thực trạng mở rộng cho vay của chi nhánh thăng long đối với các dnnqd

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn H÷u Nam

Lêi nãi ®Çu

LuËt doanh nghiÖp ra ®êi (Quèc héi th«ng qua Ngµy 12/6/1999) ®· më ®êng

cho kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn . Sau gÇn 4 n¨m kÓ tõ khi LuËt doanh

nghiÖp cã hiÖu lùc, c¶ níc ®· cã thªm gÇn 72.000 doanh nghiÖp ngoµi quèc

doanh (DNNQD) míi ®îc thµnh lËp. Mét con sè gÇn gÊp ®«i sè DNNQD ®· cã

tríc ®ã . §ã lµ mét dÊu hiÖu tèt ®Ñp ®èi víi kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ ®èi

víi thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh nãi riªng.

Tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c DNNQD ®Òu lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm tû

lÖ kho¶ng 95%, sè doanh nghiÖp cã sè vèn díi 500 triÖu chiÕm ®Õn 95%, sè

doanh nghiÖp cã sè vèn trªn 10 tû ®ång chØ chiÕm cã kho¶ng 1,4%. §Ó c¸c

DNNQD tån t¹i vµ ph¸t triÓn m¹nh trong kinh tÕ thÞ trêng th× c¸c doanh nghiÖp

nµy cÇn mét lîng vèn rÊt. Tuy nhiªn, viÖc tiÕp cËn c¸c nguån vèn trong ®ã cã

nguån vèn rÊt quan träng vay tõ ng©n hµng cña c¸c DNNQD hiÖn nay lµ rÊt

khã kh¨n do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan.

Sau gÇn 4 n¨m häc tËp t¹i Khoa Ng©n hµng Tµi chÝnh, Tr – êng §¹i häc Kinh

tÕ quèc d©n Hµ Néi vµ mét thêi gian ng¾n thùc tËp t¹i NHNo&PTNT ViÖt –

Nam Chi nh¸nh Th¨ng Long, em viÕt ®Ò tµi nµy víi môc ®Ých lµm s¸ng tá mét –

sè nh÷ng nguyªn nh©n lµm c¸c DNNQD gÆp khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn nguån

vèn ng©n hµng ë Chi nh¸nh Th¨ng Long .

§Ò tµi nµy gåm nh÷ng néi dung chñ yÕu sau ®©y:

- Vµi nÐt vÒ c¸c DNNQD vµ Chi nh¸nh NHNo&PTNT Th¨ng Long.

- Thùc tr¹ng më réng cho vay cña Chi nh¸nh Th¨ng Long ®èi víi c¸c

DNNQD.

- Nguyªn nh©n vµ ®Ò nghÞ mét sè gi¶i ph¸p thùc hiÖn.

Sinh viªn : NguyÔn H÷u Nam

Líp Ng©n Hµng K42B 1

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn H÷u Nam

Néi dung

Ch¬ng I: Më réng cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh.

1.1.Vµi nÐt vÒ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh .

1.1.1.Kh¸i niÖm c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh.

Doanh nghiÖp lµ tæ chøc kinh tÕ cã tªn riªng, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn

®Þnh, ®îc ®¨ng ký kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt nh»m môc ®Ých thùc

hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh (LuËt doanh nghiÖp – Quèc héi th«ng qua

12/6/1999)

Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh lµ doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt t h÷u (Kh«ng kÓ

c¸c ®¬n vÞ ®Çu t níc ngoµi). Bao gåm : C¸c doanh nghiÖp t nh©n, c«ng ty cæ

phÇn, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty hîp danh vµ c¸c ®¬n vÞ theo h×nh

thøc hîp t¸c x·.

1.1.2.§Æc ®iÓm cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ë níc ta.

Do hoµn c¶nh lÞch sö ®Êt níc vµ t×nh h×nh kinh tÕ x· héi níc ta mµ c¸c DNNQD

ë níc ta cã nhiÒu nÐt ®Æc biÖt, thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau :

Thø nhÊt, C¸c DNNQD rÊt ®«ng vÒ sè lîng vµ cã tèc ®é ®é gia t¨ng cao.

