Thực hành giảng dạy nội dung các bài toán trong tam giác ở trung học phổ thông tiếp cận chuẩn quốc

Thực hành giảng dạy nội dung các bài toán

trong tam giác ở trung học phổ thông tiếp cận

chuẩn quốc tế

Đỗ Ngọc Anh

Trƣờng Đại học Giáo dục

Luận văn ThS. ngành: Lý luận và phƣơng pháp dạy học (Bộ môn Toán học)

Mã số: 60 14 10

Ngƣời hƣớng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Vũ Lƣơng

Năm bảo vệ: 2010

Abstract. Nghiên cứu cơ sở lý luận về một số phƣơng pháp dạy học tích cực đạt

hiệu quả cao nhƣ phƣơng pháp dạy học giải quyết vấn đề, phƣơng pháp dạy học theo

dự án, phƣơng pháp hƣớng dẫn học sinh tự nghiên cứu. Xây dựng nội dung và kế

hoạch các bài giảng trong thực hành giảng dạy các bài Toán lƣợng giác trong tam

giác ở Trung học phổ thông tiếp cận chuẩn quốc tế. Tiến hành thực nghiệm sƣ phạm

để đành giá mức độ khả thi của đề tài.

Keywords. Phƣơng pháp giảng dạy; Toán học; Phổ thông trung học; Chuẩn quốc tế

Content

MỞ ĐẦU

1.Lý do chọn đề tài

1.1. Xu thế hội nhập của thời đại về giáo dục

Trƣờng đại học hàng đầu thế giới là Đại học Cambrigde đã đề xuất một bộ chuẩn về kỹ

năng nghề nghiệp cho GV THPT. Đây là bộ chuẩn có tính hiệu quả cao, hơn 150 nƣớc trên thế

giới đã sử dụng bộ chuẩn này để đƣa ra những yêu cầu tối thiểu đối với trình độ chuyên môn,

nghiệp vụ của ngƣời giáo viên đồng thời quy định đánh giá, xếp loại GV THPT theo Chuẩn.

Vì thế ngƣời ta còn gọi bộ chuẩn này là “Chuẩn quốc tế về giáo viên trung học phổ thông”.

Dạy học theo hƣớng tiếp cận chuẩn quốc tế là phƣơng pháp dạy học mới đã đƣợc áp dụng ở

nhiều nƣớc có nền giáo dục hiện đại, mô hình dạy học rất hiệu quả và có chiều sâu vì trong các

bƣớc dạy học thì dạy học theo hƣớng tiếp cận chuẩn quốc tế đề cao bƣớc chuẩn bị kế hoạch dạy

học ở nhà của ngƣời giáo viên phụ trách môn học (nhiệm vụ của ngƣời đạo diễn) nét đặc thù cơ

bản của chuẩn quốc tế, đây là công đoạn thể hiện một bƣớc đột phá trong quy trình dạy học, chuẩn

bị kế hoạch càng công phu, cẩn thận thì việc thực hành giảng dạy nói riêng và quá trình dạy nói

chung đạt hiệu quả cao.

Ở Việt Nam ban đầu đã hƣớng dẫn các thầy cô giáo ở một số trƣờng chuyên trong các

thành phố lớn nhƣ Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Huế …phƣơng pháp dạy theo

hƣớng tếp cận chuẩn quốc tế này, tuy nhiên dạy cụ thể cho giáo viên, học sinh THPT trong

toàn quốc chƣa đƣợc thực hiện. Xét thấy trong xu thế mới của thời đại, cần phải có biện pháp

chỉnh sửa, nhân rộng phƣơng pháp dạy học theo hƣớng tiếp cận chuẩn quốc tế để nâng cao

hiệu quả giáo dục trong các trƣờng THPT trong toàn quốc.

1.2. Yêu cầu của người lao động trong thời đại mới

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, công nghệ số đang đƣa con ngƣời đến

nền văn minh mới. Một nền công nghệ sinh thái bao gồm công nghệ vi điện tử - tin học, tự

động học, vật liệu mới, sinh học …, xã hội thông tin đòi hỏi nhiều năng lực, phẩm chất trí tuệ

của ngƣời lao động. Thời đại công nghiệp và hiện đại đòi hỏi có con ngƣời nhân văn và con

ngƣời của công nghệ trên nền thể lực tốt có khả năng thích ứng cao với môi trƣờng năng động.

