Thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa nước ta trong lộ trình AFTA - CEPT.doc

§Ò ¸n Kinh tÕ Th¬ng M¹i

Môc lôc

Lêi Më dÇu ................................................................................................................ 3

Ch ¬ng I .................................................................................................................... 5

Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ............................................................................................ 5

khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA) ................................................................ 5

1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nãi chung vµ AFTA nãi

riªng. ..................................................................................................................... 5

1.1. C¬ së cña héi nhËp kinh tÕ . ....................................................................... 5

1.2. T¸c ®éng cña héi nhËp kinh tÕ quèc tª ®èi víi ViÖt Nam. ........................ 6

2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN

(AFTA ). ................................................................................................................ 9

2.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. ............................................................ 9

2.2. Sù ra ®êi vµ nh÷ng môc tiªu chÝnh cña AFTA. ....................................... 10

2.3. Nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ AFTA-CEPT . ................................................ 11

3. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸c thøc ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam khi tham gia AFTA.

............................................................................................................................. 16

3.1. Nh÷ng c¬ héi thuËn lîi cho ViÖt Nam khi tham gia vµo AFTA Nh÷ng

n¨m gÇn ®©y ®Çu t cña c¸c n íc ASEAN ®ang cã xu h íng t¨ng nhanh. Sù

tham gia cña ViÖt Nam vµo AFTA sÏ t¹o ra thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ

phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n íc ...................... 16

3.2. Nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc ®Æt ra cho ViÖt Nam khi tham gia vµo

AFTA-CEPT . ................................................................................................. 18

Ch ¬ng II ................................................................................................................ 20

Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng ho¸ .............................................................................. 20

cña ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn thùc hiÖn ................................................................. 20

lé tr×nh AFTA-CEPT .............................................................................................. 20

1. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn cam kÕt cña ViÖt Nam víi AFTA-CEPT . ...................... 20

1.1. C¸c ho¹t ®éng chuÈn bÞ ®Ó thùc hiÖn CEPT/ AFTA cña ViÖt Nam. ....... 20

1.2. VÒ tæ chøc. ............................................................................................... 20

1.3. VÒ lÞch tr×nh c¾t gi¶m thuÕ tæng thÓ. ....................................................... 21

1.4. C¸c biÖn ph¸p phi thuÕ quan. ................................................................... 23

1.5. Trong lÜnh vùc h¶i quan. .......................................................................... 24

2. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn lé

tr×nh AFTA-CEPT . ............................................................................................. 27

2.1. T×nh h×nh kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ 1986 ®Õn nay. ................................... 27

2.2. T×nh h×nh xuÊt khÈu theo mÆt hµng. ........................................................ 29

2.3. T×nh h×nh xuÊt khÈu theo thÞ tr êng. ......................................................... 31

2.4. Nh÷ng t¸c ®éng khi tham gia AFTA tíi xuÊt khÈu cña ViÖt Nam .......... 32

3. §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt Nam tõ khi tham gia AFTA-

CEPT ®Õn nay. ..................................................................................................... 34

3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ® îc. ............................................................................ 34

3.2. Nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n. .............................................................. 35

Ch ¬ng III ............................................................................................................... 37

Khoa Th¬ng M¹i- Trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n 1

§Ò ¸n Kinh tÕ Th¬ng M¹i

Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn thùc hiÖn lé

tr×nh AFTA - CEPT ................................................................................................ 37

1. Quan ®iÓm xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. .............................................................. 37

2. Mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu thóc ®Èy xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn

thùc hiÖn lé tr×nh AFTA-CEPT .......................................................................... 37

2.1. N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ......................................... 38

2.2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu xuÊt khÈu theo h íng n©ng cao tû träng c¸c mÆt hµng

chÕ biÕn. .......................................................................................................... 39

2.3. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé vµ cung cÊp th«ng tin .................. 40

3. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n íc . ........................................................................ 41

3.1. Hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch .............................................................. 41

3.2. Thèng nhÊt c¸c tiªu chuÈn quèc gia cña ViÖt Nam, ®¸p øng ® îc vµ hµi

hoµ víi c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ. ....................................................................... 45

KÕt luËn ................................................................................................................... 47

Tµi liÖu tham kh¶o .................................................................................................. 48

Khoa Th¬ng M¹i- Trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n 2

§Ò ¸n Kinh tÕ Th¬ng M¹i

Lêi Më dÇu

§Êt níc ta ®ang bíc vµo giai ®o¹n c«ng nghiÖp ho¸-HiÖn ®¹i ho¸. Toµn ®¶ng,

toµn d©n ta ®ang gia søc x©y dùng c¬ së vËt chÊt, kü thuËt, tõng bíc n©ng cao ®êi

sèng cña nh©n d©n.

