Thực trạng và giải pháp bảo tồn nghệ thuật hát bội ở thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP BẢO TỒN

NGHỆ THUẬT HÁT BỘI

Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Mã số đề tài.....................

TP. HỒ CHÍ MINH, Tháng 03/2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP BẢO TỒN

NGHỆ THUẬT HÁT BỘI

Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Mã số đề tài.......................

Chủ nhiệm đề tài: Thái Trọng Nghĩa

Khoa XÃ HỘI HỌC – CÔNG TÁC XÃ HỘI – ĐÔNG NAM Á

Người hướng dẫn:

ThS. Nguyễn Thị Tâm Anh

TP. HỒ CHÍ MINH, Tháng 03/2019

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU...........................................................................................................................1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN......................................................6

1.1. Cơ sở lý luận..............................................................................................................6

1.1.1. Các khái niệm..........................................................................................................6

1.1.1.1. Hát bội ..................................................................................................................6

1.1.1.2. Lễ kỳ yên ..............................................................................................................6

1.1.1.3. Xây chầu đại bội...................................................................................................7

1.1.1.4. Đình thần tại thành phố Hồ Chí Minh..................................................................7

1.1.1.5. Vỏ ca.....................................................................................................................8

1.2. Lược sử hình thành vùng đất Sài Gòn – Gia Định .....................................................9

1.3. Nguồn gốc hát bội ......................................................................................................9

1.4. Quá trình hình thành và phát triển nghệ thuật hát bội tại TP.HCM .........................11

Tiểu kết chương 1 ..........................................................................................................16

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CỦA NGHỆ THUẬT HÁT BỘI

TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.............................................................................17

2. Thực trạng phát triển nghệ thuật hát Bội tại Thành phố Hồ Chí Minh..............17

2.1. Lịch sử hình thành Nhà hát nghệ thuật hát bội thành phố Hồ Chí Minh .................17

2.2. Tình hình hoạt động của nhà hát nghệ thuật hát bội thành phố Hồ Chí Minh hiện

nay ...................................................................................................................................18

2.2.1. Tình hình viên chức, nhân viên của nhà hát nghệ thuật hát bội TP.HCM ............18

2.2.2. Thực trạng rạp hát Thủ Đô ....................................................................................18

2.2.3. Tình hình biểu diễn của nhà hát nghệ thuật hát Bội TP.HCM..............................19

2.2.4. Tình hình các địa điểm trình diễn của nhà hát nghệ thuật hát bội

TP. HCM .........................................................................................................................21

2.2.5. Các vở tuồng hát bội những năm gần đây.............................................................23

2.2.6. Lễ giỗ tổ nghề tháng 8 âm lịch ..............................................................................25

2.2.7. Nội dung các vở tuồng hát Bội hiện nay ...............................................................25

2.3. Lệ tán thưởng cho nghệ sĩ, diễn viên hát bội............................................................29

2.4. Thực trạng xây chầu đại bội .....................................................................................30

2.5. Cái hài trong nghệ thuật hát Bội...............................................................................31

2.6. Tình hình hoạt động của Đoàn Nghệ thuật hát Bội - Tuồng Cổ Ngọc

Khanh...............................................................................................................................31

2.7. Tình hình thực hiện chính sách đối với nghệ sĩ trong lĩnh vực nghệ thuật

biểu diễn (hát bội)............................................................................................................32

Tiểu kết chương 2 ..........................................................................................................34

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP BẢO TỒN VÀ PHÁT TRIỂN NGHỆ THUẬT HÁT

BỘI TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ....................................................................35

3. Giải pháp bảo tồn và phát triển nghệ thuật hát bội tại thành phố Hồ Chí

Minh................................................................................................................................35

3.1. Sở Văn hóa và thể thao TP. Hồ Chí Minh................................................................35

3.2. Nhà hát nghệ thuật hát bội TP. Hồ Chí Minh...........................................................35

3.3. Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh................................................................36

3.4. Bộ văn hóa thể thao và Du lịch ................................................................................38

3.5. Hội nghệ sĩ sân khấu Thành phố Hồ Chí Minh........................................................40

3.6. Sở giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh................................................................40

3.7. Các tổ chức phi chính phủ, tư nhân..........................................................................40

Tiểu kết chương 3 ..........................................................................................................42

KẾT LUẬN ....................................................................................................................43

TÀI LIỆU THAM KHẢO………………….. ..............................................................45

PHỤ LỤC

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI

1. Thông tin chung:

- Tên đề tài: Thực trạng và giải pháp bảo tồn nghệ thuật hát bội ở thành phố Hồ

Chí Minh

- Sinh viên thực hiện: Thái Trọng Nghĩa

- Lớp: DH16DN02 Khoa: XHH-CTXH-ĐNA Năm thứ: 3 Số năm đào tạo: 4

- Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Tâm Anh

2. Mục tiêu đề tài:

- Tìm hiểu sơ lược lịch sử phát triển nghệ thuật hát Bội tại Thành phố Hồ Chí

Minh nói riêng và Nam Bộ nói chung.