1.3. Yêu cầu người giáo viên trong thời đại mới

- Trong thời đại ngày nay ngƣời giáo viên không còn chỉ đóng vai trò là ngƣời truyền đạt tri

thức mà phải là ngƣời tổ chức, chỉ đạo, hƣớng dẫn, cố vấn, hƣớng dẫn cho các hoạt động học

tập tìm tòi, khám phá, giúp học sinh tự học chiếm lĩnh tri thức mới. Giáo viên phải có năng lực

đổi mới phƣơng pháp dạy học, chuyển từ kiểu dạy tập trung vào vai trò giáo viên và hoạt động

dạy sang kiểu dạy tập trung vào vai trò của học sinh và hoạt động học, từ cách dạy thông báo -

giải thích – minh hoạ sang cách dạy hoạt động tìm tòi khám phá.

- Sự phát triển mạnh mẽ của kỹ thuật và công nghệ tạo ra sự chuyển dịch định hƣớng giá trị.

- Ngƣời giáo viên trung học phải đạt yêu cầu cao về phẩm chất, năng lực chuyên môn nghiệp vụ, phải

có trình độ về tin học, ngoại ngữ để đáp ứng yêu cầu phát triển nội dung, đổi mới phƣơng pháp dạy

học, nhu cầu trình độ nhận thức của học sinh THPT.

1.4. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học

Định hƣớng đổi mới phƣơng pháp dạy và học đã đƣợc xác định trong Nghị Quyết Trung

ƣơng 4 khoá VII (1- 1993), Nghị Quyết Trung ƣơng 2 khoá VIII

(12 -1996) và đƣợc thể chế hoá trong Luật Giáo dục sửa đổi ban hành ngày 27/06/2005, điều

2.4 đã ghi “ Phƣơng pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động,

sáng tạo của học sinh, phù hợp với từng đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dƣỡng

phƣơng pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình

cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”.

Nghị Quyết hội nghị lần thứ II Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng Cộng Sản Việt Nam (Khoá

VIII, 1997) khẳng định: “Phải đổi mới phƣơng pháp giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một

chiều, rèn luyện thành nếp tƣ duy sáng tạo của ngƣời học, từng bƣớc áp dụng các phƣơng pháp tiên

tiến và phƣơng tiện hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên

cứu cho học sinh …”.

Phƣơng pháp dạy học hiện đại (PPDH Tích cực) xuất hiện ở các nƣớc phƣơng Tây từ

đầu thế kỷ thứ XX và đƣợc phát triển mạnh từ nửa sau của thế kỷ, có ảnh hƣởng sâu rộng tới

các nƣớc trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Sự bùng nổ thông tin, tri thức, khoa học công nghệ, ngƣời giáo viên không thể truyền thụ

một khối lƣợng tri thức lớn cho học sinh ở khoảng thời gian ngắn trên ghế nhà trƣờng.

1.5. Hình thức tổ chức dạy học phải đổi mới để phù hợp với phương pháp dạy học hiện nay

Đổi mới phƣơng pháp dạy học không thể không đổi mới hình thức tổ chức dạy học.

1.6. Vị trí môn Toán trong Giáo dục THPT

Trong chƣơng trình môn Toán THPT, phần Lƣợng giác – chƣơng II, Hình học 10 và

chƣơng VI Đại số và giải tích 10.Đối với giáo viên và học sinh việc dạy và học phần Lƣơng

giác không bao giờ là dễ dàng và cũng có những khó khăn nhất định. Đây là nội dung dạy học

mang tính thực tiễn cao về mặt thực tế đời sống cũng nhƣ phát triển tƣ duy trí tuệ cho ngƣời

học. Bài tập phần lƣợng giác rất phong phú và đa dạng và luôn đƣợc chọn trong các kỳ thi đại

học, cao đẳng, các kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố, cấp quốc gia quốc tế, các kỳ thi olimpic

Toán …và luôn là những bài Toán mang lại khó khăn cho học sinh. Với thời lƣợng hạn chế

(…..) ngƣời giáo viên không thể truyền đạt hết tất cả các dạng bài tập phong phú của phần

Lƣợng giác đến học sinh nếu không có phƣơng pháp dạy học mang tính tích cực theo hình

thức tổ chức dạy học phù hợp.