NÕu nh n¨m 1991, sau khi luËt c«ng ty vµ luËt doanh nghiÖp t nh©n ra ®êi 1

n¨m, c¶ níc míi cã 414 DNNQD, ®Õn n¨m 1999, con sè nµy ®¨ t¨ng lªn 39.501

DNNQD vµ ®Õn tríc khi luËt doanh nghiÖp ra ®êi ( n¨m 1999), c¶ níc míi cã

39501 doanh nghiÖp. B×nh qu©n trong giai ®o¹n 1991 – 1999 tèc ®é t¨ng

kho¶ng 30% n¨m. §Õn nay - Sau gÇn 4 n¨m kÓ tõ khi LuËt doanh nghiÖp cã

hiÖu lùc, c¶ níc ®· cã gÇn 72.000 DNNQD ®îc thµnh lËp míi gÇn gÊp ®«i con sè

doanh nghiÖp ®· tån t¹i tríc ®ã. B×nh qu©n trong giai ®o¹n nµy tèc ®é t¨ng ®Õn

40% n¨m. §ã lµ nh÷ng con sè ph¶n ¸nh møc ®é ph¸t triÓn ngµy mét m¹nh mÏ

cña c¸c DNNQD gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn chung cña

kinh tÕ ®Êt níc.

Thø hai, ®a sè c¸c DNNQD ®Òu míi ®îc h×nh thµnh.

Tríc ®©y trong thêi kú kÕ ho¹ch ho¸, tËp trung th× Nhµ níc ®éc quyÒn trong mäi

lÜnh vùc kinh tÕ, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ phi Nhµ níc ®Òu bÞ coi lµ bÊt hîp ph¸p

nªn kh«ng cã mét DNNQD chÝnh thøc ®îc ho¹t ®éng. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®i

lªn cña kinh tÕ x· héi th× §¶ng vµ Nhµ níc ®· khuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn

kinh tÕ ph¸t triÓn nhÊt lµ thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Khi ®ã c¸c

DNNQD míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Nh phÇn trªn ®· nãi, chØ trong

Líp Ng©n Hµng K42B 2

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn H÷u Nam

vßng 4 n¨m gÇn ®©y con sè c¸c DNNQD ®îc thµnh lËp míi lµ kho¶ng 72000

doanh nghiÖp, gÇn gÊp ®«i so víi sè doanh nghiÖp thµnh lËp tríc ®ã. Nh vËy, hÇu

hÕt c¸c doanh nghiÖp nµy díi 4 tuæi, doanh nghiÖp lín tuæi nhÊt míi chØ lµ 15

n¨m. Mét con sè qu¶ nhá bÐ nÕu so víi c¸c doanh nghiÖp ë níc ngoµi cã nh÷ng

doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp tõ hµng tr¨m n¨m nay.

Thø ba, c¸c DNNQD tuy ®«ng vÒ sè lîng nhng quy m« vèn vµ lao ®éng nhá.

MÆc dï cã sè lîng lín vµ cã tèc ®é t¨ng trëng cao nh ®· nªu ë trªn

nhng ®a sè lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ( ChiÕm kho¶ng 95% ), sè doanh

nghiÖp cã sè vèn díi 500 triÖu chiÕm ®Õn h¬n mét nöa (51 %), cßn sè doanh

nghiÖp cã vèn ®iÒu lÖ trªn 10 tû ®ång chØ chiÕm 1,4%. Do c¸c doanh nghiÖp Ýt

vèn nh vËy nªn c¸c doanh nghiÖp nµy ho¹t ®éng rÊt khã kh¨n nhÊt lµ khã kh¨n

trong chèng ®ì víi c¸c biÕn ®éng bÊt lîi trong s¶n xuÊt, kinh doanh. Do ®ã kh¶

n¨ng ph¸ s¶n cña c¸c nµy lµ rÊt lín.