- Tìm hiểu thực trạng của nghệ thuật hát bội, những trở ngại khó khăn trong quá

trình phát triển. Từ thực trạng đưa ra các giải pháp giữ gìn và phát huy bộ môn

nghệ thuật này.

3. Tính mới và sáng tạo:

- Hiện nay rất ít tài liệu nghiên cứu về thực trạng của nghệ thuật hát bội tại TP.

Hồ Chí Minh.

- Nghệ thuật hát bội đã có từ rất lâu được xem là bộ môn bác học của dân tộc,

ngay từ khi du nhập và phát triển tại mảnh đất Nam Bộ đã trở thành sản phẩm

văn hóa tinh thần của người dân ở đây và giữ vị trí ưu thế trước khi các bộ môn

nghệ thuật đờn ca tài tử, ca ra bộ, cải lương ra đời. Qua quá trình nghiên cứu về

thực trạng của nghệ thuật này, từ thực tiễn tác giả đã đưa ra các kiến nghị, giải

pháp trong việc giữ gìn và phát huy loại hình nghệ thuật truyền thống này.

4. Kết quả nghiên cứu:

- Đề tài đã tái hiện được bức tranh về thực trạng của nghệ thuật hát bội tại thành

phố Hồ Chí Minh được thể hiện chi tiết ở nhiều mặt với nhiều thông tin có giá

trị.

- Từ thực trạng tác giả đã đưa ra các kiến nghị và giải pháp để góp phần giữ gìn

và phát huy bộ môn nghệ thuật này.

5. Đóng góp về mặt kinh tế - xã hội, giáo dục và đào tạo, an ninh, quốc

phòng và khả năng áp dụng của đề tài:

- Nội dung của đề tài là bước đầu cho các nghiên cứu sâu rộng hơn sau này liên

quan đến nghệ thuật hát bội (hát tuồng).

- Đề tài cung cấp các thông tin làm rõ thực trạng phát triển của nghệ thuật hát

bội, taọ nguồn tư liệu quan trọng về loại hình nghệ thuật hát Bội tại thành phố

Hồ Chí Minh

- Đồng thời từ thực trạng của loại hình nghệ thuật này đề ra những kiến nghị,

giải pháp mới hữu ích gợi ý cho các nhà lãnh đạo trong lĩnh vực văn hóa – nghệ

thuật của thành phố có thể hoạch định chính sách, vận dụng để điều hành lĩnh

vực văn hóa – nghệ thuật của thành phố nói riêng cũng như cả nước nói chung.

- Kết quả nghiên cứu được áp dụng vào thực tiễn sẽ làm góp phần giúp nghệ

thuật hát Bội của thành phố có những bước đổi mới, phát triển và đáp ứng được

sự mong mỏi của người dân và khán giả, đóng góp chung vào sự phát triển của

lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật của thành phố.

6. Công bố khoa học của sinh viên từ kết quả nghiên cứu của đề tài (ghi rõ

tên tạp chí nếu có) hoặc nhận xét, đánh giá của cơ sở đã áp dụng các kết quả

nghiên cứu (nếu có): Không

Ngày 25 tháng 03 năm 2019

Sinh viên chịu trách nhiệm chính

thực hiện đề tài

Thái Trọng Nghĩa

Nhận xét của người hướng dẫn về những đóng góp khoa học của sinh viên thực

hiện đề tài (phần này do người hướng dẫn ghi):

Ngày tháng năm

Xác nhận của đơn vị

(ký tên và đóng dấu)

Người hướng dẫn

(ký, họ và tên)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

THÔNG TIN VỀ SINH VIÊN

CHỊU TRÁCH NHIỆM CHÍNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI

I. SƠ LƯỢC VỀ SINH VIÊN:

Họ và tên: Thái Trọng Nghĩa

Sinh ngày: 04 tháng 04 năm 1998

Nơi sinh: Vĩnh Long

Lớp: DH16DN02 Khóa: 2016

Khoa: XHH-CTXH-ĐNA

Địa chỉ liên hệ: Số 140, đường Lý Phục Man, phường Bình Thuận, quận 7, TP. HCM

Điện thoại: 0981804580 Email: [email protected]

II. QUÁ TRÌNH HỌC TẬP (kê khai thành tích của sinh viên từ năm thứ 1 đến năm đang học):

* Năm thứ 1:

Ngành học: Đông Nam Á Khoa: XHH-CTXH-ĐNA

Kết quả xếp loại học tập: Khá

Sơ lược thành tích:

* Năm thứ 2:

Ngành học: Đông Nam Á Khoa: XHH-CTXH-ĐNA

Kết quả xếp loại học tập: Khá

Sơ lược thành tích:

* Năm thứ 3:

Ngành học: Đông Nam Á Khoa: XHH-CTXH-ĐNA

Kết quả xếp loại học tập: Khá

Sơ lược thành tích:

Ngày 25 tháng 03 năm 2019

Xác nhận của đơn vị

(ký tên và đóng dấu)

Sinh viên chịu trách nhiệm chính

thực hiện đề tài

Thái Trọng Nghĩa

Ảnh 4x6