Tài liệu Hen phế quản 2 ppt

Khuyến cáo hội nghị khoa học bệnh phổi toàn quốc - Cần Thơ 2005 4

HEN PHẾ QUẢN

PHẦN A: CÁC VẤN ĐỀ ĐÃ ĐƯỢC CẬP NHẬT TẠI HỘI NGHỊ

Những thông báo đầu tiên về Hen phế quản (gọi tắt: Hen) xuất hiện từ thời

cổ đại Trung Hoa (thời Tam hoàng Ngũ đế 3000-2500 TCN). Trải qua

5000 năm, mãi đến cuối thế kỷ XX đầu thế kỷ XXI, từ năm 1992 mới mở

đầu một thời kỳ với những tiến bộ mang tính đột phá trong phòng chống

hen. Năm 1993 ra đời “Công ước quốc tế về chẩn đoán và quản lý hen”,

tiếp theo là “Chiến lược toàn cầu kiểm soát hen - GINA” năm 1998, hoàn

chỉnh 2000, 2002, 2004, và gần đây nhất “Chương trình kiểm soát hen

triệt để - GOAL” được công bố tháng 2/2004.

I. ĐỊNH NGHĨA

GINA 2004 định nghĩa như sau: Hen là một tình trạng viêm mạn tính đường

thở, với sự tham gia của nhiều tế bào viêm. Tình trạng viêm nói trên làm

tăng phản ứng đường thở gây ra các cơn khò khè, ho, nặng ngực và khó thở

lặp đi lặp lại thường xẩy ra vào ban đêm hoặc sáng sớm. Các biểu hiện đó

luôn thay đổi và có thể hồi phục tự nhiên hoặc do điều trị.

Cần lưu ý:

- Lâm sàng: Khó thở là triệu chứng chính, xuất hiện từng cơn vào ban

đêm hoặc sáng sớm, khó thở chậm, khó thở ra hoặc biểu hiện bằng các

triệu chứng khác như khò khè, ho. Nghe phổi trong cơn có ran rít ran

ngáy. Các triệu chứng này có thể tự hết hoặc do điều trị.

- Thông khí phổi: Có rối loạn thông khí tắc nghẽn biểu hiện qua đo chức

năng thông khí phổi. Các rối loạn này có hồi phục hoàn toàn tức là:

FEV1 tăng trên 12% hoặc 200 ml sau khí dung 200 - 400 mcg thuốc

giãn phế quản tác dụng nhanh (salbutamol).

- Tính tăng phản ứng phế quản cũng là một đặc điểm của hen có thể

đánh giá bằng test histamin hoặc axetylcholin – Tuy nhiên do test có thể

gây một số tai biến nên ít được sử dụng trong thực hành hàng ngày.

- Về phương diện sinh lý bệnh, Viêm mạn tính đường thở với nhiều tế

bào ái toan là nét đặc trưng của viêm trong hen, khác biệt với tình trạng

viêm trong các bệnh lý khác của hệ hô hấp.