Quy m« lao ®éng th× nhá bÐ, trung b×nh mçi DNNQD sö dông kho¶ng 20 lao

®éng, sè doanh nghiÖp sö dông trªn 100 lao ®éng chØ tõ 600 ®Õn 700 doanh

nghiÖp mµ ®a sè lao ®éng nµy cha cã tr×nh ®é chuyªn m«n, kü thuËt (ChiÕm ®Õn

83%).

Thø t, tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ qu¶n lý l¹c hËu.

Theo ®iÒu tra ë c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay th× chØ cã 17% thiÕt bÞ hiÖn

®¹i, 52% thiuÕt bÞ trung b×nh cßn l¹i lµ c¸c thiÕt bÞ l¹c hËu. Riªng ngµnh c«ng

nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ t¹o th× cã ®Õn 62% m¸y mãc, thiÕt bÞ l¹c hËu tõ nh÷ng n¨m

50, 60. C«ng nghÖ l¹c hËu dÉn ®Õn s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô cã gi¸ thµnh cao,

chÊt lîng mÉu m· kh«ng ®¸p øng yªu cÇu cña ngêi tiªu dïng nªn s¶n phÈm rÊt

khã c¹nh tranh ®îc víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ trêng.

Cïng víi c«ng nghÖ l¹c hËu lµ tr×nh ®é qu¶n lý yÕu kÐm, cã thÓ nãi 100% c¸c

chñ doanh nghiÖp t nh©n ë ta kiªm lu«n gi¸m ®èc ®iÒu hµnh hoÆc cã ngêi th©n

lµm gi¸m ®èc ®iÒu hµnh chø kh«ng cã doanh nghiÖp nµo thuª gi¸m ®èc bªn

ngoµi. C¸c chñ doanh nghiÖp th× chØ cã sè Ýt lµ cã n¨ng lùc chuyªn m«n vµ kinh

nghiÖp kinh doanh thùc sù cßn ®a sè hä thiÕu kinh nghiÖp qu¶n lý vµ kinh doanh.

Thùc tÕ cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt. Do c¬ chÕ

th«ng tho¸ng mµ LuËt doanh nghiÖp mang l¹i vµ chÝnh s¸ch u ®·i cña Nhµ níc

nªn nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt ®îc n©ng cÊp thµnh doanh nghiÖp . Tuy ®îc gäi lµ

doanh nghiÖp nhng doanh nghiÖp vÉn kh«ng cã thay ®æi g× ®¸ng kÓ, doanh

nghiÖp vÉn qu¶n lý theo ph¬ng ph¸p kiÓu gia ®×nh nh cë së s¶n xuÊt tríc ®©y.

Thø n¨m, c¸c DNNQD tuy ho¹t ®éng linh ho¹t song thêng kÐm hiÖu qu¶.

C¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ho¹t ®éng n¨ng ®éng, thÝch nghi cao víi

thÞ trêng, dÔ dµng chuyÓn ®æi ®¸p øng tèt nhu cÇu cña thÞ trêng. Tuy nhiªn, hÇu

Líp Ng©n Hµng K42B 3

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn H÷u Nam

hÕt c¸c doanh nghiÖp nµy thêng lµm ¨n kiÓu “manh món”, “chép giËt” mµ

kh«ng tÝnh ®Õn c¸c lîi Ých l©u dµi cña doanh nghiÖp m×nh. NhiÒu doanh nghiÖp

khi cã c¬ héi th× hä tËn dông, khai th¸c tèi ®a nhÊt, triÖt ®Ó nhÊt c¸c tíi Ých tríc

m¾t mµ kh«ng cã c¸c tÝnh to¸n chiÕn lîc. §iÒu ®ã lµm cho hä lu«n bÞ ®éng,

lóng tóng khi gÆp khã kh¨n, nhÊt lµ c¸c khã kh¨n ®Õn mét c¸ch bÊt ngê. NhiÒu

c¸c DNNQD kh«ng thùc hiÖn ®óng chÕ ®é kÕ to¸n, thèng kª...NhiÒu doanh

nghiÖp l¹i cã biÓu hiÖn lµm ¨n phi ph¸p nh : Trèn thuÕ, lõa ®¶o, lµm hµng gi¶,

hµng kÐm chÊt lîng...§iÒu ®ã lµm cho x· héi cã t©m lý thiÕu tin tëng g©y khã

kh¨n tríc hÕt cho chÝnh lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy.

