Tài liệu Đề tài: Quản lý điểm trường THCS Minh Lập doc

MỤC LỤC

Chương 1. GIỚI THIỆU VỀ HỆ QUẢN TRỊ CSDL MICROSOFT

ACCESS VÀ NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH VISUAL BASIC 6.0………………

1

1.1. Khái quát về Microsoft Access............................................................1

1.2. Giới thiệu các công cụ mà MS. Access cung cấp ...............................1

1.3. Tìm hiểu chung về Visual Basic 6.0 ........................................................5

1.4. Lập trình giao diện và kết nối cơ sở dữ liệu........................................17

Chương 2. PHÂN TÍCH VÀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG...............................30

2.1. Khảo sát hiện trạng................................................................................30

2.2. Khảo sát hiện trạng tại trường THCS Minh Lập.................................39

2.3. Phân tích và thiết kế hệ thống..............................................................47

2.4. Phân tích thiết kế hệ thống...................................................................49

2.5. Phân tích thiết kế cơ sở dữ liệu............................................................55

Chương 3. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM.................................................59

3.1. Giao diện chính của chương trình........................................................59

3.2. Chức năng đăng nhập...........................................................................59

3.3. Chức năng nhập Hồ sơ học sinh...........................................................60

3.4. Chức năng nhập hạnh kiểm học sinh...................................................60

3.5. Chức năng nhập điểm học sinh theo học kỳ........................................61

3.6. Chức năng tìm kiếm học sinh ..............................................................61

3.7. Chức năng báo cáo kết quả học tập cả năm học .................................62

3.8. Chức năng in hồ sơ học sinh theo lớp..................................................62

KẾT LUẬN......................................................................................................63

1. Các kết quả đạt được..................................................................................63

2. Hướng phát triển........................................................................................63

TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................65

2

LỜI NÓI ĐẦU

Hiện nay, tin học đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong hầu hết các

lĩnh vực của nền kinh tế xã hội đối với mỗi quốc gia. Việc ứng dụng rộng rãi của

tin học đã đem lại những thành tựu vô cùng to lớn trong nhiều ngành, nhiều lĩnh

vực khác nhau, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý, lưu trữ.

Với mong muốn được sử dụng những kiến thức đã học cùng với sự hướng

dẫn của thầy giáo Hoàng Quang Trung, em đã mạnh dạn xây dựng chương trình

“Quản lý điểm trường THCS Minh Lập”. Mục đích của đề tài này là nhằm phục

vụ cho công tác quản lý điểm của học sinh ở các trường THCS, giúp Trường

quản lý điểm và hồ sơ học sinh được dễ dàng và tiện lợi hơn. Kết hợp với

những kiến thức đã học về lập trình, về cơ sở dữ liệu … để từ đó em xây

dựng chương trình quản lý này.

Do còn nhiều hạn chế về thời gian, về kiến thức và điều kiện làm việc,

chương trình của em chắc chắn còn nhiều thiếu sót. Em rất mong nhận được

sự góp ý của các thầy cô giáo và các bạn để chương trình của em được hoàn

thiện hơn.

Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Hoàng Quang Trung

cùng các thầy cô giáo trong khoa đã nhiệt tình giúp đỡ em trong quá trình làm đề

tài này.

Em xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 3 năm 2010

Sinh viên thực hiện

Bàng Thị Yến

3

Chương 1

GIỚI THIỆU VỀ HỆ QUẢN TRỊ CSDL MICROSOFT ACCESS

VÀ NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH VISUAL BASIC 6.0

1.1. Khái quát về Microsoft Access

MS.Access là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu của hãng Microsorft chạy trên

môi trường Windows, trên đó có các công cụ hữu hiệu và tiện lợi để tự động sản

sinh chương trình cho hầu hết các bài toán quản lý thường gặp trong thực tế. Với

MS.Access, người sử dụng không phải viết từng câu lệnh cụ thể mà vẫn có được

một chương trình hoàn chỉnh. Nếu cần lập trình, MS.Access có sẵn ngôn ngữ

Access Basic để ta có thể lập trình theo ý muốn của người sử dụng.

Sáu đối tượng mà Access cung cấp cho người dùng là: Bảng (Table), truy

vấn (Query), mẫu biểu (Form), báo biểu (Report), Macro và Module. Các đối

tượng trên có đầy đủ khả năng lưu trữ dữ liệu, thống kê, kết xuất báo cáo thông

tin và tự động cung cấp nhiều các tác vụ khác.

Access không chỉ là một hệ quản trị CSDL mà còn là hệ quản trị CSDL

quan hệ (Relational DaTaBase). Access cung cấp công cụ Wizard để tự động tạo

bảng, truy vấn, báo cáo hỗ trợ cho người dùng. Ta có thể sử dụng việc phân tích

bảng để tránh dư thừa dữ liệu. Access hỗ trợ rất tốt cho những người mới bước

vào tin học. Với Wizard và các phương tiện hoạt động tự động khác, sẽ tiết kiệm

được thời gian, công sức trong việc xây dựng và thiết kế chương trình.

1.2. Giới thiệu các công cụ mà MS. Access cung cấp

Như trên đã nói, MS.Access cung cấp cho người dùng 6 đối tượng cơ bản

sau:

1.2.1. Bảng (Table)

1

Với bảng, ta thấy nó giống như DBF của Foxpro. Trong Access việc tạo

bảng, sửa đổi cấu trúc của bảng được tiến hành trên môi trường giao diện đồ hoạ

rất trực quan, việc tạo bảng có thể sử dụng công cụ Wizard hoặc tự thiết kế theo

ý người sử dụng. Đối với bảng, Access cung cấp đầy đủ các kiểu dữ liệu cần thiết

cho các trường, bao gồm dữ liệu kiểu Text, kiểu số (Number), kiểu tiền tệ

(Currency), kiểu ngày tháng (Date/Time), kiểu ký ức (Memo), kiểu logíc

(Yes/No) và các đối tượng OLE.

Đặc biệt, với thuộc tính Validation Rule của các trường, chúng ta có thể

kiểm soát được các giá trị nhập vào mà không cần viết một dòng lệnh lập trình

nào như các ngôn ngữ lập trình khác.

Ngoài ra, để giảm các thao tác khi nhập liệu, ta có thể đặt thuộc tính ngầm

định Default Value hay các phiên bản mới của Access cung cấp các Combo Box

cho các trường của bảng nếu ta muốn sử dụng để giảm bớt các thao tác bàn phím

và sai sót trong quá trình nhập liệu.

Để đảm bảo an toàn dữ liệu, Access cho phép thiết lập quan hệ giữa các bảng với

nhau đảm bảo tính ràng buộc. Do đó, người dùng không phải kiểm tra tính toàn

vẹn dữ liệu khi nhập.

Các bước cơ bản khi thiết lập một bảng trong MS.Access như sau:

- Tạo bảng.

- Đặt khoá chính cho bảng và tạo các chỉ mục.

- Chỉnh sửa cấu trúc bảng

- Sử dụng thuộc tính của trường để trình bày dạng dữ liệu của trường và

kiểm tra tính hợp lệ của dữ liệu khi nhập.

1.2.2. Truy vấn (Query)

Truy vấn là sự lựa chọn thông tin theo một điều kiện nào đó. Có thể nói sức

mạnh của Access chính là ở truy vấn và báo cáo. Trong Access có 2 loại truy vấn

truy vấn lựa chọn và truy vấn hành động.

2

* Loại thứ nhất - Truy vấn lựa chọn (Select Query):

Là truy vấn mà kết quả đầu ra là tập hợp các thông tin được lựa chọn từ các

bảng, các truy vấn theo một điều kiện nào đó.

* Loại thứ hai - Truy vấn hành động:

Là truy vấn nhằm thực hiện một thao tác xử lý dữ liệu nào đó ví dụ xoá dữ

liệu (Query Delete), cập nhật dữ liệu (Query Update), chèn dữ liệu (Query

Append), tạo bảng (Query Make Table).

Việc sử dụng hữu hiệu các truy vấn trong chương trình sẽ làm tăng khả

năng tìm kiếm lời giải cho các bài toán phức tạp. Việc sử dụng các hàm tự định

nghĩa trong các cột của các truy vấn làm tăng khả năng kết xuất thông tin, tăng

tính đa dạng, mềm dẻo của thông tin đầu ra.

Ngoài ra, ta có thể xây dựng các truy vấn bằng cách sử dụng trực tiếp các

câu lệnh SQL.

Khi xây dựng một truy vấn cần phải:

- Chọn bảng hoặc Query khác làm nguồn dữ liệu.

- Thêm các trường mới và kết quả thực hiện các phép tính trên các trường

của bảng nguồn.

- Đưa vào các điều kiện tìm kiếm, lựa chọn.

- Đưa vào các trường dùng để sắp xếp.

1.2.3. Biểu mẫu (Form)

Với bảng và truy vấn, ta vẫn xem được thông tin. Tuy nhiên, trên biểu mẫu

(Form), giao diện thân thiện hơn nhiều. Biểu mẫu là công cụ mạnh của Access

được dùng để:

- Thể hiện và cập nhật dữ liệu cho các bảng.

