Tản mạn lịch sử

TẢN MẠN LỊCH sử

~3ề Ệ ầ

Vạn Quốc LaiTriều

(tranh đời Càn Long miêu tả

sự thịnh trị của đế quốc Đại

Thanh khi sứ thẩn các nước

đến Bắc Kinh.Trong đám

đông phía bên trái có một

phái đoàn cầm cờ với hai

chữ An Nam)

NGUYỄN n iỉY C H ÍN H (Hoa Kỳ)

GÓC NHÌN LỆCH TỪ SỬTRIỂU NGUYỄN

Từ một phát hiện ngẫu nhiên - bão tất và bão kiến

- cần đánh giá lại toàn bộ sử triều Nguyễn viết về thòi

Tây Sơn

Đầu thập niên 2000, người bạn vong niên là anh Phạm

Xuân Hy ở Paris có gửi tặng tôi một quyển sách nhan đề

Thanh Cao Tông Thạp Toàn Võ Công Nghiên Cứu, 'tác giả

Trang Cát Phát.

Đây là một nghiên cứu mở rộng về “cái gọi là” mười võ

để ông chọn biệt hiệu Thập Toàn Lão Nhân.

Trong số mười cuộc chiến đời Càn Long mà nhà Thanh

chủ động, có một lần đem quân sang An Nam (tức nước

ta). Lẳn động binh này đã được quan tâm nhiều từ đầu

thế kỷ XX khi Việt Nam rơi vào tay người Pháp, việc nhắc

lại những chiến công chống ngoại xâm cũng là một cách

gián tiểp nung đúc chí khí con dân và ngày lễ kỷ niệm trận

Đống Đa trở thành một ngày quốc lễ được tổ chức từ nam

chí bắc. Tuy suốt triều Nguyễn, nhà Tây Sơn chưa bao giờ

được đề cao và những gì viết về họ chỉ được chép qua loa

trong mục “tiếm thiết” (tức là những kẻ loạn thần chiếm

ngai vàng của nhà vua) nên đến khi triều Nguyễn mất dẳn

ảnh hưởng, những người muốn khôi phục lại một giai

đoạn lịch sử bị che khuất chỉ có thể dựa vào Đại Nam Liệt

SỐ 549 THÁNG 3 NĂM 2023