Trªn ®©y lµ mét sè ®Æc ®iÓm c¬ b¶n nhÊt cña c¸c DNNQD ë níc ta . §Æc ®iÓm

nµy xuyªn suèt vµ cã ¶nh hëng lín ®Õn viÖc më réng cho vay ®èi víi c¸c doanh

nghiÖp nµy cña ng©n hµng .

1.1.3.Vµi nhËn xÐt vÒ c¸c DNNQD ë níc ta.

Qua ph©n tÝch ®Æc ®iÓm vµ nh÷ng ¶nh hëng cña c¸c DNNQD ®Õn kinh tÕ x·

héi níc ta nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ta cã nh÷ng nhËn xÐt trªn 2 gãc ®é u ®iÓm vµ

nhîc ®iÓm sau :

1.1.3.1.Nh÷ng u ®iÓm.

Thø nhÊt, c¸c DNNQD cã nh÷ng ®ãng gãp lín vµo ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.

C¸c DNNQD ho¹t ®éng trong hÇu hÕt nh÷ng nghµnh, nh÷ng lÜnh vùc kinh tÕ:

N«ng nghiÖp, thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp,... ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc th¬ng

m¹i, dÞch vô. C¸c DNNQD ho¹t ®éng linh ho¹t, thÝch øng nhanh, ®¸p øng nhanh

nh÷ng nhu cÇu cña thÞ trêng gãp phÇn lµm cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ trë lªn linh

®éng, lµm thay ®æi diÖn m¹o nÒn kinh tÕ. Theo c¸c nhµ kinh tÕ íc tÝnh th× thµnh

phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh hiÖn nay ®ãng gãp ®Õn 42% vµo tæng s¶n phÈm

quèc néi (GDP ) vµ ®ãng gãp vµo t¨ng trëng GDP cao h¬n so víi thµnh phÇn

kinh tÕ Nhµ níc. §Æc biÖt tõ n¨m 2001 trë l¹i ®©y, chØ sè ®ãng gãp vµo GDP cña

c¸c DNNQD trung b×nh hµng n¨m t¨ng h¬n 10%.

Tèc ®é t¨ng trëng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ.

(N¨m tríc b»ng 100%) §¬n vÞ tÝnh : %

Thµnh phÇn kinh tÕ 1995 1999 2000 2001 2002

Tèc ®é t¨ng trëng chung

Trong ®ã :

- DNNN

- DN t nh©n

- DN hçn hîp

109,5

109,4

109,3

112,7

104,8

102,6

103,2

106,2

106,8

107,7

108,1

111,0

106,8

107,44

113,22

113,59

107,4

106,88

113,89

114,35

Nguån:T¹p chÝ Khoa häc ng©n hµng sè 2/2004

Líp Ng©n Hµng K42B 4

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn H÷u Nam

Thø hai, Ho¹t ®éng cña c¸c DNNQD thóc ®Èy c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c

ph¸t triÓn.

C¸c DNNQD ho¹t ®éng linh ®éng trªn nhiÒu c¸c lÜnh vùc trong nÒn kinh tÕ ®Æc

biÖt lµ lÜnh vùc th¬ng m¹i, dÞch vô ®· lµm t¨ng tÝnh c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ

vµ lµ chÊt “xóc t¸c”, l«i kÐo c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhÊt lµ kinh tÕ Nhµ n￾íc ph¶i tù ®æi míi, tù ®iÒu chØnh ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®îc trªn thÞ trêng.