- Tổ chức giao diện chương trình.

- Cập nhật dữ liệu từ bảng chọn.

- Cập nhật dữ liệu đồng thời cho nhiều bảng.

3

Có 4 loại biểu mẫu cơ bản như sau:

* Biểu mẫu một cột (Single Column)

Trong loại biểu mẫu này, các trường được sắp xếp theo hàng dọc, biểu

mẫu có thể chiếm một hay nhiều trang màn hình, trên đó ta có thể kẻ các đường

thẳng, hình chữ nhật hay trang trí các hình ảnh...Với biểu mẫu, người ta thường

sử dụng thêm công cụ Combo Box rất thuận tiện cho việc cập nhật dữ liệu từ bàn

phím.

* Biểu mẫu nhiều cột dạng bảng (Tabular)

Tabular là loại biểu mẫu dùng để hiển thị thông tin theo cột dọc từ trái

sang phải, mỗi hàng chứa một bản ghi tương đối giống bảng nhưng ưu điểm hơn

là ta có thể tạo viền, tạo bóng khung nhìn, hiển thị được ảnh trong khi bảng, truy

vấn thì không thể làm được.

* Biểu mẫu chính/phụ (Main/Sub Form)

Biểu mẫu chính, phụ thường để biểu diễn hiển thị các dạng dữ liệu có

quan hệ một – nhiều. Trong mẫu biểu chính/phụ, người ta hay sử dụng các List

Box để lựa chọn thông tin, hạn chế việc gõ bằng bàn phím.

* Biểu mẫu đồ hoạ (Graph)

Biểu mẫu đồ hoạ là loại biểu mẫu dùng để thể hiện kết quả thống kê theo

dạng cột phần trăm (%), đồ thị ... làm cho kết quả có tính trực quan giống như

trong Word, Excel ...

1.2.4. Report

Báo cáo là phần không thể thiếu được đối với một chương trình quản lý

hoàn thiện. Các dữ liệu luôn được tổng hợp, thống kê và in ra giấy. Thiết kế các

báo biểu là công việc cần thiết và mất rất nhiều thời gian. Tuy nhiên, với Access

thì công việc trở nên thuận lợi hơn nhiều. Access cung cấp đầy đủ và đa dạng các

loại báo biểu. Trong đó, người dùng có thể thiết kế bằng công cụ Wizard, vượt

4

xa các công cụ của các ngôn ngữ lập trình khác như Foxpro, Visual Basic về chất

lượng cũng như tốc độ.

Khác với Form, Report chỉ kết xuất thông tin chứ không thể cập nhật dữ

liệu. Có rất nhiều dạng báo biểu như báo biểu theo nhóm (Group/ total), báo biểu

theo cột (Single Column), báo biểu dạng nhãn thư (Mailing Label), báo biểu tóm

tắt (Summary), báo biểu dạng bảng (Tabular).

Phạm vi sử dụng của báo biểu trong Access chủ yếu là:

- In dữ liệu dưới dạng bảng, biểu.

- Sắp xếp dữ liệu trước khi in.

- Sắp xếp, phân nhóm dữ liệu, thực hiện các phép tính để có dữ liệu tổng

hợp trên các nhóm, so sánh đối chiếu dữ liệu tổng hợp trên các nhóm với nhau.

- In dữ liệu từ nhiều bảng, truy vấn có liên quan trên cùng một báo cáo.

Từ báo biểu, ta có thể kết xuất thông tin sang Word, Excel...

1.2.5. Macro

Macro là tập các hành động dùng để thực hiện một nhiệm vụ một cách tự

động. Bất kỳ các thao tác nào lặp đi lặp lại nhiều lần đều là đối tượng để tạo

Macro. Với Macro, ta có thể thiết lập được một hệ thống menu, kích hoạt các nút

lệnh, mở đóng các bảng, mẫu biểu, truy vấn...Tự động tìm kiếm và chắt lọc thông

tin, kiểm soát các phím nóng.

- Câu lệnh Docmd dùng để thực hiện một hành động.

- Có thể gắn một Macro hay một thủ tục với một sự kiện của Access. Đặc

biệt là sự kiện On Click của nút lệnh.

- Dùng nút lệnh để tổ chức giao diện chương trình với một Menu đơn giản.

- Dùng Autoexec để tự động hoá các thao tác của chương trình và cài đặt

mật khẩu. Gắn Macro với một phím hay tổ hợp phím để có thể thực hiện Macro

từ bất kỳ vị trí nào trong cơ sở dữ liệu.

5