Tìm hiểu thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản doanh nghiệp

PhÇn A

Lêi nãi ®Çu

Níc ta ®ang trong thêi kú chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ vµ ®æi míi c¬ chÕ

qu¶n lý nÒn kinh tÕ, nhiÒu vÊn ®Ò vÒ luËt kinh tÕ ph¶i ®îc xem xÐt l¹i. H¬n

n÷a chóng ta vÉn cha cã m« h×nh ®Ých thùc cña ph¸p luËt ®iÒu chØnh c¸c quan

hÖ kinh tÕ thÞ trêng. NÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn cÇn cã m«i trêng ph¸p

luËt vµ ph¸p luËt chÝnh lµ ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c quan hÖ kinh tÕ ph¸t huy ®îc u

®iÓm cña m×nh ®ång thêi t¹o ®µ cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. V× vËy

viÖc biªn so¹n nh÷ng tµi liÖu vÒ luËt kinh tÕ vÉn cßn ®ang lµ vÊn ®Ò nan gi¶i

®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña ®«ng ®¶o nh©n d©n vµ nh÷ng ngêi nghiªn cøu.

Nh chóng ta ®· biÕt tõ n¨m 1986 nhµ níc ®· cã chñ tr¬ng ph¸t triÓn nÒn

kinh tÕ thÞ trêng. Trong thêi gian qua ®· thÊy ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc rÊt

to lín tõ nÒn kinh tÕ thÞ trêng mang l¹i, ®iÒu nµy chøng tá ®êng lèi mµ §¶ng

vµ Nhµ níc ta v¹ch ra vµ ®ang ®i lµ rÊt ®óng ®¾n. Nh÷ng kÕt qu¶ nµy chÝnh lµ

dÊu hiÖu vµ nã thÓ hiÖn ®óng søc m¹nh cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng mang tiÒm

n¨ng vµ hiÖu qu¶ ®ång thêi ta cã thÓ thùc hiÖn c«ng cuéc d©n giµu, níc m¹nh

x· héi c«ng b»ng v¨n minh. V× vËy c¬ chÕ thÞ trêng ®· ®îc hiÕn ph¸p 1992

cña níc ta ghi nhËn thµnh mét nguyªn t¾c HiÕn ®Þnh cho ®Õn ngµy nay thùc

tiÔn x¸c ®Þnh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng trªn thÕ giíi hµng tr¨m n¨m qua

®· chøng minh cho chóng ta thÊy nh÷ng c¬ së ®Ó nãi r»ng ph¸p luËt ®· trë

thµnh mét bé phËn cÊu thµnh cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng v¨n minh. MÆt kh¸c

luËt kinh tÕ lµ tæng hîp c¸c quy ph¹m ph¸p luËt ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ kinh

tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tæ chøc vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh gi÷a

c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ víi nhau vµ gi÷a chóng víi c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ

kinh tÕ b»ng c¸ch sö dông vµ phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p t¸c ®éng kh¸c nhau

nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc...

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, do sù t¸c ®éng cña quy luËt kinh tÕ trong ®ã

cã quy luËt c¹nh tranh nªn ®· lµm n¶y sinh c¸c mèi quan hÖ míi mµ b¶n th©n

kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ kh«ng hµm chøa ®îc. §ã lµ hiÖn tîng ph¸ s¶n.

1

Khi mét doanh nghiÖp bÞ l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n ®· lµm n¶y sinh

nhiÒu mèi quan hÖ phøc t¹p cÇn ®îc gi¶i quyÕt. Ch¼ng nh÷ng quan hÖ nî nÇn

gi÷a c¸c chñ nî víi doanh nghiÖp m¾c nî, quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp m¾c nî

víi ngêi lao ®éng do t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî g©y ra. V× vËy

viÖc gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò ®ã cã ý nghÜa rÊt quan träng nh»m thiÕt

lËp mét trËt tù cÇn thiÕt ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®ång thêi ®¶m b¶o

quyÒn lîi chñ thÓ cña c¸c mèi quan hÖ hay c¸c bªn liªn quan.

Tríc kia (tríc 1993) do cha cã luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp nªn c¸c doanh

nghiÖp Nhµ níc khi kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n còng ®Òu ®îc

gi¶i quyÕt theo thñ tôc gi¶i thÓ(theo quyÕt ®Þnh 315 cña Héi ®ång bé trëng

ngµy 01.09.1990) kÕt qu¶ lµ kh«ng Ýt nh÷ng trêng hîp nhµ níc ph¶i khoanh

nî, xo¸ nî g©y ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn quyÒn lîi cña mét sè chñ nî khi luËt

ph¸ s¶n ®îc ban hµnh vµ cã hiÖu lùc th× vÒ nguyªn t¾c, tÊt c¶ c¸c doanh

nghiÖp khi kinh doanh thua lç ®Õn møc mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n

®Òu ®îc gi¶i quyÕt theo luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp; Nh×n chung luËt ph¸ s¶n

doanh nghiÖp ®îc Quèc héi th«ng qua ngµy 30 th¸ng 12 n¨m 1993 ®· ®¸p

øng ®îc ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n vµ sù chê ®îi cña c¸c nhµ doanh

nghiÖp nh»m t×m ra mét trËt tù chung cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi hîp

ph¸p cña c¸c chñ nî, c¸c doanh nghiÖp m¾c nî vµ cña ngêi lao ®éng, b¶o

®¶m trËt tù kû c¬ng cho x· héi vµ quyÒn lîi cho c¸c bªn liªn quan.

Tuy nhiªn ph¸ s¶n lµ mét vÊn ®Ò tõ lý luËn ®Õn thùc tiÔn lµ mét qu¸

tr×nh t×m hiÓu vµ nghiªn cøu bëi khi mét doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n

nã sÏ ¶nh hëng rÊt lín ®Õn nÒn kinh tÕ vµ ®Æc biÖt lµ quyÒn lîi cña ngêi lao

®éng Ýt nhiÒu sÏ bÞ x¸o trén nh tiÒn l¬ng, c¸c chÕ ®é, viÖc lµm vµ c¸c vÊn ®Ò

tiªu cùc ph¸t sinh.

§èi víi níc ta viÖc ph¸ s¶n vÉn lµ mét vÊn ®Ò míi mÎ. Cho nªn thùc

tiÔn gi¶i quyÕt ph¸ s¶n cña níc ta trong thêi gian qua cßn gÆp kh«ng Ýt khã

kh¨n víng m¾c. ChÝnh v× vËy mµ viÖc n¾m b¾t, hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ thñ tôc

gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp lµ sù cÇn thiÕt vµ cÊp

b¸ch. V× nh÷ng lý do trªn t«i - mét häc viªn rÊt t©m ®¾c t×m hiÓu vÒ ph¸p luËt

ph¸ s¶n doanh nghiÖp vµ t«i ®· ®i ®Õn mét quyÕt ®Þnh nhá lµ ®· chän ®Ò tµi:

2

"T×m hiÓu thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh

nghiÖp" lµm ®Ò tµi kho¸ luËn chÝnh nh»m n©ng cao tÇm nh×n s©u - réng trong

lÜnh vùc ph¸ s¶n ®ång còng lµ kho¸ luËn cho kho¸ häc cña m×nh.

§Ó lµm s¸ng tá ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh t«i ®i s©u nghiªn cøu nh÷ng

phÇn chÝnh sau ®©y:

Môc I: NhËn thøc chung vÒ ph¸ s¶n

Môc II: Gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n theo ph¸p luËt hiÖn hµnh (thñ tôc gi¶i

quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp).

Môc III: Thùc tiÔn gi¶i quyÕt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ë níc ta vµ mét sè

kiÕn nghÞ nhá gãp phÇn hoµn thiÖn ph¸p luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp.

Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ t×m hiÓu ®Ó hoµn thiÖn b¶n kho¸ luËn

nµy, t«i ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o cïng c¸c

b¹n bÌ trong vµ ngoµi líp häc ®ång thêi cïng víi lîng th«ng tin kiÕn thøc tõ

th«ng tin ®¹i chóng nh ®µi, b¸o chÝ, tivi ®Õn c¸c nguån kh¸c nh sù giao lu

gi÷a c¸c sinh viªn víi nhau cïng mét ®Ò tµi ®· cung cÊp cho t«i nh÷ng lîng

th«ng tin rÊt bæ Ých ®Ó lµm cho bµi kho¸ luËn thªm phong phó. T«i xin c¶m

¬n vµ tr©n träng lßng biÕt ¬n s©u s¾c cña ®èi víi sù gióp ®ì quý b¸u ®ã.

Do cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ thêi gian còng nh nhËn thøc cña b¶n th©n v×

thÕ mµ bµi kho¸ luËn nµy cña t«i sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, khiÕm

khuyÕt t«i rÊt lÊy lµm vinh dù khi ®îc ®ãn nhËn sù tham gia ®ãng gãp ý kiÕn

cho bµi kho¸ luËn nµy cña t«i nh»m n©ng cao hiÓu biÕt ®èi víi ph¸p luËt ph¸

s¶n ®Ó phôc vô c«ng viÖc mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt.

Xin ch©n thµnh c¶m ¬n!

3

PhÇn B

Thùc tr¹ng - vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n theo

ph¸p luËt.

Môc I: NhËn thøc chung vÒ ph¸ s¶n

1. ë ViÖt Nam tõ khi ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh

phÇn theo c¬ chÕ thÞ trêng th× ®· h×nh thµnh nhiÒu lo¹i h×nh doanh

nghiÖp kh¸c nhau mµ c¸c doanh nghiÖp nµy thuéc ®èi tîng ¸p dông luËt

ph¸ s¶n doanh nghiÖp ngµy 30 - 12 - 1993. Gåm:

a) Doanh nghiÖp Nhµ níc

b) Doanh nghiÖp cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi

c) Doanh nghiÖp t nh©n.

d) C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n.

®) C«ng ty cæ phÇn

e) Doanh nghiÖp cã mét phÇn vèn ®Çu t níc ngoµi.

g) Doanh nghiÖp cã 100% vèn ®Çu t níc ngoµi.

h) Vµ hîp t¸c x·.

C¸c doanh nghiÖp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau ®Òu ®îc ph¸p

luËt cho phÐp ho¹t ®éng b×nh ®¼ng trªn thÞ trêng, cho phÐp c¹nh tranh mét

c¸ch b×nh ®¼ng lÉn nhau. Nh vËy khi c¸c doanh nghiÖp bíc vµo ho¹t ®éng

s¶n xuÊt kinh doanh th× sù c¹nh tranh còng b¾t ®Çu xuÊt hiÖn. Trong qu¸ tr×nh

c¹nh tranh c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp sÏ tù kh¼ng ®Þnh m×nh ®ång thêi sÏ cã

xu híng tÊt yÕu x¶y ra mµ trong kinh doanh "m¹nh ®îc yÕu thua"

NhiÒu doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ lµ mét

nguån thu quan träng cña ng©n s¸ch nhµ níc. Nhng kh«ng Ýt c¸c doanh

nghiÖp bÞ thua lç, mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ph¸

s¶n hoÆc gi¶i thÓ.

4