thực trạng và giải pháp cho nền kinh tế việt nam và vai trò của chính phủ trong điều tiết vĩ mô nền

Môc lôc

Trang

Lêi më ®Çu 3

PhÇn I: Vai trß cña chÝnh phñ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng

4

I. ¦u thÕ vµ khuyÕt tËt cña thÞ trêng 4

1. Kh¸i niÖm c¬ chÕ thÞ trêng 4

2. ¦u thÕ cña thÞ trêng 5

3. Nh÷ng khuyÕt tËt cña c¬ chÕ thÞ trêng 6

II. Vai trß cña chÝnh phñ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng 6

1. Môc tiªu cña kinh tÕ vÜ m« 7

2. Chøc n¨ng kinh tÕ cña chÝnh phñ 7

3. C¸c c«ng cô ®iÒu tiÕt cña chÝnh phñ 12

PhÇn II: VÞ trÝ kinh tÕ cña chÝnh phñ ë níc CHXHCN ViÖt Nam trong giai

®o¹n “tõng bíc c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa “®Êt níc 17

I. VÞ trÝ kinh tÕ cña chÝnh phñ ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ chÕ 17

II. VÞ trÝ kinh tÕ cña chÝnh phñ ViÖt Nam trong giai ®o¹n “tõng bíc c«ng

nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa “®Êt níc 20

1. C«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹I hãa ë ViÖt Nam 20

2. Vai trß cña chÝnh phñ trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa

ë níc ta 22

3. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ mµ chÝnh phñ ¸p dông trong giai ®o¹n

“c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa “ 26

4. Nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh phñ ph¶i gi¶i quyÕt trong giai ®o¹n

“c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa “ 31

PhÇn III: Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµ vai trß cña

chÝnh phñ trong ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ ë níc ta trong giai

®o¹n hiÖn nay 33

I. Thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ vµ vai trß cña chÝnh phñ trong ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn

kinh tÕ 33

1. Thùc tr¹ng cña nÒn kinh tÕ 33

2. Thùc tr¹ng qu¶n lý kinh tÕ cña nhµ níc ta 34

II. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý kinh tÕ cña chÝnh phñ 35

KÕt luËn 37

Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 38

lêi më ®Çu

Kinh tÕ thÞ trêng tõng lµ ®éng lùc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ t b¶n ph¸t triÓn v« cïng

nhanh chãng tõ khi nã ra ®êi.Thùc tÕ ®· chøng minh c¬ chÕ thÞ trêng lµm cho nÒn kinh

tÕ trë nªn n¨ng ®éng vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. NÒn kinh tÕ thÞ trêng lu«n lµ sù

c¹nh tranh gi÷a c¸c h·ng s¶n suÊt víi nhau do ®ã hä ph¶i lu«n t×m tßi,s¸ng t¹o c¸c ph-

¬ng thøc s¶n suÊt míi ®Ó mang l¹i lîi nhuËn cao trong kinh doanh. ChÝnh v× thÕ nã

lµm cho nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc ngµy cµng ph¸t triÓn vµ phån thÞnh.Tuy nhiªn c¬ chÕ

thÞ trêng kh«ng ph¶i lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ hoµn h¶o mµ nã mang trªn m×nh mÆt tr¸i

cña nã nh:sù c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o; vÊn ®Ò ngo¹i øng; sù ph©n ho¸ giµu

nghÌo...vµ c¸c vÊn ®Ò x· héi kh¸c. ChÝnh v× vËy, nhµ níc ®· tham gia vµo qu¸ tr×nh

ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ ®Ó gi¶m nhÑ hoÆc kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶ cña nã. Nhng

trªn thùc tÕ kh«ng thÓ tån t¹i mét nÒn kinh tÕ chØ ®îc ®iÒu hµnh b»ng mÖnh lÖnh vµ

còng kh«ng cã nÒn kinh tÕ nµo ho¹t ®éng trªn c¬ së tù nguyÖn mµ kh«ng cã sù ®iÒu

tiÕt cña nhµ níc. ChÝnh phñ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®îc vai trß cña m×nh trong qu¸ tr×nh

ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt lµ ®èi víi ViÖt Nam-mét níc míi chuyÓn tõ nÒn

kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña

nhµ níc nªn cßn cã nhiÒu ®iÒu míi mÎ vµ bì ngì nªn chÝnh phñ ViÖt Nam l¹i cµng cã

vai trß to lín trong viÖc híng nÒn kinh tÕ ®i theo ®óng môc tiªu ®· chän.Víi hiÓu biÕt

cña mét sinh viªn míi ®îc híng dÉn häc tËp m«n häc nµy, em xin ®îc tr×nh bµy nh÷ng

hiÓu biÕt cña m×nh vÒ vai trß cña chÝnh phñ trong ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. §ång

thêi liªn hÖ ®Õn vÞ trÝ kinh tÕ cña chÝnh phñ ë níc Céng hoµ XHCN ViÖt Nam trong

giai ®o¹n “tõng bíc c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸” ®Êt níc.

phÇn I : vai trß cña chÝnh phñ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr￾êng

I.¦u thÕ vµ khuyÕt tËt cña thÞ trêng:

§Ó hiÓu râ vai trß cña chÝnh phñ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, tríc hÕt ta ph¶i hiÓu

kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng vµ c¬ chÕ thÞ trêng.

