÌNH HỌC TẬP

* Năm thứ 1:

Ngành học: Đông Nam Á học Khoa: XHH – CTXH – DNA

Kết quả xếp loại học tập: Khá

Sơ lược thành tích: Tham gia nhiều hoạt động do Đoàn, Hội của khoa tổ chức

* Năm thứ 2:

Ngành học: Đông Nam Á học Khoa: XHH – CTXH – DNA

Kết quả xếp loại học tập: Khá

Sơ lược thành tích: Tham gia nhiều hoạt động do Đoàn, Hội của khoa, trường tổ

chức

* Năm thứ 3:

Ngành học: Đông Nam Á học Khoa: XHH – CTXH – DNA

Kết quả xếp loại học tập: Khá

Sơ lược thành tích: Tham gia nhiều hoạt động do Đoàn, Hội của khoa, trường tổ

chức

Ngày tháng năm 2014

Xác nhận của đơn vị

(ký tên và đóng dấu)

Sinh viên chịu trách nhiệm chính

thực hiện đề tài

(ký, họ và tên)

Ảnh 4x6

- 1 -

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Indonenesia được biết đến là quốc gia có một nền văn hoá “thống nhất trong đa

dạng” đa tôn giáo và đa sắc tộc. Chính sự đa dạng đó đã tạo cho Indonesia một nền

văn hoá muôn màu muôn vẻ, thu hút nhiều sự tìm tòi, khám phá của nhiều nhà nghiên

cứu cũng như những người đam mê du lịch, thích khám phá những điều mới lạ, đặc

sắc. Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự đa dạng văn hoá của Indonesia là

Indonesia có khoảng 300 nhóm sắc tộc, mỗi nhóm có một nền văn hoá khác biệt với sự

ảnh hưởng từ các nền văn hoá khác nhau trên thế giới như từ Ấn Độ, Ả rập, Trung

Quốc và cả Châu Âu.

Indonesia là quốc gia đa tộc người. Một trong những tộc người chính là tộc người

Batak. Theo lịch sử, ban đầu họ cư ngụ ở vùng ngoại ô hồ Toba, tỉnh Bắc Sumatra,

Indonesia. Tộc người này được biết là sở hữu một nền văn hoá khá độc đáo. Bên cạnh

đó, mặc dù tương đối tách biệt với sự ảnh hưởng của văn hoá và tôn giáo ở Đông Nam

Á, người Batak đã phát triển các hệ thống phức tạp trong xã hội, pháp luật và tôn giáo.

Trong quá trình học ngôn ngữ và văn hoá Indonesia tại tỉnh Bắc Sumatra, tôi đã gặp

gỡ và tiếp xúc với rất nhiều người Batak- cư dân chính tại khu vực này, tôi nhận thấy

họ có một nền văn hoá khá độc đáo. Đi sâu tìm hiểu, tôi biết được những người dân

này ngoài tin theo các tôn giáo chính trên thế giới như Kitô giáo, Islam giáo, họ còn có

một tín ngưỡng bản địa cổ được gọi là Malim. Mặc dù tín ngưỡng Malim vẫn chưa

được chính phủ Indonesia công nhận nhưng đối với các tín đồ, họ đã xem tín ngưỡng

Malim là một tôn giáo. Tôi quyết định tìm hiểu thêm về tín ngưỡng này và nhận thấy

rằng nó có một hệ thống niềm tin, tín ngưỡng luật và cả học thuyết viết về sự hình

thành nên trái đất, con người, thật sự rất thu hút tôi, vì thế tôi quyết định chọn đề tài

nghiên cứu về tín ngưỡng này để có thể hiểu sâu hơn về nó.

Hơn thế nữa, đối với đề tài nghiên cứu này tôi chưa tìm thấy tài liệu tiếng Việt

nghiên cứu về nó ngoài những bài báo điện tử viết về đảo Samosir giữa Hồ Toba – địa

điểm du lịch nổi tiếng hiện tại ở Indonesia. Trong khi đó, đề tài này thật sự có ích cho

những cá nhân đang theo học văn hóa nói chung và văn hóa Indonesia nói riêng.