Thực trạng mức độ căng thẳng trong học tập của học sinh lớp 12 trên địa bàn thành phố đà nẵng.

VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2019, tr 121-127

121 Email: [email protected]

THỰC TRẠNG MỨC ĐỘ CĂNG THẲNG TRONG HỌC TẬP

CỦA HỌC SINH LỚP 12 TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

Nguyễn Thị Hằng Phương - Đinh Xuân Lâm

Trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng

Ngày nhận bài: 11/5/2019; ngày chỉnh sửa: 15/5/2019; ngày duyệt đăng: 20/5/2019.

Abstract: The article presents the study results of stress level of 786 12th grade students in Da

Nang City. Survey results show that 71.9% of students were stressed at different levels. The rate

of female students was stressed more than male students; the students with average education are

more stressed than students with good education. Symptoms of stress are usually headache,

abdominal pain, opposition, teasing, sadness, boredom, tiredness, forgetfulness ... The main reason

is that they are worried about the national high school exam. The measure to reduce stress is the

most chosen by students is to motivate themselves and exchange with exam advisory

organizations, learning clubs and group counseling activities.

Keywords: Stress, learn, stress in learning, 12th grade students.

1. Mở đầu

Lứa tuổi học sinh (HS) trung học phổ thông (THPT)

là lứa tuổi có nhiều ảnh hưởng tới tương lai của mỗi cá

nhân. Ở lứa tuổi này, các em phải đáp ứng nhiều yêu cầu

của cuộc sống như mối quan hệ với bạn bè, thầy cô hay

những trăn trở của bản thân, trong đó kết quả học tập là

mối quan tâm hàng đầu của các em và nó có ý nghĩa

quyết định đến các yếu tố khác.

Ở trường phổ thông, HS cần độc lập, tự giác đáp ứng

với các nhiệm vụ học tập. Đặc biệt, đối với HS lớp 12 thì

không chỉ đáp ứng nhu cầu hiểu biết, yêu cầu của nhiệm

vụ học tập mà còn đáp ứng nhiệm vụ chọn nghề. Do vậy,

nhiều HS phải đối diện với những khó khăn tâm lí dẫn

đến các rối loạn về mặt tâm thể như: rối loạn lo âu, trầm

cảm, căng thẳng… Những rối loạn tâm thể sẽ ảnh hưởng

đến kết quả học tập, đến đời sống hiện tại và tương lai

sau này của các em.

Trong nhiều năm qua, việc tìm hiểu căng thẳng nói

chung và căng thẳng của HS nói riêng đã thu hút được sự

quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu và cũng đạt được

nhiều thành tựu cả về mặt lí luận lẫn thực tiễn. Tuy nhiên,

để có thể phân tích rõ hơn về mức độ căng thẳng trong

học tập của HS lớp 12 trên địa bàn TP. Đà Nẵng, chúng

tôi tiến hành khảo sát thực trạng, biểu hiện, nguyên nhân

và mức độ ảnh hưởng của căng thẳng đến đời sống của

các em, trên cơ sở đó đề xuất các biện pháp giúp HS tránh

được những ảnh hưởng xấu của căng thẳng, giúp các em

có trạng thái tâm lí bình thường, ổn định để học tập tốt

hơn, thực hiện ước mơ của bản thân. Bài viết nghiên cứu

mức độ căng thẳng trong học tập của HS lớp 12 trên địa

bàn TP. Đà Nẵng. Các số liệu sử dụng trong bài viết này

được rút ra từ kết quả nghiên cứu đề tài Thử nghiệm hoạt

động tư vấn tâm lí cho HS trước kì thi THPT Quốc gia,

Mã số B2017-ĐN03-15, thuộc Quỹ Phát triển Khoa học

và Công nghệ, Đại học Đà Nẵng.

2. Nội dung nghiên cứu

2.1. Một số khái niệm về “căng thẳng”

Theo Hinkle L.E. (1977) [1]: Hiện tượng căng thẳng

đã có từ thuở ban sơ trong lịch sử phát triển nhân loại.

Hiện nay, trên thế giới có ba hướng nghiên cứu cơ bản

về căng thẳng: hướng thứ nhất tiếp cận căng thẳng dưới

góc độ sinh học có nhóm tác giả Walter Cannon (1920),

họ đã mô tả một cách khoa học về cách con vật và con

người phản ứng với mối nguy hiểm từ bên ngoài; tác

giả Hans Selye (1945) quan niệm, căng thẳng như một

trạng thái bên trong cơ thể; Irwin và Linvnat (1987) cho

thấy có vô số tác nhân căng thẳng đã làm giảm sự tuần

hoàn của tế bào [1]; hướng thứ hai xem căng thẳng như

sự tác động từ môi trường. Tại Anh, vào những năm

1990, trung bình có khoảng 15% đến 20% công nhân bị

căng thẳng đến mức ngã bệnh và phải nghỉ việc trong

các nhà máy [1]; hướng thứ ba xem căng thẳng như quá

trình tâm lí - quá trình tương tác giữa con người và thế

giới khách quan, trong đó chủ thể nhận thức sự kiện,

hiện tượng từ môi trường, huy động tiềm năng của mình

để ứng phó [1].

Bàn về vấn đề căng thẳng của HS, sinh viên, tác giả

Brian Gillispie (2001) cho rằng, ở các trường học, cơ sở

giáo dục, cần có người hỗ trợ tâm lí cho người học, vì

những vấn đề người học băn khoăn [2]. Nghiên cứu của

Tổ chức The Washington Post, Quỹ Kaiser Family và

Đại học Harvard, Hoa Kì thực hiện khảo sát hơn một nửa

số thanh thiếu niên khu vực Washington the District

(2005), cho thấy: 58% nói rằng trường học là nguyên

nhân lớn nhất gây căng thẳng cho các em [3].