Tríc ®©y trong thêi kú kÕ ho¹ch hãa tËp trung, hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, c¸c

nghµnh s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu do Nhµ níc ®¶m nhËn lµm mÊt ®i tÝnh c¹nh

tranh, mÊt ®éng lùc ®Ó ph¸t triÓn ®i lªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng tr× trÖ, kÐm hiÖu qu¶

trong khu vùc kinh tÕ Nhµ níc. Ngµy nay, trõ mét sè doanh nghiÖp Nhµ níc cÇn

n¾m gi÷ ®éc quyÒn, cßn l¹i hÇu hÕt c¸c ngµnh c¸c lÜnh vøc s¶n xuÊt kinh doanh

®Òu cã sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. §iÒu nµy b¾t buéc khu vùc

kinh tÕ Nhµ níc ph¶i tæ chøc, s¾p xÕp l¹i, ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ, ®æi míi ph-

¬ng thøc s¶n xuÊt, kinh doanh nÕu muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn. C¸c DNNQD võa

lµ ®èi t¸c lµm ¨n, võa lµ ®èi thñ c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c

thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nªn nã lµ nh©n tè quan träng thóc ®Èy c¸c thµnh phÇn

kinh tÕ ph¸t triÓn.

Thø ba, c¸c DNNQD gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo

híng CNH – H§H.

Mét c¬ cÊu kinh tÕ hiÖn ®¹i lµ c¬ cÊu kinh tÕ cã tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch

vô cao trong GDP. C¸c DNNQD ho¹t ®éng trªn nhiÒu lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ trong

th¬ng m¹i vµ dÞch vô do ®ã nã lµ trung gian, lµ chiÕc cÇu nèi ®Ó chuyÓn dÞch tõ

n«ng nghiÖp sang c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. Bëi v× : Khi doanh nghiÖp ho¹t ®éng

trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô th× nã sÏ trùc tiÕp ®ãng gãp vµo lÜnh vùc

nµy, ngoµi ra nã cßn cung cÊp cho n«ng nghiÖp m¸y mãc, ph©n bãn, thuèc trõ

s©u...lµm n©ng cao n¨ng suÊt trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp . Khi ®ã lao ®éng

trong n«ng nghiÖp sÏ d thõa vµ chuyÓn sang lÜnh vùc c«ng nghÖp vµ dÞch vô.

Thø t, c¸c DNNQD ph¸t huy tèt c¸c nguån lùc cña nÒn kinh tÕ.

Kinh tÕ Nhµ níc kh«ng thÓ bao qu¸t tÊt c¶, kh«ng thÓ ph¸t huy hÕt mäi nguån

lùc cña nÒn kinh tÕ .

- Cã thÓ nãi tiÒm lùc ®Çu tiªn mµ c¸c DNNQD huy ®éng ®ã chÝnh lµ nguån

vèn rÊt lín trong d©n c. ë níc ta lîng vèn trong d©n c rÊt lín mµ thµnh phÇn

kinh tÕ Nhµ níc kh«ng thÓ huy ®éng hÕt, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cïng víi

sù gia t¨ng m¹nh mÏ sè DNNQD lµ sè vèn ®¨ng ký thªm rÊt lín. ChØ trong 4

n¨m gÇn sè vèn ®¨ng ký thªm cña c¸c DNNQD lµ 144.000 tû ®ång, cha kÓ sè

vèn vay cña c¸c doanh nghiÖp nµy.

Líp Ng©n Hµng K42B 5

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn H÷u Nam

- TiÒm lùc thø 2 mµ c¸c doanh nghiÖp nµy kh¬i dËy ®ã chÝnh lµ lùc lîng lao

®éng. Tríc ®©y cã ®Õn 80% lùc lîng lao ®éng lµ trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp,

lµm viÖc chñ yÕu lµ thñ c«ng, n¨ng suÊt thÊp, con sè thÊt nghiÖp thùc tÕ lµ rÊt

lín. Trong khi ®ã khu vùc kinh tÕ Nhµ níc l¹i chËm ph¸t triÓn, khu vùc c«ng

nghiÖp vµ dÞch vô kh«ng thóc ®Èy ®îc n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Ngµy nay, c¸c

DNNQD ®îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn m¹nh ë c¶ c¸c thµnh phè lín vµ c¸c ®Þa

ph¬ng kh«ng nh÷ng gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm mµ cßn gãp phÇn n©ng cao

tr×nh ®é cña lùc lîng lao ®éng.

