Tài liệu Nghiên cứu đa hình di truyền loài lan Hài đốm (Paphiopedilum concolor Pfitzer) bản địa của

NGHIÊN CỨU ĐA HÌNH DI TRUYỀN LOÀI LAN HÀI ĐỐM

(Paphiopedilum concolor Pfitzer) BẢN ĐỊA CỦA VIỆT NAM

Khuất Hữu Trung1

, Kiều Thị Dung1

,

Nguyễn Thuý Điệp1

, Bùi Thị Thu Hương2

,

Trần Duy Dương1

, Đặng Trọng Lương1

Summary

Studying on genetic diversity of native Paphiopedilum concolor species in Vietnam

The native Paphiopedilum concolor Pfitzer species in Vietnam is very various. Sixteen accessions

Paphiopedilum concolor collected from many ecological areas have difference morphological

characteristics. In molecular DNA level, twenty-four primers were used in the RAPD analysis to

distinguish, by comparing differences in DNA banding patterns. A total of 1738 DNA bands were

amplified, and 91 of which (62,3%) were polymorphic. The average of the bands that was amplified

by 17 primers was 102,2 bands per primer. Genetic similarity coefficients of sixteen accessions

Paphiopedilum concolor in each pair were ranging from 0,56- 0,94. According to these results,

sixteen accessions of Paphiopedilum concolor were divided into six groups based on their genetic

similarity coefficients. The phylogenetic tree derived from the RAPD results were complemented

with morphological characteristics useful for studying the genetic relationships between accessions

of Paphiopedilum concolor Pfitzer.

Keywords: Paphiopedium concolor, native, genetic diversity, RAPD marker.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Lan Hài (Paphiopedilum) là một

nhóm rất khác biệt. Chúng có thể dễ dàng

nhận ra bởi cấu trúc hoa khác thường với

cánh môi hình túi sâu trông giống một

chiếc hài nằm ở vị trí thấp nhất của hoa,

tạo nên một vẻ bề ngoài rất đặc sắc. Chính

vì vậy “Hài” trở thành tên chung của

nhóm lan này. Mỗi loài lan Hài khác nhau

đều có những đặc điểm đặc trưng riêng về

kích thước, màu sắc của lá, hoa và từng

cánh hoa [2]. Ở Việt Nam, lan Hài được

chứng minh là rất phong phú và có độ đa

dạng cao hơn bất cứ nơi nào khác trên thế

giới. Nhiều loài của Việt Nam không chỉ

rất hiếm mà còn là loài đặc hữu hẹp của

Việt Nam và trên thế giới [1], [6].

Để góp phần tạo lập cơ sở dữ liệu

về các đặc điểm hình thái và ở mức

phân tử ADN, phục vụ công tác phân

loại dưới loài, nhận dạng, gọi tên chính

xác, khẳng định chủ quyền quốc gia về

loài Hài đốm (Paphiopedilum

concolor), chúng tôi thực hiện đề tài:

“ghiên cứu đa hình di truyền loài lan

Hài đốm (Paphiopedilum concolor

Pfitzer) bản địa của Việt am”.

II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU

1. Vật liệu

Vật liệu được sử dụng trong các thí

nghiệm bao gồm 16 mẫu lan Hài thuộc loài

1Viện Di truyền Nông nghiệp; 2Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội.