Thực Trạng Và Giải Pháp Nâng Cao Khả Năng Tự Chủ Tài Chính Tại Trường Cao Đẳng Nghề Số 8 Bộ Quốc Phòng Thành Phố Biên Hoà Tỉnh Đồng Nai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP & PTNT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

LÊ THỊ KIM LOAN

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO KHẢ

NĂNG TỰ CHỦ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG CAO

ĐẲNG NGHỀ SỐ 8/BỘ QUỐC PHÒNG,

THÀNH PHỐ BIÊN HÒA – TỈNH ĐỒNG NAI

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Đồng Nai, 2012

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP & PTNT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

LÊ THỊ KIM LOAN

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO KHẢ

NĂNG TỰ CHỦ TÀI CHÍNH TẠI TRƯỜNG CAO

ĐẲNG NGHỀ SỐ 8/BỘ QUỐC PHÒNG,

THÀNH PHỐ BIÊN HÒA – TỈNH ĐỒNG NAI

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

MÃ SỐ: 60.31.10

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

PGS.TS. NGUYỄN VĂN TUẤN

Đồng Nai, 2012

i

LỜI CAM ĐOAN

Tác giả xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học

độc lập của tác giả. Các tài liệu, tư liệu được sử dụng trong luận văn có

nguồn gốc rõ ràng, các kết quả nghiên cứu là quá trình lao động trung thực

của tác giả.

Tác giả

Lê Thị Kim Loan

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và chân thành cảm ơn tới: trường Đại

học Lâm Nghiệp, trường Cao Đẳng Nghề Số 8/BQP đã tạo điều kiện giúp đỡ

để tôi hoàn thành luận văn này.

Xin chân thành cảm ơn PGS.TS. Nguyễn Văn Tuấn đã trực tiếp hướng

dẫn, tận tình chỉ bảo, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Thầy

đã đem đến cho tôi những kiến thức và giúp tôi có khả năng tổng hợp những

tri thức khoa học, những kiến thức thực tiễn quản lý và phương pháp làm việc

khoa học trong công tác và nghiên cứu. Thầy đã góp ý, chỉ bảo trong việc

định hướng và hoàn thiện luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo tại trường Đại học Lâm

Nghiệp và các đồng nghiệp của tôi tại trường Cao đẳng Nghề Số 8/BQP đã

giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.

Xin trân trọng cảm ơn./.

Biên Hòa, ngày tháng năm 2012

Tác giả

Lê Thị Kim Loan

iii

MỤC LỤC

Nội dung Trang

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................. vi

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ ....................................................vii

ĐẶT VẤN ĐỀ................................................................................................... 1

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN

CỨU .................................................................................................................. 3

1.1. Cơ sở lý luận về tự chủ tài chính của các trường đại học cao đẳng công

lập .................................................................................................................. 3

1.1.1. Một số vấn đề về đơn vị sự nghiệp công lập.................................. 3

1.1.2. Quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp công lập ....................... 5

1.1.3. Các lợi ích mà cơ chế tự chủ tài chính mang lại ........................... 12

1.1.4. Mối quan hệ giữa cơ chế tự chủ tài chính với cơ chế tự chủ về thực

hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và biên chế ............................................ 13

1.2. Vấn đề tự chủ tài chính trong giáo dục đào tạo.................................... 14

1.2.1. Nội dung của cơ chế quản lý theo hướng tự chủ, tự chịu trách

nhiệm ....................................................................................................... 14

1.2.1.1. Tự chủ về biên chế.................................................................. 14

1.2.1.2. Quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tuyển dụng.................. 14

1.2.1.3. Quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về quản lý và sử dụng cán

bộ, công chức, viên chức ..................................................................... 15

1.2.1.4. Tự chủ về thực hiện nhiệm vụ ................................................ 15

1.2.1.5. Tự chủ về tổ chức bộ máy....................................................... 17

1.2.1.6. Tự chủ về tài chính. ................................................................ 17

1.2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến cơ chế tự chủ tài chính trong giáo dục

đào tạo...................................................................................................... 19

1.2.2.1. Chức năng nhiệm vụ, quy mô đào tạo của từng trường ......... 19

1.2.2.2. Loại hình đào tạo: ................................................................... 19

1.2.2.3. Trình độ của cán bộ................................................................. 20

1.2.2.4. Chất lượng cơ sở vật chất, trang thiết bị................................. 21

iv

1.2.2.5. Cơ chế tự chủ về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và biên

chế ........................................................................................................ 21

1.2.2.6. Qui định của Nhà nước, của bộ chủ quản............................... 21

1.3. Tình hình nghiên cứu, giải quyết vấn đề nghiên cứu........................... 22

1.3.1. Trên thế giới................................................................................... 22

1.3.1.1. Nguồn tài chính cho giáo dục Đại học.................................... 22

1.3.1.2. Quy chế quản lý tài chính trong các trường Đại học.............. 25

1.3.1.3. Các bài học kinh nghiệm......................................................... 26

1.3.2. Tại Việt Nam ................................................................................. 26

1.3.2.1. Nguồn tài chính cho giáo dục đại học..................................... 26

1.3.2.2. Quản lý tài chính trong các trường đại học............................. 29

1.3.2.3. Bài học kinh nghiệm............................................................... 30

CHƯƠNG 2. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU................................................................................................ 33