Nh÷ng u ®iÓm cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh lµ rÊt lín do ®ã khuyÕn

khÝch lo¹i h×nh doanh nghiÖp vµy ph¸t triÓn lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu vµ lµ nhiÖm

vô cña toµn x· héi.

1.1.3.2.Nh÷ng h¹n chÕ cña c¸c DNNQD.

Tuy nhiªn, c¸c doanh nghiÖp còng cã nhiÒu h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc.

Thø nhÊt, C¸c DNNQD chØ míi ®¹t ®îc sù ph¸t triÓn vÒ bÒ réng chø cha ®¹t ®îc

sù ph¸t triÓn vÒ chiÒu s©u.

Thêi gian võa qua, chóng ta ghi nh©n sù t¨ng lªn m¹nh mÏ cña c¸c DNNQD

trong nhiÒu lÜnh vùc nhng cã ®Õn 95% c¸c doanh nghiÖp nµy lµ c¸c doanh nghiÖp

võa vµ nhá; tr×nh ®é qu¶n lý vµ c«ng nghÖ yÕu kÐm, l¹c hËu; Lµm ¨n theo kiÓu

manh món, chép giËt... §ã lµ nh÷ng h¹n chÕ lín, lµ trë lùc c¶n trë sù ph¸t triÓn

c¶ vÒ chÊt vµ vÒ lîng cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy.

Thø hai, rÊt nhiÒu doanh nghiÖp cã biÓu hiÖn lµm ¨n mê ¸m.

C¸c hiÖn tîng lµm ¨n tr¸i ph¸p luËt nh : Trèn thuÕ, lµm hµng gi¶, hµng nh¸i,

kinh doanh tr¸i phÐp... diÔn ra phæ biÕn ®èi víi c¸c DNNQD. Ngoµi ra cßn cã

nhiÒu c¸c doanh nghiÖp cã hµnh vi lõa ®¶o g©y mÊt æn ®Þnh x· héi. Nguy hiÓm

h¬n khi c¸c hµnh vi lõa ®¶o nµy cã sù tiÕp tay cña mét bé phËn c«ng chøc Nhµ n￾íc, mét bé phËn nh÷ng c¸n bé lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc. Khi ®ã

hµnh vi lõa ®¶o trë lªn khã lêng h¬n, g©y hËu qu¶ nghiªm träng h¬n.

TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã lµm suy gi¶m uy tÝn cña c¸c DNNQD, lµm cho x· héi

thiÕu tin tëng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy. Muèn cho c¸c doanh nghiÖp nµy

ph¸t triÓn mét c¸ch bÒn v÷ng ®óng víi vai trß cña nã th× nh÷ng h¹n chÕ trªn cÇn

ph¶i dÇn kh¾c phôc. §ång thêi cÇn ph¶i ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc vèn cã cña

thµnh phÇn kinh tÕ nµy.

Líp Ng©n Hµng K42B 6

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn H÷u Nam

1.2.Më réng cho vay cña ng©n hµng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc

doanh.

1.2.1.Quan niÖm vÒ më réng cho vay.

Cho vay, lµ mét h×nh thøc cÊp tÝn dông, theo ®ã ng©n hµng cho kh¸ch hµng sö

dông mét kho¶n tiÒn vµo môc ®Ých vµ thêi gian nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn theo

nguyªn t¾c hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i.

Më réng cho vay cña ng©n hµng ®èi víi c¸c DNNQD chÝnh lµ ph¶n ¸nh sù gia

t¨ng khèi lîng cho vay ®èi ví c¸c DNNQD c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u.

- Më réng theo chiÒu réng tøc lµ sù t¨ng lªn vÒ quy m« cña ®èi tîng, cña c¸c

kho¶n vay nh: sè d nî t¨ng lªn, sè kh¸ch hµng t¨ng lªn...

- Më réng theo chiÒu s©u lµ sù thay ®æi vÒ tÝnh chÊt, c¬ cÊu theo híng hîp lý

cña c¸c kho¶n vay nh: C¬ cÊu cña c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n

hîp lý; Tû träng d nî cña c¸c DNNQD so víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c...

1.2.2.Néi dung cña më réng cho vay c¸c DNNQD .

