Tâm lí đám đông và Phân tích cái Tôi - 4 pptx

Tâm lí đám đông và Phân tích cái Tôi

Sigmund Freud Phạm Minh Ngọc dịch

4

4. Ám thị và Libido

Chúng tôi bắt đầu từ sự kiện chủ yếu là trong đám đông, do ảnh hưởng của nó,

cá nhân đã phải chịu những thay đổi thường khi rất sâu sắc trong đời sống tinh

thần của mình. Sự khích động bị phóng đại quá mức, hoạt động trí tuệ giảm thiểu

đáng kể, rõ ràng là cả hai quá trình đó xảy ra theo hướng đánh đồng mình với

những thành viên khác của đám đông, các quá trình ấy chỉ có thể thực hiện được

bằng cách loại bỏ sự tự kiềm chế, vốn là đặc trưng của từng cá thể và từ bỏ những

dục vọng đặc thù của nó. Chúng ta cũng đã được nghe nói rằng có thể tránh được

(ít ra là một phần) những ảnh hưởng không tốt ấy bằng cách tạo ra đám đông “có

tổ chức”, nhưng điều đó cũng không hề mâu thuẫn với sự kiện chủ yếu, với hai

luận điểm về khích động phóng đại và giảm thiểu trí tuệ của đám đông. Ở đây

chúng tôi cố gắng tìm cách giải thích về mặt tâm lí sự thay đổi đó của cá nhân.

Yếu tố thực dụng đại loại như sự sợ hãi của cá nhân và do đó biểu hiện của bản

năng tự bảo tồn rõ ràng là không thể giải thích được toàn bộ hiện tượng quan sát

được. Các tác giả, các nhà xã hội học hay nhà tâm lí học, nghiên cứu đám đông

đều đưa ra cho chúng ta một lời giải thích dù bằng những thuật ngữ khác nhau:

đấy là từ ám thị đầy ma lực. Tarde gọi đấy là bắt chước, nhưng chúng tôi phải nói

rằng tác giả có lí khi chỉ ra rằng bắt chước cũng là ám thị, rằng nó là kết quả của

ám thị [5] . Le Bon thì qui mọi sự bất thường trong hiện tượng xã hội đó vào hai

yếu tố: hỗ tương ám thị và uy tín của lãnh tụ. Nhưng uy tín cũng chỉ là biểu hiện

của khả năng tạo ra ảnh hưởng. Đối với Mc Dougall thì có một lúc chúng tôi có

cảm tưởng rằng trong nguyên tắc cảm ứng trực tiếp của ông không còn chỗ cho

ám thị. Nhưng sau khi nghiên cứu kĩ thì chúng tôi buộc lòng phải công nhận rằng