1.Kh¸i niÖm c¬ chÕ thÞ trêng:

a.ThÞ trêng: Cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng tuú theo mçi quan ®iÓm,mçi

gãc ®é kh¸c nhau song mét kh¸i niÖm t¬ng ®èi kh¸i qu¸t nhÊt lµ: “ThÞ trêng lµ mét

qu¸ tr×nh trong ®ã ngêi mua vµ ngêi b¸n mét thø hµng t¸c ®éng qua l¹i nhau ®Ó x¸c

®Þnh gi¸ c¶ vµ sè lîng hµng “(Paul A.Samuelson).

ThÞ trêng lµ yÕu tè c¬ b¶n cña m«i trêng kinh doanh, lµ n¬i h×nh thµnh c¸c quan

hÖ kinh tÕ. C¸c quan hÖ kinh tÕ nµy lµ c¬ së quan träng ®Ó h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ.

Th«ng qua thÞ trêng c¸c quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c ngµnh, c¸c khu vùc kinh tÕ míi ®îc

biÓu hiªn. ThÞ trêng cã kh¶ n¨ng dù b¸o vµ híng dÉn ngíi s¶n suÊt vµ tiªu dïng trong

hµnh vi kinh tÕ. Nãi mét c¸ch kh¸c,trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ tÊt nhiªn tån t¹i mét c¬

chÕ thÞ trêng.

b.C¬ chÕ thÞ trêng (Sù vËn ®éng cña thÞ trêng ): “C¬ chÕ thÞ trêng lµ mét h×nh

thøc tæ chøc kinh tÕ trong ®ã c¸ nh©n ngêi tiªu dïng vµ c¸c nhµ doanh nghiÖp t¸c

®éng lÉn nhau qua thÞ trêng ®Ó x¸c ®Þnh 3 vÊn ®Ò trung t©m cña tæ chøc kinh tÕ “(Paul

A. Samuelson ). Ba vÊn ®Ò trung t©m ®ã lµ: s¶n xuÊt ra c¸i g×; s¶n xuÊt nh thÕ nµo vµ

s¶n xuÊt cho ai.

S¶n xuÊt c¸i g×: Nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng vµ cßn do kh¶ n¨ng

kü thuËt vµ chi phÝ s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng,viÖc s¶n xuÊt ra c¸i

g× kh¸c so víi nÒn kinh tÕ tù nhiªn ë chç:trong nÒn kinh tÕ tù nhiªn hä s¶n xuÊt ra

nh÷ng g× mµ hä cÇn ®Ó phôc vô cho môc ®Ých tiªu dïng trùc tiÕp cña m×nh, cßn trong

nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¸c nhµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra nh÷ng mÆt hµng mµ thÞ trêng

cÇn. Cho nªn gi¸ c¶ chÝnh lµ tÝn hiÖu tËp trung nhÊt m¸ch b¶o cho ngêi ta s¶n xuÊt ra

c¸i g×. Ngêi tiªu dïng sÏ bá phiÕu b»ng tiÒn cho nh÷ng g× cÇn s¶n xuÊt

S¶n xuÊt nh thÕ nµo: Lµ do c¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh. §Ó

cã sù c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ vµ lîi nhuËn th× c¸c nhµ doanh nghiÖp ph¶i biÕt sö dông hîp

lý nguån lùc mµ m×nh cã ®Ó t¹o ra chi phÝ ®Çu vµo thÊp vµ chi phÝ ®Çu ra hîp lý mµ thÞ

trêng chÊp nhËn ®îc

S¶n xuÊt cho ai: Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c h·ng s¶n xuÊt ra nh÷ng lo¹i

hµng ho¸ vµ dÞch vô cho nh÷ng ngêi cã nhu cÇu vµ cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cho nh÷ng

nhu cÇu ®ã. §èi víi ngêi tiªu dïng, gi¸ c¶ quyÕt ®Þnh quy m« tiªu dïng vµ do ®ã

quyÕt ®Þnh møc tiªu thô hµng ho¸ vµ dÞch vô trong x· héi.