Néi dung cña më réng ®îc ph¶n ¸nh th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ d nî (sè d nî, tû

träng d nî, c¬ cÊu cña d nî, tèc ®é t¨ng d nî, sù thay ®æi c¬ cÊu, tû träng d nî vµ

chØ tiªu vÒ nî qu¸ h¹n); vÒ sè doanh nghiÖp cã quan hÖ vay vèn víi ng©n hµng;

vÒ sù ®a d¹ng c¸c h×nh thøc cho vay, sù ®a d¹ng c¸c h×nh thøc b¶o ®¶m.

1.2.2.1.C¸c chØ tiªu vÒ d nî.

- Sè d nî cña c¸c DNNQD ph¶n ¸nh sè tiÒn mµ ng©n hµng ®· vµ vÉn ®ang cßn

cho vay c¸c DNNQD. Sè d nî mµ cµng lín ph¶n ¸nh møc ®é më réng cho vay

c¸c ®èi tîng lµ DNNQD cµng cao. Tuy nhiªn, nghiªn cøu më réng cho vay ta

ph¶i ®Æt trong mèi quan hÖ víi c¸c thµnh phÇn kh¸c, ®Æt trong mèi quan hÖ vÒ

thêi gian. ChÝnh v× vËy mµ sè d nî kh«ng thÓ ph¶n ¸nh hÕt thùc chÊt cña viÖc më

réng cho vay c¸c DNNQD cña ng©n hµng mµ ph¶i xem xÐt ®ång thêi c¸c chØ

tiªu, c¸c khÝa c¹nh kh¸c nhau cña më réng cho vay.

- Tèc ®é t¨ng d nî lµ tû lÖ sè d nî n¨m sau cao h¬n n¨m tríc so víi sè d nî n¨m

tríc. Tèc ®é nµy ph¶n ¸nh møc ®é më réng cho vay nhanh hay chËm cña ng©n

hµng. NÕu tû lÖ nµy d¬ng cã thÓ kÕt luËn r»ng thêi ®iÓm sau ®· cã sù më réng

cho vay so víi thêi ®iÓm tríc, vµ nÕu qua thêi gian tû lÖ nµy t¨ng dÇn th× cã thÓ

kÕt luËn ®îc r»ng tèc ®é më réng ngµy mét t¨ng. Tuy nhiªn, cÇn so s¸nh víi c¸c

thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c qua ®ã míi cã thÓ biÕt ®îc viÖc më réng cho vay cã ®Çy

®ñ hay kh«ng. NÕu tèc ®é t¨ng d nî còng d¬ng nhng l¹i nhá h¬n tèc ®é t¨ng cña

c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c th× sù më réng ®ã kh«ng ph¶i lµ thùc chÊt, ®ã chØ lµ

sù t¨ng lªn ®¬n thuÇn cña sè d nî theo xu híng chung.

- Tû träng d nî cña c¸c DNNQD lµ tû lÖ phÇn tr¨m cña sè d nî cña c¸c DNNQD

so víi tæng sè d nî. Tû träng d nî ph¶n ¸nh sù më réng cña cho vay c¸c

Líp Ng©n Hµng K42B 7

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NguyÔn H÷u Nam

DNNQD so víi c¸c thµnh phÇn kh¸c. NÕu tû träng nµy cao chøng tá c¸c

DNNQD cã quan hÖ vay mîn nhiÒu h¬n c¸c thµnh phÇn kh¸c cã u thÕ h¬n c¸c

thµnh phÇn kh¸c. Tû lÖ nµy t¨ng theo thêi gian ph¶n ¸nh ng©n hµng ®· ngµy cµng

coi träng cho vay c¸c DNNQD. Cã thÓ sè d nî kh«ng t¨ng theo thêi gian nhng tû

träng cho vay c¸c DNNQD t¨ng lªn so víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®· chøng

tá sù thùc sù quan t©m cña ng©n hµng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nµy, ®ã còng lµ

sù më réng cho vay.

