Tài liệu ĐỀ TÀI:TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ HOẠT ĐỘNG XUẤT, NHẬP KHẨU pptx

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG

---------o0o---------

CÔNG TRÌNH THAM DỰ CUỘC THI

SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG 2011

Tên công trình:

TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ HOẠT ĐỘNG XUẤT, NHẬP KHẨU

Nhóm ngành: XH1A

Hà Nội 10 , tháng 7 năm 2011

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................... 1

CHƢƠNG I: LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ CƠ

CHẾ HÌNH THÀNH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI................................................ 3

1.1 Tỷ giá hối đoái........................................................................................ 3

1.2 Xác định tỷ giá thông qua đồng tiền thứ ba........................................ 4

1.3 phân loại tỷ giá hối đoái ....................................................................... 4

1.3.1 Tỷ giá chính thức................................................................................. 4

1.3.2 Tỷ giá kinh doanh................................................................................ 4

1.3.3 Tỷ giá mở cửa, Tỷ giá đóng cửa.......................................................... 5

1.4 Cơ chế hình thành tỷ giá ....................................................................... 5

1.4.1 Chế độ bản vị vàng............................................................................... 5

1.4.2 Chế độ tiền tệ BRETTON WOODS .................................................... 6

1.4.3 Chế độ tiền tệ sau BRETTON WOODS ............................................. 7

CHƢƠNG II: MỐI QUAN HỆ GIỮA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ HOẠT

ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU...................................................................... 9

2.1Sơ lƣợc về sự hình thành đƣờng cung và cầu tiền............................... 9

2.1.1 sự hình thành đường cung tiền tệ....................................................... 9

2.1.2 sự hình thành đường cầu tiền tệ......................................................... 9

2.2.2 Trạng thái cán cân thanh toán quốc tế ............................................ 14

2.2.3 Mức chênh lệch lạm phát.................................................................. 18

2.2.4 Sự thay đổi lãi suất trong nước......................................................... 20

2.2.5 Đầu tư nước ngoài, dịch vụ, chuyển tiền ......................................... 22

2.2.6 Kiểm soát của chính phủ................................................................... 24

2.2.7 Các nhân tố khác ............................................................................... 29

2.2 Ảnh hƣởng của sự biến động tỷ giá tới hoạt động xuất khẩu ........ 32

CHƢƠNG III: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI CỦA VIỆT NAM... 33

3.1Chính sách tỷ giá................................................................................... 33

3.1.1 Mục tiêu của chính sách tỷ giá ......................................................... 33

3.1.2 Các công cụ của chính sách tỷ giá.................................................... 33

3.1.2.1 Các công cụ trực tiếp....................................................................... 33

3.1.2.2 Các công cụ gián tiếp ...................................................................... 33

3.1.3 Chính sách tỷ giá của các nước đang phát triển.............................. 33

3.2 Những nét chính về sự liên hệ giữa tỷ giá và lạm phát của Việt Nam

giai đoạn 1989-1996, 2007-2010................................................................ 34

3.2.1 Tỷ giá và lạm phát giai đoạn 1989-1993.......................................... 34

3.2.2 tỷ giá và lạm phát giai đoạn 1993-1996........................................... 35

3.2.3 Tỷ giá và lạm phát giai đoạn 2007-2010........................................... 36

3.3 Chính sách tỷ giá hối đoái của Việt Nam .......................................... 37

3.3.1 Quyết định về cơ chế điều hành tỷ giá của ngân hàng nhà nước... 38

3.3.2 Thực tế điều hành tỷ giá 2008-2010 ................................................. 38

3.3.3 Nhận xét về chính sách tỷ giá ........................................................... 39

3.3.4 Có nên phá giá thêm nữa đồng Việt Nam ........................................ 39

3.3.5 Nguyên nhân thâm hụt thương mại gia tăng trong những năm

gần đây ........................................................................................................ 39

3.3.5.1 Thực trạng thâm hụt thương mại 2002, 2006, 2007, 2008, 2009: .. 39

3.3.5.2 Nguyên nhâm thâm hụt thương mại: ............................................... 40

3.3.5.2.1 Bất cập mang tính chất cơ cấu..................................................... 40

3.3.5.2.2 Nhận định vi mô về thâm hụt thương mại.................................. 40

3.4mô hình kinh tế lƣợng về xuất khẩu, nhập khẩu và tỷ giá và các dự

báo cho 2012, 2013 ..................................................................................... 43

3.4.2.1 Sự phù hợp của mô hình: với mức ý nghĩa 5%................................ 43

3.4.2.2 Hệ số xác định ................................................................................. 46

3.4.2.3 Hệ số góc của các mô hình............................................................. 46

3.4.2.4 các kết luận rút ra từ mô hình ......................................................... 46

3.5 Dự báo tỷ giá, thâm hụt thƣơng mại 2012, 2013............................... 47

CHƢƠNG IV: NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO VAI TRÒ

CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI TRONG HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP

KHẨU Ở VIỆT NAM................................................................................ 50

4.1Những giải pháp mang tính vĩ mô: ..................................................... 50

4.1.1 Thường xuyên phân tích tình hình kinh tế thế giới, khu vực và trong

nước để đề ra được chính sách tỷ giá hối đoái phù hợp cho từng giai đoạn... 50

4.1.2 Hoàn thiện công tác quản lý ngoại hối ở Việt Nam ........................ 50

4.1.3 Quản lý tốt dự trữ ngoại hối, tăng tích lũy ngoại tệ: ....................... 53

4.1.4 Nới lỏng tiến tới tự do hóa trong quản lý ngoại hối:...................... 54

4.1.5Hoàn thiện thị trường ngoại hối Việt Nam....................................... 54

4.1.6 Hoàn chỉnh thị trường ngoại tệ liên ngân hàng............................. 57

4.1.7 Hoàn thiện cơ chế điều chỉnh TGHĐ Việt Nam............................ 58

4.1.8 Thực hiện chính sách đa ngoại tệ.................................................... 59

4.2 Nâng cao vị thế đồng tiền Việt Nam.................................................. 59

4.2.1 Nâng cao sức mạnh cho đồng tiền Việt Nam................................... 59

4.2.2 Tạo khả năng chuyển đổi từng phần cho đồng tiền Việt Nam:........ 59

4.2.3 Sử dụng có hiệu quả công cụ lãi suất để tác động đến tỷ giá,....... 60

4.2.4 Phối hợp các chính sách kinh tế vĩ mô để hoạt động can thiệp vào

tỷ giá đạt hiệu quả cao................................................................................ 60

4.2.5 Vận dụng dự báo tỷ giá để phòng ngừa và hạn chế rủi ro............. 61

4.2.6 Nhanh chóng thực hiện các công cụ phòng ngừa rủi ro như hợp

đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai, quyền chọn tiền tệ............................... 61

4.3. Những giảp pháp đối với những doanh nghiệp kinh doanh XNK ... 64

4.3.1 Duy trì cơ chế tỷ giá thả nổi có điều tiết và thực hiện chính sách

định giá nội tệ cao (chính sách tỷ giá thấp) .............................................. 64

4.3.2 tiếp tục duy trì chính sách tỷ giá thấp để khuyển khích nhập khẩu

vốn (đầu tư trực tiếp, gián tiếp nước ngoài).............................................. 64

CHƢƠNG V: CHIẾN TRANH TỶ GIÁ................................................. 65

5.1. Mối quan hệ tƣơng quan giữa cán cân thƣơng mại và tỷ giá hối

đoái của Trung Quốc ............................................................................... 65

5.1.1.Sự phù hợp của mô hình: với mức ý nghĩa 5% ............................... 66

5.1.2 Hệ số góc của các mô hình................................................................ 66

5.1.3 Các kết luận rút ra từ mô hình:........................................................ 67

5.1.4 Dự đoán thâm hụt cán cân thương mại của Trung Quốc các năm

tới:................................................................................................................ 67

5.2 Tình hình thâm hụt cán cân thƣơng mại của Brazil:....................... 68

5.3 Chiến tranh tỷ giá trên thế giới hiện nay:......................................... 68

5.3.1.Cuộc chiến tỷ giá Mỹ-Trung:............................................................ 70

5.3.2.Diễn biến ở một số nước khác........................................................... 71

5.3.3.Việt Nam đứng ở đâu trong cuộc chiến này?................................... 73

5.4 Cuộc chiến tỷ giá sẽ đi về đâu:............................................................ 74

5.5 Giải pháp đặt ra cho cuộc chiến tỷ giá này:...................................... 75

5.6 Các chính sách của Việt Nam để đối phó với cuộc chiến:............... 77

KẾT LUẬN................................................................................................. 80

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Tính cấp thiết của đề tài:

Tỷ giá hối đoái được coi là một loại vũ khí lợi hại trong tác động tới

cán cân thương mại giữa các quốc gia. Ngược lại thâm hụt hay thặng dư

thương mại cũng tác động tới cung cầu ngoại tệ qua đó tác động tới tỷ giá.

Để khắc phục khủng hoảng kinh tế năm 2008, hầu hết các nước trên

thế giới đều tung ra các gói kích thích lớn gây mất giá đồng tiền nhằm đạt

mục đích tăng xuất khẩu, giảm nhập khẩu, vực dậy nền sản xuất trong nước.

cuộc chiến tỷ giá này đang leo thang và chưa có dấu hiệu chấm dứt. Nổi bật là

Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Brazil, Eurozon ….

Mặc dù chính phủ việt nam đã có những chính sách nhằm phá giá VND

nhưng thâm hụt thương mại của vẫn việt nam tiếp tục gia tăng trong giai đoạn

1995-2011, đặc biệt là từ 2008 trở lại đây, ảnh hưởng tiêu cực tới nền kinh tế.

