Tìm hiểu tư tưởng ở đời, làm người và chủ nghĩa nhân văn Hồ Chí Minh

Ki NIEM 120 NAM NGAY SINH CHU T|CH HO CHI MINH (19/5/1890 • 19/5/2010)

TiM HIEU TU TUONG 0 DOI, LAM NGUOI

VA CHU NGHiA NHAN VAN H 6 CHi IVIINH

O GS. TSKH. THAI DUY TUYEN'

Chu Hch Ho Chi Minh da ti/ng khai quat hoa

ve triet li cuoc song cua minh nhu sou:

«NghT cho cung, mqi van de... Id van de

a ddi vd Idm ngudi. O ddi vd Idm ngudi Id

phdi thuong nudc, thuong ddn, thuong nhdn

loqi dau khd bi dp fci>c"(l; 1 74). lu tudng nay

da duqc Nguoi nhac di nhdc Iqi nhieu lan trong

ddi minh. Theo Ho Si Quy, trong Ho Chi Minh

toan tqp, «Ngudi si> dung thuqt ngu «thdnh

ngudi" 64 Idn, «ldm ngudf 32 idn, «CT ddi" 3

Idn, «nen ngudi" 6 ldn"(2, 17). NhOng suy tu

va hdnh dqng cuo Hd Chi Minh hdu nhu deu

hudng den con ngudi, den noi khd dau, sd phgn

vd hqnh phuc cua hq. Day Id tu tudng nhdn

vdn, mot trong nhung fu tudng quan trqng nhdt

cua Hd Chi /vtinh.

1. Minn thdnh vd phdt trien tu tirdng d ddi,

Idm ngudi vd chu nghlo nhdn vdn [CNNV)

Hd Chi Minh

Sinh ra trong mot gia dinh khoo bdng, chung

kien cdnh nudc mdt, nhd tan, cdnh khd cue cue

ngudi ddn vung ndng thdn Nghe TTnh, Hd Chi

Minh sdm duqc trang bi mot he thdng tri thuc vd

vdn hda (VH) phuong Ddng thdm duqm tinh nhdn

vdn. Cdng Idn len, Ngudi cdng cd dieu kien tiep

xuc vdi cdc bdc thdy, bqn ctJa cho minh Id gidi

tri thuc xu Nghe - nhung nhd VH Idn, nhung nhd

cdch mqng (CM) cd truyen thdng hieu hqc vd yeu

nudc nhu Phan Bqi Chdu, Dqng Thdi Thdn... Khi

duqc di hqc, tiep xuc vdi nen vdn hdo phuong

Tdy, Hd Chf Minh duqc hit thd mdt ludng khdng

khi mdi. «Ty do", «btnh ddng", «bdc di"... Id

nhCrng khdi niem mdi me kfch thich trf tudng

tuqng, Idng yeu nudc vd Idng yeu tu do dang

tiem dn trong ngudi thanh nien xi> Nghe vdn dang

dp u nhung hodi bdo Idn.

Sinh ro vd Idn len trong hodn cdnh dy, Idng

thuang ngudi d Hd Chf Minh duqc hinh thdnh vd

Idn ddn theo ndm thdng.

Tap chi Giao due so 23 8 (ki 2 • 5/201 o)

Trong qud trinh di tim dudng cuu nudc; ba

muoi ndm ldn lqi vdi thi/c tien, Ngudi dd cd dip

chung kien su tdn bqo cuo chu nghlo thuc ddn vd

chu nghia de qudc d nhieu noi tren the gidi, dd

tfch luy duqc nhieu kinh nghiem, nhieu vdn de If

luqn, dqc biet Id chu nghlo Mdc - Lenin ve CM vd

gidi phdng con ngudi. Am hieu ve nen VH cua

cdc ddn tdc (DT) tren the gidi, tdm hon vd trf tue

cua Ngudi ngdy cdng duqc md rdng vd sdu sdc

them. Tdt cd nhCrng dieu dd cung vdi long cao

thuqng, SLT nhqy cdm bdm sinh vd tu duy sdng

tqo tuyet vdi dd Idm nen mot CNNV Ho Chi/Ainh

vdi nhung net rdt rieng.

De CNNV Hd Chi M/n/i d l ddng di vdo ddi

sdng phdi dien dqt bdng mdt thudt ngu don gidn,

de hieu hon: «0 ddi vd Idm ngudi". (JI ddi vd

Idm ngudi Id phdi thuong nudc, thuang ddn,

thucmg nhdn loqi dau khd bi dp buc, phdi biet hi

sinh vi ddn vi nudc. Dd Id mdt khdu hieu hdnh

ddng. Id thuc hdnh CNNV Hd Chi Minh trong

ddi sdng.

2. Nhqn thuc CNNV Hd Chi Minh

CNNV Id mdt khdi niem bieu thi mot trdo luu,

mdt cudc van dqng xd hqi cd tinh chdt tien bq

trong thdi ki VH phuc hung, hudng den gidi phdng

con ngudi, thua nhdn gid tri con ngudi, thua nhdn

quyen duqc sdng, quyen ty do vd quyen muu

edu hanh phuc, neu cao khdu hieu fy do, binh

ddng, bdc di.

CNNV Hd Chi Minh Id su ket tinh nhung uu

diem cua CNNV cuo cdc bdc tien bdi dd duqc

phdt trien vd ndng len mpt tdm coo mdi do finh

bao dung, cao thugng, tinh hien thyc vd CM triet

de cua nd. Nhung dieu quon trong hon cd le Id

ve mdt thirc tien, CNNV Hd Chi Minh dd Id kim

chi nam de duo CM Viet Nam den thdnh cdng vd

gdp phdn gidi phdng he thdng thudc dio the gidi.

Dd Id cdi vT dqi, cdi dqc biet dd duqc nhdn ddn

* Ha Noi