- C¬ cÊu d nî cña c¸c DNNQD. Tuú tõng c¸ch ph©n lo¹i d nî cña c¸c DNNQD

mµ ta cã c¸c lo¹i c¬ cÊu d nî kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n nÕu ph©n c¸c kho¶n vay cña

c¸c DNNQD theo kú h¹n thµnh d nî ng¾n h¹n, d nî trung h¹n vµ d nî dµi h¹n th×

ta sÏ cã c¬ cÊu vÒ kú h¹n cña c¸c kho¶n vay. Ta kh«ng thÓ kÕt luËn tû lÖ c¸c

kho¶n vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n theo tû lÖ nµo míi lµ sù më réng mµ

tuú tõng thêi ®iÓm, tuú tõng ®iÒu kiÖn mµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu theo híng hîp

lý lµ sù më réng cho vay. Hîp lý ë ®©y chÝnh lµ nhu cÇu vay cña c¸c doanh

nghiÖp ®îc ng©n hµng ®¸p øng ®Çu ®ñ, võa cã lîi cho ng©n hµng, võa cã lîi cho

cho doanh nghiÖp. Cã nh÷ng trêng hîp th× c¬ cÊu dÞch chuyÓn tõ d nî ng¾n h¹n

sang d nî trung vµ dµi h¹n lµ sù më réng, l¹i cã nh÷ng trêng hîp c¬ cÊu dÞch

chuyÓn tõ d nî trung vµ dµi h¹n sang d nî ng¾n h¹n míi lµ më réng. Bëi v×: Tû

träng d nî ng¾n h¹n t¨ng chøng tá nhu cÇu vèn cho mua s¾m tµi s¶n lu ®éng lín,

ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp ®¹t n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶; cßn

tû träng d nî trung vµ dµi h¹n t¨ng chøng tá c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu lín vÒ

®Çu t cho c¸c dù ¸n më réng s¶n xuÊt, kinh doanh, cã nhu cÇu lín cho ®Çu t ®æi

míi c«ng nghÖ. Nhu cÇu vèn nµo t¨ng còng lµ dÊu hiÖu tèt ®èi víi c¸c DNNQD.

MiÔn lµ, c¸c doanh nghiÖp sö dông lo¹i vèn nµo cã hiÖu qu¶, mang l¹i lîi Ých

cho doanh nghiÖp vµ ng©n hµng th× tû träng d nî ng¾n h¹n t¨ng hay tû lÖ d nî

trung vµ dµi h¹n t¨ng còng ®Òu hîp lý vµ lµ sù më réng cho vay c¸c DNNQD.

Ch¼ng h¹n, do ®Çu t më réng s¶n xuÊt nªn c¸c doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ cao nªn

nhu cÇu vay vèn trung vµ dµi h¹n cña c¸c doanh nghiÖp nµy t¨ng cao lµm tû

träng d nî trung vµ dµi h¹n t¨ng cao, mÆc dï cã thÓ tæng d nî kh«ng t¨ng nhng

cã sù chuyÓn dÞch theo nhu cÇu cña c¸c DNNQD tõ vay ng¾n h¹n sang vay dµi

h¹n th× ®ã còng lµ sù më réng cho vay.

- Nî qu¸ h¹n vµ tû lÖ nî qu¸ h¹n. Nî qu¸ h¹n cña c¸c DNNQD lµ toµn bé sè d

nî (c¶ gèc vµ l·i) cña c¸c DNNQD ®· ®Õn h¹n thanh to¸n nhng c¸c doanh

nghiÖp nµy kh«ng thanh to¸n mµ cha ®îc xö lý cho gia h¹n nî, xo¸ nî… Tû lÖ nî

qu¸ h¹n cña c¸c DNNQD lµ tû lÖ gi÷a sè d nî qu¸ h¹n trªn tæng d nî cña c¸c

doanh nghiÖp nµy. ChØ tiªu tû lÖ nî qu¸ h¹n kh«ng trùc tiÕp ph¶n ¸nh sù më réng

cho vay c¸c DNNQD nhng nã rÊt quan träng trong ®¸nh gi¸ sù an toµn vµ hiÖu

Líp Ng©n Hµng K42B 8