Thu thập có nghiên cứu một số giống mẫu hoa hồng có nguồn gốc địa phương và nhập nội

1

thu thËp vµ nghiªn cøu mét sè mÉu gièng hoa hång

cã nguån gèc ®Þa ph−¬ng vµ nhËp néi

Collection and evaluation of the rose accessions of local and exotic origin

NguyÔn Mai Th¬m, TrÇn Tó Ngµ, Vò V¨n LiÕt

Summary

A total of 40 rose accessions of different origin have been collected and characterized at

Ha Noi Agricultural University during 2004 summer-autumn season. Results indicated that the

accessions show a great diversity in the traits studied. The phytogeographical differentiation

resulted in valuable initial materialS for further improvement of rose cultivars in the Viet Nam

conditions. In autumn- summer season of 2004, several accessions of exotic origin, such as 3Q,

14Q, 19Q, 25 Q from China, and 5P from France showed strong vigor and good growth in terms

of plant height, primary branch length, flower diameter and flower numbers. Traditional

varieties closely related to the wild forms exhibit good tolerance to adverse conditions in the

summer season.

Key words: Rose accessions, collection and evaluation

1. §Æt vÊn ®Ò

Hoa hång lµ mét lo¹i hoa ®−îc −a chuéng vµ trång phæ biÕn ë nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi.

Chi hoa hång (Rosa L.) ®−îc ph©n bè tõ vïng nhiÖt ®íi ®Õn «n ®íi trªn toµn b¸n cÇu B¾c. Chóng

gåm trªn 200 loµi thuéc 4 chi phô lµ Multthemia (Dumort) (Focke, 1888), Platyrhodoin (Murst)

(Rehder, 1940), Hesperhodos (Cockerell, 1913) vµ Rosa. Chi phô Rosa lín nhÊt, bao gåm tÊt c¶

c¸c gièng hång ®ang ®−îc trång hiÖn nay, víi kho¶ng 95% tæng sè loµi cña chi nµy (Wissmann,

2003; O.Blechert vµ T.Debener, 2005).

§iÒu kiÖn khÝ hËu ViÖt Nam thuËn lîi cho c©y hoa hång sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn víi nh÷ng

vïng trång hoa hång næi tiÕng nh− §µ L¹t - L©m §ång, Mª Linh- VÜnh Phóc..., nhiÒu gièng hoa

chÊt l−îng cao ®· ®−îc nhËp néi cïng víi tiÕn bé kü thuËt ®−îc ¸p dông (§Æng V¨n §«ng, §inh

ThÕ Léc, NguyÔn Quang Th¹ch, 2002). Tõ n¨m 2003 ®Õn nay, chóng t«i ®· tiÕn hµnh thu thËp

nhiÒu lo¹i hång víi kiÓu sinh th¸i rÊt ®a d¹ng, cã nguån gèc tõ «n ®íi (Ph¸p, Hµ lan, NhËt b¶n)

®Õn nhiÖt ®íi nh− miÒn nam Trung Quèc vµ nh÷ng gièng ®−îc thuÇn hãa l©u trong n−íc. Bªn

c¹nh ®ã lµ lo¹i hoa hång R. Multiflora cã th©n bôi, th©n kháa vµ hoa ®¬n, nhá (®−êng kÝnh 2,5

cm) hoa chïm vµ cã mïi th¬m qu¶ nhá cã nguån gèc ë Trung Quèc, Hµn Quèc vµ NhËt B¶n

®−îc du nhËp sang Ên §é n¨m 1972 (Ed Bose va Yadav. 1989). §©y lµ nguån vËt liÖu phôc vô

cho c«ng t¸c chän t¹o gièng hoa hång n¨ng suÊt chÊt l−îng cao vµ chèng chÞu s©u bÖnh còng

nh− ®iÒu kiÖn bÊt thuËn trong s¶n xuÊt.

2. VËt liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

2.1. VËt liÖu nghiªn cøu

Gåm 40 mÉu gièng hoa hång, trong ®ã 11 gièng cã nguån gèc ®Þa ph−¬ng (§µ L¹t, Phó

Thä, Hßa B×nh, §iÖn Biªn, Thanh hãa) vµ 29 gièng nhËp néi (22 gièng tõ Trung Quèc, 4 gièng

tõ NhËt B¶n, 2 gièng tõ Hµ Lan, 1 gièng tõ Ph¸p) thu thËp tõ nhiÒu c¸c vïng sinh th¸i kh¸c

nhau. ViÖc thu thËp chñ yÕu ®−îc mang cµnh ghÐp tõ c©y mÑ sau ®ã ®−îc nh©n gièng v« tÝnh

theo ph−¬ng ph¸p ghÐp, gèc ghÐp ®−îc sö dông lµ gèc hång chïm (Rosa multiflora) cã kh¶ n¨ng

chèng chÞu víi ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh.

B¶ng 1. Tªn mÉu gièng theo mµu s¾c vµ xuÊt xø ®Þa ph−¬ng thu thËp

TT Tªn th−êng gäi Ký hiÖu gièng Nguån xuÊt xø thu thËp

1 Hång tÝm hång 1Q Trung Quèc

2 Hång ®á t−¬i 2Q Trung Quèc

3 Hång kem 3Q Trung Quèc

4 Hång hai mµu 4Q Trung Quèc

5 Hång ®á 5P Ph¸p

6 Hång ®á nhung t−¬i 6Q Trung Quèc