Trong thêi ®¹i ngµy nay, më cöa vµ héi nhËp kinh tÕ lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu

cña mçi quèc gia trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ. Khi tham gia héi nhËp, më cöa

chóng ta sÏ tËn dông ®îc sù hç trî vÒ vèn, kü thuËt, c«ng nghÖ tõ bªn ngoµi, thóc

®Èy qu¸ tr×nh xuÊt nhËp khÈu, n©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn thÕ giíi. Tuy

nhiªn, héi nhËp, më cöa còng cã nghÜa lµ chóng ta ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh theo

®ßi hái cña kinh tÕ thÞ trêng tøc lµ ph¶i tiÕn hµnh tù do ho¸ th¬ng m¹i, gi¶m bít sù

can thiÖp cña nhµ níc ®Ó nÒn kinh tÕ dÇn dÇn ®îc ®iÒu tiÕt bëi c¸c quy luËt cña

nÒn kinh tÕ thÞ trêng.

HiÖn nay trªn thÕ giíi ngµy cµng xuÊt hiÖn nhiÒu tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ víi

nh÷ng tho¶ thuËn th¬ng m¹i khu vùc nh: EU ë T©y ¢u, NAFTA ë B¾c Mü ra ®êi

lµ th¸ch thøc kh«ng nhá ®èi víi ®µ t¨ng trëng cña ASEAN.

ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN tõ n¨m 1995 vµ b¾t ®Çu

thùc hiÖn ch¬ng tr×nh héi nhËp AFTA tõ n¨m 1996. Víi tr×nh ®é ph¸t triÓn ë møc

thÊp h¬n, l¹i ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam kh«ng thÓ

tr¸nh khái nh÷ng th¸ch thøc lín trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cam kÕt cña m×nh víi

AFTA.§Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc xuÊt khÈu níc ta cÇn ph¶i tËn dông tèi ®a nh÷ng

lîi thÕ mµ qu¸ tr×nh héi nhËp vµo AFTA mµ quan träng nhÊt lµ trong qu¸ tr×nh

thùc hiÖn viÖc gi¶m thuÕ quan xuÊt khÈu CEPT vµ h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt cã

thÓ nh÷ng bÊt lîi do CEPT mang l¹i. V× vËy, viÖc nghiªn cøu qu¸ tr×nh tù do ho¸

th¬ng m¹i cña c¸c níc thµnh viªn ASEAN theo ch¬ng tr×nh x©y dùng khu vùc mËu

dÞch tù do ASEAN ®Ó rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm, ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p

phï hîp ®Ó ViÖt Nam héi nhËp AFTA thµnh c«ng vµ t¨ng cêng h¬n n÷a qu¸ tr×nh

xuÊt khÈu vµ c¸c níc ASEAN lµ mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt hiÖn nay.

Do ®ã, em chän ®Ò tµi ®Ò ¸n m«n häc kinh tÕ Th¬ng M¹i "Thóc ®Èy xuÊt

khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn thùc hiÖn lé tr×nh AFTA￾CEPT".

MÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nhng do thêi gian cã h¹n cïng víi n¨ng lùc vµ hiÒu

biÕt cßn h¹n chÕ nªn b¶n ®Ò ¸n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt. KÝnh mong c¸c

Khoa Th¬ng M¹i- Trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n 3

§Ò ¸n Kinh tÕ Th¬ng M¹i

thÇy, c« gi¸o vµ c¸c b¹n quan t©m ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó b¶n ®Ò ¸n ®îc hoµn thiÖn

h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa

Th¬ng M¹i vµ c¸c b¹n bÌ cïng líp. §Æc biÖt lµ sù híng dÉn trùc tiÕp , tËn t×nh, tû

mØ cña c« giao TS. Phan Tè Uyªn cïng sù gióp ®ì cña c¸c b¹n bÌ trong nhãm ®Ó

em cã thÓ hoµn thµnh ®Ò ¸n ®óng thêi h¹n.

Hµ Néi ngµy 6 th¸ng 4 n¨m 2004

Sinh Viªn

Th©n ThÕ Cêng

Khoa Th¬ng M¹i- Trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n 4