2.1. Đặc điểm cơ bản của trường Cao đẳng nghề số 8................................ 33

2.1.1. Giới thiệu chung về trường Cao đẳng nghề số 8........................... 33

2.1.2. Quy mô ngành nghề đào tạo của trường....................................... 37

2.1.3. Thực trạng cơ sở vật chất của trường cao đẳng nghề số 8/BQP ... 39

2.1.4. Quy mô đào tạo của trường cao đẳng nghề số 8/BQP .................. 40

2.1.5. Phương hướng phát triển của trường cao đẳng nghề số 8/BQP.... 41

2.2. Phương pháp nghiên cứu...................................................................... 42

2.2.1. Phương pháp kế thừa ..................................................................... 42

2.2.2. Phương pháp xử lý số liệu, thông tin............................................. 42

2.3. Hệ thống chỉ tiêu sử dụng trong nghiên cứu đề tài .............................. 43

2.3.1. Mức độ tự chủ về các khoản thu, mức thu của trường.................. 43

2.3.2. Mức độ tự chủ về chi trả tiền lương, tiền công và thu nhập cho cán

bộ công nhân viên.................................................................................... 43

2.3.3. Mức độ tự chủ về sử dụng kết quả chi của trường ........................ 44

CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..................................................... 45

3.1. Thực trạng quản lý tài chính tại trường cao đẳng nghề số 8/BQP....... 45

3.1.1. Tình hình thu- chi tài chính của trường cao đẳng nghề số 8/BQP 45

3.1.2. Công tác quản lý các nguồn thu tà

i chính tại trường Cao đẳng nghề

số 8/BQP.................................................................................................. 47

3.1.3. Công tác quản lý các nguồn chi tà

i chính tại trường Cao đẳng nghề

số 8/BQP.................................................................................................. 51

v

3.1.4 Tình hình xây dựng và thực hiện quy chế chi tiêu nội bộ tại trường

Cao đẳng nghề số 8/BQP......................................................................... 55

3.2. Thực trạng tự chủ tài chính của trường cao đẳng nghề số 8/BQP ....... 58

3.2.1. Tình hình tự chủ về các khoản thu, mức thu của của trường cao

đẳng nghề số 8/BQP ................................................................................ 58

3.2.2. Tình hình tự chủ về sử dụng nguồn tài chính của trường Cao đẳng

nghề số 8/BQP ......................................................................................... 62

3.2.3. Tình hình tự chủ về trả lương, tiền công thu nhập cho cán bộ công

nhân viên của trường Cao đẳng nghề số 8/BQP..................................... 66

3.2.3.1. Lương phụ cấp theo chế độ của Nhà nước ............................. 66

3.2.3.2. Lương cơ bản (lương chính)................................................... 66

3.2.3.3. Các khoản phụ cấp theo lương................................................ 67

3.2.3.4. Thu nhập tăng thêm theo theo quy chế của trường................. 70

3.2.3.5. Chi trả lương thỉnh giảng........................................................ 71

3.2.3.6. Chi trả tiền vượt giờ, làm thêm ngoài giờ............................... 72

3.2.4. Tình hình tự chủ trong sử dụng kết quả tiết kiệm chi của trường

Cao đẳng nghề số 8/BQP......................................................................... 73

3.3. Tồn tại và thành công ........................................................................... 77

3.3.1. Những thành công.......................................................................... 77

3.3.2. Những tồn tại trong công tác quản lý tài chính ............................. 80

3.3.3. Nguyên nhân của tồn tại ................................................................ 82

3.4. Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính và nâng cao mức độ tự chủ tài

chính của trường Cao Đẳng nghề Số 8/BQP............................................... 82

3.4.1. Quan điểm và định hướng hoàn thiện về cơ chế quản lý tài chính

trường Cao Đẳng nghề Số 8/BQP ........................................................... 82

3.4.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính và nâng cao mức độ tự chủ

tài chính của trường Cao Đẳng nghề Số 8/BQP...................................... 84

3.4.2.1. Giải pháp khai thác các nguồn thu của trường Cao Đẳng nghề

Số 8/BQP.............................................................................................. 85

3.4.2.2. Giải pháp quản lý chi tiêu của trường Cao Đẳng nghề Số

8/BQP................................................................................................... 88

3.4.2.3. Giải pháp nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ kế toán – tài

chính..................................................................................................... 91

