Thực hành giải trí của thanh niên vùng nông thôn trung du Bắc Bộ hiện nay

48 NGHIÊN CỨU - TRAO Đ ổ i

THựC HÀNH GIẢI TRÍ CỦA THANH NIÊN VÙNG

NÔNG THÔN TRUNG DU BAC b ộ h iệ n nay

,Ị

Nguyễn Thanh Tùng

Tóm tắt:

Bài viết mô tả về các thực hành giải trí của thanh niên nông thôn hiện nay, giới hạn ở hai

địa bàn thuộc vùng trung du Bắc Bộ. Theo đó, giải trí của thanh niên nôhg thôn hiện nay không

phải là nghèo nàn, đơn điệu như cách mà chúng ta hay nghĩ về hạn chế của cuộc sống ở nông

thôn so với cuộc sổng đồ thị. Thay vào đỏ, thanh niên nông thôn đã có một tập hợp đa dạng,

phong phủ các hình thức giải trí, từ trực tuyến đến ngoại tuyến, cả truyền thống và hiện đại, với

những khả năng linh hoạt, sáng tạo nhất định ở góc độ thực hành. Nếu chỉ xét về mặt hình thức,

giải trí của họ đã tương đối giong với những người cùng lứa ở đô thị. Tuy nhiên, các thực hành

giải trí của thanh niên 'trong nghiên cứu này vẫn phản ánh những ảnh hưởng của bối cảnh vãn

hóa - xã hội mang tính đặc trưng của nông thôn địa phương.

Từ khỏa: Giải trí, Thanh niên, Nông thôn, Văn hóa.

1. Đặt vấn đề

“Thanh niên” là một đối tượng nghiên

cứu lâu dài của các ngành khoa học xẵ hội và

nhân văn, đặc biệt là xã hội học, tâm lí học và

nghiên cứu văn hóa. Nói đến thanii niên không

chỉ là nói đến một nhóm tuổi được quy ước

là sự chuỹển tiếp giữa các phạm trù “trẻ em”

và “người già”, với các đặc điểm tâm sinh lí

đặc biệt, mà đây còn là một nhóm xã hội được

định hình bởi các yếu tố văn hóa: những gì tạo

nên cái gọi là thanh niên và những gì khiến

người ta trở thành thanh niên, có tính thanh

niên, hoặc xứng đáng là thanh niên. Trong văn

hóa thanh niên thì các thực hành giải trí có thể

cọi là một khía cạnh điển hình.

Trong một khoáng thời gian dài của thế

kỉ XX, giữa bối cảnh đất nước còn nhiều khó

khăn, việc thảo luận và giải 'quyết các nhu cầu

giải trí của thanh niên chưa thực sự quan tâm,

thậm chí còn bị coi là chủ đề cấm kỵ trong

các chương trình nghị sự (Phạm Như Cương

1988:153). Tới những thập niên gần đây, quan

điểm của Nhà nước và xã hội về vấn đề này đã

trở nên cởi mở hơn. Hoạt động vui chơi, giải

ừí của thanh niên đã được xem là một nhu càu

chính đáng, được phân loại là cùng một nhóm

lĩnh vực với hoạt động văn hóa, thể dục, thể

thao (Quốc hội 2020). Nhờ đó, mối quan tâm

về giải trí thanh niên đã có điều kiện được thúc

đẩy bởi các chuyên ngành khác nhau. Nhiều

nghiên cứu đã khám phá những chiều cạnh

của giải trí thanh niên nói riêng và thế hệ trẻ

Việt Nam nói chung trong bối cảnh hiện đại và

chuyển đổi. Một trong những khám phá quan

trọng là việc chỉ ra rằng chính sách thanh niên

vẫn mang đặc điểm là xếp vui chơi, giải trí ở

hàng ữu tiên thấp và dường như không đồng

đều giữa các nhóm tuổi thanh niên. Hệ quả của

nó được thể hiện phần nào qua thực tiễn, khi

mà các sân chơi chính thống dành cho thanh

niên gặp phải rất nhiều vấn đề như: thiếu điểm

vui chơi, thiếu tính đa dạng, chủ yếu mang tính

hình thức, không đáp ứng được các sở thích,

xu hướng mới và khó thu hút được đại đa số

đối tượng mà nó nhắm đến... (Đinh Thị Vân

Chi 2003, Phạm Duy Đức 2004). Tuy nhiên,