Tài liệu Đề tài “Cảm hứng nhân văn trong ba vở hài kịch Giấc mộng đêm hè, Đêm thứ mười hai, Người

Đề tài

“Cảm hứng nhân văn trong ba vở hài

kịch Giấc mộng đêm hè, Đêm thứ

mười hai, Người lái buôn thành

Vơnidơ của Sêcxpia”

ĐỀ CƯƠNG TỔNG QUÁT

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài.

2. Lịch Sử vấn đề.

3. Mục đích yêu cầu.

4. Đối tượng nghiên cứu.

5. Phương pháp nghiên cứu.

PHẦN NỘI DUNG

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ KHÁI QUÁT

1.1. Thời đại

1.1.1. Bối cảnh lịch sử

1.1.2. Chủ nghĩa nhân văn và cảm hứng nhân văn

1.2. Tác giả

1.2.1. Tiểu sử

1.2.2. Sự nghiệp

1.3. Tác phẩm

1.3.1. Đôi nét về ba vở hài kịch, “Giấc Mộng Đêm Hè”, “Đêm Thứ 12”, “Người

lái buôn thành Vơnidơ”.

1.3.2. Tóm tắt tác phẩm

CHƯƠNG 2: CẢM HỨNG NHÂN VĂN QUA BA VỞ HÀI KỊCH, GIẤC MỘNG ĐÊM HÈ,

ĐÊM THỨ MƯỜI HAI, NGƯỜI LÁI BUÔN THÀNH VƠNIDƠ

2.1. Cảm hứng ca ngợi

2.1.1. Ca ngợi vẻ đẹp con người

2.1.2. Ca ngợi những khát vọng cao đẹp của con người

2.1.3. Ca ngợi và khẳng định cuộc sống nơi trần thế

2.2. Cảm hứng phê phán

2.2.1. Phê phán chế độ phong kiến lạc hậu

2.2.2. Phê phán những mặt trái của xã hội thời tích lũy nguyên thủy tư bản chủ

nghĩa

CHƯƠNG 3: ĐẶC SẮC NGHỆ THUẬT QUA BA VỞ HÀI KỊCH, GIẤC MỘNG ĐÊM HÈ,

ĐÊM THỨ MƯỜI HAI, NGƯỜI LÁI BUÔN THÀNH VƠNIDƠ

3.1. Nghệ thuật xây dựng nhân vật

3.1.1. Nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình

3.1.2. Nghệ thuật miêu tả tính cách nhân vật

3.2. Nghệ thuật kết hợp tính hiện thực và tính lãng mạn trong ba vở hài kịch thể hiện qua:

3.2.1. Giọng điệu trữ tình

3.2.2. Nghệ thuật dựng truyện

3.2.3. Nghệ thuật dựng cảnh

3.3. Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ

3.3.1. Đối thoại

3.3.2. Độc thoại

PHẦN MỞ ĐẦU

2. Lý do chọn đề tài

Sêchxpia là ngôi sao sáng trong nền kịch Anh và cũng là người đại diện vĩ đại của nền văn

nghệ Phục hưng. Ông được nhìn nhận là “Linh hồn của thời đại, kì tài của sân khấu”

(Bêlinxki). Từ lâu sáng tác của ông đã vượt ra ngoài phạm vi nước Anh trở thành tài sản

chung của thế giới. Chính vì thế mà chúng ta biết đến Sêcxpia qua cái nhìn của nhiều nhà

nghiên cứu văn học, những chuyên gia về Sêcxpia; qua những bài viết hàng nghìn trang với

những lời nhận xét, đánh giá quý báu. Tuy nhiên để hiểu biết sự nghiệp to lớn của Sêchxpia

và những gì ông để lại cho đời bấy nhiêu thôi theo người viết vẫn chưa đủ. Cần phải có

nhiều công trình nghiên cứu về ông hơn nữa, đặc biệt là ở thể loại hài kịch. Vì thế, người

viết xin tìm hiểu một vấn đề nhỏ trong hệ thống sáng tác của ông đó là “Cảm hứng nhân văn

trong ba vở hài kịch Giấc mộng đêm hè, Đêm thứ mười hai, Người lái buôn thành Vơnidơ

của Sêcxpia”

Ngay từ lúc học phổ thông người viết đã có dịp tiếp xúc với những vở hài kịch, bi kịch kinh

điển của Sêchxpia như: Romeo & Juliet, Hamlet, Người lái buôn thành Vơnidơ... Những vở

kịch của ông không chỉ cuốn hút người viết bởi những tình tiết hấp dẫn mà nó còn mang lại

cho người viết những bài học vô giá về tình yêu, về ý thức, trách nhiệm của con người trong

xã hội. Và cho đến khi lên đến đại học, người viết lại được học và nghiên cứu sâu về

Sêchxpia, về tác phẩm của ông. Người viết rất ngưỡng mộ ý chí, nghị lực của ông trong quá

trình lao động và học tập, bằng con đường tự học mà ông đã vươn lên trở thành một thiên

tài về văn chương được mọi người khắp thế giới kính trọng và nể phục. Đồng thời khi tìm

hiểu tác phẩm của ông người viết cảm thấy rất thú vị, nó giúp cho người viết có một cách

nhìn và cách suy nghĩ sâu sắc hơn về những vấn đề trong cuộc sống. Chính vì thế mà đến

năm thứ tư của đại học người viết đã chọn mảng văn học nước ngoài để làm đề tài luận văn.

Sêchxpia viết thành công ở cả ba thể loại: bi kịch, hài kịch, kịch lịch sử. Nhưng người viết

đặc biệt tâm đắc với những vở hài kịch của ông. Bởi vì nó không những mang đến tiếng

cười mà nó còn giúp cho con người có cái nhìn lạc quan trong cuộc sống. Nếu có được cái

nhìn lạc quan con người sẽ vững tin trên con đường tìm kiếm hạnh phúc. Bởi vì trong cuộc

sống có rất nhiều những khó khăn, thử thách mà con người cần phải vượt qua. Hơn thế nữa,

những vở hài kịch của ông còn giúp cho chúng ta nhận ra và biết trân trọng những tình cảm

cao đẹp trong cuộc sống như: tình cha con, tình anh em, tình yêu, tình bạn...để từ đó con

người cảm nhận cuộc sống này rất vui, rất đáng sống. Từ những điều tâm đắc cùng với sự

giúp đỡ nhiệt tình của cán bộ hướng dẫn người viết đã chọn đề tài: “Cảm hứng nhân văn

trong ba vở hài kịch Giấc mộng đêm hè, Đêm thứ mười hai, Người lái buôn thành Vơnidơ

của Sêcxpia” qua đề tài này người viết hi vọng sẽ tích lũy được nhiều kiến thức quý báu khi

có dịp tìm hiểu cuộc đời và tác phẩm của Sêcxpia một cách công phu và hệ thống. Bên cạnh

đó, khi tiến hành nghiên cứu đề tài trên người viết còn học hỏi được những giá trị nhân văn

được tác giả gửi gắm trong ba tác phẩm và có được kinh nghiệm trong qua trình nghiên một

đề tài khoa học.

Do năng lực và thời gian có hạn, sự tìm tòi và nghiên cứu của người viết trong khi thực hiện

đề tài chắc chắn sẽ không tránh khỏi những khiếm khuyết. Mong thầy cô và các bạn giúp đỡ

điều chỉnh cho những sai sót mắc phải của người viết, để luận văn được hoàn chỉnh.

2. Lịch sử vấn đề

Sêchxpia được thế giới tôn vinh là nhà soạn kịch thiên tài, một trong những con người

khổng lồ của thời đại Phục hưng. Bởi vì trong khoảng 20 năm cầm bút ông đã để lại cho đời

những kiệt tác bất hữu có cả bi kịch, hài kịch và kịch lịch sử. Thế nhưng theo quá trình tìm

hiểu và nghiên cứu của người viết thì đa số các nhà nghiên cứu đều tập trung vào thể loại bi

kịch. Vì thế các bài nghiên cứu về thể loại hài kịch còn tương đối ít. Chính vì thế người viết

đã chọn đề tài: “cảm hứng nhân văn trong ba vở hài kịch Giấc mộng đêm hè, Đêm thứ mười

hai, Người lái buôn thành Vơnidơ” để góp phần khẳng định giá trị tư tưởng trong tác phẩm

hài kịch của Sêchxpia; đồng thời góp phần làm phong phú thêm các đề tài nghiên cứu về hài

kịch của ông. Trong điều kiện nghiên cứu của mình người viết đã thu thập được một số tài

liệu nghiên cứu có liên quan đến đề tài nghiên cứu như sau:

Công trình đầu tiên phải kể đến quyển “Lịch sử văn học Phương Tây”,tập 1 của nhóm tác

giả Trần Duy Châu - Nguyễn Văn Khỏa - Lương Duy Trung – Nguyễn Trung Hiếu – Phùng

Văn Tửu, Nxb Giáo dục, 1979. Trong quyển này các tác giả cho chúng ta nhiều thông tin

quý báu về Sêchxpia và về những vở kịch của ông. Nhóm tác giả trên còn cho thấy được cái

nhìn bao quát về điều kiện lịch sử Anh, tiểu sử tác giả cùng với các giai đoạn sáng tác của

ông và đặc điểm của từng thể loại kịch mà ông sáng tác như:bi kịch, hài kịch, kịch lịch sử.

Nhóm các tác giả nêu lên những nhận định về hài kịch của Sêchxpia như sau: “Tiếng cười ở

đây chính là thoát lên từ cái không khí lạc quan, yêu đời của thời đại Phục hưng. Đề tài của

những vở hài kịch này thường xoay quanh câu chuyện tình yêu giữa những đôi nam nữ.

Thông qua đề tài đó, Sêchxpia lên án những gì phản lại tự nhiên, cổ hữu, áp chế con

người, nghĩa là những luân lý đạo đức, những thành kiến cũ của chế độ phong kiến. Đồng

thời, cũng qua những vở hài kịch này, Sêchxpia lên tiếng tố cáo xã hội tư bản, cái xã hội

trong đó đồng tiền đã chế ngự tất cả mọi giá trị vật chất và tinh thần, đè nặng lên số phận

của con người như một định mệnh.” [3; tr.117]. Bên cạnh đó nhóm tác giả còn chứng minh

cho những nhận định trên qua ba vở hài kịch: Đêm thứ mười hai và Giấc mộng đêm hè

nhóm tác giả nhận định Sêchxpia viết hai tác phẩm trên để thể hiện “Sự chiến thắng của

tình yêu và lòng chung thủy”.[3; tr.118]Còn trong vở Người lái buôn thànhVơnidơ các tác

giả nhận định: “Là vở hài kịch có ý nghĩa nhất trong giai đoạn sáng tác này. Ở đây vang lên

gay gắt lời tố cáo đồng tiền, thói tàn nhẫn và nền pháp lý bên vực cho quyền tư hữu của xã

hội tư bản. Ở đây là sự chiến thắng vẻ vang của tình yêu, tình bạn, của chính nghĩa và của

lòng nhân đạo.” [3; tr.118-119]. Tất cả những lời nhận định trên của nhóm tác giả đã cho

thấy tác phẩm của Sêchxpia đầy tính nhân văn và những điều nói trên người viết sẽ tập

trung làm sáng rõ ở phần nội dung chính của đề tài.

Kế đến là quyển “Văn học Phương Tây” của nhóm tác giả Đặng Anh Đào - Hoàng Nhân

- Lương Duy Trung - Nguyễn Đức Nam - Nguyễn Thị Hoàng - Nguyễn Văn Chính - Phùng

Văn Tửu, “Văn học Phương Tây”, Nxb Giáo dục, 1997 cũng là nguồn tài liệu quý báu giúp

cho chúng ta có một cái nhìn khái quát về Sêchxpia và tác phẩm của ông. Các tác giả của

quyển này đã cho chúng ta cái nhìn tổng quát về thời đại của ông đang sống, về cuộc đời và

các giai đoạn sáng tác của ông. Một điều quan trọng nữa là trong quyển sách này các tác giả

còn thêm các nhận định, đánh giá, khẳng định giá trị sáng tác của Sêchxpia cũng như những

cống hiến to lớn của ông đối với nền sân khâu thế giới. Đặc biệt là ở thể loại hài kịch các tác

giả có nhận xét về hài kịch của Sêchxpia nói chung và ba vở hài kịch trên nói riêng như sau:

“Sêchxpia viết hài kịch nhằm trước hết là mua vui cho công chúng nước Anh thời bấy giờ.

Xuyên suốt các vở hài kịch của ông là chủ đề tình yêu đôi lứa. Hài kịch của ông khẳng định

rằng tình yêu là chất men cuộc sống, là hạnh phúc tuyệt vời trên trần thế này. Tình yêu giúp

con người thêm thông minh, sáng suốt, dũng cảm. Nó là nguồn sức mạnh có khả năng chiến

thắng tất cả những gì và tất cả những ai chống lại nó, chống lại con người” [5; tr.203]. Lời

nhận xét trên cho chúng ta thấy Sêchxpia viết hài kịch không chỉ đơn thuần là để mua vui

cho khán giả mà nó còn ca ngợi tình cảm riêng tư của con người đó là tình yêu. Đồng thời

tác giả còn khẳng định tình yêu sẽ là nguồn sức mạnh to lớn giúp con người chiến thắng tất

cả những thế lực phản tiến bộ. Đây là một trong những tư tưởng mang đậm giá trị nhân văn