3.4.2.4. Giải pháp sắp xếp hoàn thiện bộ máy kế toán tài chính ......... 92

KẾT LUẬN..................................................................................................... 95

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

ANQP An Ninh Quốc Phòng

BQP Bộ Quốc Phòng

CBVC Cán Bộ Viên Chức

CNVQP Công Nhân Viên Quốc Phòng

CTPT Chính Trị Pháp Luật

CVLĐ Chức Vụ Lao Động

CVN Công Nhân Viên

ĐH Đại Học

GV Giáo Viên

HSSV Học Sinh Sinh Viên

LĐ TBXH Lao Động Thương Binh Xã Hội

LĐHĐ Lao Động Hợp Đồng

NCKH Nghiên Cứu Khoa Học

NĐ-CP Nghị Định Chính Phủ

NQ-QH Nghị Quyết Quốc Hội

NSNN Ngân Sách Nhà Nước

NSQP Ngân Sách Quốc Phòng

PCCV Phụ Cấp Chức Vụ

QĐ- BLD TBXH Quyết Định Bộ Lao Động Thương Binh Xã Hội

QĐ-BGDĐT Quyết Định Bộ Giáo Dục Đào Tạo

QĐ-QP Quyết Định Quốc Phòng

QĐ-TM Quyết Định Tham Mưu

QNCN Quân Nhân Chuyên Nghiệp

SQLQ2 Sỹ Quân Lục Quân 2

TNVK Thâm Niên Vượt Khung

TP Thành phố

TT Trung Tâm

TT-BNV Thông Tư Bộ Nội Vụ

TT-BQP Thông Tư Bộ Quốc Phòng

TW2 Trung Ương 2

UBND Ủy Ban Nhân Dân

vii

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

Số hiệu Tên bảng Trang

Sơ đồ 2.1 Sơ đồ tổ chức của trường cao đẳng nghề số 8/BQP 35

Bảng 2.1 Ngành nghề đào tạo của trường cao đẳng nghề số

8/BQP

38

Bảng 2.2 Thực trạng cơ sở vật chất của trường cao đẳng nghề

số 8/BQP

40

Bảng 2.3 Quy mô HSSV đào tạo tại trường cao đẳng nghề số

8/BQP

41

Bảng 3.1 Cơ cấu thu-chi của trường cao đẳng nghề số 8/BQP 46

Bảng 3.2 Cơ cấu nguồn thu tài chính của trường cao đẳng nghề

số 8/BQP

49

Bảng 3.3 Cơ cấu nguồn chi tài chính của trường cao đẳng nghề

số 8/BQP

52

Bảng 3.4 Tình hình trích lập quỹ của trường cao đẳng nghề số

8/BQP

57

Bảng 3.5 Tình hình tự chủ về các khoản thu của trường cao

đẳng nghề số 8/BQP

60

Bảng 3.6 Tình hình thực tự chủ về sử dụng nguồn tài chính của

trường cao đẳng nghề số 8/BQP

63

Bảng 3.7 Bảng hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo 68

Bảng 3.8 Bảng hệ sô chi trả lương thỉnh giảng 71

Bảng 3.9 Tình hình sử dụng kết quả tiết kiệm chi của trường

cao đẳng nghề số 8/BQP

73

Bảng 3.10 Các chỉ tiêu đánh giá tình hình tài chính tại trường cao

đẳng nghề số 8/BQP

75

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Tính cấp thiết của đề tài :

Trong nhiều thập kỷ qua, lĩnh vực giáo dục – đào tạo luôn đóng vai trò

đặc biệt quan trọng trong sự phát triển của nền kinh tế quốc dân. Sau gần 20

năm đổi mới, giáo dục Việt Nam, trong đó giáo dục cao đẳng nghề – một bộ

phận cấu thành quan trọng đã đạt được những thành tích đầy ấn tượng. Giáo

dục cao đẳng nghề cùng với hệ thống giáo dục cả nước góp phần vào việc

nâng cao trình độ học vấn, trình độ chuyên môn kỹ thuật của dân cư, thúc đẩy

tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu phân công lao động, nâng

cao chất lượng con người. Giáo dục cao đẳng nghề còn là một chiến lược cụ

thể để nâng cao tính cạnh tranh chất lượng lao động có trình độ của Việt Nam

trong khu vực và thế giới.

Việt Nam với mục tiêu đến năm 2020 cơ bản sẽ trở thành một nước công

nghiệp, động lực chính sẽ là nguồn nhân lực có chất lượng cao, là đội ngũ trí

thức cho sự phát triển kinh tế – xã hội bền vững. Thực hiện chủ trương, chính

sách đổi mới nền giáo dục của Đảng và Nhà nước, coi giáo dục – đào tạo là

quốc sách hàng đầu, các trường cao đẳng nghề giữ vững vai trò quan trọng

trong hệ thống giáo dục quốc dân. Với xu thế phát triển mạnh nền kinh tế tri

thức trên thế giới, trước sự cạnh tranh của các cơ sở giáo dục đào tạo cao

đẳng nghề khác trong, ngoài nước và việc thí điểm thực hiện cơ chế tự chủ

tài chính … buộc các trường cao đẳng Việt Nam phải nghiên cứu xây dựng,

điều chỉnh hoạt động giáo dục đào tạo một cách hiệu quả để thực hiện sứ

mạng được giao.

Xuất phát từ thực tế như vậy, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Thực trạng và giải

pháp nâng cao khả năng tự chủ tài chính tại trường Cao đẳng nghề số 8/Bộ

Quốc Phòng, Thành Phố Biên Hòa - Tỉnh Đồng Nai” làm Luận văn tốt nghiệp

của mình.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu tổng quát: