Tiếng ca phiền muộn của những cồn cát ( Matthew Chalmers Matthew ) pdf

© hiepkhachquay – Trang 1

Tiếng ca phiền muộn của những cồn cát

Matthew Chalmers

Matthew Chalmers trình bày về cuộc tranh luận dữ đội đằng sau những nỗ lực nhằm

giải thích bí ẩn của “giọng ca” của những cồn cát, câu chuyện mang lại một cái nhìn thâm

thúy hiếm có về cách thức vật lí học được thực hiện.

Làm khoa học trong sa mạc thật khó, cả vào những thời gian tốt nhất. Dù là nghiên cứu

quần thực vật hay quần động vật kì lạ của nó, hay đánh hơi các giếng dầu bằng các bộ cảm

biến phức tạp, thì các nhà nghiên cứu phải chịu đựng cái nóng và lạnh cực độ, ấy là chưa kể

bụi bặm nghẹt thở và bão cát. Nhưng đối với các nhà vật lí đang cố gắng đi tìm lời giải cho

một trong những bí ấn lâu đời nhất của sa mạc – hiện tượng kì quái về “tiếng hát” của cồn cát

– thì bầu nhiệt độ đang ấm dần vì những lí do khác nhau đến một lượt với nhau. Thật vậy, sự

bất đồng giữa hai nhà nghiên cứu người Pháp về cơ chế gây ra hiệu ứng âm thanh quái dị này

quá gay gắt, nên họ không còn làm việc chung với nhau trong một cơ quan nữa.

Cắm một cặp headphone vào máy vi tính để nghe một

số bản ghi và phim quay của chúng từ Sahara, thật dễ dàng

thấy được cái mà mọi sự om sòm đang bàn tới. Tiếng o o

thấp tần tạo ra bởi cồn cát khi cát chảy như thác từ trên mặt

của nó xuống thật tuyệt vời làm người ta mất hết nhuệ khí.

Chẳng lạ gì mà Marco Polo, một trong những người đầu tiên

ghi lại hiện tượng đó khoảng chừng 700 năm về trước, đã bị

quy cho là có tinh thần xấu xa. Tuy nhiên, một vị khách du

lịch thời hiện đại lại có khả năng nhầm bài ca cồn cát là tiếng

máy bay đang bay thấp. Đối với các nhà vật lí, thách thức

của việc giải thích làm thế nào âm thanh khác thường – và rất

inh ỏi – như thế được tạo ra bởi một đống cát đơn giản thật

quá cuốn hút khó mà cưỡng lại. Đặc biệt, tiếng ca cồn cát

mang lại cơ hội khám phá một cách thức hoàn toàn mới phát

ra âm thanh khác với cơ chế mà đa số các thiết bị âm nhạc

hoạt động dựa trên đó. Nhưng trong sự phát sinh thách thức

này, hai nhà vật lí và là đồng nghiệp cũ ở Paris đã tranh cãi

khốc liệt, trong một tình tiết bộc lộ quá trình rất mang tính

con người của sự phát triển các lí thuyết khoa học.

Một câu chuyện khoa học thường có

hai mặt.