Xuất phát từ thực tế trên, nhóm chúng tôi lựa chọn đề tài „„tỷ giá hối

đoái và hoạt động xuất nhập khẩu ‟‟ làm đề tài tham dự cuộc thi “ Sinh viên

nghiên cứu khoa học đại học trường Đại học ngoại thương 2011”

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu:

Hiện nay theo nhóm được biết thì chưa có đề tài nào nghiên cứu về tình

hình chiến tranh tỷ giá và rất ít đề tài lượng hoá hay đưa ra mô hình dự báo tỷ

giá, xuất khẩu, nhập khẩu.

Công trình nghiên cứu hy vọng sẽ giải quyết tốt vấn đề chiến tranh tỷ

giá trên thế giới hiện nay, cũng như đưa ra các dự báo chính xác cho tỷ giá,

xuất khẩu, nhập khẩu của việt nam.

3. Mục tiêu nghiên cứu:

Đề tài sẽ giải quyết những vấn đề quan trọng sau:

- Xây dựng mô hình kinh tế lượng về tỷ giá, xuất khẩu, nhập khẩu.

- Đưa dự báo tỷ giá, thâm hụt thương mại cho năm 2012, 2013.

2

- Tình hình chiến tranh tỷ giá trên thế giới và giải pháp nhằm

chấm dứt cuộc chiến dường như không có hồi kết này.

- Đề xuất nhằm nâng cao tính chủ động trong việc điều hành tỷ

giá, cơ hội, thách thức, giải pháp cho việt nam trong cuộc chiến tỷ giá.

4. Phƣơng pháp nghiên cứu:

Đề tài tập trung chủ yếu vào mô hình kinh tế lượng để định lượng tác

động của tỷ giá tới xuất khẩu, nhập khẩu. Ngoài ra các kiến thức định tính,

phương pháp thống kê, sử dụng bảng biểu, đồ thị để phân tích cũng được sử

dụng nhằm làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu.

5. Phạm vi nghiên cứu:

Phạm vi nghiên cứu của đề tài là mối liên hệ giữa tỷ giá và hoạt động

xuất khẩu, nhập khẩu của việt nam, tình hình chiến tranh tỷ giá giai đoạn

1995-2011.

6. Kết cấu đề tài:

Đề tài gồm 5 chương như sau:

Chƣơng1: Lý luận cơ bản về tỷ giá hối đoái và cơ chế hình thành tỷ giá

hối đoái.

Chƣơng 2: Mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và hoạt động xuất nhập khẩu.

Chƣơng 3: Chính sách tỷ giá hối đoái của Việt Nam

Chƣơng 4: Những giải pháp nhằm nâng cao vai trò của tỷ giá hối đoái

trong hoạt động Xuất nhập khẩu ở Việt Nam

Chƣơng 5: Chiến tranh tỷ giá

3

CHƢƠNG I

LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ

CƠ CHẾ HÌNH THÀNH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

1.1 Tỷ giá hối đoái

Khi mua bán vượt qua khỏi phạm vi của một quốc gia, các bên khi ký

kết hợp đồng mua bán ngoại thương phải thống nhất với nhau về việc sử dụng

đồng tiền nước nào để tính toán và thanh toán hợp đồng. Việc thanh toán

giữa các quốc gia có thể bằng tiền của một trong hai nước, nhưng cũng có thể

là đồng tiền của một nước thứ ba nào đó.

Hiện nay, trên thế giới các quốc gia thường sử dụng các loại ngoại tệ

mạnh như: USD, GBP, FRF, CHF, JPY,...trong đó, USD chiếm khoảng 50%.

Tỷ giá hối đoái là sự so sánh mối tương quan giá trị giữa hai đồng tiền

với nhau, hay nói cách khác tỷ giá hối đoái là giá cả của đơn vị tiền tệ nước

này thể hiện bằng số lượng đơn vị tiền tệ nước khác.

Cách viết là: 1 USD = 20,870 VND hoặc rút gọn là: USD/VND = 20,870.

Có 2 phương pháp niêm yết tỷ giá đó là niêm yết trực tiếp và niêm yết

gián tiếp.

+ Yết giá trực tiếp:

Một đơn vị tiền tệ trong nước = bao nhiêu số lượng ngoại tệ

+ Yết giá gián tiếp:

Một đơn vị ngoại tệ sẽ tương ứng với một số lượng tiền tệ trong nước

Hai phương pháp yết giá này về bản chất thì giống nhau, chỉ khác nhau

về hình thức.

Tỷ giá A/B (tỷ giá giữa đồng tiền A so với đồng tiền B) sẽ bằng 1 chia cho tỷ

giá giữa đồng tiền B so với đồng tiền A (hay ngược lại). Đó gọi là Tỷ giá nghịch đảo.

Tỷ giá A/B = 1/ (Tỷ giá B/A) hoặc Tỷ giá B/A= 1/ (Tỷ giá A/B)

Ví dụ: Tỷ giá USD/VND = 20,870 thì VND/USD = 1/20,870 = 0,0000479